30 Kasım 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

30 Teşri AKŞAMDAN AKŞAMA Aile isimlerine dair yarı mizahi bir tefelsüf On dört milyon nüfusumuzun Grkeklerinden yarısının ismi, şüpbe- siz ki, “Mehmet oğlu Ahmet, yahut “ Ahmet oğlu Mehmet, dir. Diğer isimlerimiz de çok müp- heml.. Bir şahsı, diğerile karış” tırmak işten bile değil, Asabiye mütehassısı doktor Ahmet Şükrü bey, geçen gün şikâyet ediyordu: — Istanbul'da ismi tıpkı be- nimki gibi, yahut benimkine çok benziyen dört doktor vardır. Mütemadiyen yanlışlıklar oluyor. Seyyar sergi ile Avrupaya git- tiğimiz. vakit, vapurumuzda tam tane Kenan vardı. Bunları inden ayırt için “uzun, kısa, gişman, sarı saçlı,, nevinden sıfat- lar kullanmak mecburiyetinde kalmıştık. İşte, bu gibi vaziyetleri nazarı itibara aldığı için, hükümet, ya kında, her Türk'ün bir aile ismine #abip olmasını mecburi addede- cekmiş. Yukariki nevi yanlışlık ve karışıklıkların kısmen önüne geçeceği için, ciden iyi bir tedbir! Esasen, evvelce yazdığımız bir yanda, isimlerimizde vzuh hasıl olması lüzumundan biz de bahsetmiştik. Lâkin iyice düşü- pülürse, aile ismi taşımanın da ile ismi taşımamak derecesinde mahzurları vardır. 1 — Evvelâ, (şimdiden tasav- vur ediyorum:) Pek çok kimseler, dızdığınındızdığı bir paşa, yahut bir derebeyi bulacaklar; onun is- mini bir aile ismi diye benimseyerek! demokrasi devrinde asalet yahut yükseklik iddiasına kalkışacaklar- dır. Kim bilir: Belki de bu gün ciğeri beş para etmeyen hatta zararlı olan bir adam, bu memle- kete pek büyük hizmetleri doku- nan yüksek kıymâtli bir zatın büyüle amcasının torunudur da, onunlu aynı ismi | taşıyınca, şüphesiz ki, ister istemez mubite kendi. lehinde lüzumsuz. bir tesir yapacaktır. Ihtimal ki pek çok yerlerde kendinden daha çok değerli rakiplerine tercih olunacaktır. Aile ismi taşıyan Avrupa memleketlerinde, bu nev: iden pek çok haksızlıklar doludur. Meselâ, muhtelif mesleklere, bu meyanda zabitliklere munbasıren “yüksek ailelerin, çocukları alınır. Bizde ise, istipdat zamanında bile, bundan tevakki edilmiştir; zabit- ler, halkın öz evlâtlarından yetiş miştir; bu da memleketin haya- tina müsbet tesir etmiştir; ve « öile ismi ,, olmamasının, bunda büyük bir tesiri görülmüştür. 2 — Benim amcazadem dolan» dırıcı olabilir. Ismi, rezilâne bir işte çalkanır. Bundan dolayı ben de lekelenirim. Meselâ, meşhur mütereddi katil Landru'nun ismini taşımak ister misiniz? Esasen, Avrupa'da da bu gibi vakaları sile isimlerini değiştirmek (Devamı sekizinci sahifede) (Va-Na ) | hoştaki Sebze ve meyva Kredi meselesini halletmek lâzım Belediyenin bir sebze ve meyva hali yaptıracağından bahsetmiştik, alâkadar o mahafilde iyetle karşılanmıştır. Böyle bir halden yalnız sebze ve satı- cıları değil, aynı zamanda yu” murta tacirleri de istifade edecek- ir. Bu itibarla hal, şehir iktisa- tı için, faideli olacak ihracat ticaretimize de hizmet edec Fakat alâkadarlar, hal. işinin sebze ve meyva meselesini tama- mile halledeceğine “kani değildir. Sebze ve meyvaların ucuza satıl ması için, zirai kredi meselesini halletmek lâzumdır. Zirai kredi bahsi bundan bir sene evvel, Ankarada toplanan ziraat kon- gresinde de görüşülmüştü. Şehrimizde ve Marmara havza sındaki sebze ve meyvacılara kredi verecek bir müessese mev- cut değildir. Bahçevanlar, meyva 'müstahsilleri , kredilerini Meyva- kabzımallar vasıtasile tedarik ederler, bazı kabzımalların kredi şartları pek ağırdır. Bunun için kredi meselesini halletmek üzere de bir çare aranacaktır. Doğum evi Gelecek sene büyük bir müessese açılacak Kadırğadaki doğum müessesesi Haydarpaşadaki Tıp fakültesine sonra Istanbulda e ihtiyaç bir kat daha artmıştır. Fakülte deki doğum seririyatının hastaları şimdiye kadar Kadırğa müesse- sesinin hasta miktarına baliğ ola- mamıştır. Haber aldığımıza göre sıhhiye vekâleti gelecek sene bütçesile şehrimizde büyük bir doğum müessesesi açmağa karar vermiş- tir. Bu müessese, Istanbulun en mühim bir ibtiyacımı temin ede- cektir. Gizli randevu evi işleten bir kadın mahküm oldu Hayriye isminde bir kadın gizli randevu evi işletmekten mazmunen 1 inci ceza mahkemesinde muha- keme edilmişti Cürmü sabit olduğundan Hay- riye bir hafta müddetle hapse mahküm olmuştı Yerli kahve Bir sermayedar, yerli kahve imaline başlamıştır. Bu kahvenin terkibinde incir ve malt hülâsası vardır. Milli iktisat ve tasarruf cemiyeti, bu kahve nümünel, ber tarafa dağıtmaktadır. ŞEHİR Iskân sui istimali Suçlular arasında 7 kadın da var Hâkimiyeti miliye refiklmiz yazıyor: Bundan bir müddet önce İstanbul iskân idaresinde ortaya çıkarılan suistimale ait dosya Şurayı devlete verilmek üzere da hiliye vekilliğine gönderilmiştir. Bu mesele halkında Istanbul vilâyeti memurin muhakemat en- cümeninin verdiği karara göre, bazı muhacir kadın ve erkeklerin ellerindeki dosyaları ucuz fiatlerle satım almak ve kendilerinin hiç malümatı olmadığı halde sahte hazırlıyarak hazineye, ait evleri temellük ettikten sonra hemen başkalarına satmak su- çundan mazmun 36 ceza kanununun. 339 desine tevfikan cinayetle lü muhakemelerine karar veril Suçluların arasında yedi kadın bulunmaktadır. Bunlardan altı Buçlunun mevkufen muhakemele- rinin görülmesine karar verilmiş ve kefaletle tahliye talepleri red- dedildikten sonra encümence gö- rülen lüzum üzerine mevkuflar arasında bulunan sabık Istanbul iskân müdürü Cemil bey beşyüz lira nakdi kefaletle serbes bıra- kılmıştır. Suçluların bazılarının. ayukat- ları da dün buraya gelmiştir. Yo- Yo merakı Sokaklarda oynamak menedilecek mi? Bir takım çocukların yaya kal- dırım üzerinde küçük tekerlekli arabalarla gezindikleri ve bu yüz- den bazı kazaların vukua geldiği görülmektedir. Çocukların ldırm üzerinde bu suretle gi zinip oynamalarının renedilmesi belediyece kararlaştırılmıştır. Son günlerde Yo - Yo merakı bir iptilâ derecesine gelmiştir. Bir gok kimseler yollarda Yo - Yo oynamakta ve Yo - Yolarını kar- şıya doğru atmaktadırlar. Bundan bir kaza çıkması ihtimali vardır. Belediye yollarda Yo- Yo oynam masını da menetmeği düşünüyor. AKŞAM ABONE ücretleri Türbe Bene ENEL 100 karş 2700 kap SAYLIK 780» 1€S0 SAYLIK doo 2 800 3 AYLIK 180 2 mar Abone öce doğrudan lğruya AKŞAM Sönresi mamna gönderilmeli Are tebii yim beş ke yağlık. yal göcdermek İlmi, Şahan 1 — Kasım: 23 5. met Güneş Öğle ikindi Akşam Yala 72 SAS AE A 1 162 188 Babıali civarı Acımusluk sokağı 13 No. ABERLERİ Mame. er KMK mM aram Mübadele işi Komisyon daha altı ay çalışacak Mahtelit mübadele komisyonu- nun daha bir müddet fa: meselesini halletmek üzere An- karaya giden türk murahhas beyeti reisi Şevki bey yakında şehrimize dönecektir. Mübadele komisyonu, son za- manlarda azami tasarrufa riayet etmekte, inhilâl eden vazifelere yeni memur almamaktadır. Ancak, komisyonun elindeki tahsisat bittiği için, dün de yaz- dığımız gibi, Türk ve Yunan mu rahhaslarının tesbiti ve komisyon heyeti umumiyesinin kararile me- murların maaşlarından « tasarruf edilmesi takarrür etmişti m de: on ile yüz kirk & mıştır. Ayda yüz liraya kadar maaş alan memurların maaşların- 'dan hiç bir şey kesilmiyecekii Mübadele komisyonunda üç ay evvel de bir tasarruf yapmıştı. Şevki ber, bütçede yapılan tasarrufu hükümet nezdinde kabul ettirdikten sonra komisyon daha altı ay müddetle zaktır.. Iki yankesici Konuşurken cüzdanı aşırmışlar Halit isminde birisi evvelki gün Fındıklıdan geçerken iki kişi yanma sokularak kendisile bir müddet konuşmuşlar xe ayrılasış lardır. Halit efendi biraz sonra cebine bakınca cüzdanile paralarının aşı- rlmış olduğunu görmüş, zabıtaya müracaat etmiştir. Polis tahkikata başlamış, diğer taraftan Halit efendi ertesi gün Galatadan geçerken bu iki kişi tekrar tesadüf etmiştir. efendi bunları görünce derhal polise haber vermiş ve ikisini de yakalamıştır. Bunların Mustafa ve Samoel isimlerinde iki yank: oldukları anlaşılmıştır. Zabıta tahkikata devam ediyor. Yeni itfaiye makineleri Yeni itfaiye makinelerinin tec- rübeleri bitmiş ve makinelerin matluba muvafık olduğu anlaşıl- mıştır. Şimdi makinelerin yedek kısımları ve parçaları sayılacak ve kati kabul muamelesi yapıla- caktır. o Makineleri belediyeye satan müteahhide şimdiye kadar 30,000 lira verilmiştir. Mütebaki takasa tabi olduğu için müessese 70,000 liralık Türk malı ihraç ettiğine dair belediyeye vesaik gösterdiği takdirde para- sının mütebakisini alacaktır. Amca heye göre. YENİ KİTAPLAR Asri para Cihan buhranmın izalesi için düşünülen çarelerin başında şim- diki para usulünün ıslabı vardır. Tamirata ait tediyat ve harp borçlarının taksitleri gibi karşılığı olmıyan ve ticari mahiyette bulunmıyan beynelmilel tediyat şimdiki buhranda büyük olmuştur. Bunun için İngiltere büyük. devletler para ösulünde yeni tecrübelere | girişmişlerdir. Bu maksatla İngiltere devleti altın milyasını terketmi Fakat bu tedbirin kâfi gelme- we başka çareler bulması iktiza eylediği anlaşılıyor. Cihan iktisadi konferan başlıca müzakere edeceği mesele para usulü olacaktır. Hattâ şim- diden bu mesele hakkında alâka- dar ( devletlerin o mütehassısları arasında ihtilâflar çıkmış ve kon- ferans tehlikede kalmıştır. Para usulü hakkında şimdiye kadar esaslı bir kitap neşredilme- mişti. Mik defa lord Melebelt “asri para,, namında çıkardığı bir eserde bu meselenin halli çarele- rini aramıştır. Bu zatın bulduğu çareler mevcut (o usullere hiç benzemiyor. Lorda göre dünyanın en büyük iktisadi cüzütamı ingiliz imperatorluğudur. Bu imperator- luğun para usulü ve iş yoluna konacak olursa dünyanın iktisadi işleri çabuk düzelecektir. Bu zat bir taraftan paranın golması ve diğer taraftan devlet büdcesinin hafiflemesi için dabi borçların, vadelerini beklemeksi- makdiye ile tedi muvafık görüyor. Bir- 'den tediyesi anarşi tevlit edece- ğinden her yüz milyon lngiliz liralık tediye yapılmasım tavsiş ediyor. Bu suretle bir taraftan Ingiltere dahili borçlardan kurtulacak ve taraftan para çoğalacağın dan ve ucuzliyacağından herkes tüccari ve sinai müesesatına ait eshama düşecektir. Tabiatile bun- Tarın da fiati artacaktır. Mumaileyhe oeshamın itibari kıymetleri bulabilmesi için bun- kıymetlerinin yüzde yabut altmışı nisbetinde razatta bulunacak bir milyar lirası sermayeli bir devlet tavsiye ediyor. Lort Melehettin fikrine göre halı hazırda ingiliz imparatorlu- unda her beyazinin orta hesapla senevi iradı 100 ingiliz lirasıdır. Renkli adamların orta hesapla senevi iradı 15 ingiliz lirasıdı Eğer elli senede bu iratların miktarı 250 ve 50 ingiliz lira- sına iblâğ edilecek olursa dünya bir daha buhran görmiyecektir. Lort Melchett biri dahili ve diğeri harici olmak üzere iki tür parasının ihdas edilmesi ingil düşünmüştür. Dabili para gayrı karşılığı 300 liralık altın para sahifede) T. H. — Komşuda bir iye bir layamettir gidiyor. Yirmi dört saat evvel sevgili ga, İ babaları toprağa öle Matem tutup ağlıyacaklarına... Bütün ev halkı giriyorl Açaba nedir? birbirine | A.B. Merak edilecek bir gey değ ha dam, merhum peder miras bırakmış olacak