30 Kasım 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahil Buhran hafifleyor mu? (Baş tarafı birinci sabifededir) maddeler fintlerinde, değiştiğine delâlet edecek bir hareket olma istihsalât, fabrikalarm fa: artmadı; bilâkis azaldı. Mesel: Müttehidei | Amerikada aynı hafta zarfında yani 12 teşrinisani ile 19 teşrinisani arasında Ç: fabrikaları. istihsali, normale nis- betle, 19 *, dan 16 ip ya düştü ; elektrik cereyanı is” tibsali | 12 teşrinisani 1931© nisbetle 6,3 */, bir tenezzül gös” terdiği halde, 19 teşrinisanide bu tenezzill 7,5 “iu buldu. Emare mahiyetini haiz her hangi iktisat şubesine baksak, iklisadi — vaziyetinin değişmek üzere bulunduğu kanalını vere- cek altim göremiyoruz. Esasen bugün dünya iş havayl nesimisi üzerinde en çok müessir olan siyasi âmillerdir.. Bazı devir- lerde iktisat, siyasete hâkim olur. Fakat bugün iltisat tamamen siyasetin hakimiyeti altındadır. Milletler arasındaki münasebatta istilrar olmadıkça | devletleri bütçelerini ezen silâhlanma mas rafları, umumi bir anlaşma ile, edikçe, mazinin, umumi bıraklığı müşkil meseleler hal ve tasfiye edilmedikçe, iktisadi bayatın,? iktisadi tekâmülün en k şartı olan * itimat , temin edilemez. Nikbinlik istikbale itimattır. Bu günkü dünya şaraiti heniz bu itlmadı. tevlit ve takviye edecek mahiyette değildir. Binaenaleyh tekrar | fiatlerin ikselme devresine giriyoruz diye #evinmekte istical göstermiyelim. Hattâ #iatlerin, uzun seneler için, yükselip yükselmiyeceği bile cayi sualdir. Dünya ihtimal, hattâ ağlebi ihtimal bu bubran İle, mazide müteaddit defalar. olduğu gibi, uzun bir fiat düşkünlüğü, ve bunun neticesi, olan iktisadi teşebbüslerde tevazu devresine girmiştir. Bazı ihtiyarların, “Bu buhran değil, rüyadan hakikate avdet işlerin hâli abisine rücu etmesidir, Sözünde derin bir mana vardır. Müşkülâttan kurtulmak teşeb- büslerimizi kâr ile neticelen: mek için fiatlerin yükselmesini değil, fakat istihsel masraflarının azaltılmasısını düşünmek lâzımdır. Bunlardan evvelki senelerin geniş zihniyetini bırakıp gerek evlerimi gerek işlerimizin, gerek, devletlerin gi zamanımızın, belki de asrın mühim bir kısmını işgal ederek bir dev. renin, küçük rakkamlarına uydur. malıyız. Cevat Nizami Hastaneler kanunu (Baş tarafı birinci sahifemizde) bir rapor almazsa tek başına yapağı ameliyattan mesul kat aktır. Bundan başka, sıhhi ve zaruri bir sebepten dolayı çocuğu alına- çak hamile bir kadınm çocuğunu almak için hekim, mutlaka adli tabibin müsaadesini istihsal etmeğe mecbur olacaktır. Resmi hastanelerde yatan has- talar için bu gibi kayıtlara lüzum görülmemektedir. Çünkü resmi hastanelerde, has- tane doktorları tarafından konsül- tasyon yapıldıktan sonra ameliyat icra edilmektedirler. Bundan başka, hususi hastane- lerin alacakları tedavi, smeliyot vesaire ücretleri hakkında bazı tahdidat ta yapılacak ve hususi bastanelerle sıhhat yurtlaları sınıflara ayrılacaktır. istikamet | beyin ML altın madeni Iktisat vekili dün ı fırka grupunda mühim beyanatta bulundu Ankara, 30 (Hususi) — Cum- huriyet Halk fırkası grupu dün at on beşte Afyon mebusu Ali sliği « altında © toplanmış meseleler hakkında Celâl bey iptida kontenjan mes- ek bahsetmiş, bunun hafif- ber şeyin kontenjana tsbi olması esası bırakıldığını, ti- carette istikrar teminine çalışıl dığını, anlatmıştır. Celâl bey bundan sonra hayvan fiatlerinden bahsetmiş ve hülâsa- ten demiştir ki: Hayvan fiatleri geçen seneye nazaren düşüktür. Bu mesele hakkında Yunanistanla hususi bir müzakereye girişmek üzereyiz., Celâl bey memlekette yetişen iptidai maddeleri kullanan fabı kaları himaye etmek esas siyase- #imiz olduğunu, bununla beraber bu iptidai maddeli | yükseltmemek iktisadi yet halinde bulunduğunu da il etmişti Celâl beyin verdiği izahata pazaren İspanya ile yapılan mu- kavele neticesinde yumurtacılıktar ki bubran izale edilmiştir. Avus- turya, Macaristan, Çekoslovakya ile mal mübadelesi esasına müstenit müzakereler başlamıştır. Bi müzakerelerde paramızın isti ber şeyden üstün tutulmaktadır. Celâl bey sanayiimizden bahse- zanayiimiz yeni doğmuş bir. çocuğa benzer, Ebe- veyn nasıl çocuğunun ateşe düşme- e dikkat ederse sanayiimiz öyle bir dikkatlâzımdır. Pek yakında sanayi bankası bir milyon liralik kredi ile techiz edilecektir. Celâl bey bir iki sene içinde bir kaç eker fabrikası yapabilmek için teşabbüsler olduğunu kaydet- miş, bir kaç sene sonra hariçten şeker getirmemelcimkânının bulu- nacağını da ilâve etmiştir. şıldığına göre Rusların verdiği & milyon dolarlık kredi ile mensucat fabrikaları açılacak ve azami üç senede memleket için pamuklu mensucat işi halledilecektir. Hariçten memlekete giren 35 milyon liralık pamuklu memleket mahsulünden 18 milyon kilo muğun işlenmesile elde edilel cektir. Celâl -bey sözlerini bi meden evvel şunları anlatmıştır — Aras, Kağızman vadisine 75 milyon altın lira kıymetinde ok duğu tahmin edilen bir altın ma- deni bulunmuştur. Anadoluda da yeni petrol menbaları bulunmuş” tur. Bu madenlerin işletilmesi yalanda hükümet meclisten tab sisat isteyecektir. Beşiktaşta kanlı bir facia Bir genç, kendisinden ayırdıkları nişanlısını öldürdü, kendisi de öldü Dün Beşiktaşta kanlı bir aşk faciası. olmuştur. Neticede genç bir kızla delikanlı ölmü zavallı bir anne ağır surette yara lanmıştır. Vaka şudur: Karaköyde bir inşaat şirketinde çalışan beton arme kalfalarından Zeki bey 27 yaşlarında bir gençtir. Zeki bey bundan iki sene evvel Beşiktaşta Bakkal sokağında otu- ran 18 yaşında Cahide hanımla nişanlanmıştır.. Cahide hanım ki şük bir memur kızıdır. Cahide hanımla o Zeki iki sene nişanlı olarak kalmışlardır. Bu müddet zarında günler gayet hoş geçmiş nişanlıların ara- sında hiç bir ihtilâf çıkmaraştır. Yalnız. ara sıra Zeki bey Ankı raya gidip gelirmiş. Bundan bir ay evvel Cahide hanımın evinin kapısı çalınmış ve Nazmiye hanım isminde genç bir kadın içeri girmistir. Nazmi hanı — Cahide siz misiniz? diye sormuştur. “Evet, cevabını alınca genç kadın gözleri yaşla dolu olduğu halde şunları anlatmıştır; — Zeki benim teyzemin oğlu- dur. Onunla uzun müddet beraber yaşadık. — Ankarada bir de çocu- ğumüz oldu. Eylenecektik. Fakat © birdenbire benden soğudu. Sonradan öğrendim ki Zeki Istan- bulda bir genç kızla yani sizinle nişanlanmış. Derhal mahkemeye baş vurdum. Muhakememiz de- vam ediyor.> Onunla evlenmeyin Cahide hanım. Onun çocuğu ve hayatına girdiği bir kadın vardır. Nazmiye hânım bunu söyledik- ten sonra çıkıp gitmiştir. Bunun üzerine Cahide hanımın pederi Zeki beyi çağırmış ve işittiklerinin. doğru olup olmadığını sormuştur. Zeki bey meseleyi inkâr etmiş, fakat bu inkârı nişanlısının ba- basını tatmin edememiştir. Cahide hanımın babası kızile bu. delikanlı arasındaki nişanı bozmuştur. “Zeki yüzüğü geri geldikten sonra bir ay ortada görünmemiştir. Dün Zeki bey birdenbire kal sokağındaki belirmiş ve kapıyı çalmıştır. Kendisine | kapının. açılmadığını görünce bütün kuvvetile kapı- ya tekmeler savurmağa başla mıştır. o Tekmelerin şiddetle | kapı ardına kadar açılmıştır. Bu ak evin önünde esnada Cahide hanımla annesi Nigâr hanım £ mutfaktaymışlar. Zeki içeri girer girmez tabanca- doğru — Evlâdım, Cabideye kıyma, Yazıktır. Onu ben sana verece- ğim. Yakında düğününüz olacak... diye bağırmışsa da delikanlı bun- lardan hiçbirini U işitmemiş ve tabancasını almak isteyen Nigâr hanıma ateş etmiştir. Cahide korkarak Nigâr hanımın arkasına gizlenince Zeki arkası arkasına bir kaç el silâh atmıştır. Çıkan kurşunlar Nigâr hanımın iki yerine, ve Cahide hanımın bir gözüne saplanmiştir. Zeki bununla da hiddetini yene- memiş ve sevgilisine iki el daha ateş etmiştir. Zeki evden kaçarken yere düş- müş, tabancası ateş alarak bir kurunda kendisine isabet etmiş» tir. Zeki ile Cahide hanım aldığı yaraların tesirile vefat etmişlerdir. 'Nigâr hanımın yarası da ehemmi- yetlidir. Ayan istiyor Izmirde müstakil bir mebus namzedinin beyannamesi Izmir, 30 (Hususi) — Cuma günü yapılacak mebus intihabı için hazırlıklar devam ediyor. Müstakil namzetlerden ceki meb- ws Tireli Numanzade Mustafa bey Hizmet gazetesinde bir be- yanname neşretmiştir. Beyannamesinde zümre İnhisa- rına yol açan içtimai nizamların aleyhinde, meclis âyana taraftar olduğunu bildirmektedir. Kadın iktisat sergisi Ankara, 26 (A.A.) — Tasarruf haftasında Ankarada milli iktisat ve tasarsuf cemiyetiyle İsmet Pş. Kız enistitösü büyük bir kadın iktisat sergisi hazırlamaktadır. | Sergide başlıca üç kısım bulun. caktır. Birinci kısımda kadın ve ev eşyasına ait yerli mallarımız teşhir edilecek ve buna bu işleri yapmakta olan milli firmalarımız iştirak edeceklerdir. kinci kısım, üzüm, incir ve diğer kuru yemişlerimizle bunlar- dan neler yapılabileceği hakkında geniş bir sergi açılacaktır. Garip intikam Çocuğun tenasül aletini yakmış! Izmir, 29 — Şehrimizde Tevfik efendi isminde bir şahıs karısını sokağa atıktan sonra üç çocuğu ile beraber metres tuttuğu bir kadınla yaşamağa başladığından sokağa atılan ana yavrularını alıp, müddeiumumiliğe müracaatle dava açmıştır Metres olan kadın İse Ali Ef- nin 2 yaşındaki rak zavallının tenasül öl yakmiştir, 30 Teşrinisani 1932 Troçki tekrar geliyor Sabık rus komiseri bugünler hareket edecek Kopenhağ 29 (Hususi) — Bu- rada bulunan sabık Rus harbiye komiseri M, Troçki Norveçe demeyince İsveçe gi tir. Fakat İsveç hül portunu ancak bazı linde imza edebileceğini miştir. Diğer taraftan Danimarka kü- kümeti, Troçki Danimarka top- rağından çıktıktan sonr” bir daha transit suretile olsun, gelmesine müsaade © etmiyeceğini | haber vermiştir, Bu va karşısında Troçki Isveçe gitmekten vazgeçmiştir. tekrar Türkiyeye dönmek üzere yola çıkacak Ankarada bir muhakeme Ankara 30 (Hususi) — Divanı muhasebatta Meliha hanımı yara- layan Celâl efendinin muhakeme- sine dün ağırceza mahkemesinde devam olunmuştur. Dünkü celsede Meliha hanımın ahvali sihhiyesine dair raporlar okunmuş ve kendisini tedavi eden hastane doktoru (o dinlenmiştir. Doktor bey ifadesinde — Yaralının ozamanki vaziye tini iyice hatırlamıyorum. Tetkikat yapacağıml, de: Maznun Celâl efendi doktorun müddei umuminin tesiri altında kalarak evvelce verdiği raporu sonra değiştirdiğini iddia elmiştir. Doktor bunun doğru olmadığı tesir © akımda kalarak hiç BiZ rapora İmza (atmadığını si Muhakeme bazı tetkikat Arnavutluğun Istiklâlinin yirminci senesi Tiran 28 — Armavutluğun İs- tiklâlinin — yirminci senesi dün tesit edilmiştir. Bu münasebetle şenlikler yapılasıştır. Abdullah CevdetB. “Abdulla Cevdet bey “dün ak- şam saat allı buçukta. füceten vefat etmiştir. Memleketin irfan kütüphanesine büyük hizmetleri dokunan İçtihat sahibi bir zaman- danberi kalp hastalığına tutulmuştu. “Abdullah Cevdet bey dün saat altıya doğru birdenbire fenal mış ve üç çeyrek içinde hayata gözlerini kapamıştır. Merhum hürriyet mücadelelerine irak etmiş, büyük bir yoksuzluk inde ve salışı 70:80 nüshaya “ balde en dar zamanlarında bile İçtihat meemuasını çıkarmış- tr. Abdullah Cevdet bey Şekispir, Lort Bayron, Şiller, o Alfieri, Güstav Lübondan bir çol terci meler yapmıştır. Son eserleri “Karlı dağdan ses, ve “Düşünen musiki, ismindeki iki büyük şür kitabıdır. Merhumun cenazesi yarın Babıâlide, İçtihat evinden kaldı- rılacaklır. Ailesine beyanı taziyet ederiz. irtihal Hacı Bekir zade Ali Mu- biddin beyin validesi Reş- kimelek hanımefen. etmiştir. Cenazesi Perşembe günü evvel saat 1l de Şişli'de Sebuhyan apartımanının 2 numaralı dairesinden Hal rılarak cenaze namazı vikiye camiinde kılınıp Edi Ü nekapısındaki aile makbe- resine defnedilecektir. Allah gariki rahmet eyleye,