24 Kasım 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 7

Alyan Sahife 7 Ködm tayyareciler erkeklere taş çıkarmağa başladılar Madam Mollison, Londradan Kapa e sahip olan İngiliz tayyarecisi Mollison ile Mis Amay Jokensen geçen yaz Lor drada evlenmişlerdi. İki genç tayyareci evlendikten sonra kısa bir müddet dinlenmişler ve tekrar büylik seyahatlere başlamışlardır. Mollison bir kaç ay evvel küçük bir tayyare ile Avrupadan Ame- rikaya gitmeğe muvaffak olmuşta. Şimdi de karısı Amy küçük bir tayyare ile Londradan Afrika nın cenubundaki Kapa yani Ümit burnuna kadar uzun bir seyahat yapınıştr. Genç kadın bu asyahate, koa- #ınm rekerunu kırmak üzere çık- mıştı. Filhakika Mollison geçen sene Londradan kalkarak dört gün 17 saatve 22 daki gitmişti, Bu rekoru kırmak için yapılan bütün teşebbüsler netice» Siz kalmıştı, Madam Mallison bu uzun ve tehlikeli seyahati dört gün allı saat ve 52 dakikada yaparak kocasının rekorunu on bir saat farkla kırmıştır. Bu suretle mü- him bir muvaffakiyet kazanmıştır. Genç kadın seyahat esnasında bir çok kazalara uğramış, büyük müşkülâtla karşılaşmıştır. — Buna indiği zaman çok > Yalı görünüyordu. Kendisini karşılayan Rüyler ajansı muhabirine ilk sözü Şu olmuştur; “Her şeyden ziyade uykuya ihtiyacım vardır. Londradan ha- reket ettiğimden beri ancak beş saat uyudum, Bu uykuyu da üç dafa da uyudum. Iki dafa ikişer #aat ve son dafa bir saat uyudum, “Kocamın rekorunu kırdığıma bir cihetten mütecssifim, Fakat ne yapayım, — kabahat kendisinde, Böyle bir teşebbüsü yapmağa o beni teşvike etti Madam Mollison bu son sözü söyledikten sonra yorgunluktan yikılıvermiş ve başını kolları ara- Sina alarak kendisinden geçmiştir. Madam Mollison kendisine gel diği vakit yoldaki maceralarını, anlatmıştır. Genç kadının başından iki defa, seyahatini geciktiren | hadiseler geçmiştir. Bir defa Sahrayı kebiri geçerken teehhüre uğramıştır. Madam Molison Gou dan ha- reket ettikden iki saat sonra çö- lün ortasında, tayyarenin petrol hazinesinde pek az benzin kaldı- ğını hissetmiştir. Meğer Gouda, hazineye benzin koyarken yarısını doldurduğunu telaşla fark etme” miş bereket Gou'ya geri döne- bilecek kadar benzin varken meseleyi — anladığından sabrayı kebirin çöllerine inerek ölmekten kartulmuştur. Ikinci hadise daha tehlikeli olmuştur. Bu hadise Portekizin garbi Afrika müstemlekesinde vuku bulmuştur. Bardaktan boşanırca- ma yağmur yağdığı esnada madam Molison benzin filtresinin bozulduğunu hissetmiş ve yere inmiştir. Bu sırada tayyare derin bir çamur denizin. saplanmıstır. Tayyarede filireyi tamir edecek hususi aletler olmadığından madam Mollison yese kapılmış ve seya haline devam elmekten vaz geç- mek istemiştir. dört gün, altı saatte nasıl gidebildi? Fakat diğer aletlerle tecrübe ederek filtreyi tamire muvaffak olmuştur. Buna rağmen tayyareci kadın hattı üstüvaya mahsus yağmur kıt- asından kurtuluncaya kadar çok güçlük çekmiştir. Madam Mollisonun bu seyabatı ikinci mukavemet seyahatıdır. Genç kadın 1930 da Ingiltereden Avusturyaya yalnız başına uçarak Deylimeyil gazetesin 10,000 Ingi liralık mükâfatını almıştır. Bu defa ise 6,300 mil tulundaki çölleri tehlikeli ormanları ve bataklıkları geçerek büyük bir muvaffakiyet göstermistir Yeni muvaffakıyetle kadınların bavacılıktaki © gayretleri | taribe parlak bir sayfa ilâve etmiştir. Bugün havalara yalnız erkekler değil ayni zamanda kadınlar da hâkimdir. Bu kadınların başında madam Mollison ve mis Amelia Erhart bulunuyor. Mis Erhart yalnız başına Atlantiki geçerek Amerikadan Avrupaya gelmişti. Diğer hava kahramanlarının marufları madam Winifred Broben Doşeş Bedford, Peggy Jaluman, Ludy Heatb, Victor Brücedir. Bu kadınlardan Düşes Betford 64 yaşında olduğu halde lağik tereden Ümit burnuna on dokur buçuk günde ip gelmiş ve rekor yapmıştı. (Fakat Düşes tayyaresini bizzat idare etmemişti. Madam Winifred Brown iki sene evel İngiltere etrafındaki 750 millik devir seyahati müsa- bakasında 72 erkek ve 6 kadın pilotu mağlup ederek kralın ku- pasını kazanmıştı. Mis Winifred Sponer hem Av- rupa hem de İtalya etrafında tertip olunan müsabakalarda dör- düncülüğü kazanmıştı. ie ip etliği yolu gösterir harita, kocası ın muvaffakiyet haberini telefonla öğreniyor. Bu kadın henüz 32 yaşındadır. Saydığımız bu kı rekor ve muvaffakiyet kazanan kadın hava kahramanlarının bir kaçıdır. Kadınlar havacılıkta dev adımlarile ilerleyorl Yaş fındık Bu işi yapan bir ecnebi | ticarethanesi imiş! Geçenlerde, Marsilya ticaret mümessilimiz, ( ihracat (o ofisine gönderdiği raporda, bazı #caretbanelerimizin Marsilyaya yaş fındık gönderdiğini, bu yüzden, Türk fındıklar Marsilya piyac sasında fiat düşkünlüğüne maruz kaldığını yazmıştı. Son günlerde, Trabzon ve Gi- resun gareleleride bu hadiseden bahsetmektedirler. © Giresundaki Yeşil Giresun © gazetesi, yaş fındık işlerini yazarken, bu işin bir ecnebi ticarethanesi tarafından yapıldığını söyliyor. Trapzondaki! Yeni yol gazete- sl de, aynı tcarethanenin yaş fındık gönderdiğini yazmaktadır. Fransada mali vaziyet Paris 25 — Iktisadi menfaatler birliği kongresi, ittifakla bir karar sureti kabul etmiştir. Bu karar suretinde her nevi yeni vergi vazına muhalefet edilmekte ve bütçe muvazenesinin hazine İ kanunlarının bütün vatandaşlara tatbik edilmesi ve toptan tasar- | ruflar yapılması suretile temin olunması iltizam olunmaktadır. Bâle ticaret bankası meselesi Paris 23 (A.A.) — Böle ticaret dün ilnişler: Bunların © ekserisi müttehem addedilmiş, diğerleri gahit sıfatile dinlenmiştir. adliye Anadoluda tetkik seyahati Rus mütehassıslar heyeti- ne refakat eden bir arka- daşımız nele Anadoludaki elektrik tesisatı ve şimdiye r anlatıyor? kadar yapılan yanlışlıklar Karilerimiz.. gazetelerde elbet okumuşlardır ki, İsmet paşa hi retlerinin Rusyada son seyahati neticesinde, bir sovyet mütehas- sıslar heyetinin (o memleketimizi tetkik etmesi karar altına alın mıştı. Bu heyet, geçen aylar zar- fında Türkiyeye geldi. Muhtelif kısımlara ayrılarak, hemen bütün Anadolunun tekmil mıntakalarını dolaştı ve tekrar Rusyaya döndü; uzun raporunu oradan yollayacak. Böylelikle, memleketimizin ikti sadi kabiliyetini, tekmil anasırmn evsafile öğrenmek ve fenni esas- lara müstenit birumran ve istihsal programı yapmak imlkâinma doğru adımlar. atılacaktır. Mütehassıslar heyetine refakat eden arkadaşlarımızdan bir zat, bize, Anadolu tetkikalının göster. diği manzaraları anlatmıştır. Bu izahatın / karilerimizi alâkadar edeceğini umduğumuz cihetlerini paklediyoruz: Son zamanlarda, hemen bütün Anadolu kasabalarında ayni tarz umran anasırının belirdiği göze çarpmaktadır: Elektrik tenviratı, şehre su getirme techizatı, park, bal ve büyük şehirlerde mezbaha. — Bunlar Anadolu kasabalarınta hepsinde ihdas edilmektedir. Meselâ, elekirik istihsali için kullanılan. makineleri getirmek uğrunda, bu son senelerde, Av- rupaya, 3-4 milyon türk lirası mik- tarında paramız çıkmıştır. Fakat, sermayesizlikten yet edip durduğumuz bir sı acaba, bu getirilen makinelerden lüzumu derecesinde istifade olu- muyormu?... Hayırl Zira, meselâ, önümüzdeki yirmi otuz sene zarfında iki misli büyüyeceğini farzettiğimiz bir ka- saba icap edenden beş altı misli büyüklükte bir makine ge- #rtmişiz. Bu da kâfi değilmiş gibi, aynı azamette bir de ikinci yedek makine celbetmişiz. Bu yüzden hem © Avrupaya © lüzumundan fazla para çıkmış | oluyor, hem de, büyük bir sermaye mahak yere, atl batıl kalıyor. Şehir, ödenmesi müşkil, ağır borç- lar altında eziliyor. Diger faaliyet- lerine sekte vuruluyor. Halbuki, küçük © kasabalarımızda, yedek makineye bile lüzum yoktur. Anz olacak bozukluklar gündüz tamir edilir; anha minba, kırk yılda bir kerede lâmbaların söneceğini far- zetsek, beş on dakika karanlıkta kalmamak için, milyonların Avru- paya gitmesi yazıktı Diger bir cihet: Civarda kömi Rekabet kabul etmez derec: bastırmak isteyenlerin bu etmelerini ta ve sair tap İş Telefon: AKŞAM Matbaacılık şubesi Mm Bundan başka en müsait şeritle kartvizit, meklap ve zarf başlıkları, tahrik edici su kuvveti, yahut pamuk kabuğu, pirina bakıyesi gibi yerli mahrukat mevadı olan bir. çok şehir ve kasabalarımıza(meselâ: Adana, İzmir, Bursa, Ankara, Mersin, Kastamonu için bile) encebi mahrukatı olan benzini yakan Diesel motörleri getiriyor- İar. Halbuki, aym ihtiyaç pek âlâ, bir buhar lokomobilile hall olunabilir. Esaslı tetkik edilmeden yapılan bu cinsten diğer işler meyanında şu misali söyliyelir (Kasabanın isminizikretmiyelim) elektrik kuvveti istihi elverişli su var diye, istinaden tesisat yapmışlar. Fakat, senenin iki ayında kuraklık olu. yor. Sular kesiliyor. On aylâmba yakılıp iki ay yakılmıyacak dı Gene bir Diesel motörü getirtil. mek lüzumu hasıl oluyor. (Gene ismi lâzm değil) bir kasabamıza altı yüz beygirlik bir tesisat yapmışlar. Muharrik kuy- vet su. Lâkin, tesisat, suyun /mansabında yapılış. Senenin muh- telif aylarında, aynı su iska için kullanıldığından makineleri döndü- cü kuvvet ancak yüz beygire iniyor. Keza, bazı yerlerin su kuvve inden istifade edilmek isteniyor. Lâkin, arziyat tetkikatı yapılma- muş. Halbuki, on senedenberi akan bu suyun menbaı, belki in- hidama maildir. Gelecek sene, su kesilebilir, azalabilir. Bütün bu tafsilât, sade bir tek iktisat © unsuru olan muharrik kuvvet cihetinde, şimdiye kadar yapılan plânsız tesisatta ne büyük hatalara kapıldığımızı gösteriyor. Bereket versin ki, tesisatımızın henüz başlangıcındayız. Temenni ederiz ki, Sovyet mütehassıslar heyetinin tetkikatı sağlıcakla ve muvaffakıyetle neticelenir; umran ve istihsal plânımızı fenni su- rette tesbit ve tatbik ederiz. Mütehassıslara refakat eden arkadaşımıza nazaran, memleke- #imiz için, bir kuvve muharrike mütehassısına ihtiyaç vardır. Böyle bir mütehassıs nerelerde, ne kuve vetlerde, ne tarz mabrukalla, no gibi tesisat yapılacağını tekmil tafsilitile tesbit etmelidir. Ona ne derece yüksek maaş versek, gene de kârlı çıkarmışız. Arkadaşımızın anlattığı diğer müşabedeleri de karilerimize nak- edeceğiz. WN. ede ucuz fiatlerle iş yapar, ucuz fiatlerden istifade wsiye ederiz, adres kartı, makbuz, fatara, sirküler işleri yapılır. 21434