23 Ekim 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 6

Me :yave sebze memleketi Amasyada turfandacılığa ehemmiyet vermek lâzım Amasya, 19 (Hususi) — Dünya bilir ki Amasya, her şeyden evvel bir sebze ve meyva diyarıdır. Bu hakikat ortada dururken buna hiç ehemmiyet vermiyerek mem- leketin refah ve imarını başka çarelerde aramak doğrusu şaşıla- cak bir zihniyettir. Bilhassa şi- mendifer hattile Amasyamız Ak ve Karadenizlere bağlandıktan son bu eski ve kıymetli vilâ- yelimizin verimliliğinde bundan sonra olsun istifade etmek ister- sok,ki behemehalistemeleyiz, meyva ve sebz ehemmiyet vermemiz |i Alelhusus memleketin iklimi itibarile çok müstait olduğu tur. fandacılık ilim ve sanatını hak- kile öğrenmeli vederhal tatbikine başlamalıdır. Geçen mektubumda da, yazdığım gibi bu vilâyeti diriltecek, © yaşatacak üsait vasıta meyva ive sebz: Şimdiye kadar pek iptidai tarz- da yetiştirilen meyva ve sebzele- rimiz diğer vilâyetlere nakliye vesaiti bulunamamak dolayısile - gönderilemiyor, zelil ve hakir şurada burada telef olup gidi du. Fakat bundan sonra da bö mi olmalı? Memleket artık Kağnı devresini atlattı, büyük rehberin irşat ve işaretile birçok sene içinde Akdeniz Karadenizle birleşti, Bugün medeniyet hayatının şah damarı olan demiryolları vilâye- #imizi şarktan ve garpten, çimal den, cenuptan mühim iki ticaret denizine raptetti: Bugün Amasya vilâyeti şimalden Samsun, cenup- tan Adana, Mersin, orta Anado- ludan Sıvas, Kayseri, Ankara, Istanbul, Eskişehir, Kütahya, Af yon, Izı gibi ticaret bentlerile birleşmiştir. Erken mahsul yeliştirmeğe çok salih ve mü: bulunan bu vilâyette sarfolunacak ufak bir bimmet hem bu vilâyeti kurtara- çak, hemde türk servetinin Türkiyede kalmasını temin etmiş olacaktir. Haziranda | yetiştirilebilen ka» baktan, temmuz sonlarında piya saya dökülen patlıcandan hayır çıkmaz ve çıkmadığını da asırlarca zamandır acı acı tecrübelerle pek âlâ bi lılar yeni iktisat vekili- miz Celâl beyfendiden çok şeyler bekliyorlar. Vilâyat maarif müdürü 'Vilâyet maarif müdürlüğüne tayin edilmiş olan Şefik bey ev. velki gün buraya vasıl olarak va- yifesini ifaya başlamıştır. Muvaf- fakıyet temenni ederiz, Zavallı çocuk Size garip bir hevadis vereyim: Merkez kazasına bağlı köylerden birinde halkı taciz ve huzuru ihlâl eden, hâttâ eline geçirdiği ateşi şuraya, buraya sokmak isteyen tahminen İl yaşlarında bir çocuk buraya getirilerek dok- torlar tarafından muayene edilmiş deli olduğu tahakkuk etti. Çocuk Belediyenin şu aralık pek dar olan kasasındı hayli para sarfolunarak: Elâziz timarhanesine gönderilmişti, Bir de dün bakalım ki bu çocuk geri gelmiş, Elâziz kumar hanesi “Burada çocuk için yer yoktur, diyerek çocuğu uzun mesafeden geri göndermi; Bu habere ne buyurulur? Şimdi belediyemiz bu zavallıya barına cak ve bakılacak bir melce ara- wakla meşgul. Mr E. Sami TY ve 1 ve yumurtacılık Ispanyadan yumu yumurtaya mukabil ne alabiliriz? Vapurcular i için | kârlı bir iş İnebolu, 20 (Hususi) — İme- bolu yumurta ibraç ederek yar şayan bir mem- lekettir. Yumur- tacılık sayesinde İnebolu şimdiye, kadar © pekâlâ yaşamıştır. Yu- murta ihracatı yalnız. yumurta cıları değil, bi tün İnebolu hal kanı besler. Işçi e komisyoncu, nak- lıyatcı, sandıkçı, talaşçı hep yumurtaya bakardı, Yumurta ihracatında bizim &n yağlı müşterilerimizden biri de Ispanyadı..-panya bizden bilhassa Ineboludan ber sene vapur vapur yumurta çeker. Fakat ayın on ikinci günü İspanyanın meşhur yumurta tacirlerinden gelen bir telgrafta Ispanyanın yumurta ithalâtıni kati surette menettiği, İneboludan bir tek yumurta bile gönderilme- mesi bildirilmektedir. Bu haber bütün İnebolu © yumurtacılarını müleessir etmişt Bunun için limanda bulunan ve yumurta almak maksadile buraya gelen Kapo Pinp yapuruna yumurta yüklenilmeden vaz geçilmiştir. Fakat sonradan gelen bir telgrafta bu haberin aslı olmadığı | bildirilmektedir. Ancak Ispanya tüccarları aldıkları yumurtaların parasını bir takım kayit ve şartlarla vermeğidüşi mektedir. Bunun için son defa Ispanyaya gönderilen yumurtaların pârasını almak şimdilik mevzu bahis edilmektedi İspanyollar bir aydanberi aldık- leri yumurtaların parasını harice döviz çıkarmamak © maksadile vermemektedirler. Bu yumurtaların kıymeti 200000 liradan fazla tutmaktadır. Bunun için yumurta tüccarlarımız epi il bir vazıyettedirler. Tüccarlar aralarında toplanıp — Ucuzluk Adanada hayvan fiatleri çok düştü Adana 2. Adanada mubtelif bayvan fiatleri sudan ucuz dene- cek derecede düşmliştür. Buna rağmen pazara bir çok hayvan getirilerek bu düşkün fiatler Üze- rinden satılmaktadı netice itibarile şu suretle tesbit edilmiştir 1 — Üç inek yavrusu iki deve yavrusu yedi buçuk liraya, 2 — Bir keçi 120 kuruşa, 3 — Arkası hörgüçlü bir camus 12-13 liraya, 4 — Üç yaşındaki bir dana > binek ve gerekse ylik taşımıya matissit olan hayvanlar ise inebolu Ilmanı önünde duran vapurlar Ankaraya | iktisat vekili Celâl beye bir heyet göndermek tasav- yurundadır. Bu heyet Ispanya ile bir anlaşma yapılı teşeb- büste bulunacaktır. Giden yumur talara mukabil bir takım kimseler Ispanyadan mukabil eşya alma- mızı lavsiye etmektedirler. Fakat Ispanyadan bizim ne alınacağı heniz malüm değildir. Çünkü memleketimiz mahaulâtı ve ihra- catile İspanyanın mahsulâı ve ib- racatı bemen hemen aynı gibidi Yalnız. iktisatcılar Ispanyadan yumurtalara mukebil bizim ibtiya- cımız olan mensucat eşyası ala- bileceğimizi ileri sörmektedirler. Buradan iktisat vekâleti le temas etmek üzere gidecek olan yurur tacılar heyeti bütün bunları vekil beye anlatacaklardır. Bundan başka yumurta nakli- yatı için tüccarlarımızın ecnebi yapurlarınâ verdikleri para pek fazladır. Ecnebi vapurlar 100 kilo ağırlığındaki bir sandığı Barslona kadar götürmek için Karadeniz iskelelerinden (370, Istanbuldan 320 kuruş almaktadır. Halbuki milli vapurlarımız bir ton kömürü Zonguldaktan alıp en uzak Avrupa limanlarına 100 kuruşa götürüyorlar. Eğer ton ağırlığı besabile yumurtalar için ecnebi yapurlarının ne aldığını hesaplarsak © yumurtayı 37 det Zeytin bolluğu Son yağmurların çok faidesi oldu Gemlik, 22 — Bu sene Gem- lik ve Orhangazi kazasında zeytin çok bereketlidir. Yirmi milyon kila kadar tahmin edilmektedir. Bu- Bun milyonu kaplık, on milyonu da yağlık: olarak kullanılacaktır. Zeytinlerin bir az yağmura ibti- zacı vardı, Son günlerde yağan yağmurlar bu ihtiyacı gidermiştir. Bunun için bu sene son yağmur. lardan sonra zeytin bolluğunun kat daha artacağı | tahmin mektedir. Aydın demiryolu Izmir 22 (Hususi) — Bir hafta evvel Londradan şebrimize gelen Aydın der olu Londra heyeti merkeziyesi âzasından doktor M. Suofilt İle kâtibi umumi M. Çelâr girketin muamelâtı zerinde bazı tehtişatta bulunduktan sonra Ban- nihayet 30 liraya.kadar satılmıştır. fazla bir ücretle naklettiklerini an larız. Çünkü bir ton yumurtanın nakliyesi 37 türk lirası tutmakta dır. Bir seferde Yalnız. yumurta dan 40 bin lira pavlun parası alan ecnebi va- purları pek çok- tar, Bu şerait altnda milli vapurcu- larımızın 100 ku- ruşa bir ton kö- mür taşıyacağız diye vapurlarını is ile barap etmelerine bütün İnebolular şaşmaktadırlar. Milli vapurların bir elden idaresi hak- kında yeni kanun mucibince bir çok vapurlarımız memleket dahi- lindeki limanlar arasında sefer yapamayacaklardır. Halbuki ayni kanunun bir maddesine mazaran işsiz kalan milli vapurlar liman mızdan her hangi bir cenebi li- manına mal nakil edebilir. İşte milli vapurlarımız bundan sonra boş duracaklarına yumurta nakli- rakı uğraşsalar çok kâr getirir- İeçe Ham kendileri Kazanlar Hemde hersene bir çok paramızın ecnebi ellere geçmesine mani olur- lar, Dikkat ederseniz limanlarmıza gelen bütün ecnebi vapurları hep kendi mallarını getiriyorlar. Ecne- biler nasıl olsa mallarını bizim vapurlara yükletmiyorlar. Bizde kendi mahsulatımızı kendi vapur- larımızla hariç limanlara götür. lim. Vakaa ecnebi vapurlar yumurta nakliyatına elverişli bir tarzda yapılmıştır. Fakat bizim milli vapurlarımızın pek az bi masrafla yumurta nakliyatı içi dahili taksimat yapmak pek âlâ ür. 100 kuruşa bir ton türmek nerede? 730 kuruşa yüz kilo yumurta götürmek nerede ?.. Her halde bu kâr ka- çırılacak fırsat değildir. Vapurcu- larımız. derhal paçaları, mvayıp işe başlamalıdırla Diyarıbekirde Dokuz vilâyet birleşerek bir banka açıyor Mardin, 21 (Hususi) — Umum müfettişlik mıntakası dabilindeki 9 vilâyetin iştirakile Diyarbekirde ir yardım bankası açılıyor. Diyar- bekir, hususi idare bütçesinden on beş bin Mardin alı bin lira ile bissedar kaytedilmiş- lerdir. Diğer vilâyetler idarei bu- susiyeleride — bütçelerinin mali müsadesi nisbetinde tahsi mişlerdir. Arazi sahiplerile köylüye kredi açacak olan bu banka hususi idare ve belediyelerin yapamadığı umran işlerini de yapmak suretile ver- z z 23 Teyrilervel 1932 Trabzonda odun kömür çok ucuz Bir kamyoneti soyan iki haydut yakalandı Trabzon 17 (Hususi) — Trab- zonda yaz havası devam ödiyor. Bu yüzden odun, kömür fistleri Şok ucuzdur. Odunun okkası 1, kömlürün 3 kuruştur. Odun kömür uçuzluğuna mukabil fındık kabu- ğu bahalıdır. Fındık satışı elân berbat bir haldedir. Büyük sermayeli tüccar Adeta fındığı yağına ediyor, Alâ- kadar teşekkilller vaziyete seyirci kalmaktadır. Yeni yol gazetesi bundan dalayı şiddetli hücumlarda. bulunuyor. Köylü mahsulünü ucuz sattığı için. borçlarını verememektedir. Mevcut kooperatifler bu ve karşısında bir sene tecil i ceklerdir. Tütün satışı nisbeten fazladır. Vilâyetimiz tütün İnhisar idaresi depolarda mevcut 29, 30, 31 seneleri mabsulünü tamamen satın almaktadır. Fiat 10 kuruştan karl kuruşa kadardır. Bir kamyonet soyuldu Tüccardan | Nemlizade Tahsin efendiye ait bir kamyonet yüklü olarak Trabzondan Irana hareket elmiş Bayburda bir saat mesafede Varzahanda iki kişi taralndan soyulmuştur. Kamyonun içinde © bulunan 11 yolcudan 900 lira kadar aln- mış, eşyalara dokunulmamıştı Soygunu iki kişi yapmıştır. Soyguncular paraları © aldıktan Sonra savuşmuşlarsa da yapılan şiddetlittakip netiçesinde iki gün içinde yakalanmışlardır. Aldıkları para, 30 lira o noksanile (ele geçirilmiştir. Köylere boğa dağıtılıyor Hususi idarece | Karstan satın alınan boğalar gelmiş, köy ihtiyar heyetlerine dağıtılmıştır. Evvelki gün vali Rifat bey beraberinde daimi encümen âzaları bulunduğu halde Değirmenderede boğaların dağıtılmasında — bulunmuşlar ihtiyar heyetlerine boğaların güzel bakılmaları. için bazı talimat ve ler vermişlerdir. Vali Rifat bey beraberinde baş mühendis Nafiz bey olduğu halde geçen gün soğuk su ve Kesernaya giderek yol işini ve soğuk suda bir yol münazaasını tetkik ve hal- letmi Vakfıkebir. kazasından Tonya nahiyesine kadar 35 kilometroluk pek mühim bir yol açılmaktadır. Yolda her gün 600 kadar amele çalışıyor. Yirmi güne kadar Vakfı- kebirden Tonyaya otomobil ile gidilecektir. Küşat için parlak merasim hazırlanmaktadır. Bir muhakeme Geçen sene liman şirketi umu- mi heyetinin senelik içtimaında defterdar Nabi beyle liman şir- keti idare meclis reisi Süleyman Mabir bey arasında çıkan hadise- den dolayı açılan davanın muba- kemesine geçen gün bakılmıştır. hit olarak C., H, fırkası sabık reisi Celâl, liman reisi Halil, seyrisefain acentesi kâtibi Hasan Talip, tüccardan, belediye âzasın dan Ali Rıza beyler dinlenmiştir. iğer şahitler dinlenmek: üzere muhakeme £ teşrinisaniye . talik edilmiştir. Tiyatroda müsamere Buraya bir tulüat gumpanyası gelmiş, belediye sinemasında ic- e eker ele lanan bare | umumi müfettişlik muntakanında | Ziy sanate başlamıştır Hu kum komiserleri beyler ve rüesaı teşyi | iktisadi hareketlerin — inkiş panyanın bir de variyete heyeti ettiler. «0 erir esine yefeşimil, olacaktır. “swİswe bir ham da hanendesi vardır. — Ml m gm yy NN