13 Mayıs 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
© Sahife 2 İk. ii. Gıda maddeleri (Baş tarafı birinci sahifede ) de görülmemiş bir şekilde fırla- mıştı. Geçen sene 300 kuruşa satılan çayların fiati 500 kuruşa kadar yükselmiştir. Bundan başka limon da pahalı- laşmıştır. o Geçenlerde bakallar 5 kuruşa limon satmışlardı. Buraya kadar kaydettiğimiz misallerden kontenjan usulünün eşya fiatleri- nin yükselmesine sebebiyet ver- diği kolaylıkla anlaşılıyor. Bunlardan çay ve kahve fiat- lerinin artması, piyasada mevcudu kalmaması ehemmiyetli bir mesele değildir. Nihayet bunları içme- mek, yerlerine ıhlamor arpa ve nobudu ikame etmek kabildir. Fakat şekerin yerine başka bir madde ikame etmek mümkün değildir. Hükümet memleketin yüksek iktisadi o menfaatlerini Okoruma maksadile, idhalât eşyasına karşı pek haklı olarak tahdidat vaz- etmiştir. Fakat bunu yaparken, halkın en mühim gıda maddesi olan şekerin ucuza satılmasını temin etmek lâzımdır. Bunun için kontenjan usullerinde malın gümrüklerde tüccara tevzi şeraitini ıslah etmeli, kontenjan listelerine ibtiyaç nispetinde mal koymalıdır. Bu bususda ticaret oda- larına ve belediyelere de mühim vazifeler terettüp eder. Ticaret oda- ları, tüccarı odaya davet edip kon- tenjan usullerinin ıslahı hakkında fikirlerini o sormalıdır. | Halbuki, Istanbul ticaret odası ve belediye iktisat müdüriyeti, bu işlere karşı olan ehmmiyeti vermiyorlar. Ankarada fırka mahafilinde baş gösteren cereyan üzerine bugünkü noksanların izale edile- ceği ve kontenjanın zaruri ihtiyaç- lar üzerinde tesir yapmıyacak şekilde tadil edileceği ümit olu- nuyor. Tıbbiyeliler Dünkü bayram çok muvaffakiyetli oldu Tıbbiyeliler bayramı dün tıp fakültesi salonunda tesit edilmiş- tir. Şehrimizdeki hemen bütün doktorlar Obu ilim bayramına iştirak (o etmişlerdir. & Merasime fakülte reişi Tevfik Recep beyin bir nutku ile başlanılmıştır. Tevfik Recep bey Türk hekim- liğinden sitayişle (bahsetmiştir. Bundan sonra doktor Besim Ömer paşa bir nutuk söylemiştir. Besim Ömer paşanın çok alkış- lanan nutkunu müteakip musiki- şinas Cemal Reşit, Seyfettin Asaf, Sezai Asaf beylerden mü- rekkep heyet tarafından güzel parçalar çalınmıştır. Bundan sonra Talebe cemiyeti reisi Hasan Hulüsi bey, talebeden Zeki bey birer hikâye söylemiş- lerdir. Gece fakülte binası elek- triklerle süslenmiş, Maksimbarda tıbbiye mezunları şerefine bir balo verilmiştir. Kim kazanacak? Galatasaray - Fener bugün karşılaşıyor Galatasaray - Fenerbahçe klüp- leri arasında bu gün Kadıköyün- de Fenerbahçe stadında bir maç yapılacaktır. Maç saat on yedide başlıyacaktır. Maç hakkında taf- silât ve tahminler spor kısmımız- dadır. Birbirlerini yaraladılar Kadıköyünde seyyar satıcı Hü- seyin ve Mustafa isimlerinde iki kişi alacak yüzünden kavga etmiş- ler ve birbirlerini ağır sürette yaralamışlardır. Iki kavgacı hasta- haneye gönderilmişlerdir. | Ankara, 12 (A.A.) — Aldığı. Ankara, 13 — Büyük millet Meclisi dün Trabzon mebusu Hasan beyin riyaseti altında top- lanmıştır. İçtimada kanun lâyıha- larının mebuslar tarafından tekab- bül edilip edilmiyeceği mevzuubahs olmuştur. Reis vekili Hasan bey: Mevzuubahs olan tekabbül hakkı hükümetten gelecek lâyiha- lara değil, mebuslar tarafından verilen tekliflere aittir.. demiştir. Hasan Fehmi, Rasih, Refik Şev- kat beyler bunun aksini iddia etmişler. Hakkı Tarık, Sırrı bey- ler de Hasan beyin fikrini mü- dafaa etmişlerdir. Aksaray mebusu Süreyya bey reisin makamında söz söylemesini doğru bulmamış, onu kürsüye davet etmiştir. Reis söylediği sözler için kürsüye ogeçmeğe lüzum olmadığını ilâve etmiştir. Berlin sefirimiz Kemalettin Sami paşa tehlikeyi atlattı Vaymar 12 (A.A) — Bark Berke civarında Türkiye'nin Berlin büyük elçisi Kemalettin Sami paşa ile Türkiyenin Berlin fahri Ceneral konsolosu Metzini ve zevcesi ve kerimesini hamil oto- mobil kapaklanmış ve içindekile- rin üzerine devrilmiştir. Kemalettin Sami Paşanın kafa tası çatlamıştır. Vaziyetleri çok ağır olan Kemalettin Sami Paşa ile Madam ve Matmazel Hetzini hastaneye kaldırılmıştır. Şoför ile Konsolos hafif yara- lanmışlardır. Berlin 12 (A. A.) Reisicumhur Mareşal Hindenborg ve Başvekil Brüning kaza haberini alır almaz Kemalettin Sami paşaya derhal teessür telgrafları göndermişlerdir. Vaymar, 12 (A.A.) — Kema- lettin Sami paşanın vaziyetinde tebeddül yoktur. Hasta, henüz kendisine gelmemiştir. Maamafih doktorlar müşarünileyhten tama- men ümitlerini kesmişlerdir. Meşhur Operatör Zaverruh Bir- lin'den buraya gelmiştir. Kemalet- tin Sami Paşa ile birlikte yara- lanan fahri Ceneral Konsolosun zevcesi bu sabah hastahanede ve- fat etmiştir Kemaleddin Sami tehlikeyi atlattı Ankara, 13 (A.A.) — Hariciye vekâletine gelen malümata göre Berlin sefirimiz Kemalettin Sami paşanın ahvali sıhhiyesi çok iyi- leşmiş ve tehlike hemen tamamen mündefi olmuttur. Paşa, kendine gelmiş ve yanında bulunan zevat ile görüşmüştür. Müşarünileyhin ahvalı sıhhiye- sinde husule gelen bu şayanı memnuniyet otebeddül oAnkara mahafilinde büyük memnuniyetle karşılanmıştır. Reisicumhur Hazretlerinin teessür telgrafları paşa mız malümata göre Berlin se miz Kemalettin Sami Paşanın geçirdiği müessif kazadan dolayı Reisicumhur hazretleri telgrafla beyanı teessür etmiş ve ahvalisıh- hiyesi hakkında malümat istemiştir. Kontenjanda tadilât Dün mecliste hararetli müzakereler oldu, ihtikârdan şikâyet edildi Bundan sonra evkaf bütçesi müzakeresine başlandı. Izmit me- busu Sırrı bey : — Bütçenin müzakeresi teşki- lâtı esasiye kanununa mubhaliftir. Türkiye lâyiktir. Bu gibi şeylerle alâkası yoktur. Memleketteki ana- sıra karşı vaz'iyetimiz müsavidir. Diğer anasırın nasıl hususi teş- kilâtları varsa müslümanlar da böyle yapsınlar... Demiştir. Maamafih evkaf bütçesi konulmuş ve bu idare için 2,574,896 lira tahsisat kabul edilmiştir. Evkaf varidatı da 2 milyon 567 bin lira olarak tahmin edilmiştir. Evkaftan satın alınan arsaların taksit müddeti de on sene olarak kabul olunmuştur. Bundan sonra bir çok müna- kaşalara sebebiyet veren konten- jan meselesi mevzuubahs olmuş- reye Heyeti vekile Başvekil Rusya seyahati hakkında malümat verdi Dün sabah Ankaraya vâsıl olan Başvekil Ismet Paşa, Gazi hazret- lerini ziyaretle arzı tazimat etmiş- tir. Öğleden sonra heyeti vekile toplanmıştır. Heyeti vekilede Baş- vekil, seyahat hakkında izahat vermiştir. Gruzia vapuru Rusyaya döndü Ismet Paşa hazretleri, Tevfik Rüştü bey ile refakatlerindeki zevatı şebrimize getirmiş olan Gruzia vapuru, şebrimize gelen Sovyet kumandan ve zabitlerile birlikte dün öğle üzeri Odesaya hareket etmiştir. Bursa civarında petrol bulundu Bursa, 12 — Bursa'nın yanıba- şında oO“Temen Yeri,, denilen mesire mahallinde (Petrol) bulun- muştur. Burada bulunan petroldan bir şişe belediyeye getirilmiştir. Belediye bunu tahlile vermiştir Yunan kabinesi Atina 12 (A.A) — Atina Ajansı bildiriyor: Maliye müsteşarının istifası ile alâkadar olarak Yunan kabine- sinden dört nazırın istifa ettiğine dair hariçte çıkan haberler asıl- sızdır, Son dakika Lindbergin çocuğu ölü olarak bulundu Hopewell (New Jersey ) 13 (A. A.) — New Jersey hükümet valisi, Lindber- gin çocuğunun ölü olarak bulunmuş olduğunu bil- dirmiştir. Vali Linbergin yavru- sunun polis müdiri tara- fından Linberg'in Hop- well'deki (omalikânesinin yakınında ölü bulundu- ğunu kendisine bildirmiş olduğunu ilâve etmiştir. tur. İzmit mebusu Sırrı bey kontenjanın aleyhinde sözler söy- lemiş: — Memleket ihtikârin tesiri altında kıvranıyor. Ihtikâr vardır. Takas kanunu kabul edilirse ihti- kâr devam edecektir. Bu kanunun tatbikini görmiyorum, demiştir. Refik Şevket beyde yeni kanun lâyihasının aleyhinde söylemiş ve: — Umuru ticariyeden haberi olmıyan zatlerden teşekkül eden komisyonların icraatında tehlike vardır.. Demiştir. Neticede takas lâyihasının gelecek hafta 'müza- keresi kabul edilmiştir. Bundan sonra meccani leyli tahsil edecek talebelere ait kanun iâyıhasına bir madde ilâve edil- miştir. Askeri bedelin 250 liraya indirilmesine ait kanun da dünkü içtimada kabul edilmiştir. Meclis cumartesiye toplanacaktır. Hudut haricine Hoybon cemiyetine mensup şüpheli adam Hoybon o cemiyetine mensup Arif isminde birinin tutulduğunu yazmıştık. Arifin üzerinde 900 lira, bir miktar altın para ve Hoybon cemiyetine para verdiğine dair makbuzlar bulunmuştur. Arif, Amerikada 20 sene kal- dığını, şimdi Erzincanda ticaret yapmak emelinde olduğunu söy- lemiştir. Zabıta tahkikatını bitire- rek evrakı adliyeye vermiştir. Adliyece (o tahkikat (bittikten sonra hüviyeti şüpheli görülen ve Eryincanlı olduğunu iddia eden bu adamın hudut haricine çıka- rılması muhtemeldir. Mayı sta kar! Şarki Anadoluda şiddetli fırtınalar Üç gündenberi vakitsiz soğuk- lar devam etmektedir. Düne na- zaran bugün hava biraz daha iyicedir. Gelen malümata nazaran Anadolunun bir çok yüksek yer- lerine kar yağmıştır. Yeşilköy rasat merkezi hava hakkında şu malümatı vermektedir : Bugün hava kısmen bulutlu olacaktır. Rüzgârın şiddeti düne nazaran zzalacaktır. Dün azami sıcaklık 12 derece idi. Gece 8 dereceye düşmüş ve bu sabah 12 ye çık- mıştır. Şarki Anadoluda fırtına devam etmektedir. Galatasaray lisesinde bir müsamere Dün akşam Galatasaray lise- sinde Mülyerin Muhayyel hasta piyesi büyük bir muvaffakıyetle temsil edilmiştir. Bilhassa hasta rolünü yapan Bürhan bey pek çok alkışlanmıştır. Temsilde bulunan Avrupa sahnelerinden hiçbirinde Mülyerin o komedisinin (o bundan daha muvaffakıyetli surette tem- M. Malche sil edildiğini görmediğini söyle- miştir. m Şehir meclisinde tisat programı | reddedildi Belediyenin kooperatiflere yalnız yardım edebileceği kararlaştırıldı Şehir meclisi dün toplanarak geç vakte kadar müzakerede bulun- muştur. Anadolu ajansına verilen ilâncılık işine ait mukavelenin tadili meselesinin yeniden tetkiki muvafık görülmüş ve bundan sonra bina- lardan alınan tenvirat ve tanzi- fat vergisine (o yüzde otuz zam yapılması hakkında kavanin ve mülkiye encümenlerinin müşterek mazbatası ookunmuştur. Bir az münakaşadan sonra Hazirandan itibaren bu zammın tatbikine karar verilmiştir. Bundan sonra kaldırımlı yapılan bir sokak üstündeki binalardan kaldırım inşa masrafının alınması mevzuubahs olmuştur. | İsmail Şeveket bey bu noktai nazarı müdafaa etmiş, Tevfik (Salim paşa, belediyenin kaldırım yap- mak esaslı vazifesi olduğu halde bu masrafın da halka tahmil edil- mesine itiraz etmiştir. Buna rağmen hiç kaldırım olmadığı halde yapılan sokaklardaki bina- ların inşaat masrafına iştirak etmeleri kabul edilmiştir. Taksim abidesinin son taksiti- nin verilmesi için abidedeki nok- sanların! tamamlanması ve Bahçe- kapısında şehit düşen komiser Şakir ve polis memuru Ismail Hakkı efendilerin çocuklarının na- mına bankaya bin beşyüz lira yatırılması kararlaşmış, bundan sonra şehir iktisadiyatı için iktisat encümeninin (o mazbatası okun- muştur. iktisat müdürünün raporu Encümen, iktisat müdürünün raporundaki bir kooperatif ile bir bankanın tesisini retediyor ve kooperatifi belediyenin idare ede- ceğini o ileri (osürüyor. o Refik Abmet bey, iktisat müdürünün raporunu müdafaa etti, Iktisat ta devletçiliği kabul eden hükümetin pek isabetli kararlar aldığı sırada iktisatta o belediyeciliğe doğru giden bu raporun şehrin iktisadi derdine deva teşkil edeceğini söyledi. Encümen namına Galip Bahtiyar bey, kooperatifçilik fikri esasen doğru olmamakla beraber bu işi belediyenin başaramıyacağını ileri sürdü ve kooperatif için istenilen yüz binlira ilede bu işin başarı- mıyacağını söyledi. Iktisat omüdürü Omazbatasına karşı hazırladığı mukabil nutku okudu. Raporda kendi noktai na- zarını müdafaa ediyor ve encü- meni gayri ilmi hareket etmekle ittiham ediyordu. Cevdet Kerim bey, iktisat mü- dürüne şiddetle itiraz etti ve bütün halkın iştirak edeceği bu kooperatif yapılırken bir çok esna- fın işsiz kalacağını, halkın koo- peratif teşkiline henüz hazırlan- madığına işaret etti, Avni bey, raporun muztarip halka deva olmadığını söyliyerek: — Yolda giden bir adamın ensesine bir tokat vuruyoruz, dö- nüp arkasına bakıyor, affedersiniz ilmi tetkikattır., diyoruz. Rapor, tıpkı bunun gibidir. dedi, Tevfik Salim paşa, hamal işle- rini bile idare edemiyen beledi- yenin bu işi başaramıyacağını ve konulacak yüz bin liranın hakkı huzura, maaşa ve saireye gide- ceğini söyledi. Nazmi Nuri bey, iktisat müdü- rüne şiddetle hücum etti. İlmi hareket ettiğine kani olan iktisat müdürünün encümenin gayri ilmi hareket ettiğini iddia etmesini şiddetle reddetti. Raporu her yüksek tahsil göre- nin en basit malümatını teşkil edeceğini söyledi. Neticede halk tarafından yapılacak koopratiflere belediyenin yardım etmesine ka- rar verildi.
