20 Ekim 1931 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
A AA Neler görüşülecek? bzere işbu muahedelerden mütevellit A my MANŞ A AM e AŞA ge ge AŞ ge a RA APNE AMASYA NEŞE YMM A ADAMA a Sahife 2 Akşam 20 Teşrinievvel 1931 İsmet paşa Hz. Başvekil Ankarada parlak! surette karşılanacak Ankaradan gelen haberlere göre Başvekil İsmet paşa Hzmi. istikbal için Ankarada büyük hazırlıklar yapılmaktadır. Halk fırkası bu hususta bir program hazırlıyor. .Cemiyetlerin ve halkın istasyon- da muhterem Başvekili daha iyi selâmlayabilmeleri için istasyon dahilinde ve haricinde yerler ayrılması takarrür etmiştir. İsmet paşaya şehir namına güzel bir buket takdim edilecektir. Konferansın bu sefer mü- zakere edeceği meseleler 1 — Siyasi: A) Balkan misakı ve halihazır da mer'i bulunan muahedeler ahkamının dürüst bir tarzda tatbi- kına ait ekalliyetler de dahil olmak taahhüdatın icrasına müteallik ve Balkan milletlerinin siyasi muka- renetine mani teşkil eden bil cümle müşkülâta dair hususi komisyon raporunun münakaşası. B) Terki teslihat konferansı. 2 — İktisadi. a) Zahire ve tütünün müşterek himayesi. b) Balkan memleketleri ara- sında bir ticaret odasının tesisi, <) Balkan memleketleri kredi müesselerinin iştiraki mesaisi. 3 — Harsi mukarenet. A) Balkan milletlerinin tarih- lerine ait vesikaların vücude ge- tirilmesi için bir enstitü tesisi. B) Balkan memleketleri huku- kunun peyderpey tevhidi. 4 — Münakalât komisyonu A) Balkan memleketleri mer- kezi bükümetleri arasında bilva- sıta münakalât icrası icin demir- yollarının birbirine bağlanması ve köprülerin yaptırılması. B) Postaların ve telgraf ve telefon muhaberelerinin tevhidi. C) Hava münakaleleri. 5 — Sıhhat ve içtimai siyaset komisyonu . A) Balkan devletleri arazileri dahilinde serbestçe gezmeleri ve çalışmaları hakkında komite ra- porunun münakaşası ve bu bapta bir karar verilmesi. b) Balkan memleketleri sıhhat işleri mesaisinin teşriki. c) Müteehhil kadınların tabii- yetleri hakkında münakaşa. Meclis, ayni zamanda yakında toplanacak olan terki (teslihat konferansı ile meşgul olmayı ve ameli neticelere varmasını temi- nen bu konferans lehindeki ha- rekete iştirak eylemeği kararlaş- tırmıştır. Balkan konferansı bu bapta bir temenni serdedecektir. Meclis, Balkan milletlerinin mu- karenetlerine (o muhalif (o bulunan mânileri tahlil ve Balkan misakını tetkik maksadile her bir heyeti murahhasa için üç azadan mürek- kep bir komite tesisine karar vermiştir. Ankarada bir ev yıkıldı Evelki gece saat üçte Anka- rada bir ev yıkılmıştır. Hariciye memurlarından Refet beyin otur- duğu ev birdenbire yıkılmış, Refet bey ve zevdesi ankaz altında kalmışlardır. Bunlar hafif yaralı olarak ankaz altından çıkarılmış- lardır. Bir maldi kurban kesti Kumkapı Nişancasında Tülbentçi Muhiddin mahallesinde 3 numa- rada oturan Ankaralı malül Rıza çavuş, dün İsmet paşa Hz. nin muvasalatı münasebetile bir kur- ban kesmiştir. Rıza çavuş vaktile İsmet paşa HZ. nin maiyetinde bulunmuştur. Rus hariciye komiseri gelecek hafta geliyor İsmet Paşa Hz. ilkbaharda Moskovaya azimet edecek Ankara 19 (Hususi) — Rus hariciye komiseri M.Litvinof Başveki- limizle hariciye vekili Tevfik Rüştü Beyi ziyaret etmek üzere ge- lecek hafta Ankara'ya gelecek ve Cumhuriyet bayramı münasebe- tile yapılacak merasimde hazır bulunacakdır. Rus hariciye komiserini getirmek üzere Ege vapuru 22 teşrini evel Perşembe günü Odesaya hareket edecektir. Vapurda hariciye kalemi mahsus müdürü Kemal Aziz bey bulunacaktır. Ege 25 teşrinievelde Odesadan hareke tleertesi günü İstanbula vasıl olacaktır. M. Litvinof o akşam Ankaraya hareket edecektir. Ankarada M. Litvinofun şerefine ziyafetler verilecek, Rus hariciye komiseri Gazi hazretleri tarafından kabul olunacaktır. Haber aldığıma göre M. Litvinof Başvekilimizi Rusyayı ziyarete davet edecektir. İsmet paşa Hz.nin İlkbaharda, Tevfik Rüştü beyle birlikte Moskovaya azimet etmesi muhtemeldir. Diğer taraftan Italyan başvekili M. Mosolini de Ismet paşa hazretlerini Romayı ziyarete davet etmiştir. Bu davet kabul edil miştir. Romaya ne zaman gidileceği henüz malüm değildir. Dün gece şiddetli bir fırtına şehri altüst etti Yirmi dakika kadar süren fırtına bir çok tahribat yapmıştır Dün fasılalarla yağan yağmur, akşama doğru birdenbire şiddet- lenmiş, k az zaman içinde caldaliağ seller peyda olmuştur. Yağmurdan sonra şiddetli bir rüzgâr çıkmıştır. üzgâr gece yarısına doğru şiddetini büsbütün artırmış, fırtına halini almıştır. Fırtınanın şidde- tinden şehirde ne kadar tahta perde varsa kâmilen yıkılmıştır. Şişli, Harbiye, Taksim, Şişhane karakolu, Fatihte apartıman in- şaatı için kurulan iskelelerle, tabta perdelerin kâffesi bu sabah yerlerde sürükleniyordu. Caddelerdeki bir çok ağaçları fırtına kökünden çıkarıp yere yık- mıştır. Bir çok evlerin de camları kırılmıştır. Fırtına yüzünden şehirde bazı kazalar da olmuştur. Bir kaç küçük evin çatısı uçmuştur. Harbiyede yoldan geçen bir adamın başına büyük bir tabela düşmüş ve ken- disinin ehemmiyetli surette mec- rubiyetine (sebebiyet vermiştir. Mecruh hasta haneye kaldırlarak tedavisine başlamıştır. Bu sabah Şişli, Harbiye cadde- leri kopmuş ağaç dallarile dolu idi. Beyoğlu caddesinde de sine- maların önlerindeki bütün büyük ilanlar, bir çok dükkânların tabe- Jaları yerlere serilmiştir. Sellerden şehrin ekser yerlerin- de kaldırımlar çökmüş, çukurlar husule gelmiştir. Fırtınanın şiddeti Yeşilköy rasat merkezinden verilen malümata göre bugün hava kapalı ve yağışlı olacaktır. Rüzgâr karayelden esmektedir. Bu sabah hararet 10 dereceydi. Rasat merkezi fırtına hakkında şu malümatı veriyor: Fırtına gece saat 3 te başla- lamış, üçü yiri geçeye kadar bütün şiddetile devam etmiştir. Bu müddet zarfında ruzgârın şiddeti 28-30 metroya kadar çıkmıştır. Şehrimizde rüzgârın bu dere- ceye kadar şiddetlenmesi pek nadirdir. Bu sabah rüzgârın şiddeti 18 metre idi. Karayel (| fırtınası akşama kadar devam edecektir. Telefon ve telgraf telleri koptu Fırtınanın şiddetinden bir çok yerlerde telefon telleri kopmuş, muhabere kesilmiştir. Bu sabah bir çok sokaklarda telefon telleri yerlerde serilmiş duruyordu. Bunların tamiri için teşebbüste bulunulmuştur. Fırtı- nadan bazı telgraf telleri de kop- muştur. Bu sabah bunların tamiri için de teşebbüste bulunulmuştu. Denizde Fırtına Karadenizde ve ada- lar denizinde çok şiddetlidir. Kara denizden gelen haberlere göre vapurlar limanlara iltica etmişlerdir. Kuruçeşme önünde yatan Zafer ve Şerefnur vapurları dün gece fırtınanın şiddetinden demir ta- ramışlardır. İki vapur güç hal ile kurtarılabilmiştir.. Bir kayık parçalandı Dün geceki şiddetli rüzgâr esnasında Kadıköy limanında de- mirli bulunan Mehmet kaptanın idaresindek kömür kayığı zinci- rini kopararak sahildeki kayalara çarpıp (o parçalanmıştır. Kayıkta bulunan beş kişi denize dökül- müşse de etraftan yetişilerek kurtarılmışlardır. Yolu kapayan ağaçlar Şiddetli | fırtına (o esnasında Çapada (o tramvay ocaddesinde 31 inci ilk mektep önünde büyük bir ağaç devrilerek yolu kapamış, tramvaylar uzun müddet işliyememiştir. Sultan Ahmette ve tevkifhane civarında da bir çok ağaçlar yı- kılmıştır. Polis müdüriyetinin bah- çesinde bulunan büyük ceviz ağacı da yıkılmıştır. Bir kamyonla otomobil çarpıştı Mezbahadan et nakletmekte olan bir kamyon dün Çenberli- taşta 1584 numaralı otomobile çarparak otomobili parçalamıştır. Şükrü bey Amerikaya hareket etti Paris, 19 (Hususi) — Saraç oğlu Şükrü bey. hususi kâtibi Mukdim Osman beyle birlikte dün Bremen vâpurile Nevyorka hareket etmiştir. | İki ay müddetle Türki- badil öm Mü yeye gelebilecekler Mübadele suretile Yunanis- ) tana giden rumların muvak- ( kat bir zaman için Türkiyeye X gelmelerine, bilmukabele mü- İl W öadil Türklerin de Yunanis- ) fana gitmelerine (omüsaade | edileceği yazılmıştı. İÜ İsmet paşa Hz.nin Anka- | ( oya avdetlerini müteakip toplanacak olan heyeti vekile Yl bu hususta müzakerede bulu- nacaktır. Haber aldığımıza İ) göre mübadil rumlara konso- loshanelerimiz tarafından iki ay müddetle vize verilmesi | düşünülmektedir. İki aydan Yı sonra kalmak istiyenlere an- | cak heyeti vekile kararile | müsaade edilebilecektir. 20 milyon eksik Büyük memurların maaşın- dan yüzde 25 tenkihat Ankara 20 — 932 senesi büt- çe lâyihası maliye vekâletince ikmal edilmiştir. Lâyiha İsmet paşa Ankaraya döner dönmez vekiller heyetinde müzakere edil- meğe başlanacaktır. 932 senesi varidat bütçesinin 931 senesine nazaran 20 milyon kadar eksik olacağı tahmin edik- mektedir. Masraf bütçesinde de bittabi bu nisbette bir eksiklik olacaktır. Bu tasarruf, ehemmiyeti ikinci derecede (o görülen (o teşkilâtın ilgası ve bazı tedbirler icrasile yapılacaktır. Erkânı hükümetin meselâ vekillerin (maaşlarından yüzde 25 tenkihat icrasını isteye- cekleri söylenilmektedir. Memur maaşlarında derecelere göre bazı tenkihat yapılması da düşünülüyor. Mütekait, eytam ve cramil maaşları olduğu gibi kalacaktır. Nehirler kabardı Edirnede feyezandan korkuluyor 20 (Hususi) — Beş gündenberi devam eden sürekli yağmurlar kesildi. Fakat nehir- lerin suları çok yükselmiştir. Bulgaristandan gelecek sularla nehrin taşması ihtimali vardır. Za- bıta buna karşı tedbir almaktadır. Geceleri ve sabahları çok şid- detli soğuklar hüküm sürüyor. Telgraf telleri bozuldu Dün geceki fırtınadan Unkapa- nında bir ev yıkılmış bir kadın ölmüş, Haydarpaşa koyunda batan yel- kenli yolu kapattığından Kadıköy - Haydarpaşa - Köprü ( seferleri yapılamamıştır. Şehrin bir çok kısımlarında telgraf , telefon hat- ları bozulmuştur. Yalnız Ankara telefonu tek telle işlemektedir. istanbul sokakları İktisat vekilimiz ve Paris sefirimiz filmi seyrettiler Paris (Hususi) — Pariste bulu- nan iktisat vekili Mustafa Şeref, Paris sefiri Münür beyler sefaret erkânı ve aileleri ile birlikte Tobis stüdyolarına gelerek burada çevrilmiş olan “İstanbul sokakla- Edirne, rı ,, ismindeki ilk türkçe filmi seyretmişlerdir. Mustafa Şeref bey ve diğer seyredenler filmi 'çok beğenmiş- lerdir. Balkan konferansı merasimle açıldı (Baş tarafı birinci sahifede) Maamafih bu hüsnü niyyetin fıkdanından dğil, bazı manilerden ileri gelmiştir. Üç komitenin muayyen tarihte (toplanmamış olmasiyle de bir zaman kayb- edilmemiştir. Çünkü her bey'et müzakere edilerek (omes'eleler hakkında mühim raporlar hazır lamıştır. Bu raporların müzake- resinin iyi neticeler vereceğini ümit ederim. ,, Hasan bey bundan sonra sözü Balkan konferansının bu defaki içtimama naklederek dünya efkâ- numumiyesinin insaniyetin izti- raplarına deva bulmak için sarf edilen mesaiyi tasvip ettiğini ve buna müzaherette bulunduğunu söylemiş, bu münasebetle Avrupa- nın bugünkü vaziyetinden, iktisadi ve mali kararsızlıktan (bahset- miştir. Hasan bey demiştirki: “Bütün dünya gözlerini selâmet vadeden ışıklara dikmiştir. Balkan birliği konferansının bu ışıklardan biri olması lâzımdır. e Balkan devletlerinden her biri bir kuvvet teşkil ediyor. Fakat unutmama- hdır ki bu kuvvet balkan birliği kuvvetinin altıda biri derecesin- dedir. Hasan bey nutkunun sonunda ulvi ve büyük fikirleri daima ha- raretle karşılıyan Istanbul şehrinin bu içtima münasebetile hissettiği sevinçten bahsetmitştir. Murahhasların nutukları Bundan sonra Arnavut mümes- sili yavaş, vakur sesile nutkunu söyledi. Bunu Bulgar murahhası takip etti. Murahhas - Kâğıltan okumadan - ağır ve gür sesile nutkunu irat etti, Gayet kolaylıkla söylüyordu. Hariciye ( vekilimiz oturduğu yerden ileriye doğru uzan- mış bu nutku büyük bir dikkkatle dinliyor, arasıra da teyit manasma başını sallıyordu . Bir aralık fransız sefiri sordu: — Nasıl buldunuz beyfendi?, — Çok mükemmel, Yunan murahhası otirşe bir kâgıttan nutkunu alkışlar arasında okudu. Her nutukta hatiplerin önündeki bardak su o değişi- yordu. Yunan murahhasının sözü zaman zaman alkışlar» arasında kesiliyordu. Bundan sonra İstanbul vali mu- avini Fazlı beye pek benzeyen Romen murehhası mütebessim bir halde masaya yaklaştı ve sevimli bir eda ile nutkunu söyledi. Bunları müteakip İsme Pş. Hz. kürsiye çıktı ve şu nutku irat etti: İsmet paşa Hz.nin nutku İsmet paşa, şiddetli alkışlar arasında kürsüye geldi ve nut- kunda ezcümle dedi ki: Size beyanı hoşamedi etmek benim için büyük bir hazdır. İstanbul, ikinci Balkan konferansı murahhaslarını sinesinde misafir etmekle bahtiyardır. Bir sene evvel Atina'da top- landınız, Balkan milletlerini bir birine yaklaştıracak, aralarındaki meseleleri halledecek tedbirleri aradınız. Bir çokları varki, bu kon- feransın içtimamdan bir netice hasıl olmayacağını zannediyorlar. Halbuki sizin buradaki mevcu- diyetiniz, bu zan ve zehabın batıl olduğunu ispat eder, Size Türk harici siyasetinin ana hatlarından bahsetmek iste- rim. Biz bütün komşularımızla mevcut olan muallâik meseleleri halletmeğe başladık. Bu şekil beynelmilel teşriki mesai için en iyi bir esas teşkil eder. Balkan milletlerinin menfa- atleri müşterektir. Bütün devletler, ayni derecede musavattan istifade etmelidir.,, İsmet paşa, konferansa muvaf- fakıyetler temenni etmekle sözünü bitirdi ve şiddetle alkışlandı.
