10 Ekim 1929 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
Safihe 2 Darülfünun nutku (Baş terafı birinci sahifada ) hayat arasında münasebet olmı dığını ilim namına iddia edenler * çokabilir. Fakat unutmamalı ki memleketimiz müthiş bir girdiba- | inden sıyrılmış, münevver- lerfkin, mütefekkirlerinin her an nuruna mühtaç, mütemadi. hare- ket ive bir memlekettir. Bunun “Türkiye cumhüriyetini şiddetle alâkadar eden içtimai, iktisadi, bilhassa milli meselelerde, daröl- fünunu, yanda değil daima çok önde görmek isteriz, diyen muh- terem - vekilimizi hakikatın tam içine adım atmış gördük. Milli vazifeler haricinde - daha doğrusu, yine milli ve çok büyük bir vazife olarak - darülfünunumu- zun beynelmilel ilim hayatında da göze çarpan bir mevkü olmalıdır. Hiç bir ilim müessesi , hakiki iç bir ilim adam olmaz ki, tesiri ve eserleri yalnız. vatanın hudutları içinde kalmaya mahküm olsun. Sesini Türkiyeden harice, | türkçeden başka dilleri konuşan: | lara işittirmeye muvaflak olm- yanlar, vasattan aşağı ilim sahip- leridir. Cemal Hüsnü beyin dedi- ği gibi “İlim vasattan aşağı ola- maz,, Eğer darülfünunumuz, haki- ki bir ilim ocağı olarak yaşayacak- sa, sesini mutlaka hem memlaket içinde, hem hudutlarımız haricin- de duyurmaya mecburdur. Bura- da Maarif vekilimizin veciz cüm- lesini tekrar etmekten kendimizi alamıyacağız:“İlmin vatanı olma- dığını çoktan beri biliyoruz. Artık istiyorur ki / vatanımızın da ilmi oisun , Evet, artık Türk vat türk alimlerin de beynelmilel abidesine arasıra bir taş koyma- larımı istiyoruz. Memlekete çok şeyler vadeden, ilim ve irfanlarile kendilerinden çok hizmetler beklemekte kaklı olduğumuz darülfünun arkadaşla- mimiz bü intizarı boşa — çıkar- muyacaklardır. Yardıma, teşvika ihtiyaçları olduğuru da unulmuya- lum. Bu yardımı, bizzat bir darül- fönun adamı olan Maarif vekil den ve cumhuriyet hükümetinden daima emniyetle bekliyebilirler. aliye vekili dün Ankaraya giti Maliye vekili Saraç oğlu Şükrü B. dün şehrimizdeki tetkikatını bitirmiş ve akşam trenile Anka- raya hareket etmiştir. Şükrü B. Ankaraya hareketin- den evel demiştir — Ankaraya avdetimden sonra Dainler vekâleti meselesile de meşgül olacağım. Gazetelerdeki neşriyata gelince, Maliye müste- şarı Ali Rıza beyin Düyunu umu- | miye komiseri olması ve müski: rat umumi müdürü Zekâi beyin Dainler vekâletine namzet gösteril- ündür. Fakat henüz bu 'i olarak mukarrer bir. şey olmadığı için şimdilik muhte- mel de gayri muhtemel de diye- bilirim. Dainler vekâleti intihabı bu ay içinde yapılacak ve komi- ser tarafımızdan tayin edilecektir. İnşa edilecek kibrit fabrikası ve bu hususta istifade edilecek ormanlar — hakkındaki — raporları gördüm, Bunları Ankarada tetkil ettikten sonra fabrikanın nerede yapılacağını tespit edeceği | Mülhak bütçe ile idare edilen W inhisarların ve devairin memur- larına Git maaşları barem kanu- | nuna tevfik için yeni bir kanun | hazırlayoruz, Earemin bu idarelcre | teşmili üzerine maaşlar azalsa bile şimdiki hakkı müktesepeler mahi'uz | kalacak ve ancak yeni tayin edi- lenler yeni kanun — mücikince maaş alacaklardır., Pamuk ve pirinç iki istasyon nerelerde tesis edilecek Ankara 8 (Hususi) — Aydın mebusu Mithat ve iktisat vekâle- Hi ziraat umur müdürü — Nal beyler Ankaradan İzmire müte- veccihen — hareket — etmişlerdir.. Mithat ve Naki beyler İzmir lvanuda tabi sülener panuk aslah istasyonunun yerini tayin edeceklerdir. İstasyonun Nazilli veya Aydında tesis edilmesi muh- temeldir. İktisat vekili Şakir bey tarafın- dan İtalyah pirinç mütehassısı M. San Pietro şerefine bir ziyafet verilmiştir. M. San Pietro pirinç- Terimiz hakkında tetkikatina de- vam için Beypazarına gitmiştir. Örulan Bersya, Burendan İtini- te gidecek, ondan sonra da İta- yaya dönecektir Mütehassıs rapo Tunü oradan — vekâlete göndere- cektir. M San Pietro billemei Tosyanın waziyetini iyi — görmüş, — ikinci derecede — Merağı beğenmizi Hattâ pirinç istasyonunun Meraşta tesisini tavsiye etmiştir. 601 bin lira Garzan yolunda eşkıya tarafından çalıman para Mardia 7 (AZA) — Yeni ev- rakı nakdiyemizden GOT bin kü- sur lira bundan iki sene evvel Garzan yolunda eşlayalar tarafın- dan gaspolunmuştu. Hadisyi mü- teakip bu evrakı nakdiyenin nu- maraları Jâzım gelen — mahallere tebliğ edildiği halde tütün inhisar idaresi bnndan haberdar edilme- miştir. Bundan bilistifade Cirreli Hacı Ali zade Emin namında bir şahıs beheri yüzer Tiralık olmak üzere 22 adet evrakı nakdiyeyi n inhisar idaresinde - tebdil ettirmiştir. Degiştirilen yüzer lira- lıkların Garzan yolunda gaspe- dilen paralardan bulunduğu anla- şılması üzerine zabıtaya malümat verilmiş ve Emin yakalanarak çalınan evrakı nakdiyeden bin lirası daha üzerinde bulunmuştur. Tütün inhisar idaresi — müfettişi Sami bey Mardine gelerek mes- eleye vaz'iyet etmiştir. Pratik dişçiler Ankara 8 (Hususi) — Evelce | verilmiş olan üç aylık müracaat müddetinin 14 temmuzda bitmesi üzerine dişçi mektebinin bu se- neki devrei tedrisiye ibtidasında açılacak olan imtihanlara gire- bilmek için pratik dişçiler tarafın- dan vaki müracaatler badema kabul edilmemektedir. Gerek 14 temmuza kadar olan üç aylık müracaat müddeti zar- fında ve gerekse ondan evel im- tihana talıp olupta her — nasılsa giremeyen ameli dişçiler yazdığı amız imtihana kabul edileceklerdir. Bu kabil dişçiler hakkında yapı- lacak en son şekil sıhhiye vekil- Tiğinden İstanbul vilâyeti. sıhhiye müdürlüğüne yazılmıştır. Bimitri ile Panayot Samatyada Imam Razı efendinin bahçesinde Dimitri ile Panayot sepet meselesinden ler, her ikisi de bi fasını yaralamışlardır. Dank ve çocuk hastalığı İzmirde buna karşı tedabir, ittihaz edildi Ankara, 8 (Hususi) — Son za- manlarda İzmir ve civarında dank hastahiı ile bazı çocuk böstalıkları- mın tevessü ettiğini İzmir gazeteleri yazıyordu. İttihaz edilen tedabir Sayesinde hastalığın önöne geçil- miştir. Şimdi —görülen vakalar dank değil bronşit ve nezledir. Çocuk — hastalıklarına — gelince bunun da mütevessi — olmadığı anlaşılmıştır. Ren havzasının tahliyesi Visbaden 8 (Hususi) — İngiliz askeri Ren havzasını tahliyeye devam ediyor. Şimdiye kadar üç bin piyade, S00 süvari avdet etmiştir. ingilterede işsizler Londra, 8 (A.A.) — 30 Eylülde İngilterede — işsizlerin miktarı 1 milyon 181 bin 900 idi. Bu rakam bir hafta eveline nisbetle 18,960 nisbetle fazla, Ögeçen — seneye 154,479 noksandır. Et fiatı ucuzlaya- cak mı? (Baş tarafı birinci sahifade ) ridat temin için birçok resim alındığı halde bu hasilâtın büyük bir kısmının memur, müstahdemin ve amele ücretlerine verildiğini zikretmektedir. Encümenamasraflarda yapılacak tenzilâttan sonra rüsumun tenzili mümkin olacağını iddia ediyor. Diğer taraftan müessese idare meclisi bu. tenkidata karşı ceva- bini - hazırlarıştır. - Mevsuk - bir menbadan aldığımız malümata güre meclisi idare de mezbahada alman rüsumun / tenzili çarelerini aramış ve bazı formüller bulmuştur. Bu yeni şekiller tatbik edilmeğe başlandıktan sonra et fiatlerinin mühim miktarda ineceği muhak- kak görülüyor. İdare meclisi evvela soğuk hava deposu —mükavelesini yenileştir- Miyecektir. Sabık şehemini Emin bey M. Feldman isminde - birile bir mukavele yapmış ve soğuk hava deposunda koyun başına alnacak SÜ kuruş resmin yüzde 80 ninin mütcahhide, yüzde 20 sinin de emanete ait olma- sını kabul etmişti. Muhiddin B. bu mukaveleyi i 50 kuruşluk resmin yüzde emanete, — yüzde 5S ini de mütcahhide terketmişti. | M. Feldmanın. şehremaneti / ile mukavelenin müddeti teş- Finisanide bitecektir. Meclisi idare soğuk hava de- posunu — yeniden — münakasaya koymayacaktır. Müessese soğuk hava deposunu kendisi — idare edecek ve mütcahhide - verilen hisse idareye kalacağı için koyun başına alınan 50 kuruş esaslı surette tenzil edilecektir. Bundan başka mezbahada ahır pay mahalli ve zebhiye resmi alınmaktadır. Vaktile fazla “para temin için müteaddit aamlar altında alınan sili için ayrı ayrı teşkilât yaj mıştır. Bunun idamesi doğru gö- rülmiyor . Meclis idare koyun başına 225 küsür kuruştan fazla resim tutan bu vergiyi müstehlikin lehine olarak tenzil edecektir. Bu ten- zilât —muhtelif mamlar altında alınan resimleri tevhit etmek ve tevhit ile beraber resim miktarını azaltmakla olacaktır. Meclisi idare yakında kat'i kararını verecektir. ni kasya giren resmin tah- | İngiltere-Amerika İngiliz başvekili mülâkatlarına devam ediyor Washington, 8 (A. A.) — M. lakdonald ile kızı, Beyaz sarayda ikametlerini bitirerek tekrar İngi- liz sefarethanesine dönmüşlerdir. | katlar devam ctmektedir. Makdonaldın hareketi gü- in arifesinde neşredilecek ve süzakaratın tarı cereyanını tel- his edecek olan müşterek beyan- name ikmal edilmek üzeredir. Röyter ajansı, bu beyanname- | 'nin bahri tahdidi teslihata doğru hakiki — terakki — hatveleri atıl- mış olduğunu ve köngre maha- filinde derin bir intiba uyandır- mış olan M. Makdoladın. ziyare- tinin mazhar olduğu muyaffakıyeti ilân edeceğini istihbaratma atfen | yazmaktadır. ç Waşhington 8 (A.A.) — İngiliz gazetecilerine beyanatta bulunan M. Hoover, şu sözleri söylemi; M. Makdonald ile gayet sami surette cereyan etmekte olan mü- zakerat hakkında bu dakikada bir şey söyliyemem. Memleketlerimiz arasında hiç bir ihtilâf olmadığını görmekle bahtiyarım. Estiyanın makalesi Ü e BFT H yatta bulunduğu doğru değil | Atinada çıkan nim resmi Esti- | ya gazetesi Sson nüshasında yu- nanlıların Türklerden intikam al- mak emelinde bulundukları hak- kında kendisine atfedilen maka- leyi sureti katiyede tekzip ediyor. a — makale azmedığı gibi yazmasına da im- lön Tekllmadiğür ua eliyor “Akşam, da o makaleye müste- nideniden verilen cevabın varit olmadığını da ilâve ediyor. Biz (Estiya) ya atfedilen o ma- kaleyi bir gazetede gördük ve doğru olduğunu zammederek cevap verdik. Fakat madam ki Estiya böyle bir makale yazmadığım söy- liyor o halde bizim cevabımızın da tabil hükmü kalı Baş muallimlere makam maaşı Ankara 8 — Maarif vekâletin- ce baş muallim itibar edilen ya- hut baş müallim vazifesini de yapan tek müallimli mektepler muallimlerine de maarif teşkilâtı kanununun — 13üncü addesine müsteniden makam tahsisalı ve- rilmesi heyeti vekilece - takarrür etmiştir. Ankarada spor Ankara, 8 (Hasusi) — Ankara erkek Jlisesi, lise talebelerinin spor ihtiyaçlarım temin için lise talebelerinden müteşekkil bir he- yet spor teşkilâtı ile meşguldür. Tabancalı sarhoş Hasköyde . İsmail: isminde ,biri rhoş olmaş, önüne gelene ta- banca teşhir etmiştir. Kendisini derdeste giden zabıta memur- larına da hakaret ettiğinden sar- hos karakola götürülmüştür. Tramvayla otomobil arasında bir müsademe Pangaltıda bir tramvay araha- sına tütün şirketine ait bir oto- mobil çarpınış, otomobilin ön tarafı parçalanmıştır. 10 Teşrinievel 1929 GÜNÜN HABERLERİ Adliye Vekilinin teftişleri Adliye vekili Mahmut Esat be, dün Üsküdar müddei umumisi Suat beyle birlikte Kadıköy sul mehkemesini teftiş etmiş ve bir devayı dinlemiştir. Öğleden sonra refakatinde — İstanbul — müddei umumisi Kenan bey olduğu halde Fatih, Eyüp sulh mahkemeleri teftiş etmişj ve bir hanımın şiki * Edgar Kine zırhlısı yarın Timanımıza geliyor — Fransa bah- riyesine mensup Edgar Kine zırh- hsı, fransız bahriye zabitlerini ba- milen yarın limamınıza gelecek, | iki gün kalacaklır. Fransız bah- riyelileri Edgar Kine ile Ameri- kaya kadar bir tetkik seyahatı yapacaklardır. * Vilâyetle Emanetin tevbidi— Vilâyetle Ematletin tevhidine ait tetkikat bitmek üzeredir. Komis- yon yakında aktedeceği umu: bir içtimada raporunnu imzalıy: rak Dahiliye vekâletine göndere- cektir. * İş bankası — İsviçrenin ca büyük bankası olan “Sociste de Bangue Suisse, in Zürih merkezi müdürlerinden M. İzliy şehrimize gelmiştir. M. İzliy İstanbula İş bankasının daveti üzerine gelmiş- ihtisası banka mu? iyesinin tensiki ve azamı inkişaf temin edecek bir sistem ihdasıdır. 4 Cemiyeti belediye toplam- yor — Cemiyeti belediye bütçe encümeni dün toplanrak memurin ikramiyesi meselesini tetkik etmiş ve 40 bin liralık tahsisatı kabul . Cemiyeti belediye bugün toplanarak bu mesele hakkında bir karar verecektir. * Mübadele işleri — Muhtelit mübadele komisyonu heyeti uma- miyesi, dün M. Holştadın riya: tnde saat 11 buçuktar 14 buçuğa kadar “devam eden bir içtima | aktetmiştir. İçtimada bitarafların geçen sene eylülde vermiş olduk- darı muallâk mesaile ait bazı bal çarelerini teklif eden muhtır: üzerinde müzakere cerevan el- mişti Celse hararetli olmuş he, ân muhüraya ait noktai Tevfik Kâmil B. tarafından izah edilmiştir, Yunan noktai mazarımı da, M. Diyamandupolos anlatınış, neticede müzakerata yarım akte- dilecek içtimada devam edilmesi kararlaştırılmıştır. * Celâl Muhtar bey kasaplar şirketine girdi — Doktor. Ce'âl Muhtar bey kasaplar şirketinden mühim miktarda hisse almış bu sebeple şirketin meclisi idarc- dahil olmuştur. 1929 9 Teşrinievel Alın: — gök, Dakii istikree Düyünü muvahhide İngilir lrası Rümehi tahrilatı. Esham İş bönkalı Anadelu şimendiferi Tramvay şirketi Terlr O Balya | Çimente 1 Tahvilât Amadoku 9o 45 Anadoku 1L Anadolu L Tünel g5 Tramvay Elektrik / Çek Fiatları Landra — üzeri j Faris " Küyonk Amstordam Sofya Bükreş —4 Rama Cenevre —0 20n,sa HTi
