14 Ağustos 1929 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

“AKŞAM Her gün 8 sahife ÇARŞAMBA — 14 Ağustos 1929 Fiatı 5 kuruş Zeplin Japon yaya gidiyor İstanbulun imarı işi M.Yansen şehrin her tara- fını gezip tetkik ediyor Mimar bu tetkikattan sonra bir rapor | verecek, itilâf edilirse plânı yapacak || Mimar M. Yansen İstanbulun plânını yapmak üzere şehremini Muhiddin ve fen işleri müdürü Ziya beylerle beraber Trabyadan başlayarak bo; sahilile Beyoğlu ve Galata cil Yansen tetkikatını bir raporla Şehremanetine / bildirecek , bu rapor şayanı dikkat görüldüğü takdirde mimar Yansen ile bir itilaf aktedilecektir. Mimar M. Yansen - şehrimizi, imare müsait çok güzel ve tabi atın bütün Iütüfkârlıklarından is- tifade etmiş bir halde bulmuştur. İstanbulun imarile tam bir Avrupa şehri haline / gelm Anka- radan ziyade çalışmak lâzım ge- İstanbulun en harap ve bakım sız yerlerinden Haliçten bir manz; sokak liyor. Bu itibarla İstanbulun mus- takbel plânı tanzim edilirken Ankara plânından ziyade müşkü- Nihayet maskeyi attılar Yunanlılar her hareketleri ile anlaşmak| emelinde olmadıklarını gösteriyorlar Atinadan gelen haberler Yuna- nistanın Ankara sefiri M. Papanın azledilerek — mahkemeye — tevdü tekarrür ettiğini bildiriyor. M. Papa mübadele müzakera- Yunan hükümeti - tarafından ifaya memur edilmişti. Yunan sefiri müzakereyi bir çok zamanlar| uzatmakla beraber nihayet hükü- metimizin hüsnü niyeti ve bilhassa bitaraf azadın tavassutu üzerine itilâı kabule mecbur olmuştu. Bu hal müzakerenin ebediyen sürüklendirilmesini isteyen Yunan hükümetinin fena halde kızdırmı hem M. Papa, hemde - itilâfa taraftar olan yunan baş murahhası M. Diyamandopulos azledilmiştir. Bu iki hadise yunan hükümetinin haleti ruhiyesini açıkça gösteri “Aynı zamanda yunanlıların müba- dele işinde hiç te samimi olma- dıklarını ispat eder. Binaenaleyh hükümetimizin de tebaamızın hukukunu himaye için bir an'evel kat'i ve azimkârane hareket etmesi lâzımdır. Yunanlıların ” cevabı Ailesini almak için “Atinaya giden muhtelit mübadele komir- yonu bitanaf reisi M. Rivas geçen pazar günü şehrimize avdet et- miştir. M. Rivas, Atinada Yuman ri hle yaptığı temasları dün komis- yonda yapılan bir içtimada rüfe- kasına izah et Hİ Rivasın verdiği izahata göre Yunanlılar, evelce osmanlı pas: portile firar edenlerin avdetinde ısrar ettikleri ve bu mesele hak- kında Cemiyeti akvama gitmek istedikleri halde — şimdi bütün meselelerin kül halinde ve bit rafların reylerine müracaat sure- tile hallini iltizam edecek bir cevap vereceklermiş, Atina, 12 (fos) — Meclisi nuzzar yeni bir içtima aktederek Türk Yunan meselelerini ve muhtelif noktai nazarları tetkik ederek ta- kip edilecek hattı bareketi tespit edecekti Meselelerin tamikan tetkiki hak- kında verilen karar üzerine mu- kabil Yunan cevabının bir müddet tehir edilmesi muhtemeldir. Mamafih mukabil cevabın uzun müddet teehhür etmemesine çalışı caktır. Yüzmek bilmiyen biri denizde boğuldu Dün yüzmek —üzere Kanlıca sahillerinde denize giren bir adam boğulmuştur. Bu adamın hüviyeti zabıtaca tahkik edilmektedi | buçakta çıkarak Söğütlü yatile |) Soğazda bir tenezzük yaptık- tan sonra Tarabyadaki Tokat- | geç vakte kadar orada kal- | mışlardır. Gazinin hediyesi Reisicumhur hazretleri tara- fından Millet mekteplerinden çtkanlara verilecek teşkilâtr esasiye kanunu, Devlet mat- baasında basılarak - vilâyete gönderilmiştir. Bunlar sureti mahsusada teclit edilmiştir. Bu kitapların birinci sahi- | Şesinde Gazi — hazretlerinin ağzından ( ... Millet — mekte- binden çıkan.., efendiye, ha- mMıma tarafımdan hediye edil- miştir.) ibaresi vardır. Bu. 'nun altında Temmuz 920 ta- rihile beraber Gazi hazretle- rinin imzaları vardır. Stalin Taymisin Riga muhabiri bil, riyor: Rusyanın diktatoru maka- mında. bulunan Stalinin ağır su- rette hasta — bulunduğuna şayialar deveran ediyor. Bu şayia Şimdiye kadar resmi, Sovyet ma- kamatından ne teyit ne de tekzip edilmiştir. Geçen haziranda Stalini tedavi eden doktorlar kendisine bozı muş olan azaların: istirahat etti mek üzere cenubi Rusyada hava» dar yerlerden birine gitmesini tavsiye etmişlerdi. O zamandan beri mumaileyhin hastalığına dair resmi bir haber neşrolunmamıştır. “Behçet bey Tütün inhisarı umumi müdürü Behçet beyin Karadenize seyahata çıkacağl yazılmıştı. Behçet B. şimdilik seyahaltan vazgeçmiştir. Bugünkü hava Yeşilköy rasat — merkezinden verilen malümata göre bugün hava kismen bulutlü, ve kismen açıktır. Rüzgar şimal istikametin- den mutedil olarak esecektir. Gece hararetin derecesi 20 idi. Sabahleyin 25 olmuştur. Bugün şıcaklık düne nazaran artacaktır. Dün azami sıcaklık otuza kadar çıkmıştır. Adanada hararet 36, orta Ana- doluda 32, Garbi Anadoluda 39 derece idi. İngiltere ve Mısır hükümetleri arasında bu iki memleketin istik- baldaki münasebatına dair- bir itilâf hasıl olduğu malümdur. Bu itilfname evvelâ Mısır parlamen: tosunun mazarı tasvibine konulacak ve ancak Kahiredeki parlamento tarafından kabul edildikten sonra muahede şekline konularak tar: feynce tastik edilecektir. Binaen aleyh bu itilâfname henüz muvak- kat bir mahiyettedir. Esasatı on altı maddede cem- olunmuştur.Bu / itilâfname şimdiye kadar Mısır hükümetine teklif olu- 'nan itilâf projelerinin en müsaadeli- sidir.İlk itilâfname 1883 senesinde meşhur. Lord Kromer tarafından | teklif olunmuş idi.Bu projede İn- | giliz işgal kuvvetlerinin Kahireden skenderiyeye nakli beyan edilmiş (idi. Son teklif 1927 senesinde yapılmış idi.Bu itilâfnamede işgal kuvvetleri on sene zarfında naklolunacağı teklif olunmuş idi. Şimdiki itilâfnamede Mısırdaki işgali askerisine derhal veriliyor. -Yalmız Süveyiş un iki tarafındaki bir mın- takai mahdüdede İngiliz - kuvayı askeriyesi bulunacaktır. Yeni itilâfname İngilterede mu- hafazakâran — matbuatında büyük galeyan uyandırmıştır. Bunlar Mısırdaki İngiliz menafi | hayatiyesinin -mahvedilmekte ol- duğunu iddia ediyor. maddenin - bulâsaları 1 — Mısirin İngiliz kuvvetleri tarafından askeri işgaline nibayet verilmiştir. 2 — İngiltere ile Mimr arasında bir ittifak aktedilmiştir. 3 — Mısırın Cemiyeti akvama dahil olması için yapacağı müra- caata İngiltere muzaheret edecek- tir. 4 — Mesır ile başka bir devlet arasında inkıtar bais olabilecek bir ihtilaf zuhur ettiği takdirde Cemiyet akvam misaki ve emsali uhudun “ahkâmine tevfikan ihtilâfin hall İngiltere ile Mısır birlikte düşünecekler ve müttefikan karar vereceklerdir. ; İngiliz - Mısır itilâfı — İtilâf tastik edilince İngiliz askerleri derhal çekilecek Yalnız Süveyiş kanalının iki tarafında işgal kuvvetleri kalacaktır hariciye Mısır başvekili nazırı Henderson / Mahmut Pş. kabili telif olmuyan harici bir siyaset takip etmeyeceklerdir. 'rin mal F bükümetine tevdi edildiğini İn; tere hükümeti tastik Ha devlet arasında harp zuhur. ©) diği takdirde digeri müttefik sıfa- tiyle derhal muavenete — şitap edecektir. Bilhassa Mısır ükümeti harp tehlikesi yahut barp zuhur eylediği takdirde Mısır bükümeti - kendi arazisinde İngiltereye her türlü teshilâtı gmı:?mküz. İngiliz ve Mısır ordularının ta- lim ve terbiye-usulleri bit olması için Mısır hükümeti hariçten alacağı askeri mutahas- sısları İngiltereden celbedecektir. 9 — İngiliz imperatorluğunun mühtelif aksamı arasındaki en mühim tarikı muvasala olan Sü- veyiş kanalının İngiltere tarafından “himayesini teshil ve temi Mısir. hükümeti İngiltere hükü- metine 32 tul dercesinin şarkında ileride kararlaştırılacak mahallerde İngiltere hükümetinin lüzum gö- receği miktarda kuvvetler bulun- durmasına müsaade eder. Bu kuv- vetlerin bulunması hiç bir suretle işgal mahiyetini teşkil etmiyecek ve Misrin hukükü- hükümranisini hiç bir suretle ihlâl etmiyecektir. 10 — Mısır hükümeti hariçten getireceği cenebi memurları da- ima İngiltereden celbedecektir. Me — İngillere ve Mısır h metleri — aralarındaki Ah şu erkekleri; “Bana, dıye telgrat ekii îe“a. yanşı ceğili sırdaki kapitülasyon rejimini asrı (Devamı ikinci sahifede )