30 Temmuz 1929 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sabile 2 30 Temmuz 1929 Günün Bir Yunanlı gencin nasibi Hükümet, Gazi hazretlerinin bir yarım beykelini yaptırmak için Paris'te, — heykeltıraş sanat- kârlar arasında bir müsabaka açtırmış, Büyük üstatlardan mü rekkep bir de ehli hibre, Jüri heyeti teşkil olunmuş. Müsa- bakaya giren kazltkârlar içinde, Gazinin belden yukarı heykelini en iyi yapan bir Yunanlı genç köykkllker Bealiği İazanmş. Bir Yunanlı elinden çıkan hey- köllrber ölrüce Iyi ülmasi Caziye temamile benzemesi garip değil San'atta millyet Yoktur. Tıhkı ilim gibi. kat san'at eserlerine mutlaka biraz his karışır. Milli zaferleri teremnüm - etmek, harp destanlarından ideler vücude getirmek, milli vicdana makes TÜĞl Hheraler dağermak için San'at meharetinden ziyade ilham ve duygu lâzımdır. Yoksa, abidesi gibi, cicili bicili Söğlür weydasik gl Garinin heykelini de, tam manasile belr özlmek la & Düi aşlimı Tezmdaki bşket Welemci, ct lerindeki derin ve esraren; manayi hissetmek, onun eser ilâhi kudretile kalbinin titredi 'duymak Masldır. Ahsi tükdirde heykel, ne kadar benzese cansız Falır, Acaba Yünen genci, dür man millete: , Onun kahhar dar- BÜ a dmaş Ve e Tekiiki” Tüsküdp '" genç” Sühalkür Gaziyi batal kissötti de heykeli: buladar mükemmel nasıl yapabildi? Bunda bayret edilecek bir cihet | yoktur. Bir Türk sanatkâr mü bakaya li en iyi yalıız — Yunanlıdır. Çünki, bir yunanlırın ” kalbinde, Gazi, ma- iyeti itibarile farklı, fakat şiddet itibarile ayni derecede, hattâ daha fazla duygülar uyandıran müthiş bir san'at ve eser mev- zuudur. Bir ccnebi, bitaraf sanatkâr, eğer çok hassas değilse, Gaziyi ancak aklen düşünür takdir eder. Bir Türk ve bir Yunanlı, her biri büsbütün başka türlü, ayrı ayrı mahiyetlerde, fakat ikisi de his ve duygü unsurları karışarak, Gazinin resmi karşısında ilham alırlar. Türkün duyduğu, hürmet, şükran, minnet ve sevgi hisleri ne kadar kuvvetli ise, yunanlıların hissetti- ği hayret, dehşet, korku duygu- ları o derece şiddetlidir. Biri müsbet, —diğeri menfi — olmakla beraber, san'at eseri üzerinde büyük tesirler yapmaktan, ve feyyaz bir ilmam kaynağı olmak- tan hâli kalmazlar. Bir Yunanlı için bu ilham pek kuvvetli ve pek müthiştir. Bu Türk dâhisi ve kahramanı kaşısında bir Yunanlı neler duymaz... İşte, Paris'te heykel müsabakasında Yunanlı gencin, bütün diğer sanat- kârlar arasında birinci gelmesi, duyduğu bislerin - milletinin - bu Adamın elinden yediği darbelerin dehşet enğiz acısile - pek kuvvetli olmasından ileri geliyor. Psikoloji noktai nazarından bu meseleyi tahlil ettiğimi: bu neticeye varırız : San'at eser- lerinde şiddetli duygu, kalbi alâka garttır. Hissi alâkadır ki Yunanlı gence bu yüksek şerefi kazandırdı. * &* * ““Hareket gazetesi — aleyhindeki dava Müddei umumilik - tarafından Hareket gazetesi aleyhine açılan davaya bugün devari edilecektir. | Çcukllraoruma Ankarada bu maksatla bir cemiyet teşekkül ediyor Ankara, 29 |Hususi) — Yakında Ankarada “Çocuk koruma evleri,, isminde bir cemiyet — teşekkül edecektir. Cemiyetin müessisleri memlekette — tanınmış, — mümtaz kimselerden mürekkey Bu cemiyetin gayesi iş sahibi olan kadınların - iş zamanlarında çocuklarına sıhhi ve fenni bir su- rette bakılmalarını temindir. Çocuklar şgündüzleri bu çocuk evlerinde bakılacaklar ve akşam- ları da annelerinin yanına gönde- rileceklerdir. Cemiyetin diğer bir vazifesi de kimsesiz çocukları daimi / surette | himaye etmektir. Cemiyet teşek- kül ettikten sonra evvelâ Anka- rada, sonra da memleketin muh- telif yerlerinde şubeler açacaktır. Teşkilâtın ilk - istihzaratı bit- miştir. Cemiyet resmen teşekkül edinceye — kadar — şimdilik 100 yavrunun daimi surette himayesi ile meşgul olacaktı Varşuva kongresi Ankara 28 (Hususi) — Varşo- AAA d eeti istatistik — kongresine — Türkiye namına iştiraki takarür eden ista- tistik umum müdür mnavini Selim Sabit bey ağustusun ilk haftasında Varşova maslahatgüzarı Hasan Basri beyle beraber Ankaradan hareket - edeceklerdir. -Kongre Varşovada 21 ağustusta inikat edecektir. Kıskançlık Dün gece Unkapanın- | da bir cinayet oldu Dün gece Unkapanında kis- kançlık yüzünden bir cinayet ol- muş bir delikanlı, bacanağını pek ağır surette yaralamıştır. Unkapanında oturan 22 yaşın- da Şaban isminde bir çinge- ne dün gece saat 24 raddele- rinde evine gelmiş, karısı Pen- benin, bacanağı Ahmetle konuş- makta olduğunu görmüştür. Bunun üzerine Şaban hemen bıçağını çıkarmış Âhmedin üstüne yürüye- rek bacanağını kalbi üzerinden tehlikeli bir surette yaralanmıştır. Bundan sonra kaçmağa çalışan aban — zabıtaca — yakalamıştır . hmedin hayatından ümit yoktur. | «Ya bana varırsın 'yahut ta hem seni..» Erenköy sakinlerinden Osman dün gece büyük bir kama ile komşusu Emine hanımın önüne çıkmış ve: — Ya bana varırsın, yahut ta hem seni bem kendimi öldürürüm diye tehdide başlamıştır. Bu esna- dada Emine hanımın biraderi | Hüseyin efendi araya girmiştir. Buna kızan Osman kaması ile Hüseyin efendiyi yaralamıştır. Maçı seyrederken.. Yazmacı Mayer isminde bir adam dün Stadyom — duvarına çıkmış ve maçı seyretmeğe baş- | İamıştır. Lâkin bu esnada bir elektrik teli Mayerin başına düş- müş ve zavallı ağır surette yara- lanarak duvardan aşağıya yuvar- lanmıştır. Mayerin hayatı tehlike- dedir. Telefon haberleri Yunan sefirine bugün cevap verilecek Ankara 29 (Telefon) — Yunan efiri ile Hariciye vekilinin mülâ- neticesi henüz anlaşılma- | | | | guştır. Yunan sefirine bugün, yahut yarın cevap verilmesi muhtemeldir. Venizelosun Akvam meclisine, Firari “rumlar hakkında müracana- tına dair Alinalları yelen.telgraf- dar için burada hiç bir malümat yoktur. Esasen meselede Akvtam cemiyetini alâkadar edecek bir vaziyet mevcut de; ildir. Yeni Ankara şehri nasıl olacak? Ankara 29 (Telefon) — Mimar Yansen bir kaç güne kadar Alman- yaya dönecektir. M. Yansen Yeni- Şehrin garını yapmıştır. Eski şeh- rin mühim bir manın — plânını Berlsde yaparak göndereceklir.. Bd kısımdaki inşaat bir seneden evel bitecektir. Plân mucibince Maliye, Sıhhiye vekâletleri oldukları yerde kala- cak diğer vekâletler Müdaf: milliye — vekâletinin arkasındal sırtla inşa edilecektir. Şimdiki hal yeri askeri klüp yeri, askeri hastaneler Dikmen caddesinde olacaktır. Piândaki eski Dikmen caddesi kaldırılmıştır. -« Yalığın yerinide” yapılgcak 100 dükkünk hal için münakasa ilân olunmuş- tur. Binanın inşasına hemen başlanacaktır Saat kulesi İzmirdeki kuleye büyük bir çan takılıyor İzmir 29 (Hususi) — Şehrimizin belli başlı bir. meydanlığı olan kışla önündeki açıklıkta bulunan saat kulesi evvelce zelzelede yı- kılmıştı. Belediye dairesi bu kuleyi az bir zamanda tamir ederek eski- sinden daha sağlam ve şık bir şekle koydu. Şimdi saatin çanı değiştirilecek ve yerine 20 kilo- metrodan sesi / işidilen bir Çan konacaktır. Kulenin tepesine konacak olan bu çan vaktile rus çarı tarafından ini kilisesine hediye edil- miş bir saat çanıdır. Çan bir ton sikletinde, üzeri mahküktur, hali- tasında iki buçuk okka / altın mevcuttur. Çanın kuleye vazı için küle yarısına kadar yıkılacak, çandan sonra tekrar yapılacaktır. Mülkiye mezunları Ankara 29 (Hususi) — Mülkiye mektebinin maliye şubesiden bu sene mezun olan gençlerden üç efendi maliye vekâleti emrine verilmiş. Ankaraya gelmek üzere mukt: harcrahları — İstanbul defterdarlığı tarafından Maliye vekâletinden isetnmiştir. Yakında mumaileyhimin yol mas- rafları havalesi vekâletçe ihzar ve İstanbul defterdarlığına gön- derilecektir. Eczanede yangın Tahtakalede Leon - efendinin eczanesinden dün — gece yangın çıkmışsada hemen söndürülmüştür. Freni bozulan bir otomobil denize düştü Şoför Kiryakonun idaresinde ki 1-570 numaralı — otomobil dün Tarabya İstanbula gelirken yolda freni bozulmuştur. Frensiz otomobil kalender önünde denize yavarlan- mıştır. Şoför Kiryako etraftan yetişilerek kurtarılmıştır. | | | | Türkiye - Sırbistan | Yuguslavya Anka- ra sefirini tebdil ediyor Belgrat, 28 (Hususi) — Yugos- lavyanın Ankara sefiri olup me- zunen Belgratta bulunan M. Tadiç tekrar Türkiyeye avdet etmiyecek ve tekaüde sevkedilecektir. M. Tadiç Türk- Yugaslav mu- karenetinin - ehemmiyetini takdir etmemek ve bu hususta kâfi derecede - çalışmamakla — ittiham ediliyor. İ M Tadiçin sefareti esnasında Türk-Yugoslav münaesebeti kuvvet bulamamış, bilâkis Türk - bulgar münasebatı samimi mıştir. Türkiye ile Bulgaristan arasın- daki mukarenet Blegratta ehem- miyetle takip ediliyor. Ankara sefaretine M. Popoviçin tayini muhtemeldir. Of seylâbını teti Ankara 29|Telefon)— Of seylâ- bini ve heyelânları tetkik için felâket — mıntakasına — bir jeol, mütehassısı gönderilecektir. Fransız kabinesi M. Briand bugün kabinesini teşkil ediyor Paris 28(A.A)— M. Briand, ye- ni kabinenin teşkili vazifesini ka- bul etmiştir. Mumaileyh, dün M. Trardicu, M. Loucheur,M.Cher ve M. Herriot ile görüşmüştür. M. Briand bu sabah M. Domer ve M. Buis- son ile istişarelerine devam et- miştir için çal makta olduğunu, fakat kombinezo- 'nun esası eski kabinenin esasından başka bir şey olmadığım ve bu kabinenin kat'iyen mağlüp e miş olduğunu beyan etmişt M. Briand, yarın istişarelerin bitirmek ümidinde olduğunu lemiştir. — Mumaileyh, — öğleden sonra M. Francois Marsal ile de görüşmüştür. Komünistlerin açlık grevi Paris, 28 (A. A) — Devletin emniyetine karşı fesat tertibatın- da bulunmakla müttehem 109 komünist açlık grevine başlamış- lardır, 29 Temmuz 1929 Alün a8i Debili tetikrar Düyümü muvahhide İagiliz lirası Rameli tahvilatı Esham İş bankası Anadolu şimendiferi Tramvay şirketi Terken Balya Çimento | Tahvilât Anadolu 0f 45 Anadolu 1L Anadola UT Tünel Of $ Tramvay Elektetk 50 — 1950 Z 30,so -u 295 |— Çek Fiatları Londen — ürerine Parie Nüyork — , Amsterdam ) Sofya » Bükreş BÜ Yazlarında nakis — işareli” olan yakamlar muamele görmeyen eski fiyetleri gösterir. Tn çedveldeKİ flatlar “Amerikan Elaprosa bankası tarafından verilmiştir. bir şekil al- | Dünkü maç Muhtelit takim 2-1 galip geldi Dünkü maçtan bir Mısırlıların sağ muay | Mithatin sırtında | Mısir. şampiyonu — Ennadiyük | Ehli dün üçüncü maçını Galata» saray - Fener muhteliti ile yaptı | ve 2-1 mağlüp oldu. Muhtelit takım aynen Galatasaray kadrosu ile | sahaya çıkmıştı. Yalnız hücum | hattına Zeki ve Alâeddin alınmıştı. Dünkü maçta müdafaa çok çalıştı, bir çok tehlikelerden kurtardı .'j Fakat mühacim hattı iyi bir oyun oyndyamadı. Bunda Zeki ve Alâeddinin diger oyunculara şimdiye kadar bir arada oynamamış olmaları haşlıca sebeptir. Hücumların hep sol taraftan yapılması da sağ tarafı muattal bırakmış, bu taraftan is- tifade edilememiştir. Oyun umumiyetle çok sert ve seri olmuştur. İki taraftan da yerlere sık sık düşenler görülüyore du. Dün eğer hücum hattında Kemal Faruki ve Leblebi Mehmet bulunmuş - olsalardı. netice her halde çok daha iyi olacaktı. Bu | iki oyuncunun hastalıkları bir kaç | gölün kaçmasına sebep olmuştur. | — Dünkü netice Mısırlı futbolcu- | ların iddia edildiği kadar kuvvetli olmadıklarını. olempiyattaki 7-1 neticesinin tamamen 'gayri tabiü ve idaresizlik neticesi bulundu ğunu ispat etmiştir. * İsmet Başvekil İsmet Pş. Hz. dün sabah denizde banyo yapmışlar ve öğle- den sonra istirahat etmişler, bir yere çıkmamışlardır. * Tetkik seyahatı — Gaz ve şeker inhisarı idare meclisi reisi Şefik Pş. Almanyaya bir tetkik seyahatına çıkmıştır. * Haydarpaşa tramvayı — Üs- küdar - Kadıköy hattının inşaatına | pek yakında başlanacaktır. Tram- | vay raylarını taahhüt eden Berman şirketi S ağustosta Malzemeyi teslim edecektir. | 4 Avrupaya gönderilecek ta- | lebe — Avrupada hükümet hesae bına 500 talebe tahsil etmektedir Bunların iki yüzünü Maarif, mür tebakisini de İktisat vekâleti göndermiştir. Bu seneki lise mezunlarından gönderilecek gençlerin tefrikine başlanmıştır. Ayrıca fakülteler ve yüksek mekteplerden de taleba gönderilmektedir. * 30 Ağustusta üç yeni taj yaremize isim konacak — İst: bul balıkçılarının iançleri ile nan balıkçı tayyaresiyle Fatih Beyazıt kazaları namma alınan yarelerin isim konma merasimi” ağustusta yapılacaktır.