20 Temmuz 1929 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 Mal kaçi;anl;ır Yahut ümrük tarifesi Eli, kolu paket dolu, Beyoğlun- da dükkândan dükkâna, terziden terziye dolaşan dostuma rasigel- dim. Bu - seferberliğin hikmetini anlattı: — Azizim, dedi, rük tarifeleri artıyor ında güm- bem müthiş Surette... Her şeyin fiatı artacak. Ben de şimdiden kendime üç dört kat kostüm ısmarladım, beş on çift kundra, karıma bir kaç dü- züne ipek çerap, eldiven ve saire alıyorum. Ne yaparsın? İlktisade Tiayet. 'emek, sen de, gümrük fesinden evel —mal getirten di komisyoncular gibi ticaret peşindesin? Fakat azizim, bu ab dığın eşya kaç sene kifayet ede- tek ? Sonunda masıl olsa yeni eğyayı, yeni / fiatlarından, —yani daha pahali Satıri alacak — değil misin ? — Almam ki.. Artık şık kos- tümlere, ipek Çoraplara elvedâ deriz. — İşte, senin de, tüccarın da, devletin de yanıldığı nokta bura- dadır. Ahrsmn, azizim, alırsın. Ne kadar pahalı olsa, hattü gömrük resmi daha fazla da arlsa gene alırsın. Yalnız ne olacak, biliyor musun? Sen, senede dört kat elbise yerine üç kat yaptıracaksın. Haremin altı ipek çorap yerine dört çift alacak, beş elbise yerine üç yap- tıracak. — Hattâ, dabili istiblâl ait, yiyecek, içecek, eğlence gil masraflardan — kısarak, - paranı gene harice göndereceksiniz. Bül çenizden, harice ayırdığınız para hiç eksilmiyecek. Bundan devlet de bir şey kazanamıyacak. Çün- kü, gümrük resmi artıyor ama, “gümrükten giren eşya miktarı azalacak. Fiatların — artmasından dolayı, beş alan üç alınca, güm- rükten de beş yerine üç girecek. Kaçak mal biraz daha artacal Belki de sui istimallere yol açıla- cak. Sep himaye usullerine taraf- | yum kız müallim mektebi talebe- dar değil misin? — Ben her şeyden evvel iktisat kanunlarına itaat ederim. Bir defa, eskiden mekteplerde okuduğumuz — ettiği gibi ayrıca da Maarif ve- iktisal ilmi temamile iflâs etmiştir. Umumi harbin müstesna ahvali, eski iktisadiyatın ne kadar boş olduğunu anlattı. Kanun de. miz nazariyeler birer birer, hadi- sat tarafından tekzibe uğradı. Hâlâ bu iktisadi mevhum kanun- lara göre hareket eden milletlerin haline!.. Gümrük - tarifesile bir memleketin iktisadiyatı düze- lir mi? Yalnız hayat pahalanır, işle okadar.. Sana bir kaç misal söyleyeyim: Memlekette mahsul olduğu va- — ne lağv edilmiş ve keyfieyt İstan | Yangın şimdi. biti Ç ü , Ankara yangını Şehrin bütün kasap ve sebzeci dükkânları yandı Ankara, 19 (telefon, saat 9,45)- , Balıkpaz: tarafındaki M taddesinin. bir serret ötelinin enkazı - bitinceye kadar devam etti. — Saracoğlu Şükrü B. sebze hali cihetinden gelerek Gazi Hazretlerine o cihet- ten de yangının bit söyledi. Gazi hazretleri yangının söndü- güne kanaat getirerek saat 9,30 da köşklerine avdet ettiler. Bu suretle yangın & saat sür Bu yangında eşhasın çok mu- “tazamır olduğu anlaşılıyor. Sigor- tasız bulunan — emniyet şirketi deposunda bir kaç yüz bin liralık mal mahvolmuştur. Yangının bu depodan çıktığı tahakkuk ediyor. Polisçe tahkikat yapılıyor. İtfaiye, alev çıkmakta devam 'eden yerleri söndürüyor. Yangın şehremaneti binasına kadar gel miş, orada söndürülmüştür. Bütün kasap, sebzeci dükkân- ları — yandığından — halkın etsiz, Kirli paralar — | | Tebeil muamelesi mal sandık- larında yapılacak Ankara, 18 |Hususi) — Meclisçe kabul edilen kirli paraların tebdili hakkındaki kanunun tatbik tali- matnamesi bitmiş gibidir. Yalnız talimatnameniny mühim bir mad- desi hakkında müzakerat cereyan etmektedir. Kirli paraların tebdili için doğ- rudan doğruya bankalara salâhi- yet verilmemesi. düşünülmektetir.. Tebdil edilecek madde de budur. Tebdil muamelesinde tatbik edi- | lecek kare “usulü “her türlü sui istimale müsait görülmektedir : Bankanın © biri” *paradaki - yıttık mıktarını — meselâ — yüzde * beş nisbetinde görebileceği gibi diğer bir banka da aynı paradaki aynı yırtığı meselâ yüzde 8 nisbetinde görebilir. Bunun için bu muamelenin doğ- rudan doğruya mal - sandıkları tarafından idaresi karar altına alın- mak üzeredir.Mal sandikları kendi varidatları ile yırtık parayı tebdil edecekler ve sonra yırtık paraları merkeze göndereceklerdir. sebzesiz kalmaması için - seyyar | satışlar yapılacaktır. | 'angının itfası için muhtelif istikametlerde 30 kadar ev dük- | kân hedmedilmiştir .— Yangmın | tevessüüne başlıca sebep şiddetle | esen rüzgârdır. Yanan yerlerde bir çok kereste bulunması da yangının büyümesi- ne sebep / olmuştur. - Sabah saat sekizde rüzgâr hafilediğinden yan- gin daha kolay söndürüldü. kit, hariçten buğday geliyor mu? | O zaman, kuğday gümrüğünü istediğin kadar indir, buğda) gelir mi? Fakat mahsul olmadığı vakit, gümrük tarifesini istediğin kadar yükselt, buğday gelmesine Mani olabilir misin? Bir ingilizin aklına başka memleketten kumaş almak gelir mi? Bir ecnebi şarabı içer fransız mi ? Bir İtalyan başka memleketin ma- — Mühasebat karnasını yer mi? Bütün bunların gümrük tarifesile hiç alâkası yok- tur. — Bunlar, — dahili — iktisat siyaseti, ve nihaye milli terbiye meselesidir. Bak, sen bile, güm- rük tarifesinden mtal kaçırmakla meğulsür Rüsumat istatistik kalemi Rüsumat idaresi istatistik ka- lemi ilga edilmiştir. Bu vazife gümrük idareleri tarafından yapı- lacaktır. Erzurumda bir talebenin intiharı Ankara 18 ( Hususi ) — Erzu- sinden bir hanım tentürdiyot iç- mek suretile intihar etmiştir. Me- seleye mahalli adliyesi - vanıyet kâleti tarafından tahkikat icra olunmaktadır. İntihar eden genç kızın, bir muallim ile arasında mevcut rabı- tanın — duyulmasından korkarak kendisini öldürdüğü söylenilmek- tedir. Bu husustaki evrak vekâlet inzibat komisyonuna tevdi. edil- miştir. Düyunu ııı;ıı;ı I(uıııiaerliği Ankara 18 ( Hususi) — İstan- bulda bulunan Düyunu umumiye komiserliği görülen lüzum üzeri- bul defterdarlığına bildirilmiştir. İstanbuldaki komiserliğin yerine yeni bir. komiserlik ihdas olun- Muştur. Bu komiserlik Pariste vazife edecektir. Bu hususta icap eden yerlere lâzım gelen tebligat icra edilmişti, Divan mürakip muavinliği Ankara 18 ( Hususi ) — Divanı| murakıp — muavinliği imtihanları yirmi temmuzda Ank: rada icra edilecektir. İmtihan içir lâzım gelen istihzarat bitmiştir. İmtihana pek çok talip iştirak edecektir. Galata kulesi Bir refikimiz, saat ayarlarının ula bilmesi için vakit kürre- n Galata kulesine konacağını | ve bu münasebetle kulenin tamir edilece; yazıyordu. — Yan; ifayi külesinin tamiri ne başlanacağı doğru değildir. Kule Sağlam ve Divanı âlide Mahmut Muhtar paşanın vekilinin müdafaası Eskişehir, 18 — Bugün Divanı âli saat 14 de Temyiz salonun da toplandı. Mahmut Muhtar Pş. nım vekilleri Yosuf Ziya, Necati, Âlaed- din beyleri, Seyrisefain vekili Hüsa- meddin B. dayayı teşrih ile Mahmut) Muhtar Pş. nm Bahriye nazırlığın- da sipariş edilen yapurlar için mukavelelere bizzat imza koydu- ğgunü ve ilk taksit yirmi bin İngiliz lirası kabul eti muamelâtta muhasebenin imzası meşrut iken hotbehot bir banka bonosu verdiğini beyan etti. Müteakiben Yusuf Ziya bey müdafaada bulundu. “Bu hareket ceza kanununun 47 inci maddesi mucibince bir cürüm sayılmaz. Ortada müruru zaman da vardır. Ve Seyrisefain idaresinin 1343 teki müracaatı bunu katetmemiş- tir,, dedi. Mecelleden bahsetti. Hüsameddin bey mukabelede bulunarak taleplerini teyit eyledi. Muhakeme 1343 tarihinde İstan- bul Üçüncü hukuk dairesinde vaki Mmüracaata ait evrakın celbi kara- rile 1 ağustos perşembe gününe birakıldı. Nufus istatistiki Ankara 18 (Hususi) — Türki- ye dahilinde yapılmış olan umu tahriri nufus muamelâtına ait tas- nif işleri ikmal edilmek üzeredir. 25 vilâyetin umumi tasnifi bi miştir. Bu tasniflerin neşredilmek üzere broşürleri ihzar olunmuştur. Nufusu ümümiyeye ait yaş, malüliyet, tarzı mesai, meslek, tahsil derecesi, evlilik ve bekârlık| ve ilahıra gibi mukayeseli cedvel- ler tespit edilmiştir, yakında bun- lar neşrolunacaktır. Venizelos giride gidiyor Atina 18 (f0 ) — Başvekil M. Venizelos yarın giride gidecektir. M. Venizelos, bu — seyahatile meskati resini ret edecek ve | Salı günü Atinaya dönecektir. | Bu münasebetle halk, M. Veni- | zelos şerefine büyük merasim ve şenlikler yapmak için hazırlıklar tamire mühtaç değildi yapıyorlar. Rusya - Çin İki hükümet ara- | sında münasebat katedildi Şanghay ( Hususi) — Japon | hükümeti Rus- Çin ihtilâfının halli in tavassut etmek istemişse de çin hükümeti bu teklifi reddet- mişti Bir riyayete göre Rus tayyare- leri hududu geçerek Çin toprak- ları üzerinde uçmuştur. Moşkova, 18 (Husust) — Sovyet hükümeti Çine verdiği cevapta son Çin notasının pek riyakârane ulduğundan bahsetmektedir. Rus- ya ile Çin arasında münakalât kesilmek üzeredir. Çinin Rusya- daki sefaret heyetini pasaportları verilmiştir. Bu suretle münasebat münkatı olacaktır. Tokyo 18 (Hususi) — Çin hükümeti askeri hazırhk yapıyor. Mukden - fabrikaları - mühimmat yetiştirmek için hazırlık yapıyorlar. Almanyaya müracaat Berlin 18 ( Husasi) — Rus hükümeti Almanyaya müracaatla Çindeki Rus tabaasının hukukunu Almanyanın himaye etmesini rica etmiştir. in hükümeti de Rusyadaki Cinçtahuunm himayesi L AL manyaya müracaat etmiştir. Al- manya henüz karar vermemiştir . Alman gazeteleri harba ihtimal vermemekde beraber vaziyeti çole- ivahim ve beynelmilel karışıklık tevlit edecek mahiyette görüyor. Berli- ner Tageblât cemiyeti akvamın üdahalesini, is Gene su yok! Dün geceki yangın Dün gece saat on buçukta Mercan yokuşunda Mercan ha- aında yangın çıkmış ve han kâ- milen yanmıştır. Yangının hanın üst katında oturan bir ermeni yazmacının — odasından — çıkdığı anlaşılmıştır. İtfaiye müdür —muavini Ziya beyden aldığımız malümata göre terkos musluklarında bir damla su bulunmamış, itfaiye Beyazıt havuzundan — istifadeye — mecbur olmuştur. İtfaiyenin müracaatı üze- rine terkos şirketi. Edirmekapı civarında bir borunun patladığın- dan dolayi su - veremeyeceğini bildirmiştir. Arahalar da başladı 1— Beşiktaşta Mustafanın ida- resindeki arabanın atları ürkmüş ve arabayı sürüklemeğe başla- mıştır. Neticede “araba © civardan geçen tütün amelesinden Faik, Ahmet efendilerle Nimet ve alife hanımlara çarpmıştır. Faik ve Ahmet efendilerin yaraları ağırdır. 2 — Hamit isminde bir adamın idaresindeki araba dün Kumkapı- da Nünir isminde bir çocuğa garpnıştır.. —— Çocuğunu düşürdü Üsküdarda — oturan Hamide isminde bir kadın kumşusu Fatma hanımla — kavgaya — tutuşmuştur. Neticede Fatma hanım çocuğunu düşürmüştür. Karı koca kavgası Kumkapıda Nişanca caddesinde sakin kunduracı karabet dün zevcesi Nazlı ile kavgaya tutuş- muştur. Karabet bir aralık biça- ğını çıkarmış ve Nazlı hanımı iki yerinden yaralamıştr. S GÜNÜN HABERLERİ İrtişa meselesi İrt'şa — meselesi — etrafındaki tahkikat dün yeni bir safhayâ dahil — olmuştur. - Mevkuflardan Jak Basat bazı şahitlerle muva; he edilmiştir. Muvaceheler e) müddet —devam etmiş, bundı sonra maznun tevkifaneye iude olunmuştur. Diğer taraftan gene mevkuf» lardan Leon Fresko E. de müs- tantik — Nazım bey tarafından istiçvap olunmuştur. Leon Fres- konun istiçvabı geç vakte kadar devam etmiştir. * -Muallim mektebi mezunları- mın kongresi — Muallim mektebi mezunlarının dünkü senelik, kon- gresi, ekseriyet hasıl olmadığından yarın saat 11 e talik edilmiştir. * Zaro ağanın Amerika seya- hati teahhur — Etfiilet Zaro ağaya henüz izin vermemiştir. İzinin de 15 günden fazla veril- mesine imkân görülememektedir. * Hüseyin Ragıp bey kova sefirimiz Hüseyin Raj dün Reisicumhur Hz. leri tarafın kabul / buyurulmüş - ve tazimatını arzetmişti * Gazi çiftliğinde alman filim— Foto Ferit İbrahim B. bir kaç şün evvel Ankaraya giderek hasat esnasında Gazi yçifâggiııde Gazi hazretleride çalışırlarken bir filim almıştır. Bu filim çifiliğin eski halini gösteren filimlerle birleşti- rilerek büyük bir filim vücuda getirilecek ve Türkiyenin bütün sinemalarında gösterilecektir. * Rumen talebesi — Şehri- mizde misafir bulunan Rumen talebesi dün sabah ta muhtelif tarihi mebaniyi tetkik etmişler ve öğleyin de Adalara- gitmiş- lerdir . Rumen talebesinin Gazi Haz- retlerine takdim etmek istedikleri hediye Emanet tarafından Anka- raya gönderilmiştir. * Yaz tatilinde çalışacak mah- kemeler — Adliye Vekâleti 20 temmuzda mahkemelerin tatilini tamim etmektedir. İstanbulda 7, Binci hukuk mahkemesi ticaret işlerine bakacaktır. Ceza usulü muhakemeleri müs- tacel mevadına ait işlere 1, 2 inci asliye mahkemeleri pakacak, ağı A aşaelunndn leri tatil edilecektir. Üsküdarda hukuk hâkimi Ah- met Kâzım ve ceza hâkimi Emin beyler ifayi vazife edeceklerdir. >* Kazanç verğisini ihfa — Maruf şirketlerden birinin tal larından “birile uyuşarak kazanç vergisini hakkında Defterdarlığa bir ihbar vaki ol muştur. Bu ihbar üzerine alâ darların / ifadeleri alınmaktadır. Mamafi şirket mühim bir şirket olduğundan ve ihbaratta bulunan zatta ashı çıkmaması” ihtimaline mebni ihtiyatla hareket edilmek- tedir, uzan Lütfullah H. Berlinde Plâklara şarkı söyliyecek Süreyya opereti primadonnası Suzan Lütfullah hanım ve zevci Lütfullah bey, Polidor plâk fabe rikasının daveti üzerine, dün, Sir» keciden 7 yi 40 geçe hareket edep trenle Berline gitmiştir. Kalabalık bir sanatkâr grupu, Primadonnayı teşyi etmiştir. Süzan Hanım, operet parçalarını ve türkçe tar goları plâklara taganni edecektir. Buz fahrikası Buz fabrikasındaki tecrübeleri devam edilmektedir. Emanet fal rikayı âyın yirmisinde teslim alap caktır.