"HADİSAT-I SİYASİYE" "Rusya - Avusturya" (Mürzteg) İ'tilafı'na (Mürzsteg Anlaşması) rağmen, Avusturya'nın, Makedonya'ya dair efkar-ı hafiyesi olduğu zan ve ehemmesiyle, Makedonya ıslahatına dair bir teklif ve teşebbüsde bulunmağa cesaret idemedigi halde, bu de def'a Petersburg Sefiriligi'nde, rengi, dostluğu Ruslarca malum olan bir diplomatın, Avusturya kabinesine tayini, Ruslarca artık terddüd ve kararsızlığı izale ettiginden, Rusya, Makedonya ıslahatının tatbiki namıyla heman ön ayak olacağı ihbarat-ı telgrafiyedendir. Evvelden beri iddi'ası vecihle, insaniyet maskesiyle Hristiyanlara güya hamilik politikasıyla, Türkiya umuruna müdahale eden ve kendisiyle beraber daha birçoklarının müdahalesine meydan ve sebebiyet veren Moskof hükumeti, daha dün ıslahat unvanıyla Girit'i Türkiya'dan çeküb koparıldığı gibi, bugün yine Makedonya ıslahatını ortaya sürerek kendisini unutdurmağa çalışacak gibi duruyor. Halbuki, Hristiyanlık hamisi Rusya dahilinde, ıslahat isteyen ve hakiketen ıslahata muhtac olan, ihtiyar genc, karı, kız, çocuk ne olursa olsun asıyor, kurşuna diziyor. Sibirya'ya yolluyor. Islahat evvelce bunlara lazım. Fazla olarak Moskof hükumeti dahilden duçar olduğu gırtlak hastalığı sebebiyle kendine bakmağa muhtacdır. Evvelki gibi birtakım sebeb ve bahanelerle, Türkiya'nın kendi idaresi murdar olan haline bağırmağa boğazı müsaid değildir. Dahili ameliyata muhtacdır. Türkiya'nın bu katır ve keçiler devri hitam bulunca, Türkiya dahilinde esaslı ıslahat haliyle icra idilecegi gibi, vatanperver Türkler Rusya içinde bulunan mezhebdaşları namına ıslahat isteyeceklerdir. Mahaza bir Japonya muharebesi daha çıkar ise, Moskof'un zulüm ve boyunduruğunda bulunan, yalnız Müslümanlar degil daha birçok milletler haricden ıslahat teklifine lüzum ve hacet görmeyerek kendi kendilerine ıslahat isteyeceklerdir. Bakalım ıslahat teklifinden kim vazgeçecek. Islahat başkalarına teklif itmezden evvel ibtida Moskof'a yaptırmalıdır. Türkiya'da su-i idare musaddık olmak ile beraber, Rusya gibi idare-i zalimane yokdur. Herkesin, her sınıfın istedigi yerde ticaret itmege, tarla, çiftlik, arazi satun almağa, zira'at itmege hukuku vardır. Moskof'da kendi din ve milleti bile seyyanen bu hakka malik degildir. Malından ma'ada, Çar'ın askerine ve memuruna karşı, kızına, karısının hukukuna bile malik degildir. İşte ıslahata cidden muhtac olan mujiklerdir.