mesela hendese-i aliye, cebir-i a'la, tamami ve tefazül-ü tersimat, müsellesat okunmuş ve logaritmaları düsturlarıyla beraber ezberlemiş, ameliyat görmemiş bir erkan-ı harb eline bir tüfeng alsa, 10 adım yerden mandayı uramaz! Obir tarafda, hiç mekteb ve nazariyat görmemiş bir köylü, bir bıldırcın ve hatta bir kırlangıcı, uçar iken yere düşürüyor. Bu köylü, yahut bir çocuk senelerce topografya ve mürtesemat ile uğraşmış erkan-ı harb miralayı kadar akıllı değildir. Riyazi hiç bilmez. Az daha maksaddan dışarı çıkacak idik. İşi ya avcılığa veyahut politikaya dökecek idik. Maksada rücu idelim: Ulum-u riyaziye ve aliye de lazım. Lakin biz evvel be evvel hem okumalı, hem ögrenmeli, hem de karnımızı da bundan doyurmalıyız! Böyle ulum ve ma'arifimiz var mı? Sorarız: Şimdiye kadar her İslam dinen ve adeten, ta on dört, on beş, hatta 17 yaşına kadar çocuğunu mektebe gönderdigi halde bu müddetce bir faide gördü mü? Kim kazandı, getirdi dirse yalan söyler. Kimse dinlemez. Belki cib harclığını bile, biçare babası anası var yok bulub çocuğuna verir. Halbuki bizim ilm ve ma'arifetden beklediğimiz bu mu? Bu mu olmalı? Biz okumalıyız, öğrenmeliyiz, bilmeliyiz. Hem de buna hasr-ı vakit ve sarf-ı vücud ettiğimiz içün, karnımızı ondan doyurmalıyız. Hatta hastalık ve başka ve başka derd ve kederler olur. Bu zaman içün bir parça para bile arttırub köşeye koynalıyız! Ne yapalım? Ne mi yapalım? Düşününüz, konuşunuz, hesab idiniz, bir çare bulunuz. Bulduğunuz çareyi, aklı hatırınızda tutunuz. Biz de bulduğumuz çareyi, gözümüz ile gördüğümüzü söyleyelim. Bakalım hangisi eyi ve akla yakın ise öyle yapmalı, "vakit nakiddir". Vakit gaib idecek zamanda değiliz. Tekrar idelim: Okumağa her suretle mecburuz. Buna diyecek yok. Bunu işide işide bıktık. Lakin okumağla ekmeği de çıkarmalı. İşte düşünecek yapacak şey budur. Çabuk düşününüz! Rüfekamızın da bu babda efkar-ı ma'arifperveranelerini maal'rica istifsar ideriz. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ BULGARİSTAN HAVADİSİ Rusya'da 54ncü Minsk Alayı'nın yüzüncü sene-i devriyesi münasebetiyle, bu alayın fahri kumandanı bulunan Prens hazretleri bu alayın sene-i devriyesi şenliklerinde bulunmak üzere bir heyet-i murahassa-i askeriyye göndermiş ve Rusya Çarı'na da tebriki havi bir telgrafname keşide edildiğinden, Çar hazretleri dahi mukabele-i teşekkür etmiştir. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Sabık ministır Raço Petrof isti'fasından sonra birinci def'a olarak, meb'us gibi Sobranya'ya gelmiş ve nutk-u Prensi'ye verilecek cevabı müzakere eden azalar meyanında bulunmuştur. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Ermeni ihtilal sergerdelerinden Antranik'in bir müddetden beri Sofya'da bulunduğu gazetelerde görülmüştür. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Sobranya Meclisi dünki gün Nutk-u Prensi'ye verilecek cevabın müzakeresiyle iştigal eylemiştir. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Rusçuk maliye memurları toplanub Maliye Nezareti'ne şikayet etmişler ve refah-ı hallerinin te'minini istirhamla, maaşlarından Maliye Nezaretince ahiren vermiş olduğu karar mucibince tenkihat yapılmasını rica etmişlerdir. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Maliye Nezareti ahiren almış olduğu karar mucibince