ahlaksızlıkları sebebiyle sarf-ı nazar bugün Japonya'dan ta Kafkasya'ya kadar Türk ve oradan ta Kırım, Kazan ve umum Rusya'nın cenub ciheti Türklerin kardeş çocukları olan Tatarlarla meskun olduğu halde, Japonya bunların istiklaliyet ve muhtariyetlerini tasdik ile beraber, bir ittifak-ı tecavüzi akd itse Moskof ne yapar? İlk evvel Asya'da asıl Türkistan, Buhara, Semerkand, Hive Hanlıklarında bulunan Bahr-i Hazar ve Aral Denizlerinden Balkaş Gölü'ne kadar, yek millet ve bir kavim olan Türklerden başka, Türkmenler, Kırgızlar [Çin Kaşgar, Türk, Tatar, Moğolların yardımından sarf-ı nazar], Çerkesler, Gürciler, Dağıstanlılar hep Müslüman ve aynı boyunduruğdadırlar. O halde bunlardan bir "Hükumet-i Müttefike-i Asya" teşkiline mümanaat idecek Sibirya'da birkaç sürgün ile bir-iki yüz bin Rusdan başka kim var? Sibirya'da ***** ve sair akvam da Türk ırkına yabancı degildir. İşte Japonya br def'a yalnız bir işaret-i himayetkarane ile Asya-yı Vusta'yı Moskof boyunduruğundan kurtarır, koca Sibirya'yı muharebesiz işgal ve istila ider. Böylece Türkistan, Afganistan ve Acemistan öteden beri Moskof tehdid ve iftira ve işgaline ma'ruz bulunmaktan mütehassıl ağrı ve acıdan kurtulunca, Çin'de mühim bir kısım teşkil eden Türk ve sair İslamlar sebebiyle, Çin'in de maddi ve ma'nevi ittifak-ı hakikesine malik ve nail olur. Artık Moskofun Asya'da bir alışverişi kalmaz. Japonya, Avrupa'nın kara tarafından milel ve akvam-ı muhtelifeye, iade-i istiklaliyet ve hürriyet kazandırmak suretiyle, kal'a içinde kal'a teşkil ettikden sonra, bu kuvvet ve vaziyet ile asıl maksadına! O rikkate nail olmak mütearife kabilindendir. Şimdi bu fırsat ve hakikat meydanda iken, Amerikalılar ile uğraşmak veya sair devletlerle çalışmak, kazandığı meyveyi domuzlara, kaplanlara yedirmekten başka bir faideyi müstelzim değildir. Japonya hükeması ve politika erbabının ihimal ki İslamiyeti resmi bir din gibi kabul etmek fikir ve tasavvuru İslamları himaye politikası ile hareket esasına müstenid olabilir. Mahaza yalnız Moskof idaresinde bulunanların muhtariyet ve istiklaliyet şartı tahtında layetegayyer bir ittifak ve minnetdarlık hasıl ideceğinden, diğer maksadın da fiile çıkacağı aşikardır. Zaten Moskof hile ve himaye politikasıyla büyüdü. Yine oradan batacakdır. Yutmak üzere kurtardığı akvamın kendisine kazık olduğunu gördü. Bugün zulm ve istibdadı altında, her vakit duçar-ı hakaret ve mezellet olan İslamlar ona halta yahut halka olacağını da görecekdir. Zaten Avrupa ihtilali Asya'ya bakmağa mecal ve kuvvet bırakmadı. Eski Med ve Farsların ahfadının ictima'ından hasıl olan Acemistan, kuvve-i icraiye, kuvve-i kanuniye, kuvve-i adliyeyi, velev ki ihsan suretiyle olsun pençesine almış, millet-i hakime sıfatına girmiş olan bu milletin ma'nen çekdiği Moskof boyunduruğundan halas olacağını tahmin ideriz. Zaten bir tek kişinin keyif ve istibdadına katlanan hukuksuz bir millet, düvel-i ecnebiyenin esaretine girmege müstehak olduğuna bir numune ve delil gösterdiğinden hükümdarlarıyla beraber boyunduruğa konuluyor. Millet meclisiyle hakim ve memleketine sahib olduğunu gösteren bir millet ise hür mes'ud oluyor. Hürriyet ve mes'udiyet, hakk-ı hakimiyetle kaimdir. Hakimiyet, asar-ı kuvvet ve medeniyettir. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ BULGARİSTAN HAVADİSİ Hükumeti hazıranın mürevvic-i efkarı olan (Novak) gazetesi yazmış olduğu bir makalede sabık hariciye