28 Haziran 1935 Tarihli Zaman Gazetesi Sayfa 5

İranda ümran: “Transiranien,,, Altı sene sürecek olan Şimendifer Hazeri Basra körfezine bağlayacak inşaat bittikten sonra Hazer denizi kenarındaki Benderşah ile Basra körfezinde Benderşahpur birleşecek— Pu hattın şimdiye ikadar 500 Üş kilometre uzunluğunda olan Gadok tönelinin medhali karlar 600 bin kilometre murab- bamda ve 16 milyon nüfusa malik olan İranda hemen he- men son senelere kadar de- miryolu yok gibi idi, vf İra- hi dokuz kilemetrelik bir hat Tahranı dini bir merkez olan (Şah Abdülâzim)e bağlıyordu. Ge çi Culfayı Tebrize bağlıyan 130 kilometrelik bir hat ile Cenubi Şarkide Mijaveyi (Zahidan)a bağlıyan 85 kilemetrelik - bir başka hatta mevcut ise de bunun biri Ruslar tarafından ve diğeri de İngilizler tarafın: dan inşa edildiği ve işletildiği bunları İrana mal etmek İranda demiryolu inşa et mek için şimdiye kadar birçok projeler ve birçok teşebbüsler yapılmıştı, fakat İngiltere ve Rusyanın rekabeti yüzünden bir türlü mevkü tatbike çıka. yılarmıyordu. İazilizler, sırf as- keri noktai mazardan Hindis- tam Rus tehlikesine maruz bi- rakacak böyle bir yolun inşa edilmesine razı değildiler. Rus- lara gelince, onlar da İngi lerin burunlarının dibine ge mesini hoş görmediklerinden, ve ticari inkişaflarına “mâni alabllecek İngilir tekabetine sed çekmek istediklerinden bu hattın / yapılmasına — taraftar değildiler. 1872 — senesinde imtiyazı — almış olan bir. İngiliz gürübunun mukavelesini Rusların tazyiki üzerine İran feshetmeğe mece bur olmuştu. O tarihten son. ra mühtelif zamanlarda İngir liz, Fransız, sıra ile — teklil yaptılar, fakat bunların hiç biri iş alanına intikal edemedi. İranı baştan başa - katede- bilecek bir demiryolunun inşa- Si için; Şubat 1921 taklibi bi kümetini ve Riza Şah Pehlevi- nin milli kalkınma hareketi- nin başına geçmesini bekle- mek Jâzim. geldi. Müşarünialeyb, her türlüma- niaları yıkarak bu hattın ya- pilmasına karar verdi, şeker çay ithalinin 1925 de in- hisar altına alınmasını mütea- kip ovaridatı yine hattın inça- gına korgilik göstererek işe başladı Takriben Iki buçuk milyar franga Ömal olan bu. hattın olan (Benderşah) dan başlayan demiryolunun, Tahran, Kaz- vin, Hemedan, Dizfuldan ge- çerek Basra körfezi üzerindeki (Bender Şahpure) inmesi te- karrür etti. İşe, 1927 de şimalden ve cenuplar mübaşeret ” olundu. Basra körlezinden (Ahıvaz) a kadar olan 120 kilometrelik yol bitti. 1930 da — Arsıulusal ilometresi bilm'ş ve işlemeğe açılmıştır rana kadar olan 460 kilometre- 'nin 150 si bitmiş ve Benderşah ile Şahi ırıııııdı münakale Şahiden “itibarca “ Gadouk boğazına kadar yükselen de- miryolu 2112 metre - İrtifar bülmüştür. Bu ârızalı arâr zide (50) den — fazla töneli açılmasına ve bir çok büyük köprülerin yapılmasına zaruret hasıl olmuştur. Büyük kemerli Parsu köp- rüsü ile üç kilometre uzunlur zunda olan Gadouk tüneli bunlar meyanındadır. — Bütün bu 20 binden fazla amele çalışmaktadır. Cenupta ise Bender Şahpur- altında.. bir smayete bu yolu (Dizful) e | dğğ (Salihabad) a kadar olan 250 kilometre inşa edilmiş ve işletilmeğe- başlanmıştır. Salih- abaddan itibaren 125 kilomet- renin de / tesviyei / türabiyesi bitmiştir. Bütün bu işleri derece dört şirket Üzerine ale Diğer taraftan — şimalden Benderşahtan başlıyan bayıne dırlık bareketi 121 kilometre yürüyerek (Şahi) ye kadar gel- di. Bu yalların yapılması İeabdi li yerli üzerlerine alan şirketlerin de Fransız ve İtalyan kaveleleri tecdit edilmedi ve olmak üzere ecnebidir. bunun Üzerine iş Türkiyedede | “'Rgugün 1450 kilemetrenin faaliyet gösteren bir İsveç gu- rubuna havale edildi Kanısan ismindeki bu gru işin fenni, idari, ticari ve sıhhi işleriyle meşgul olmakta ve yol- ların. inşasını da, mahalli veya eenebi. şirketlere kısım kısım l etmektedir. Bu sistem ayni şirket tarafından Türkiyede de tatbik edilmiş - bir dir. ve İseveç grubu Türl de şimdiye kadar 800 kilo- metre yolu bu türlü inşa et- (500) ü bitmiştir. Şimal — kıs- Memleketin iklimi noktasın. dan İranda çalışma şartaları Çol yordur. “Öyle yerler var. dir ki yazın güneşte 55 dere- ceyi bulur. Vaziyet böyle olunca, ame- ieler sabah pek erken ve ak- şam serinliğinde ve ekseriya da geceleri projektörlerin al- tında çalıştırılmaktadır. Kışın bazı yerlerde havaların müsa- it gitmesini beklemekten baş- ka çare olmadığı zamanlar pek çoktur. 1450 kilomctreden ibaret ol- ması lâzimgelen hattın şu k- sıraları inşa edilmiştir. Şimalde : Benderşahtan Tah- Parar köprüsünün Büyük kemer. deri / yapılırken. mındaki inşaat arazinin bozuk olmasından daha zor yürü: mektedir. Bu büyük yol 6 senede bi tecektir. Fakat Tahranı zere birleştiren yolun iki ukavele mucibince kabul edildiğinden işin merkezi mikleti bilhassa o mıntakadadı ,HADVUHABERLERI Cuma 28 Haziran İSTANBUL: 18.30 dans musikisi plâk, 19.30 haberler, 19.4D Ege caz, Türkçe sözlü eserler, 20.10 konferans, 20 30 stüdyo orkestramı kor Tadya caz ve tango / örkel Türkçe sözlü eserler, 10 son. haberler Babikyan, şar denberg idaresinde koro heyeti. VİYANA 1715 gra 18mofon, 27 Haziran 935 NUKÜT ( Satıp) 20 Farranmız1s850 1 Doler — 125, 1Kur Çek, 100 1Şilin Av 2as0 Tinterlin ” Gism Mayistro Gol- Çocuktar ÇEK FİYATLARI Franaz P. 1203 | Prag Tander — 61050 | Bularaa | Seğn | Moskora — a0ör—| 20530 ön6as | Bud: 10 | Varşova 24,50 Konuşma, 105 Eski b 1706 eğlenceli konuşma, 17,35 l ÇaR gel : Z düüs'kesuşma, 2035 Kolonyadı 21,50 şarkılar, 23,05 günün 7105 haberler, 21,20 akinler | Anadolu berler, 23,5 konuşma ve musiki. Bulya BUDAPEŞTE : Şi Haymiye — |Si n ee 1805 konferanı, 18.25 konser, || ISTIKRAZLAR — | TAHVİLAR 19.20 hikâyeler, 19.50 konser, 20, 20 konferanı, 20.50 gramofon, 21. 20 diş slyasası, 22.5 eki şarkılar " 2305 baberler, 2325 Çingene orkertratı, 2405 Frans ve haval ma: Bothove ça konferans, 2425 cazband tar yerier, bi T kaberler. SRE e M Kai VARŞOVA: n orkentramı, 2410 gramofonla 1635 eğlenceli konser, 1920 | mubtelit bavi Gelınboceklerım ldurmeyınız ! Mundarlık hastalığını yaprak biti yapar Bir kahve çekirdeği büyüklüğünde olan bu ekler bütün ömürlerini yaptaklar arasında dolaşarak yaprak bitlerini yemekle geçirirler Geçen yilın yazında idi. Uğradığım bir köyde bana yeni yetiştirilen bir bahçenin genç fidanlarım - gezdirdiler. nları bir hastalık sarmış- tı. Hepisinin yaprakları kıvır, kıvir buruşmuştu. Bahçeyi do- Taşırken yanımda yürüyen köy. İü, ikide bir - bir şey kapı» yormuş gibi - bu genç fidan. ların üzerine atıliyor. ve ken. çok yerlerde Ha- thebü:egı. Ge. adlar b Bi el Bi büyüklükte ve kırmızı üzerine 7 siyah moktası / bulunan bur çok güzel böcekler yaprak bitlerinin arasında dolaşarak ömürlerini onları yemekle ge- çirirler. Hele yavruları yaprak biti olmayan yerde hiç yeti- di kendine de küfürler savuru- | şemezli adı yordu. - Meraklanıp baktım: | (Kok: olan Köylü her atlayışmda kırmızı | bu gelinböceği ay bir böceği yakalayıp parmak- | yaşar. ları arasında eziyordu. Hemen | — Ve bu müddet — zarfında elini tuttum ve sordum: bahçedeki — fidanları — kuru — Ne yapıyorsun ? tan, onların büyümesine engel geçirir.. Pek yazıkki — bunu bilmiyen köylüler “mundarlık ondan oluyor,, diye rastlndık- darı yerde bu. zavallıyı öldür. mektedirler. Mundarlığın - ça- resi bunları” öldürmek — değil onun asıl ilâcını yapmaktır. de IHd be b;hî-y. MA filanlari'ba Tale selasyor Köylünün mundarlık dediği hastalık çok bilinen ve çok görülen bir hastalıktır. Moyva ırında çiçeklerde, birçok sebzelerde, bostanlarda yap- rakları ve genç sürgünleri sim Saran ve onları burüş- turup kurutan bu hastalık Pu. seron adındaki küçük bir ta- kum bitlerden ileri gelir. Ona dirler, Eğer Afislerin hücumuna — uğramış buruşuk bir yaprağın alt yüzü yoklanacak olursa binlerce bi- tin bir arada yaprağa yapış- mış olduğu görülür. Bunlar hortumlariyle mebatın suyunu köylüye — bunu açılarak Yanımdaki tınca — gözleri anmak istemedi : mi söylüyorsun Al- İah aşkına? dedi. —Evet, dedim, Denemesi ko- laydır. Hiç bastal bir fidamı büyücek örtünüz. Sonra bu böceklerden bir çoğunu — toplayıp — tülün altına koyunuz. Eğer bu. bö- cekler fidanm Üzerinde mur darlık hastalığını yaparları sen haklısın. Fakat görece ki bu zavallılar biç birşey ya- eme, eme onu pörsütür ve | pamıyacaklardır, halbuki üze- kuruturlar. inde hiç gelinböceği bulun- Yaprak bitleri o kadar mıyan fakat bu bitlerin kap- atle çoğalırlar ki bir tek bit | tadığı bir fidan veya bir. çi bir yaz mevsiminde Üç milyon- | çek ar zamanda buruşacaktı dan aşırı sayıyı bulür. Çünkü | — Gelizböceklerini öldürmekle bunlar hiç çiftleşmeden tablatin bize yardımcı gön- doğurmak suretiyle J— derdiği mahlükları istemiyor- sunuz. Onları öldürünce — bit- de alabildiğine serbest ka. tenasül ) çoğalırlar. - Doğan her yavruda az zaman sonra doğurmaya başlar. Önün için lıyorlar. yaprak - bitleri bir. bahçeye | — Yaprak bitlerini yok etmek girdiler mi iki üç gün içinde | pek kolaydır. Bunun içi bütün ağaçlar gi lüçlardan çekleri kaplayıverirler, serpmek kâfidi Böyle mundar'ık — basta- | Yalnız bu ilâcı serperken yap fığına tutulmuş nebatlarda ka- | rakların — altının — islanmasına rıncaların da aşağı yukarı ge- | dikkat edini: zündikleri görülü karın. | - 1 — Bir teneke suyun içine calar o bitleri lerini ve döküntülerini yemekle geçinirler. Bazı köylüler hiç yoktan kabahati onlara yük- lerler, — Bunlardan başka bu h: talığa tutulmuş nebatlardı yısı pek çok olmayan kırmini renkli düğme gibi. bir takım böcekler de göze çarpar ki akşamdan iki - paket tönbolil tap sabahleyin bu suyu bil- bitli çiçeklerin Ustüne serperseniz. bitler ölür ve çi çekler kurtulurle 2 — Yözde bir buçuk nis- betinde suya karıştırılan (lizol) ilâcı da Iyi gelir. Bu ilâç eczahanclerde satı- h. Pok pabalı değildir. Bir olan bitleri öldürmekle vakit | teneke suya — 250- 260 gram elverir. 3 — Daha tütün suyu / kullanılır, kırpıntı ve döküntüleri 24 #aya biraz Arapsabunu, biraz karbonad karıştırmalı ve sone a bir püskürgeç tulumba ile aebzelere, bostanlara, ağaçla- büyük işlerde Tütün lamlır. Daha / bunlara - benzer bir çok: tedbirli 'da en ko- Tayları bunlardır. Bunları ya- pinca bahçenizin - hastalıktan kurtulduğunu göreceksiniz.Eğer bi ee n eee TC mayı tekrarlayımız Daha ertesi sabah İşe gi zişen köylü — sonradan — bania yazdığı mektupta bayir düa- hep geriye aldım. Onların yare dımına kendi emeğimi do eğ- leyince mundarlıktan kurtuk düm, diyordu. Bizim Köylü Ziraat hurusandaki müşk ül- derinizi (Bizim Köylü) nin yaptığı elişlerinden mürek- kep bir sergi açmıştır. Resml- miz sergiden bir köşeyi gös- termektedir. Konyada yerli mallar sergisi Konya 27 (A.A.) - Konyada yerli mallar sergisinin dördün- eüst bugün Atatürk okulasın- da açıldı. Sergi 15 gün devam Zamanın takvimi HAZİRAN