Pazartesi 19 EYLÜL 1949 Sahibi Idare1 Tel aç : Safa Kılıçlıoğlu Nuruosmaniye No: 17 dresli «YENİ SABAH» İSTANBUL Telefoni 207085—25188 12 inci Yıl, HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFİİYİZ İngiltere,Sterlinin kıymetini düşürdü Dün gece radyoda konuşan Staf fordCripps, lngilterenin dolar sıkıntısını gidermek için başka bir çare bulunamadığını açıkladı 1 Ingiliz lirasının değeri, 4 dolar 3 sent'ten 2 dolar 80 sent'e düşürülmüş oluyor — Buğday veun fiatlarına zam yapıldı — Diğer in paralarıda yeniden ayarlandı bazı memleketler Doğru çıkarsa Makul sözler ince, doğrudan Dolmabahçe sarayına — giderek Cumhurreisi İsmet İnönü'ye mü- i olmuş ve Büyük Millet Mec- lisi Reisi Saracoğlu Şükrü'nün de iştirâk ettiği toplantıda bulun- , Bu yüksek temas ve mi lerden sonra Anadolu ajan- sı yoliyle olduk; cevaplı beyanat vermiştir. Bu demecin umumi havasının aşbakan Yardımcısı Sayın Nihat Erim, İstanbula ge- doğruya yamuşak, makul ve — mutedil ol-| / duğu söylenebilir. Faraza seçim bahsinde, Günaltay hükümetinin halka ve muhalefeteen çok em- niyet bağışlıyacak şekli kabule ha tır olduğunu ifade eden Nihat E- Fim, adli teminatın, yâni hâkim- lerin seçim İşlerine müdahalele- rinin bile hükümetçe İcabında tasvip olanacağını / söylemiştir. Kendisinin, adalet - cihazının, se- çim gibi partili ve pürüzlü İşlere karışmasının memleket bakımm- dan mahzurları olduğuna kani bulunması bile hükümetin böyle bir projeyi meclise sevketmesine eügel teşkil etmemektedir. Amma diyor, Başbakan Yardımcısı, bu yüzden İleride bir takım mahzur- lar doğarsa bunun bütün vebâl ve sorumluluğu, bu hususta ısrar e- den muhalefet partilerine ait ola- saktır. Doğrusu biz, bu konuşma tar- Tni tam demokratik zihniyete aygun bulmadık. Çünkü Iktidara &l koyan bir hükümet, fenalıkla- rından emin olduğu bir teşebhü- #ü, sırf muhaliflerini memnun &t- mek için, tatbik etmez. Hattâ bunu tatbik etmekten Ise, çekil- meyi. tercih eder. Çünktü Bay E- rim, ne kadar aksini iddin ederse etsin, hâkimlerin seçim kurulla- rına katılması mahzurlu olacaksa Bu yüzden doğacak fenalıkların mesuliyeti muhaliflere değil, bu kanunu hazırlıyan ve meclise sev- kederek ekseriyetine kabul ettiren Halk Partisine ait olacaktır. İk- tidar, tecrübe makamı değildir. Mühaliflerin dediklerini yapalım da, bunun ne kadar fena olduğu- u memleket görsün bir daha o muhaliflerin sözüne kulak asma- (Devamı Sa. 5 Sü. 6 da) İzmirtakımları dün de yenildiler Fenerbahçe Demirsporu 2-0 mağlüp etti Dün kü maçlardan heyecanlı bir gör ünüş (Yazımı B inci sayfamızda) tondaki Maliye Konferansından buraya dönen İngiltere Maliye Ba- kanı Sir Stafford Cripps, bu gece radyoda, dünya — halkına hitaben bir yayım yapmıştır. Sir Cripps, bu demiecinde sterli- 'nin kıymetinin düşürüldüğünü, ka. rarın yarından İtibaren yürürlüğe Bireceğini, banka ve postahanele . rin yarın kapalı ” kalıp salı günü açılacağını söylemiştir. İngiliz Maliye Bakanı, bir Ingi- liz lirasının dolara nazaran kıyme. tinin Ski dolar, 80 sent olarak tem bit edildiğini ifade etmiştir. 1946 da yapılan ayarlamada bir İngiliz Urasının kıymeti 4 dolar, 8 gent olarak tesbit edilmişti. Yeni değer ile eski değer arasındaki fark, 2 dolar 50 senttir. İngiliz Maliye Bakanı demecin- de, sterlinin flatının düşürülmesi »| ne, kendisi Vaşingtona hareket et- (Devamı Sa. 5 Sü. 7 de) C.H.P. ve Demokrat Partinin dün yaptıkları toplantılar Demokratlar, iktidarın iktidarsızlığını itiraf eden Başbakanın son sözlerine de temas ettiler aoamane AARANARARARARAU! Demokrat Parti Eminönü İlçesi Şeyh Mehmet Geylâni ocağı dün &aat 16 da Birkecideki Venir bah« çeninde siyasi bir toplantı yapmıştır. Toplantıyı ocak başkanı Müjgân Emral açı Mü- kerrem BSarol söz alarak şunları söylemiştir : «— İktidar, verdiği sözlerin hiç birini yerine ge- Birleşik Amerika Hazine Bakanı Mr. Snyder ile İngiltere Maliye Bakanı Sir Stafforü Cripps bir arada — (Foto: A.P.) yemiştir. Dokuz sene evvel selsolo felâketine ma- rüt kalan Erzincan'ın İmar edileceği, en salâhiyotli ağızlardan söylenmişti. Geçenlerde burada bir tet- kik gezisi yapmış olan Başbakanın, bu kadar uzun bir zaman geçtiği halde hiç bir şey yapılmamış ol- (Dovamı Sa. 5 Sü. 7 de) müteakiben Dr. Türkiyeye askeri yardım ASA Amerikan Senatosuna verilen raporda Türkiyeyi bağımsız, ve sosyal bakımdan ileri bir memleket halinde tutmak Amerika için önemlidir deniliyor|i Vaşington 18 aa. (United Pres) — Ayan Meclisi Dışişleri Komisyo nu Türkiye ve Yunanistana —askeri yardım için 211,373,000 dolar ve - rilmesini tavsiye eden raporunda, bilhassa Türkiyede bundan evvelki yardımlarla övülmektedir, Raporda kaydedildiğine - göre, 'Türkiyeye yapılan yardımlar Türk milletinin tecavüze kargı koymak (Dovamı Sa. 5 Sü: & de) Celâl Bayar Dün memleketine dönen Hindistan elçisile Park otelde görüştü D. Parti Genol Başkanı Celâl Ba- yar dün Hindistanın Ankara elçlsl Di- şan Shaman Lall ile Parkotelde bir görüşme yapmış ve öğle yemeğini be- raber yemişlerdir. Celâl Bayar müteakiben evine gi- derek istirahat etmiş, Hindistan el gisi de bir ay meruniyetle memleketi 'e dönmüştür. elde edilen — neticeler Altayı 9 -0, Beşiktaş'da Askerlik — Şubeleri Hazırlanan bir tasarıya göre müstakil olacak Ankara 18 (Husu hakerlik rinin müstakil — kadrolu — bir K a idaresl içla İi sakeğik — isiçleşi vi ayzi bir amıf teşkil oğ bök' sabaylar dazafındani Ödar Cektir. Tasarı, Meklisim kış devzeni- Londra 18 (B,B.C.) — Vaşing -| — Tahsin Banguoğlu MiHiEğitim — İlkokul çağındaki bütün çocuk- ların mekteplere sevkinin temin edilmesi isteniyor Ankara, 18 (A.A.) — Millt Eğitim Bakanı Tahsin Banguoğlu, yeni dera yılının yaklaşması münasebetiyle va liliklere gu tamimi göndermiştir : «Yeni dera yıh yaklaşmaktadır. Bu yıl milletintizi ümmilikten kurtam mak yolunda yeni bir hamlo yılı ola- 'caktır. İlk öğretimi gerçekleştirmek uğrunda devletçe ve milletçe katlanı- (Devamı Sa, 5 Sü: 8 de) İnönü'nün dün verdiği ziyafet «Montecuccoll> adındaki İtalyan mektep gemisi dün sabah saat 8,30 da llmanımıza gelmiş ve şehri 21 pâre top atışı ile selâmlamış ve Selimiyeden aynı top atışı İle mu-) kabele edilmiştir, mnirledikten sonra gemi komutanı Sayısı : 10 Kuruş Dün Timanımıza Raimondo Montecucedi adındaki İtalyan mektep gemisi gelmiştir. Yukarıdaki resimde Delmabahçe sarayı #nünde demirliyen bu mektep gem isini görüyorsunuz. İtalyan harp mektep gemisi dün sabah limanımıza geldi Gemi Dolmabahçe önlerinde de- Gemi komutanı yaptığı Basın toplantısında Türk Italyan dostluğunun kuvvetlendiğini söyledi Albay Arraldo Fadin, mutat ziya. retlerde dade edilmiştir, bulunmuş ve - ziyaretler (Devamı Sa. 5 Sü. & da) OG0TGGDCATGDDAAA lete mensup 300'e yakın delegenin &nrşıluşncııklnr—!ır' Vişinski Amerika yolunda hakkında sorulan suale işinski: «Bizi getiren uçak çok iyi idi» demekle iktifa etti Frankfurt, 18 (A.A.) — (Uni ted Press) — Birleşmiş Millet- Kurulu yar Lake Success, 18 A.A. (United Press) — 59 mil- Birleşmiş Milletlerin 4 üncü genel kurul toplantısı salı günü burada açılacaktır. Bu delegeler, çoğu ken- İ dilerine yabancı gelmiyecek olan şu esas meselelerle 16669466 iştirâk edeceği 1 — Eski İtalyan sömürg. 2 — Yunanistan ve İç savaş, 8 — Endonezya ve Hollanda, 4 — Kardinal Mindszenty ile kiliseye mensup di- ğer yüksek şahsiyetlerin yargılanmasında GEGLOTOGOLLOM Birleşmiş Milletler ın toplanıyor Budevrede görüşülecek meselelerarasında belli başlı on üç madde bulunmaktadır X00990900990060 a in mukadderatı, Bulgar Sü. 4 de) (Devamı Bu kahveye de no verilecektir. Meşhur Çınaraltından Boğa Şimdiden tefa'ül ediyorüm ki p yakin bir istikbalde büyük şair Yah- xa Kemal, bize «Emirgünda moh- Emirgânın hususiyet ve dertleri Boğazın en dinlendirici köşesi — vam edenler — z seyredenlerden bir grup .» ap> adlı yeni bir şaheer hediye ede- İcektir. “Belki do simdiden bir çok ÇDovamı Ba, 5 Sü. 3 de) Mllde muharrir yetişmeme. sinin muhtelif sebepleri vars . Bunları, bundan evvel yazdı« Bim İKi fıkrada İzah ottim. Dikkat ediyorum, sebepleri / arıyanlar. İşin can noktasına temas etmiyorlar. Va ziyeti kiml Ilsan, kiml edebiyat çore çevesinden Incoliyor. Muharrlr yok- sulluğunun en birinci sebebi, gaze- teolilğin mevcudiyotini Idamo ede- bilmek İçin dalma mücadele halin- de bulunmasıdır. Gazeteol mutlakl- yet devrinden demokrasinin kabul edildiği güne kadar devlet ve hü> kümet — mekanizmasiyle - uğraşmak meoburlyetinde kalmıştır Mutlakiyot kalemi sovmozdi devirde kalem erbabı. hür fikirici yâni o zamanki telâkkiye göre mı zir düşünceleri neşreden bir zü İdi, Bu Itibarla ya bütün yapılanı Fi tasvip edecok, yahut da her tü 10 nikboto katlanacaktı. Bu menfaları, mahrumiyetleri göze al- mak demekti. - Her ne kadar Suül- tan 2 nol Abdülhamit sürdükterine dalma bir momüriyot verir, yahut geçinme İmkânını temin ederdi ane Cumhurbaşkanı İnönü, dün Dol-| ler Genel kurulunun Nevyorkta- mabahçe sarayında C.H.P. İstanbul | ki toplantısına gitmekte olan il idaro kurulu azalarını kabul etmiş | Sovyet Dısişleri Bakanı Vişinski Hamburg'da toplanacak milletlerarası talebe kongresine İştirâk ede« ve kendilerini yemeğe alıkoymuştur. | ve altı Rus delegesi bugün uçak .ek olan Milli Türk Talebe Birliği delegelerinden Erdoğan Meto dün uçak« 'Yemekte, şehrimizde bulunan Başba- | la Pragdan Frankfurt'a gelmiş-| ,, ,,, kot etmiş, diğer delege Birlik Başkanı Suphi Baykam, Birliğin, zus kan Yardımcısı ve Dovlet Bakanı Ni- | tir. Muhabirlerin sordukları su-| ., çien mühim işleri dolayısiyle seyahatini tehir etmek zorunda kali bat Erim ile İçişleri Bakanı Mehmot | ale cevaben Vişinski — bugünkli n T Te SAA Emin Erişirgil de hazır bulunmuş-| dünya durumunu İy imserlikle '“"“'!“'""H"M' lün arkadaşlarını uğurlyala * gaiplari “ BİXLAra SN GON tur. (Devamı Sa. 5 Sü. 4 de) moktedir. . n N Em"—ganın meşhur TAKVİMDEN BİR YAPRAK : ; I ea ULUNAY ma, menfa yine menfa Idi. Bosna'dan Basra'ya kadar uza« 'man koskoca İmparatorluğun — mers kezde çıkan gazeteleri üç dört tane« den Ibaretti; onlar da sansüre tâbi İdi. Bu gazetelerin sahiplori göze- tilir, muharrirlerinc Iso hükümet bir kiymet ve İtibar vermezdi. - Hor şe- ye rağmen meslekten . ayrılmıyan Şomsettin Sami, Ahmet Rasim ça- pında muharrirlerin bu. çoraklıkta nasıl olup da yetişebildiklerine hay- Tet etmemek elden gelmez. 1908 de hürriyot ilân edilerek Müthiş bir gazete curnatası olduk tan sonra İttihat torakki İdaresi Matbuata görülmedik bir sıkı koy- dü; bu fırkanın müfritleri hür fikire Ni gazeteoileri, muharrirleri — Adota bir tehlike addediyor, — hapsoyliyor, monfaya gönderiyor. Fakat bir ek- mek parası bile vermiyordu. Mutlâkiyet, adı Üstünde bir Ida- ro olduğu İçin kaleme karşı aldığı vaziyeti anlarız; 1908 moşrütiyetin- den sonra İttihat — terakki İçin da sekter bir ruha malik olmasını ve (Devamı Sa. 5 Sü.