2 Eylül 1949 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

Sahibi: Safa Kılıçlıoğlu İdarer Nut Tel adresli «YENİ SABAH» İSTANBUL Telefoni 20705—25188 iruosmanlye Nor 17 12 inci Yıl, No. 3751 Yeni Sabah HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFİİYİZ Sayısı : 10 Kuruş VZ — Teze Kuvvet Şurubu GENEL ZAFİYETTE, NEKAHAT HAL- LERİNDE, DERMANSIZLIK VE SİNİR ZAFİYETLERİNDE KULLANILAN BİR KUVVET ŞURUBUDUR. Yugoslav hududunda Marşal yardım plânı toplananRuskuvveti yeni yıl rakamları Bu kuvvetler Yugoslavyanın maneviyatını bozmak için manevralara başlıyacakmış Titonun emrinde de silâh altında 600 bin «.sker bulunduğu ve bu “ mevcudun sür'atle bir milyona çıkarılabileceği bildiriliyor Dış tehlike ve içeride Düşmanlık aşbakan sayın Günal-| | tay, iki aydır tasarladı- ği uzunca Doğu seyaha| * tine çıkmış ve ilk merhale ola- ».. rek Sivasa varmıştır. Bu vilâyet merkezinde, Zara ve Suşehri gi- bi kazalarda, seri halinde demeç- lerde bulunan muhteremi Başba- kan —tıpkı Cumhurbaşkanı İnö- nü gibi— hep İki nokta üzerin- de ısrarla durmaktadır. 1 — Dış tehlike her zamandan| © İngilterenin Akdeniz filosu gemileri dün sabah geldi Oramiral Pover'in Istanbula yaptığı bu ziyarete, siyasi mahfiller büyük ehemmiyet veriyorlar ziyade mevcuttur. 2 — Fikir ihtilâfları yurttaş- lar arasında düşmanlık yaratma malıdır. Dış tehlikenin, gu dakikada, mevcut olduğunda zerre kadar Büphe yoktur. Esasen bu harici tehlike yalnız Türkiye için bahis mevzau değildir. Bütün Batılı devletler, Şurada veya burada, bir taarraz vakuundan kuşku duymaktadırlar. Atlantik paktı Marshal yârdımı ve ayrıca Tru- man'ın askeri yardımı. hep bu durum dolayısile vüki olmakta- «dır ve Türkiye de bu halden do- layı Amerika yardımmdan geniş surette faydalanmaktadır. Bu noktayı kabul etmek ve Başbakanla fikir/ ortağı olmak Kâzımdır amma bununla parti | mücadeleleri sussun, memleket- te hiç muhalif bir sada duyulma- sın, Saracoğlu Şükrünün tâbiri- le —atlak ses çıkmasın— denil- mek isteniliyorsa bu düşünüş vvmanr İngilterenin Akdeniz filosu başkomutant Oramiral Sir Arthur G. Power'in komutasındaki H, M. 8. Newcastle Kruvazörü fle H. M. 8. Burprise firkateyni dün sabah saat 9 da limanımıza gel- miş, Dolma açıklarına demiz Misafir gemiler limana girerken şehri 21 pâre top atmak su- Tetile selâmlamışlar, Selimiyeden de ayni sayıda edilmiştir. topla mukabele (Devamı Sa. 5 Bü, 3 do) Nihat Erim | bu sabah Istanbulda ftarzı, demokratik esaslara çok uygun değildir. Tehlikeye maruz kalan İtalya ve Fransada parti boğuşmalarına ve iktidara ulaş- mak için mücadelelere hiç son | verilmiş değildir. Bu memleket- | lerde fazla olarak içeride çok | kuvvetli birer komünist partisi vardır. İtalyada nüfusun üçte biri takriben on iki milyon İtal- .yan, son seçimde komünistlere rey vermiş di ve Mecliste çok kuvvetli bir komünist azınlığı vardır. Fransada da durum bu merkezdedir. Orada da mebusla- Fın liçte biri komünist partiye mensuptur. Bu iki memlekette de, İngiltere ve Amerikada da öyle ya, komünist partileri kanun dı- B sayılmamaktadır. İç durumla- rı bu kadar girift ve karışık ol- makla / beraber, dış - tehlike de Şemsettin Günaltayın — belirttiği gibi mevcut iken demokratik hür riyetlere — hiç — dokunulmuyor. Fikir ve şahıs mücadeleleri sürüp gidiyor. Her parti —kanun çer- gevesi içinde— çoğunluğu sağla- Mak için savaşıyor. Binaenaleyh bizde komünist parti yasak olduğundan diğer partiler, pekalâ fikir ve gşahıs Münakaşasına devam edebilirler. Şahıslara — bağlanmamak husu- sundaki tavsiye çok yerindedir. Gönül isterdi ki bu tavsiye daha ziyade Günaltayın mensup oldu- (Devamı Sa, 5 Sü. 6 da) Yeni ithal rejimi hâdiseler doğurdu Dün izdiham dolayısiyle, Ticaret Odasının camları kırıldı (Yazısı 5 inci sayfada) Istanbul Radyosh dün İ | D - akşam yayınl Dün akşam İstanbul radyosu stüdyosunda san'atkârlar... ara başladı (Yazısı 5 Incl sayfada) Başbakan yardımcısının bu ari seyahatine hususi bir mana veriliyor Ankara, 1 (Telefonla) — Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nihat Erim, Cumhurbaşkanı İnönü tarafından acele İstanbula düvet e- dilmiş ve bu akşamki yataklı gonlar ekspresile İstanbula hareket etmiştir. Bu Ani seyahat gehrimizde türlü gekillerde tefsir edilmektedir. Cum hurbaşkanının İstanbulda Başbaka 'nın Sivasta ve hemen hemen diğer bütün Bakanların muhtelif yerler- de eeyahatte oldukları bir sırada Nihat Erimin de Ankaradan ayrıla rak İstanbula gitmesi için herhal. de mühim sebepler olmak lâzım gel diği noktasında ittifak edilmekte- dir, Gumhurbaşkanının İstanbulda ev (Dovamı Sa, 5 Sü. & da) I)âanıg Mîıılrvni Bürhan krı_p(mı Ödemiş Şilebi hâdisesi Burhantlabtan Bölonya sularındakı deniz kazasını anlatıyor mında, — Polonyanın mli bir iylemiy- tir terdamdan Gydin mi için lüzumlu kömürü (Oevamı Sa. 5 Sü, " "î Başbakan -| sandık başlarında fikri ve vicdant - |Çeşmemeydanı Belgrad, 1 (A.A.) — Unitod Press diplomatik muhabiri Ed- ward Korry bildiriyor: Yugoslav haber alma mahfille- rinin bildirdiğine göre, Yugos- lav hududu boyunca mevzi almış olan Rus kara ordusu kuvvetle- bae; |Ti tok yakında Titonun manevi- | | 354 | yatını bozmak için bir seri aske- (Devamı Sa. 5 Sü. 4 de) Sivastan ayrıldı Günaltaya göre “ Devlet adamı 30-4o sene ileri görebilmelidir. ,, Başbakan Şemsettin Günaltay Sivas, 1 (Telefonla) — de bulunan Başbakan Günaltay bu sabah Tan sinci da bir konuşma yaparak muhteli£ iç meselelerden bahsetmiş ve seçim, meselesine temas ederek halkın kanaatlerini kullanmalarını — iste-i Miş ve sözü devlet adamının mem- (Dovamı Sa. 5 Sü. 7 de) At yarışlarına tekrar müsaade edildi Biz, çok acele verilen bu karari tereddüt ve endişe ile karşilayoruz Bir müddet evvel tatil sdllen Ve- Nefendi at yarışlarına - hükümetçe yenkden müsaade verilmiştir. Dün Vilâyete gelen bir tamimde, resmi programı gereğince yarışla- rın yapılmasında nahzür görül mediği bildirilm Öğrendiğimize göre, önümüzdeki pazar günü yarışlar yapılacaktır, (Devamı Sa. 5 Sü, 6 da) toplantısı A Hatipler ışçilerin durumu ve grev hakkı üzerinde durdular D.P. Çeğmömeydanı ocağı taru: fından tertip edilen siyasi toplan- | tı dün saat 19 da yapılmış, par  il idare kurulu Üyeleri ve kala-| balık bir dinleyici kütlesi hazır ulunmuştur Toplantı istiklâl marşı ile açıl miş, ilk sözü B ilçe başka: n Niyazi Türkay alarak, Millet Partisine şiddetle hücum etmiş-| tir, Eski Moskova büyük elçisi alip Kemali Söylemezoğlu i re komünist pr kapılmamalarını tavsiye ve memleket dahilinde hüküm süren zümre saltanatına — Demokrat Partinin son vereceğini ilâve et- miştir. (Dovamı Sa. 5 Sü, 3 de) Türkiye'ye 120 milyon, Yunanistan'a ise 267 milyon dolar tahsis ediliyor Plânın, Avrupa kalkınmasında şimdiye kadar umulan neticeyi vermediği de anlaşılıyor. Raporun mühim esasları Bergi Sarayv'nın Tekel idaresinin sergiye boykotu zz U.Müdür, Tekelin Istanbul sergi- sine bütçe imkânsızlığından iştirâk etmediğini söylüyor Ekim ayında İstanbulda açılacak olan büyük sergiye Tekel genel mü- dürlüğü iştirük etmemek kararını vermiştir. İstanbul belediyesile Ticaret Oda- C.HEP. ye kesilen 32 bin lira cezalı vergi Vıyana Opereti artistlerine ait vergi mediği için C. H. P. İstanbul İl teşkilâtı bu lübiyatı organize edevler taratından müşkül vaziyette bırakıldı ©. H. P. İstambul il idare kurulu üyesi ve Şehir Meclisi âzası eczacı Sırrı Enver Batur ile sinemacı İhsan İpekçi, İstanbul sergisi için sırk, Lu na Park ve emsali eğlence tropları getirmek üzere İtalyaya gitmektedir ler. Sergi komitesi namina - seçilen bu heyet üzerinde isabet olup olma- diğin münakaşa eden bazı tarafaız müşahitler, bu vesile ile aylarca ev- vel ceroyan etmiş bir bâdiseyi hatır Jamakta ve bu hâdisenin, son gün- lerde tezahür eden neticesi üzerin- Prof. Babri Esat Siyavuşgil Uluslar arası psikoloji kongresi İstanbul Üniversitesi temsil- cisi profesör Sabri Esat Siya- vuşgil bugün Avrupaya gidiyor İstanbul 1 versitesi “Edebiyat loji profesörü (Sab Siyavuşgil bugün Aj İtalyaya hareket edecek. kendisile görüşen bir miza bu seyahati öylemişt Bern'de — topl tlerarası palkı ne İstanbul. Ü lcisi olarak Bim, Orada gühsiyet — psikoloj ilmi bir —— tebliğdi Sonra — bir Fa ri Esat yaptırile tir, Profe arkada da şün 12 tesli Sin6 — dair bulunacağım, müddetle Paris, Londra, Brüksel, Frankfurt, Milanoda - Psiko - Tek nik enstitülerini ve mesleğe yönelt ne bürolarını tetkik edeceğim, dışarıdan görünüşü.. Sının müşterek teşebbüsü üzerine yeni yapılmış olan sergi #arayında 1« 18 Ekimde bir milli sanayi ser- Bisi açılacağı ve bütün Türk endüs- (Devamı Sa, 5 Sü. 4 de) den- de durmaktadırlar. Bize verilen malümata göre, geçen kış Sırrı Enver Batur İpekçiler fire (Devamı Sa. 5 Sü. 2 de) C.H.P. Ocak Kongreleri dün başladı D. P. kısmi seçimlere girmiyeceğini dün resmen vilâyete bildirdi Kısmi seçimlere Demokral Parti, girmiyeceğini, dün Vilâye- te bildirmiştir. Diğer siyasi par tilerin, kararlarını bu akşama, kadar Vilâyete bildirmeleri lâzun Paj (AP.) — Marahall plân- mın ileri gelen iki Avrupalı idarecisiş 5 milyar dolardan fazla Amerikan yardımının Avrapayı kendi kendine yeterlik yoluna koymağa muvaffak olamadığını beyan etmişlerdir. Gerek Avrupa diye kadar geniş ölçüde izhar ee dilmiş olan bu korkul: konomik İşbirliği Tej sekreteri Robert Marjolin ile bu toe şekkül başkanı Baron Jean Charles Snoy'ı ettikleri bir raporda teyit Avrupa ekonomik İşbirliği Teşkilâtına dahil 19 memle ket delegeleri dün yaptıkları gizli bir ÇDevamı Ba. 5 Bü. « e) lıozuşugmu f Yugoslavya ile Arnavutluk || arasında gizli görüşmeler (| yapılıyormuş | Londra, 1 (Nafen) — Kema: ley gazetelerinin Trieste'deki ö Zel muhabiri, Tirana şehrinde Arnavutlar ile Yugoslavlar ara- sında gizli görüşmeler yapıldığı ni ve pek yakında-Arnavutluğun da kominformdan ayrılacağını söylemektedir. Bu muhabirin ilâ« ve ettiğine göre, Fransız ve İtal« yan temsilcileri iki hükümet &« Tasındaki müzakerelerde aracılılk vazifesini görmüşlerdir. Kominformdan atılan Yugosx lavyanın Arnavutluğa karşı tate bik etmekte olduğu iktisadi ablu« kanın bu küçük memleketi gayst müşkül bir duruma soktuğu da belirtilmektedir. ! Rusya, İran'a buğday veriyor İran Dışişleri Bakanı- rTun Soöyet İran müna- sebatı hakkurda demeci Tahran: Y (AP.) — Soryetler Biz liğinin, İrandaki bububat darlığını karşılamak maksadile, ba memlekota 100.000 ton buğday satmağa muva- fakat ettiği bugün İran Dışişleri Ba kanı Ali Asgar Hekmat tarafından (Dovamı Sa. 8 Sü. & co), Şarkta zelzele devam ediyor Solban: 1 ÇA.A.) «Üzel mu'sabis rimizden> — 1.9.949 gecesi saat 3.50 de biri şiddetli diğeri bafif iki yer gelmektedir. (Devamı Sa. 5 Sü. 7 de) sarsıntısı olmuştur. Bazı köylerde hafif hasar olduğu bildiriliyor. — » TAKVJM DEN BİR YAPRAK: Etrafımızdaki tehlükeler ayın Başbakanımız (Zara) da İrat eylediği bir nutuk- S üer biz ç katgi rayı görmezsok varlığımız tehlikeye düşor. O zaman ne hül Va yet altında bulunması rın yekvücut olmaları İle kalmdir.» Bunlar bizde çok söylenmiş cüm- dolerdir. Bilhassa Başbakan gibi sa dâhiyotli bir zatın lisanından sâdir olduğuna bakılırsa ayrıca da bir e- hemmiyeti vardır. Fakat benim anlamadığım bir nokta var: Memlokotte siyasi ve İç- timal bir huzursuzluk mu var? Memleketin kabul eylediği İdare Böye 10 olunca birbirleri ilo mudri . Biri iktidarı elin” do tutmak diğori iktidarı ele almak için mücadele etmeleri pok tabiidir. Varlığımızı tohlikoye düşürmesin- den korkulan «İç kavgalar» bunlar midir? Bu varlığın emniyet altında bu- ULUNAY, Tunması İçin vatandaşların yekvü .| Cut olması demek bütün İçtihat ve kanaat kapılarını kapayıp tek par- ti reliminde - olduğu gibi İktidar Partisinin emirlerine İnkiyat eyle- mek midir? Eğer böyle ise bunu — daha açık bir lisan İle söylemek ve çok parti. 1i rejimden vazgeçmek daha doğru olsa gerektir. Fakat bu Çrotrog- rad) 1 yapacağımıza — hakikatem memleketin siyasi ufukların endi- şeler tevlit edecek kara — bulutlar kaplamış ise— iktidar partisinin hemen bütün partilerin — iştirâkile bir (koalisyon) hükümeti kurması Icap eder, Başka memleketlerde dış tehliko- ler karşısında böyle harekot edilir. Yoksa hem hürriyet, hem demokra Si derken böyle etto tonkit- 'ten vazgeçilmesini tavsiye eylemek seçimlerin yaklaştığı şu sırada büse bütün başka bir mâna ifade edecek mahiyette görülür. Sonra memleketin büyük bir kıs kançlıkla Üstüne titrediği hürriyet (Dovamı Sa, 5 Sü. & da)