HAZİRAN 1949 20 Tahran mülâkatları omşu İranın paytahtında, başlıyan ve devam edecek, Devlet Reisleri toplantıları, her tarafta ilgi uyandırıyor. Bilindi- ği gibi Irak Kral naibi Abdül-İ- lâh Şehinşahla buluşmuştur. Bu ikonuşmalarda nelerin bahis mev zuu olduğu kesin olarak bilinme- mekle beraber birçokihtimallerve yorumlar üzerinde durulmaktadır Moskova radyosuna göre eski Saâdabad paktı yeniden canlandı rılacak ve genişletilecektir. Ay rıca Jrak Türkiye ve İranda lunan “Kürtler hakkında müşto- rek bazı kararlar alınacaktır. Irak Kral naibi belki İranı ter- ketmeden, Ürdün Kralı Abdullah fa Tahrana gidecektir. 29 hazira- na rastlıyacak bu ziyaretin zama nına kadar Irak naibi İranda bir yazlık şehirde istirahat edecek- tir. Türk Cümhurbaşkanı İsmet İ- nönünün de bugünlerde Tahrana giderek merhum Rıza Şah Pehle- vinin Ankaraya evvelce yapmış olduğu ziyareti iade edeceği söy- leniyor. Böylece İran merkezinin, teferruatlı — temaslara — vesile olacağı anlaşılıyor. Halbuki İran Dışişleri Bakanı, dün verdiği bir demeçte, IFak naibinin Tahrana gelmesinin hiçbir siyasi mesele ve müzakere ile ilgili olmadığını ifade etmiştir. Herşeyi kökünden inkâr eder mahiyette böyle bir lâkırdıya dinliyenlerin inanması çok güçtür. Irak ve Ürdün hü- kümdarlarının aynı zamanda Şe- hinşahla buluşmaları ve ihtimal Türk Cumhurbaşkanının da böy le bir toplantıya iştirâki hiçbir siyasi mâna taşımaz demek ina- nılmıyacak bir keyfiyettir. Tah- ran veya İranın cihanın en meş- ir sayfiy ni bir Nis Pövil olduğu hiç bilinmiyor- Dikkat edilecek olursa İrana gidenler hep Arap hükümdarla- rının Hâşimi olanlarıdır. Halbu- ki Suriye, Mısır ve Hicazın Hâ- şimilere karşı bir tavır takındık- ları bellidir. Grevler serisi : İngiltere, Fransa ve İtalyada grevler seri halinde birbirini ko- valamaktadır. Fransada bütün memurlar 24 saatlik bir ihbar grevi yaptılar. Bu haber verme Erevi maaşlara zam yapılmazsa mücadelenin daha ciddi ve kat'i olacağını bildirmek — mahiyetini taşıyor. Greve hemen bütün me- murlar iştirâk etmiştir. Kabine, grevciler aleyhine disiplin cez: ları tatbik edeceğini ilân etmişti: Fakat bu tecziyelerin nasıl yapı- labileceği meçhuldür, İtalyada ziraat grevine iki mil yon işgi katılmıştır. İngilteredeki grevler de genişlemiş ve liman işçilerine şimendiferciler de ka- tılmıştır. Şimendiferciler - yalnız pazar günleri işi bırakmakta vı İngiliz halkının tâtil gününder tifadesine engel olmaktadırlar. Şimendifer amelesinin grevi de henüz tamamile sona ermiş de ğildir. Her ne kadar ihtilâfın mü him bir kısmı halledilmişse de bütün bu grevlerin Paris kon- feransı zamanına rastlaması ve- ya ona tekaddüm eylemesi eko- nomik isteklerden ziyade politika arzularının hâkim olduğunu gös termektedir. Sov kalılara, Batılı devl fevşek gibi göstermi ti olabilir. Paris konferansı i içinden Paris konferansı, bugün, son Lir toplantı ile belki nihayete e- recektir. Fransız ve İngiliz Dışiş leri Bakanları Lüksemburgda top lanan Marşal plânı tediye konfe- ransına iştirâk için Parisi terket- tiklerinden iki gündür umumi iç tima olmamıştır. Avusturya sul- hunun başarılı bir neticeye bağ- lanacağı ve Berlin hakkında bir tevviye tarzı bulunacağı ve her- KADİRCAN Hürmüzan ile hudud muha- fızları arasında anlaşmazlıklar çıkmış ve İranlılar barış - şart- ykırı hareketlerde bu- Harkos — Medine- skerleri ve Bas- dı; Dücey Hürmüzan ordusunu top ardı rdi ri kıyısına gel da bunu ö lamış, kargı kıyıda harbe ha zırlanmıştı; ortada prü vardı. Harkos ön- derdi: — Aramızda nehir birbirimize yaklaşmak yoktur; dilersen best bırak, lim Beç! Hürmüzyan cevap verdi Siz bu tarafa geçiniz! Arap ordusu nehrin n- de saf kurdu; Hürmüzan hü- cum etti; savaş kısa sürdü İran ordusu bozguna uj radı. Hürmüzan kaçtı; bir kı- sım kuvvetlerle beraber Ram- hürmüz gşehrine çekildi. Araplar Sükehvaz gehrine girdiler; da- ha başka gehir ve kasabaları da Zethettiler; Hürmüzan'ın elin- e yalnız Tüster, Cünd, Sus ve ona haber gi oldukça köprüyü biz o tarafa geçe- dilemezsen sen bu tarafa ötesi etlerin Ameri- | menfaa- | FŞ üğü kat&sunda B.Y.U.Md. | Acele bir değişiklik bahis meuzuu değil Ankara 19 (Hususi) — Basın Yayın ve Turizm genel müdürü Ahmet Şükrü Esmer, son verdi- ği bir demeçte 1 temmuz 1949 da yürürlüğe girecek olan yeni ka- nuna göre kurulacak teşkilât hak kında açıklamalar yapmıştır. Genel müdür, gazetelerde çı - kan kadro haberlerinin doğru ol- madığını belirttikten sonra şöyle devam etmiştir: Bu arada şunu da söyliye- yim ki kadrodaki yerleri ehil e- lemanlarla doldurmak kararında- yız. Bu iş yavaş yavaş olacak ve liyakatli elemanlar bulundukça hizmete alınacaklardır. Bundan maskadımız ve hedefimiz, bu va- zifeleri ancak lâyıkile başaracak kimselere tevdi etmektir. Yoksa acele bir teşkilât kurarak rast - gele kimseleri doldurmak - değil- dir» B Genel —müdür, ayrıca radyo neşriyatı hakkında şu — tafsilâtı vermiştir: ki «— Gerek Ankarada, gerek İs tanbulda devamlı olarak radyo röportajları yapılacaktır. Radyo haberleri işini de tıpkı gazetele - dis menbalarına ve hususi hava dislerine istinat ederse, radyola- Tımız da hergün muhtelif kay - naklardan- kendi muhabirleri va sıtasile elde edeceği haberleri, günü gününe, hattâ saati saatine yayabilecektir. Röportaj hususun da ise, bilhassa hâdise röportajla- rına fazla ehemmiyet vereceğim. Meselâ dünyanın herhangi - bi: yerindeki bir olayı, halkımız d: radyomuzun muhabirlerinden din leyeceklerdir. mi Fuara iştirâk edecek |" Pâkistarlılara trenlerde tenzilât yapılacak Ankara 19 (Hususi) — Pakis- tan hükümeti bu yıl İzmir fuarı-| na iştirâk etmeğe karar vermiş, ve kararını alâkalı makamlara bildirmiştir. Pakistanın bu kararı memnuni yetle karşılanmış ve teşhir mak - sadile ve satış için getirilecek malların gümrük resmine tâbi olmamasına, bu işle meşgul ola- le te mt gı ril Malatya ceza evinde kanlı surette yaralanmıştır. İbrahim Çamur hükümeti, Norveç, savunma YENİ SABAH tedbirleri alıyor Orduya, herhangi bir hücuma karşı hazır bulunmasıemredildi Londra 19 (Nafen) — Nor- veç hükümetinden almış olduğu emre istinaden Londradaki Nor- veç istihbarat yayında bulunmuştur. bürosu şöyle bir «Norveçe kargı yapılacak her hangi bir hücumu defetmek ü- zere askeri kuvvetlerin hazırlan- ması derpiş edilmiştir. Bu emirlerde asıl dikkat —na- zarını çeken cihet, beşinci kolun faaliyetlerine çok fazla öne Malatyada mahkümlar birbirine girdi Malatya 19 (Hususi) — Dün bir avga olmuş, iki mahküm ağır Vaka şöyle olmuştur. Kavga, Karslı Haydar ile, katil ında çıkmış, rin istihbarat servisleri gibi kur|iki tarafın adamları, koğuş ka- mak istiyorum. Bu hususta mün-| pılarını kırarak ellerine geçirdik- hasıran bir ajansa istinat etmi-|leri tahta parçalarile kavgaya ka yeceğim. Kanaatime göre, radyo| tılmışlardır. haberleri de, bir çeşit gazetedir.| Elli kişinin birbirine girdiği Nasıl bir gazete her türlü hava-|kavgayı bastırmak için jandar - alar ateş etmek mecburiyetinde kalmıştır. Bu esnada iki mahküm ağır surette yaralanmıştır. Çekos kaçışlar önlenemedi Çek alınan bütün tedbirlere ovakyadan Londra 19 (a,a.) (Lps) — rağmen, Çek teb'asının hududu ge çerek Batı Almanya'ya iltica et . Mesinden dolayı yeniden şikâyet et r a letlerarası bakmakta olduğu bir kaç Çek de ektedir, Öğrenildiğine göre, — Almanya'- n Amerikan bölgesinde yedi bin: den fazla, İngiliz ve Fransız bölge Tinde de iki binden fazla Çek mül 'cisi vardır. Avusturya'da da Çek ültecileri vardır. Ve ayışca mil, mülteciler — kurulunun evcuttur, * Ekonomi ve Ticaret Ba- kanlığınca dolar ve İsviçre Fran dövizle, lisans, Bakanlıkça ve- lmek kaydile de Sterlin muka - bilinde Kaolin ve ateş kili ihracı na karar verilmişti: rilmiş olmasıdır. Norveç hudutla- rı dahilinde, düşman bir. memle- ket hesabına casusluk — yapan, sabotajlar ika eden, veya sulkast ler tertip edenler en ağır cezala- ra çarpılacaklardır. Yine emirname gereğince ken di mıntakasında bu gibi bir vaka tesbit eden her subay, yüksek makamlardan emir beklemeden hareket serbestisi almış bulun - maktadır. Amerika da devletçiliğe doğru gidiyor Lexington, 19 (a.a,) (afp) — Ea ki dişişleri bakanı James Byrnes, Vashington Üniversitesinde verdi; bir demeçte Birleşik Amerikanı devletçiliğe doğru yürüdüğünü ica - yıtla demiştir ki: Eğer hükümetin tasarladığı yeni programlardan bazıları tatbik mev kline konulacak olursa, çiftçi, İşçi, sanayici, avukat veya Uoktor ol « sun, şahsi, devlet gemisinde kürek çekmeğe mahküm iktisadi esir ha line gelmek tehlicesine maruzdur. Federal hükümet beşiğimizden me zara kadar hayatımızda kayıt al . tına almamalıdır. Kutub seyahati Woods Hobe — (Massach'ıssetts) 19 (a a.) (afp) — Amerikalı ve Ka nadalı bilginler gurubu 3 ay süre- cek bir Kutup keşfi seyahatine baş lamak Üzere cumartesi günü yola çıkmıştır. Amerikalı Davit Nutt'un başkanlığında Ternöv'ün güney kıs mında eskimo kabilelerinin izlerini bulacaklarını Ümit etmektedirler. Meşhur iâşif kaptan Maç Millan kendi gemisi «Bow Dolin> ile ara - malara iştirâk edecektir. İtalyada bulunan petrol Roma, 19 (A.A.) — (afp): Po vâdisinde bulunan petrol damar- ları hakkında, sanayi Bakanının 1 tebliğde, yakında ya- pılacak tecrübeler ilk sondajları tâyin ettiği takdirde Cortemag- giore kayularından senede 100 bin ton petrol istihsal edilebilece DEVLET — BAKANLIĞI TEŞKİLATI KUVVETLENDİRİLİYOR Marşal yardım - plânı işlerini yolunda yürütmek için tedbir alınıyor Ankara, 19 (Hususi) — Dev- let Bakanı Cemil Sait Barlas, Marşal plânından daha verimli faydalar sağlanması için, bugüne kadar kurulamamış olan Devlet Bakanlığı teşkilât kadrosunu ha zırlamaktadır, Devlet Bakanlığı kâtibi umumiliğine tâyin edilmiş olan Burhan Zihni bir hafta sgon- ra Paristen Ankaraya gelerek va zifesine başlıyacaktır. Cemil Sait Barlas Bakanlığı- nın kadrosunu merkez Ankara ol mak üzere iki gubeye ayırmakta- dır. Şubelerden birisi Parls diğe- ri Vaşingtonda olacaktır. Merkez kadrosunun yüklü ol- mamasına çalışılmaktadır. Dev- let Bakanı Marşal plânından gah si teşebbüste âzami derecede fay dalanılması için Marşal plânı tem silcileri nezdinde teşebbüslere ge çerek, şahsi sermayenin sanayi kurmasını sağlıyacağı haber &- hnmıştır. Bunda muvaffak o- lunduğu takdirde, hususi teşeb- büs Amerikadan alınacak fabri- ka ve malzemelerle memleketin her sahada istihsal ve imalâtını arttırmış olacaklardır. Şahsi te- gebbüs yardım plânından fay- da temin ettiği takdirde işleri- ni Ekonomi ve (aret Bakanlığı ile halledeceklerdir. Soğuk harb ve Amerika Nevyork, (Nevjersey) 19 (A. A.) — (afp): Birleşik Amerika Cumhurbaşkanı yardımcısı —Al- ben Barkley cumartesi günü şere fine yapılan gösteriler esnasında «Soğuk harb daha uzun yıllar Birleşik Amerikaya endişe verme ğe devam edecektir» demiş ve komünizmin dâvasını anlatarak sözlerine göyle nihayet vermiş- tir: «Amerikalılar - oldu olasıya hürriyet meyvasının tadına var- mışlardır ve daima onun uğruna çarpışmaya hazırdırlar.» Macaristanda tevkifler Budapeşte, 19 (A.A.) — (afp) Renebi devletler adına casusluk” tan suçlu Rakile beraber işçi par tisi memurlar şubesi şefi Tibor Szeni, aynı parti saylavı Paul Jus tus ve 17 suç ortağının da tevkif edildiğini bildiren İçişleri Bakan lığı tebliği, tevkif edilenler ara- sında hiçbir işçi ve köylü bulun- bildirilmektedir. madığını da açıklamaktadır. cak Pakistanlı ekspozanların - ti- renlerde tenzilâtlı seyahat etme- lerine karar verilmişti Malatyada boğucu sıcaklar başladı Malatya 19 (Hususi) — $ rimizde sıcaklar birdenbire art- mış, boğucu bir hal almıştır. Dün sıcaklık derecesi 28.5 derece idi. Sıcaklardan yaşlı bir vatandaş bayılmıştır. F T S — Bayan Nuhruban Pakican| ile Bay İsmet Çetin (Sıkı) Evlendiler | 18,6.949. İstanbul halde müzakerelerin ve ipleria | kopmasına müsaade olunmıya Bi muhakkak gibidir. Hattâ müzdeki sonbahar için de( Dışiş- leri Bakanları, Amerikada yine Alman sulhu için yeni bir konfe- rans akdetmek kararını verecek- lere benziyor. Bu kadarcık bi netice bile Avrupanın hattâ dün- yanın siyasi havasını biraz tas- fiyeye ve herkese ferahlık vet meğe kâfi gelecektir. DİPLOMAT AZRETİ ÖMER:S ÜRK TİCA RET BANKASI Tesis Tarihi 1914 Bankamızdaki Tasarruf Hesabı Mevcudunu 30O HAZİRAN AKŞAMINA KADAR Kur'a ile çekilecek 25.000 İştirak Edebilecekleri Gibi 30 Haziran Akşamına Kada, AİZ Alabilir î_’/ıı 4 . F KAFLI Tefrika No. 113 Ramhürmüz şehirleri kaldı. Amr bin Âs'ın fikrini sordu; Hür bin Muaviye başlıca kuv- — çünkü bu meşhur Arap komuta- vetlerle İran prensinin ardın- ni gayet zeki ve kurnazdı; her dan gitti; geçtiği ve ulaştığı yer “işte muvaffak olmakla - tanın- lerin halkını cizyeye bağladı; —mıştı. Amr bin Âs Hazreti Ö- çok ganimetler aldı. Hürmü- — mere yazdığı mektupta şöyle Zan tekrar sulh istedi; Arapla- — diyordu müslümanların rın ellerine geçen yerleri onlara bırakmak şartile harbe son ver- di. Zaten hazreti Ömer şimdilik beyi, bin dü: nizi gayet büyük, g olanları gayet küçük gör Denizde bulunan etrafın- Arap kuvvetlerinin fazla dağıl- —da sudan ve gökten başka bir malarını istemiyordu. y yoktur. Deniz durgun olur- — 68 — sa kâlbo sıkıntı verir, azarsa İzinsiz harbin sonu.. insanın aklını başından alır. De- Araplar Bahreyn ve Suriye nizde selâmetten ziyade ölüm muharebelerinde düşman do- endişesi vardır. Denizde bulu- nanmalarının mühim işler ba- nanların hali tıpkı bir dal üze gardıklarını görmüşlerdi; fakat — rinde duran tırtılların hali gibi- Bahreyn'de kıyıya yakın bir a- dir; dal eğilirse boğulmak mu- danın ali için sallarla ve ka- hakkaktır. yıklarla yapılan küçük bir Bunun Üzerine Hazreti Ö- pışmada bir çok müslüman bo- mer; «Hiç bir müslümanın böy- ğulmuştu; bundan dolayı Haze - Ie bir tehlikeye atılmasına razı Teti Ömer denizden çekiniyor- değilim!» diyerek mektubu Mu- du. Şam taraflarında harpler aviyeye geri gönderdi. kazanan Muaviye bin Süfyan Arabistan yarım adasının dı donanma yaparak Kıbrıs adası- 'nın fethedilmesini teklif ettiği ğusundaki Bahreyn valisi Ali bin Hadermi birinci halife za- zaman buna izin vermemişti. — manında kâfirliğe dönenlere kar Hicretin on yedinci yılım- — gı parlak başarılar elde etmiş, da kendisinden — yine —deniz meşhur olmuştu. O zamanlar seferleri için müsaade istenince pek tanınmış olmayan Saad bin 100 Liraya yükseltenler, veyahud Ebi Vakkas'ın İranlılara kazandığı zaferlere imrendi Saad ve Utbe, İran ve Ehv taraflarında bol bol — ganimet toplarken Bahreyn,de oturup durmak Alâ bin Hadermi'nin gücüne gidiyordu. Kadisiye'den evvel Saad'ın yanına gönderil- mek istendiği halde kabul etme- diğine pişmandı; şimdi tek başı- kargı na gayet parlak bir harp hare- keti yapmak hevesine kapıldı; kayıklar ve gemiler toplattı; halkı harbe teşvik etti; bu ge- milere ve klara beş bin as- ker doldurdu; iki bin askere ken disi komuta ediyordu; biner ki- şilik diğer Üç tümene de Carud bin Muallâ, Süvar bin Hümam, Halid bin Münzer'i tâyin- et- mişti. Araplar Basra körfezini do- ğudan Batıya aştılar; Fâris ül- kesinde karaya çıktılar; içeril re doğru ilerlemeğe başladılar. Alâ parlak ümitler besliyordu; karşısına ilk ç küçük - bir İran kuvvetini ilk hamlede da- Zıttı. Şiraz valisi Şehrek bunu haber alınca büyük bir kuyvet topladı; Araplar Üzerine yürü- dü. Cepheden hücuma geçtiği sırada bir kısım askerlerini " A- rapların arkalarına sürerek de- nizle onların arasına soktu. A- raplar dönüş yollarının kesildiği ni görünce telâşa düştüler; saf ları bozuldu. Bu arada Carud ve Süvar şehit oldular; Halid büyük kahramanlıklar rek kendi tümenini dağılmaktan göstere alık ikramiye çekili açtırılacak veya mevcud hesapla. rının bakiyesini 6 A Y 1,000 liradan aşağıya düşürmemiş olanlar. Bu tarihe kadar Bankamızda 100 Liralık bir tasarruf hesabı açanlar 10 TEMMUZ 94-9 TARİHİNDE müddetle Türkiyedeki Amerikan askeri yardım keyeti deniz grupu başkamı âmiral Settle'in yerine tâyin edi- len âmiral Samuel P. Gilder'in şehrimize geldikten sonra Ankaraya gittiğini yazmıştık. Yukarıdaki resimde âmiralin Ankara garında karşılanışını görüyorsunuz (Foto: Yeni Sabah — Ankara) Nevyorkun gece görünüşü, 7 mil yona yakın insanı barındıran Am erikan bu büyük liman şehrinde, Tesme bakıp ta, bir şehrâyin yapıldığımı zannetmeyiniz. Fotoğraft a gördüğünüz Nevyorkun gecelem ri denizden mutad görünüşüdür ve 50 milyon mum kuvvetindeki elektrik tertibatının — objektife garpan akislerinden başka bir şe ydeğildir.. “Foto: A.P.) Ankara Akşam Kız Sanat Okulu nun öğrencileri ders yılının sona ermesi dolayısile okul salonla- rında bir elişi sergisini aç mışlardır. Resimde sergiden bir k öşe görülmektedir. . mu (Foto: Ankara — Yeni Sabah) * Doğu Beyazıt - Erzurum - zon transit yolunun dağlık bölgelerdeki — bağlama tünelleri açılacaktır. Ayrıca bu yol üzerin korudu; Alâ da iyi çarpışıyor- du; arkalarını çeviren İran kuv vetlerini geri attı; fakat o sıra- da çıkan bir fırtına hemen he- men boş duran gemileri kaya- çarptı ve parçaladı. İran ordusu çok kuvvetliydi; dağlık bölgede vakit vakit du- ran ve tekrar başlayan harp günlerce ve haftalarca sürdü. A- rapların, düşmanı bozguna uğ ratmalarına imkân yoktu; çün kü onlar her gün imdat aldık:- ları halde kendileri artık geci dönmek imkânından bile mah- rumdular. İster istemez müna- p bir yere çekilerek ordugüh kurdular; kazıkların ve hendek- lerin gerisinde müdafaa harbi ne koyuldular Alâ bin Hedermi bir aralık karadan ve Ehvaz yolundan Bas raya gitmek kararını verdi; mu hasara çemberini yaramadı. Hazreti Ömer bunu haber aldığı zaman çok üzüldü; Bas- ra valisi Utbe bin Gazvan'a Seçkin askerle çabuk Alâ'nın gönder; Alâ'ya yazmış olduğum bu mektubu da Ona Vörsinler!» diye yazdı Basra valisi on iki bin süvari eçti bunların başında Âsım bin Amr Arfece bin Herseme ve A nef bin Kays gibi meşhur kah: ramanlar vardı: hepsine Ebu Sebre komuta ediyordu. Arap süvarileri âdetâ hava- lanarak Ehv Şehrek ilk çarpışmada geri kildi; böylece yol açıldı. Ebu de modern benzin istasyonları ve tamir garajları kurulacaktır. Sebre Hazreti Ömerin Alâ'ya | gönderdiği mektubu verdi. Alâ onu açtı ve şu satırları okudu «Ey Alâ, Ulu Tanrı beyleri, on lara itaat edilmek için koymuş tur; onlardan izinsiz bir iş et- mek olmaz; itaatsizlikten ancak ziyan gelir. Benden izinsiz Bah- reyn askerini düşman eline düşürdün. Basradan sana dat gönderdim, sen de gayret edip düşmanı yere ser; — şimdi bize Fâris lâzım değildir. Bah: reyn'e dönmeyip, Saad'ın yanına | git, onun emrinde bulun! Eğer bileydim ki dünyada Saad hiz- metinden âlâ nesne vardır, sana onu buyururdum. rılan Arap askerleri v onları kurtaranlar Basraya gel- diler. Bahreynden toplanmış o- lanlar yurtlarına döndüler; Alâ bin Hadremi de Halifenin em rine boyun eğerek, üzgün v yorgun, Küfeye gitti. Basra valisi Utba, Hazreti Ömerden Hac için izin aldı mukaddı 5 vazifeyi tamamladık. tan sonra Basraya — dönerk yolda öldü; Hazreti Ömer on! R n Yezdücürü dur Kendi Üzerine yürürlerse H * xuwllı' a - İ Bayan Mevhibe İnönü — sergide izahat alıyor (Foto: Ankara — Yeni Sabah? BK (Arkası var)