Cumartesi Sahibi 7 Idar MAYIS 1949 1 Nuruüosmaniyo Not 17 Tel adresi: «YENİ SABAH» İSTANBUL Telefonı 20705 Safa Kılıçlıoğlu ) 11 inci Yıl, No. 3635 Veni Sabah HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFİİYIZ Yeni Rus politikası ihtiyatla karşılanıyor Amerikan gazeteleri, abluka anlaşmasına rağmen Rus siyasetinde değişiklik beklemiyor Truman, Stalin ve Attlee ile buluşmakta bir Kabinenin Durumu Şemşıddln Günaltay kabi- nesine, iş başına geçti; vakit çok büyük ümitler baği yanlar oldu. Kabine şefinin şah- sen çok dürüst ve temiz bir zat oluşu, mazisinde herhangi karan- hık mali bir iş mevcut bulunma- yışı, memleketin tanınmış bir bi gini sayılması hep lehte ileri sü- Tülen delillerdi. Diğer taraftan bu zatın sandalye ve makam hır- siyle yanıp tutuşmadığı da apa- gık görülüyordu. Maamafih Halk Partisinin Meclisteki çoğunluğu- nu harekete getiren liderler, par- lâmento oyunlarından faydalan- ma usullerini çok iyi bilen müf- ritler ve kodamanlar nasıl olsa bu kabineyi, $u veya bu şekilde, bir tuzağa düşürebileceklerinden de hiç ümitlerini kesmemişlerdi. İşte bu şartlar içinde yenl he- yet işe başladı. Evvelâ ortada ve asıntıda- kalmış olan büdceyi ç kardı. Filhakika bu büdce bahsin- de, beklenen titizliği gösteremedi. Hele yeni Maliye Bakanının şah- söü ve bizzat lorası kabil saydığı 60 milyonluk tenzilâtı yapmaması hayli hayret de uyandırdı. Maa- mafih muvakkat bir aylık büdce çıkarmaktan çekinmek temayülü bu neticenin salki sayıldı. Fakat bu llk devre ve fasıl bittikten son- Ta, hükümet, kendisine gaye e- Gindiğini açıkladığı antidemokra- tik kanunları İlga yolunda da ga- yet yavaş yürümeğe başladı. İn- eelemeler bir türlü bitmez ve tü- kenmez oldu. Atıf İnan işine, tah- kik komisyonundaki oyalama ve savsaklama politikasına bir son verdiremedi. Şükrü Koçak'ın on sekiz milyonluk emvali metrüke yolsuzluğu «Müruru zaman» se- bebiyle kapatıldı. Hükümet pekâ- Jâ yeni bir kanun teklifi - yap: rak bu işi ve emsalini —çünkü, maalesef bu emvali metrüke yaj masının çok emsali olduğu bilâha- | * re isim zikredilerek yapılan neş- riyattan anlaşıldı— tekrar tetkike tâbi tutabilirdi. Hattâ tutmalıydı. Burada zaman aşımının arkasına iltica edildi. Halbuki diğer bir|" mes'ele de, temyiz mahkemesinin tevhidi içtihad karariyle taayyün eden bir vaziyette, bu müruru za- man delili kâfi görünmedi ve yeni bir kanun Meclise sevkedildi. Bu İki çeşit ölçü hiç bir tarafça far- kedilmeden, geçti. Fakat kabinenin en zayıf nok- tası hayat pahalılığı oldu. Bura- da Ticaret ve Ekonomi Bakanı- nın zayıf iradesi ve hâdiseleri gü- nt günlüine yaşamak İstemesi biz- zat Halk Partili mahfillerde hay- Tet uyandırdı. Esasen iktisadi fa- aliyetlerle ilgisi olmıyan Bakan, geşitli demeçlerle, Meclisteki hid- det ve tehevvürleriyle, — kaybol- muş dâvaları göz göre göre mü- dafaa etmesiyle çok gayri müsait bir hava yarattı. Milli endüstri sahiplerine Ipti- dal madde ve yedek aksam temin etmek hususunda gayet garip bir zihniyet taşıyan genç Bakan, hü- kümetin elindeki sanayi kısımla- | Halki silâh düellosu yaptı Kütahya, 6 (Telefonla) — Kü- 'a bağlı Anayurd köyüne iyladaki araziyi ekmek için d köyü halkına, Es- rını gerek malzeme, — gerek İpti dal madde bakımlarından İşb: line getirecek kadar cömert davranırken hususl faaliyet gu- belerini kurak ve çorak bir hale sokmuştur. Sanki hususi büslerin f: imiş gibi... Hem bu | de hareketi yapan Barlas bütün de- Meçlerinde devletçilikten liberal iktisat prensiplerine tar olduğunu, lüzu Buz sık, sık tekrar edip durmuş Idi. O kadar ki biz bu sütunlarda bu zata kendisinin Halk Partili #lduğunu ve binaenaleyh altı ok- fan birinin devletçilik bulunduğu- (Devamı Sa, 5 Sü. 5 de) Sovyet Dışişleri Komisı giden Ana kişehire ba; Sanki teşeb- İleri tarafından 1liyeti bu memleketin | Karşılıklı ateş teatisi bir müddet | Pâlik bakımından da pek fakir gı İtı, Bütün bunlar birbirini destek vam etmiştir. lyerek bugünkü vaziyeti doğur - kaç kişinin yax nüz öğrenilememişse de bizim ta-| - | raftan bir ağır yaralı vardır. Mü- | Sandıközü mezkür araziye tapusuz malarından ileri gelmiştir. Ge sene de buna benzer bir hâdise olmuş ve mes'ele mahkemeye in tikal etmişti. ticesi henlz alınmamıştır. nazı iş i Vişinskinin bir muavini, Jacob Malik, Nevyorkta Berlin ablukasını kaldırmak için gayret sarfedip anlaşma yaparken diğer muavini letlerde eski İtalyan - âömürgeleri ve Macaristan ve Bulgaristan da kilise adamlarına yapılan mu- amale dolayısüe ereyan eden müzakerelerde batılılara hücum edip durmaktadır. resimde, 28 nisanda, böyle bir «başarı> sından dolayı Tryve Lee'nin Rus — muavini Zimçi 1 Birleşmiş Müllefler gepel u: enko tarafından tebrik edilirken görülüyor “(Foto: Â. P.) Kürdistanhülyasına dair bir vesika fayda tasavvur etmediğini bildirdi i Andre Gromiko, Birleşmiş Mil- Yukarıdaki: başktıhı Ankarada ele geçirilen mühim bir vesikada Türkiye, İran ve Irak Kürtlerine yadedilen büyük Kürdistan (!)m hududları görüldü Vali, dün gazetecilerle bir arada aptığı| Dr, Lütfi Kırdar, <| B Valt Kırdar de — Hay sebeb meydandadı tihlâk arasındaki Son kımıldamalı pahal gidasızlık büyük andıközü köylü-| telefatını intaç et # açılmıştır.| lâtı da asgari hadı Karşı taraftan nmış olduğu he-| du, köylülerinin | gını n | dildiğini — yeni — Muhakemenin n Tahrikâtı yapan merkez daima aynı:; Moskova Valinin dünkü basın toplantısı Vali, hangi maddelere narh konacağı ihtikârla Hayat Pahaliliğini ” önü 11 mücadele edileceğini anlattı lck ted) maksadile Vali ve Belediye başkanı dün saat 16 İrgüân Korusundaki Pembe köşk te bir basın toplantışı niştir kiz lılığını lar, daha çok nisbette —ha, tti Sebze Dr. Lütfü Kırdar Hükümet | Belediyenin tanzim satışları yaptı iylemiş, muhtekir esnafa ve ahip çık | rilen para cezasının geç tahsil e - salâhi « hareket etmek lâzım gi diğini belirtmiş ve demiştir. Ki «— Bunu son Anitara seyahatim (Devamı Sa. 5 Sü. 4 do) übir. ve doğuran İstihsal ile 1s- muyazenesizlik.. Ankara 6 (Telefonla) — Yetki li mahfiller çok şayanı dikkat bir hâdiseye el koymuştur: Su- riyede Fransızca ve Arapça o- larak basılan bir broşür memle- ketimize de sokulmuştur. İran, Irak ve Türkiyede mevcut oldu- ğu ileri sürülen Kürtlere hitap eden bu brogürü, eskidenberi bü yük Kürdistan dâvasını ileri sü- ren komünist Rusyasının hazır- ladığı aşikârdır. Broşürde İran, Irak ve Türkiyenin bir kısım top rakları bir araya getirilerek büyük Kürdistannın mahal ve (Devamı Sa. 5 Bu. 6) Charleston: (Güney Karolina): 6 (a.a.) — (afp) — Eski Ameri - kan dışişleri Bakanı James Byrnes) yaptığı bir konuşmada Berlin ab- lukasının kaldırılması keyfiyetinin, Birleşik Amerikayı dışişleri Baka- ni konferansıma fazla Ümit bağla - mağa sevketmemesi lâzım geldi - ğini söylemiştir, GAZETELERİN MÜTALEASI Vaşington: 6 (aa,) — (usis) — Hemen hemen bütün Amerikan ga zeteleri Sovyetlerin Berlin ablu - kasını kaldırmalarını iyi karşıla - mmakta, fakat ihtiyatlı davranmak ta, bunun Almanya'da veya başka 'yerde takip edilen Rus siyasetin- de önemli bir değişiklik husule ge leceğini icat'iyen göstermediği mü talcasında bulunmaktadırlar. (Devamı Sa. 5 Su. 4) - Yeni Suriye hükümetini “tanıdık Ankara: 6 (Hususi) — Hü- kümet, yeni Suriye hükümetini tanımıştır. Bilindiği gibi albay Hüsnü Zaim, geçen ay içinde Suriyede bir hükümet darbesi yapmış, bilâhare kendi başkanlı Bında bir kabine teşkil etmişti. B mayıs tarihine kadar Suri- yedeki yeni rejimi tanıyan mem leketler, aşağıdadır: Türkiye, Afganistan, Suüdi A- rabistan, Arjantiâ, Belçika, Bre- zilya, Mısır, Birleşik Amerika İspanya, Fransa, İngiltere, Yu- nanistan, İran, İrak, İtalya, Lüb- nan, İsviçre, Yemen. Başbakan İstanbula geliyor Başbakan Şemşeddin Günaltay, İstanbul Belediyesinin elektrik ve su işleri üzerinde tetkiklerde bu- lunmak maksadiyle önümüzdeki hafta içinde şehrimize gelecektir. Başi , inşaatı tamamlanan Silâhtarağa elektrik fabrikasın- (Devamı Sa. 5 Su. 6) 9 PRENSES yapmıştır, bu seneki tablatın anormâl ların: dan doğmuştür, Kış uzün — &6 dü, stihsa, düştü, Mev Capri'de deniz banyosu ELİZABET Pextün İi Prenses Elizabet (solda) havai mavi yünlü telbisesile İtalyadu yapma ğa gidiyor (Foto: AP,) Yeni İngiliz Büyük Elçisi Istanbul vapurile geliyor Marsilya, 6 (A.A.) «afp> — İngiltere'nin yeni Ankara büyük elçisi Sir Noel Charles yanında ret kası olduğu halde bugün öğleden sonra İstanbul va- puriyle Türkiyeye hareket etmiştir. Sayısı : 10 Kuruş n Dışişleri Bakanı Necmeddin Sadak ve eşi, Amerika dönüşünde, Çucen Elizabeth - Transatlanti- . ğinde (Foto: AP.) Sadağın istifası şaylası üzerinde ısrar ediliyor Sadak'ın son durumunun parti grupuna götürüleceği Ankarada ısrarla söyleniyor Sadak bu akşam uçakla geliyor, dün Londrada, Bevin'e kısa bir nezaket ziyareti yaplı ve bu ziyarette hiç bir siyaset mes' 'elesi görüşülmedi a —erar c Ankara, 6 (Telefonla) — Dış« işleri Bakanı Necmeddin Sada« ğın, memlekete döndükten sonra istifasının mümkün - ol yolunda verdiğimiz haber, kendis p tarkflller Leniile TRTN kanlık tarafından burada tekzip kedilmiş olmasına rağmen, bugüm de ehemmiyetini muhafaza etmiş 'tir. Alınan haberlere göre C.H.P, H milletvekillerinden bir kısmı, (Devamı Sa. & Sü. 7 de) PP Türkiye ve Sebze ve meyva Hâlinde fiyatlar durmadan yükseliyor Yunani stana w a Hayat pahalılığı (eskeriyardım Kongreden 200 mil- yon dolar tahi istenecek Vaşington: 6 (A.P.) — 30 Haziran 950 de sona erecek ma- —— Ji yıl zarfında Türkiye ve Yuna - | nistana askeri yardım için kon- Bakanlı- sasında hükümete kîııîlımî;tnaâî. oe GS SA isteyecektir. Eskisi gibi, yeni tahsisin en büyük kısmı Yuna- nistana ait olacaktır. Mart 1946 veya Truman dökt. rininin ilânındanberi Yunanistan 346 milyon dolarlık askeri yar- dım görmüş ve Türkiye, ordu donanma ve hava kuvvetlerini modernleştirmek — için 154 mil yon dolarlık malzeme elde etmiş tir. Ayrıca Türkiye ve Yunanis- tan 211 milyon Colar iktisadt yardım görmüşler ve böyleca her iki memlekete yapılan yar- dım cem'an 621 milyon dolara yükselmiştir. mitingi yarın ! Ticaret hayatımızı zor duruma düşüren âmillerin ba- şında, Ekonomi ve Ticaret Bakanlığının aldığı hatalı tedbirler ileri sürülüyor! Ticaret ve Ekonomi KP ğının almakta — olduğu — ka-|matsızlık gittikçe ti Tarlar — ekseriyetle — yersiz | Piyasa, döviz bakımından gittik- ve —mahalline masruf icra-| çe darlığa doğru gitmekte, ban- at olamadığından İstanbul piy (Oovamı: Sa, 5 Sü, 3 de) Emekliler tasarısı Milletvekillerine tev_zi edilen tasarının mühim noktalarını bildiriyoruz Ankara, 6 (Hususi) — EMek-| aaaaAAAAAAAARMMAMAAAMMAMAA liler tasarısı basılmış olup millet- TAKVM Kabine Buhranı nunla beraber müzakerelerin haf- ULUNAY ta içinde başlaması muhtemel- dir. Tasarının asasları şunlardır: 1 — Mevcut kanuna göre bir emekli en çok maaşının dörtte bi- ri nisbetinde para alırken, yeni Irkaç gün evvel yazdığımız — buridan evvölki kabinede Maliye Bas tasarıya göre bu-miktar yilzde bir fıkrada hayat pahalılığı — kanlığında muvaffak olamıyan blr. yetmilşe yükâelÜlmekteğir; buhranının bir kabino buhranına se- — zat bu kabinede Bayındırlık — Bas 2 — Hademei hayrata da ©-| y Siyet verebilmesi Ihtimalini inces — kanlığına getirilmiştir. Bayındırlık meklilik baki SARİRSERENE; demiştik. O gündenberidir, Bazete- — Bakanlığının, Maliye - Bakanlığına 3 — Komiser ve polislerin de| / 4a istifaya alt haborlere çok sık — nisbetle Çtedviri) daha mı — kolaye vazifeleri subaylar gibi Tesadüf ediyoruz. Ateş yanmayınca — dirt Yöksa bu zat Bayındırlikta ihe Guman çıkmaz, derler; istifayı İcap — tisas yapmışken yanlışlıkla mi Mas ettiren sebopler olmasa İstifa şaylar — İlyeyo getirilmiştir? kmaz. Bizde de maalesef İst —— Bugün pahalılık öjderi karşısine fayi mücib sobopler vardır; hem de — da hiç bir şey yapılamıyacağını ae kuvvetlidir. Her no kadar başve- — Çıkça İtiraf oden Ticaret Bakanı da kll, diğor bazı zevat ve bazı gaze- — kabinoyo bundan evvelki teşekkül- telor kabinenin pok küvvetll oldur — den (müdovver) dir ve hâlâ meve #unu ve Istifa için hiç bir sebop mev — kilni muhafaza eylemektedir. cut olmadığını söylemişlerse de bu Bu itibarla kabino - değişikliği <hayra yorüş> lar- asla - kabineyi, — Beklenen islahatın tatbiki gayesine Beklenen — akıbetten kurtaramıya- — Matuf bir değişiklik olmuyor; sas caktır. dece bir. başbakan - değişikliğinden Şemseddin Günaltay kabinesinin — İbaret kalıyor. 'en büyük hatası bir Istihale kabin Hayat pahalılığı kabineyi devie Si olmasıdır. Ümümiyetle şahsiyot- — Tecektir. Kim ne derse desin — Bu, ler yine 6 gahsiyetlerdir. Moselâ (Devamı Sa. 5 Sü. & de) yorucu kabul edildiğinden emeklilik “he- (Devamı 5; 5 Sü. 7 de) BUGÜUÜN SPOR Cihad Arman nn hazırladığı sayfayı 6 ncı sayfamızda bulacaksınız.