B eee ) Cumartesi | gahibir 2 NİSAN 1949 İdaro : Atlantik Paktına karşı ” ilk resmi Rus tepkisi |" Nuruosmaniyo Not 17 Tel adreslı «YENİ SABAHA İSTANBUL Telefonu 2071 Safa Kılıçlıoğlu 11 inci Yıl, No. 3600 VYeni Sabah Sofya'da tevkifler Belgrad: 1 (A.A.)) (B. Y.U. M.) — dulga- ristandan gelen haberlere göre dün Sofyada 100 kadar resmi ve siyasi gahsiyet tevkif edilmiştir. HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFIIYIZ Moskova, 7 devlete verdiği notada paktın Birleşmiş Milletler anayasasını ve mevcut |" anlaşmaları ihlâl ett Vaşingtondaki Dışişleri Bak Askeri Darbe... uriyede vukua gelen de- le bir Inkılâp yapılarak hükümetin devrilmesi her taraf- ta alâka ve hayret uyandırdı. Türkiye, ordunun - politikaya karışmasından çok zarar görmüş bir memleket olduğu İçin, bura- da da Şam hâdiseleri ilgi ile karğılandı. İkinci Meşrutiyetin 1908 tem- muzunda İlân edilmesi ve İkinci Abdülhamidin İstibdadına son verilmesi Rumelindeki orduların baskısı ile oldu. Fakat az bir müddet sonra askeri baskı sivil Marede hissolunmıya başladı. İt- tihat ve Terakki Cemlyeti kendi- sine tarafdar ordu mensuplarının direktiflerini kabul ve takip et- miye mecbur oldu. İşin garip tarafı şudur ki böy: le bir askeri darbe ile iş başına gelen — ittihatçıların sivil şefleri, | bilâhare ordunun memleketin si- yasl hayatına karışmasına karşı hoşnutsuzluk — göstermiye başla- Gılar. Onlar İstiyorlardı-ki hem Abdülhamit Istibdadını ordu va- sıtasile devirsinler hem de İş hal: dedilerek ortalıktan padişah bas- kısı kalkınca, sahayı — diledikleri gibi idare etmek - için, askerleri tamamile boş bıraksınlar. Bu pek ftuhaf bir talepti. Hem ordu ihti- Ki ve müdahalesile iş başına gel mek hem de sandalyelere oturur oturmaz askerin siyaset yapma- " felâkettir. feryadile ortalığı çınlatmak acayip bir tezat teşkil ediyordu. Maamafih İttihatçıla- rın bütün feryatlarına rağmen (81) Mart hâdisesi yine askerle- rin politikaya karışmaları sebebi Hle oldu. Bu askeri kıyamı da Ru- meli ordularının - İstanbulu İşgal | eylemesi bastırdı. Hâdiselerin bu safhaya gelmesinden sonra bile İttihat Ve Terakki Cemiyeti ve | umumi merkezi ordunun politika. ya karışmasının fenalığına delil olarak 81 Mart hâdiselerini gös- teriyordu. İttihatçıların şöyle bir zihniye Hi anlaşılıyordu. Ordu kendi dü: güncelerine ve emellerine göre hareket ettikçe askerin politika yapması muvafıktır fakat İstek- lerine aykırı hareket ederse or- dunun siyaset yapması fenadır. Abdülhamide dayanan irtica' teşebbüsleri hareket ordusunun İstanbula girmesile bastırıldıktan sonra yine ordu içinde bir takam kaynaşmalar eksik olmadı. Ha- | lâskâran grupu bir takım subay- | ların sadrâzam ve Harbiye Nâzı- m merhum Mahmut Şevket Paşa- Ya ve İttihatçılara karşı bir feve- Fani mahiyetini taşıyordu. Bütün bu çekişmeler ve çarpış. Malar Türkiyenin Balkan harbi- Di kaybetmesinde şüphesiz ki te irli oldu. Subaylar Aktidardaki parti ve kabineye göre muharebe sahalarında yararlık - gösteremi, yor veya göstermek istemiyord Bütün bu acı günlerin tadın; fatmış olan yurdumuzda aske hükümet darbelerine karşı, nere. dö olursa olsun, tereddüdlü bir Zözle bakılmaktadır. Şamdaki hü kümet darbesini yapanlar öyle anlaşılıyor ki meclisi feshetmiş- ler fakat derhal yeni intihabata başlanmak kararını vermişlerdir. Bu yeni seçimler, Suriyede, em- niyet şartlarını halz olarak yapır hırsa memleketin umumi efkârı- Bın son düşüncelerini -anlamak kabil olur. İsrall harbi ve Suri- ye meclisinde cereyan — eden b takım sulistimal dedikoduları pı itika havasını çok bozmuştu, ba- husus'ki bu fenalık ve sulistimal lere çok mühim şahsiyetlerin I- Bimleri karışmış iktidar partisi- Zin Başbakanının en yakın akra- basının adı katılmıştı. Diğer ta- Zaftan ordu. İşlerinde -bozukluk .ve , p hi — n “Amerika Cumhurbaşkamı Truman, mesat odasınde ee Komünistlere ait yanan dosyalar Dr. Fahri Kurtuluş'un İstanbul adliye yangınında yanan dosyalar hakkındaki sorusuna Adalet Bak anı Mecliste madde madde cevap verdi Ankara 1 (Telafonla) — Fe- | hakkındaki soruya Maliye Baka- ridun Fikri Düşünsel'in başkan- | nt cevap verecekti. Kürsüye ge lığında toplanan bugünkü Mec - |len Bakan Aksal. soru sahibi ile liste ikinci Abtülhamid veresesi (Devamı: Sa, 5 Sü, 3 de) Kücuk hırsızlar. Okudukları romanların ve seyrettikleri filimlerin | altında kalan 4 çocuk yakalandı anları arasında den iisaltılarak alınmıştır:) Sovyetler Birliği dışişlerk bakan« liğı; perşembe günü Birleşik Ame- rika, İngiltere, — Fransa, Belçika, Hollanda, Lüksemburg ve Kanada- ya birer nota — vererek, — Atlantik Paktının sarih tecavüzi — gayelerle Sovyet Rusyaya karşı tevcih olun duğunu bildirmiştir, Yedi memlekete tevdi edilen Sov yet muhtırasında gu hususlar ileri Sürülmektedir: 1 — Atlantik Paktı sarih teca- vüzi bir mahiyet — arzetmekte — ve Sovyetler Birliğine karşı tevcih e- Gilmiş bulunmaktadır. 2 — Pakt Birleşmiş Milletler a- | nayasasına aykırı — bulunmaktadır, de) Azami tekaüd maaşı yüzde yetmiş olarak kabul edildi Ankara: £ (Hususi) — Emekli tasarısını inceleyen komisyon ya - rın toplantısını yapacaktır. Bugün Maliye ve Miliğ Savunma » Balcan: larının - huzürile şu kararlara var. mıştır: 1 — Askeri memurlara da su - baylar gibi her sene için Üç ay yıpranma zammı hesaplanacaktır. 2 — Azami hizmet müddeti el li sene ve azami tekaüt maaşı yüz de 70 olarak kabul edilmiştir. 3 — Tebdilihava ve tedavi müd- detleri sivil ve askerler için aynı kabul edilmiştir. Yeni kararla askerleri — tekatide sevk için tedavi ve hava — tebdili her rütbede iki sene olarak kabuj edilmiytir N. SADAK. ŞEHRiMiZE GELiYOR Ankara: 1 ÇAL A.) — Birleşmiş Milletler — Asamble- ginde Türk heyetine — başkanlık edecek olan Dışişleri Bakanı Nec meddin Sadak refakatinde Dış- işleri Bakanlığı birinci daire u- mum müdürü Bülent Uşaklıgil ve özel kalem müdürü Necdet Kent olduğu halde bu akşam 21 treniyle İstanbula hareket etmiş. Şehrimizin bir — çok siz kendilerile konuşan semtlerinde bu arada Mmuharririmize — demiş - Cihangir, Taksim, — Fın lerdir ki: dıklı ve Tophane semtle- Biz öyle sanıldığı rinde bir çok evleri so- gibi fena insanlar deği- yan ve en büyükleri 17 liz. Bir çok romanlar 0- yaşlarında bulunan dört kuduk, filmler gördük. kigilik bir hırsız şebeke- Bir de bunları biz dene- si dün sorgularını müte- lim dedik, Koca Ame- akip tevkif edilmiştir. rikan polisi - bile kendi Adnan Söken, Süley- mleketlerindeki — gan: man Çırak, Adil Gülür- l Esterlerle zorla meşgul tün ve Mehmet adların- Küçük hirsız- — olurken kendi kendimize daki bu dört küçük hır- — lardan — biri — Devamı Sa, 5 Sü. 2 de) merikadan iki destroyer d bit en hareket etmeden önce 4 de U. 8. 8. Dünya Savaşında önemli savaş tecrübeleri geçiren bu Pazartesi günü Türkiyeye müte veccik Milindeki tezgâhında çekilen bu resim <Devamı Ga, & Ü. & de) Programına istinaden Türk Deniz Kuvvetlerine rikan mürettebatile birlikte Türkiyeye gı Mo Galla (sağda) ve U. 8. iddia eyledi -| * iğini i mühim temaslar yapılıyor (AA. « AP. - Nafen ve BBC, — Suriye'ye bir arkadaş gönderdik | Yeni Sabah muharriri Mehmet Ataker - Suriye hâdiselerini yakından ta- kip edecek Suriyede bir hükümet dar- Besl yapılma « , bunü takip eden — mühim siyasi hadise - ler günün mov Zu halinde « dir. Yeni Sa- bah Suriye hâ- diselerini oku- yucularına daha sahih ve tafsi- Vâtlı bir şekilde arzetmek için, Buriyeyo bir arkadaş — gönder- | miye karar vermiştir. | Yeni Sabah muharriri - Mâh- met Ataker, bu sabah 3.30 da Yeşiiköyden - kalkan bir uçakla Şama uçmuştur. - Arkadaşımız, bu sabah saat 7 de Şama var- miş bulunacaktır. Melimot Ataker bu akşaindan Itibaren Suriye hildiselerini te- Jefonla — gazetemizt - bildirecek Ve ayrıca enteresan — röportaz- ı yapacaktı Sâkıt hagçğan Bunlardan kimler yurda girebilecek Pasaport kanununda ya- pılacak tadilât tasarısı Meclis gündemine alındı | | Ankara 1 (Telefonla) — Sa- kit hanedana ait emval ve bun: lardan kimlerin memlekete gire- ceklerine dair — pasaport kanu- nunda yapılacak değişiklik tasa- rısı Meclis gündemine alınmıştır. tir, Amerika Birleşik Devletleri De 8, Buchanan destro ye destroyer ler 1948 yılında inşa edilmiş ve Amerikanın Türkiyeye yardım teslim edilmiştir Birleşik Amerikada modornleştirilen bu destroyerleri Ame- etirmek üzere Birleşik Amerikaya Türk mürettebatı gönderilmiştir. aha geliyor (Dovamı Sa: 5 Sü: 5 de) | 8 Kuvvetlerinin “Atlaritik sa » rleri — görülmektedir. — İkinci Sayısı : 10 Kuruş Bunlar emperyalist devletler hesabına çalışmakla itham olunmaktadırlar. TBuriye ordusu —Halepte bir geçid resmi e masında Yeni Suriye hükümeti dün gece teşekkül etti (Kabineyi, hükümet darbesini hazırlıyan Hüsnü Zaim kurdu h. Zaim, Faris Elhuriyi tevkif ettirdi Dün mezbaha önünde toplanan halk ve kuzular Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı ile| Belediyenin kuzu kesimleri hak - kında verdiklerk iki kararın — bir- birine zıt olması yüzünden dün hay van borsasında kuzu alımı — yapıl- İsrail Devletini tanımamızın akisleri Bir Yahudi gazetesi, di- ger Asya devletlerinin de bu hareketi nazarı dik- kate alacağını yazıyor Londra: 1 (Nafen) — — Burada intişar etmekte olan «Jevish Chro nicle> isimli Yahudi — gazetesinin TTelaviv'deki muhabiri Türk hükü- Metinin İsrall'i tanıma hususunda ki kararından bahsetmekte ve göy le demektedir: €Türkiyenin İsrall'i tanımış ol » masına Yahudi Dişişleri bakanlığı çevrelerinde büyük bir önem atfek dilmekte ve İsrail'i dlik — tanıyan müslüman devletin Türkiye olduğu hususiyetle belirtilmektedir,> Muhabir yazısına göyle — devam etmektedir: (Dovamı 8: | SPOR Cihad Arman Bugün size güzel bir spor sayfası hazırladı, 6 ncı- da bulacaksını: N Kuzu kesimi Ticaret Bakanlığı ile Belediyenin kararları birbirine zıd olduğundan dün Mezbahada kesim yapılamadı A (Foto: Burhan Yeni Sabah) mamış mezbahada da kuzu kesi memiştir, Geçen yularda, kuzular, Mayısın 6 sına kadar baş ve ciğer leriyle birlikte satılmakta idi. Ko yunların yavrulaması şubat ayın- da başlamaktadır. Kuzular - ancak 6 Mmayıs yani Hidirellez'e - kadar gelişmekte ve o zaman başsız ve ciğersiz olarak satılabilmektedir. Bu sene Ticaret Bakanlığı gön- derdiği bir emirle ancak asgari canlı 10 kilo ve kesilmiş 7 kilo ge len - kuzuların kesilmesini bildir - miştir On kiloluk canlı bir kuzunun ke silmişi başsız ve ciğersiz 4,5-5 ki- l0 gelmektedir, 2-2,5 kilo kadar da başı ve ci- ğeri tuttuğuna göre, Ticaret Ba - kanlığının emri yerine getirilmek- tedir, Fakat bir müddet evvel daha zi yade lüks et satan perakendeci ka (B.B. C.- ALA. ve Na« 'nden kısaltılarak alınmıştır) — Hükümet darbesinden sonra Albay Hüsnü Zaim dün gece ye« ni hükümeti kendi başkanlığında kurmiya muvaffak olmuştur. Kabine şu şekilde teşekkül eta miştir. Başbakan, Savunma ve İçişleri Bakanı: Hüsnü Zaim, Başbakan- yardımcısı ve Adalet Bakanı; B« (Devamı Sa. 5 Sü. 6 da) fe kongresi Bugün açılıyor Bursa: 1 (Telefonla) De« mokrat parti Bursa il kongvesi yarın öğleden sonra Tayyare ai neması salonlarında başlıyacak« tır, Kongreye iştirük edecek delen|) geler, şehrimizde toplanmıştın.. Kongre, pazar akşamına kadağ! devam edecektir. Şehrimizde bu« lunan D. P. genel başkanı Celâl, ÇDevamı Sa. & Sü. & da) RECEP PEKER Âtıf İnan işinde bildiklerini | bugün izah edecek Ankara: 1 (Hususi) — Atır Tnan işini — inceleyen Karma Komisyon İbugün Sund Kara ve ortağını din lemiştir, vakit geciktiği için Recep Pekerin vereceği izahatı yarın din (Devamı Sa, & Sü. & da) TAKVİMDE! Tokat milletveklli muhterem Re- fik Ahmet Sevangilden şu mektubu aldı «Sayın üstad Refi' Covad Ulunayı Türk san'at hayatının / de-ğeri ü siması — Mühsin - Ertuğrul, sah- neye İntisabının kırkinci yildönümü 'nü İdrâk etmiş bulunuyor. Bu mü- Nasebetle 30 nisan 1848 tarihinde İstanbul Şehir Tiyatrosunda, 7 ma- yıs 1840 tarihinde de Ankara Dev- Tet Tiyatrosunda — yapılmak / Üzere bir Jübile tertip edilmektedir. San'- at vo san'atkâra karşi düymakta olduğunuz alâka bakımından haber veriyorum. Muhsin Ertuğrulun Türk tiyatro- suna kirk yıllık hizmetini anmak Ü- zere basınımızda değerli —İmzanızla çıkacak bir yazı tertip heyetini pek momnun edecektir. Bu yazı, Jübile münasobetile çıkarılacak hâtıra ki- tabına da - alınacaktır. - Lütfunüzü rİca eder, saygılarımı sunarım. Jübile tertip heyeti adına Tokat Milletvekili Refik Ahmet Sevengil» liyecektişş BİR YAPRAK NRefik Ahmed Sevengilin Mektubu ULUNAY Saym Refik Ahmot viş teveccühlerine teşekkürler ederim fakat bendeniz Muhsin Ertuğrul bot yin Türk tiyatrosuna bizmet eylek diklerine kani' değilim. Şu son yim amizde mümâis mi beş senedo leyhin himmetlerile ne bir san'atkâa yetişmiş, ne Türk tiyatrosu tarihik 'ne yerleşmiş bir piyes monte edil- miş, ne de tiyatromuzun muhayyel terakkisinin — şahlandırdığı şevk ve gayretle bu sahada müellifler yetipi miştir. Bevinen, beğenilen no vara eskiden kalınadır. Rubu' asırdanbek ri ise momleketimizde teketi su üzerine yapılmış nakışlar gibi silinip gitmektedir Bu itibarla kanaat getirmediğini bir mes'ele hakkında medhiyyo yası tiyatro ha maklığıma imkân olmadığı cihetle İübilenin bâtıra kitabına alınacak Refik Ahmet Sevengilin beni mazur görmelerini Tica eder, saygılarımı sunarım. yazı için muhterem