9 Mart 1949 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

ÇARŞAMBA 9 MART 1949 Sahibi : Udarei N Tel adresli «YENİ SABANS &TANBUL Safa Kılıçlıoğlu uruosmanIye NoL 1T lefonı 20705 P1 inci Yıl, No. 3575 B.B.C. nin henüz teyid edilmiyen bir haberine göre usya, h yeni bir nota verdi .. (Ölümüb Kremlin, bir Akdeniz paktı teşkil edildiği takdirde Türkiyenin bu pakta girip girmiyeceğini öğrenmek istiyor B. B. C., Moskovaya cevab verdiğimizi de bildiriyor Üç Esaslı Nokta emokrat Parti Genel Baş- kanı Celâl Bayar, Antab- yada uzun bir. demeçte bulun- Mmuş ve partisinin görüşlerini a- çıklamıştır. Bu ifadeler arasında kullanıla kullanıla kilişe haline gelmiş fikirlere bol bol rastlanı- yor. Faraza solculuk ve sağcılık hakkındaki düşünceler bu kabil- den sayılabilir. Ne sağa, ne sola temayül etmeden merkezde yürü- mek her dilde dolaşan bir formül olmuştur. Vergilerden şikâyet, miktarından ve tevzi şeklinden feryat da son zamanların İtiyat haline gelmiş mevzularındandır. Bayarın hitabesi bittikten son- ra hazır bulunanlar - tarafından kendisine bir takım sualler sorul- muştar ki bizce asıl alükayı çe- kecek kısım bu sorular ve onla- ra verilen cevaplardır. Türk hal- kı umumi klişelerden, dört yıldır | tekrarını işittiği basma kalıp cüm kelerden artık bıkmış ve — usan- mıştır. Onun için Demokrat Par- ti Başkanı kendiliğinden — temas etmemiş olsa da dinleyiciler sor- «Seçim kanunu ne hal- dedir? Matbuat kanunu ne ola- caktır? Memurin: muhakemat kanunu ne merkezdedir? İşte halkın fikrini işgal eden asıl konular bunlardır. Hele se- gim kanunu ile matbuat kanunu Türkler için en hassas ve can lacak bahislerdir. 1946 nn acı ve |Bakanlığını ilgilendiren işler hak |tan da İdari tahkikat devam et- Dün akşam Londra radyosu, Ankarada- ki Sovyet Büyükelçisi Lavrişef'in, hükümeti adına, Türkiye hükümetine bir nota verdiği- ni bildirmiştir. (B.B.C.) nin verdiği tafsilâta nazaran Sovyet hükümeti bu nota ile bir Akdeniz paktı teşkil edildiği takdirde Türkiyenin du- Tumunun ne olacağını öğrenmek istemiştir. Sütlüce faciası İçişleri Bakanı, facia mesullerinin cezalandırılacağını temin ediyor Radyo; Türk hükümetinin Sovyet Rus- yaya cevap verdiğini bildirmektedir. Radyo- a nazaran Türk hükümeti, cevabi notasında, şayet bu pakt tedafül- mahiyette olacaksa Türkiyenin pakta gireceğini açıklamıştır. İngiliz radyosunun dün gece verdiği bu haber, henüz başka kaynaklardan teyid olun- mamıştır. Hâdise mahallinde keşif yapmak için bir ehlivukuf teşkil edildi - Vali, faciada Belediyenin mesuliyeti olup olmadığını cuma günü açıklıyacak Şehrimizde bulunan İçişleri) <— Hepimizi teessür içindeledilmemelidir. Adli tahkikabın Bakanı Emin Erişirgil, dün saat | bırakan Sütlüce vak'ası hakkın- | vereceği sonuçtan bütün- gazete- 115 de basın toplantısı y ve|da bir taraftan adli, diğer taraf-İlerin haberdernlarağı tahijdir. * Ka ga İdari tahkikattan çıkacak so- mekte olduğunu biliyorsunuz. Bu |nucu da ben sizin vasıtanızla u- iki tahkikatın verdiği neticeye|mumi efkâra arzedeceğim. 'göre, vak'anın Zuhurunda mura- | Vatandaş işleri geciktirilmiyecek kabesizliğe, mevzuatın hakkile| Halkımızın İstanbul Belediye |tatbik edilmemesine, hulâsa ihma | ve Vilâyet dairelerindeki işlerinin İle ait bir pay olduğu tahakkuk | kabil olduğu kadar çabuk görül- ederse, bundan sorumlu olanların |mesi ve gidip gelmeğe ve üzün- kında gunları söylemiş! Atlântik Paktı hazin hâtıraları karşısında halk kütleleri, o günlerin bir defa da- ha tekrarlanması ihtimali karşı- | sında titremektedirler. Bayar se- | çim kanununu değiştirmek üzere hükümetin faaliyette bulunduğı 'nu tebşir etmiş ve Demokratların da bu bapta reylerine müracaat olunduğunu — açıklamıştır. — Mat- buat kanunu için de durum aşağı yukarı aynıdır. Yâni bu kanun da değiştirilecektir. Bu millet dört yıldır den bezdiği sunu ilâve etme tir; «Arkadaşlar, bunlar şimdiki halde sadece vaid- lerden ibarettir. Fakat vaidlerin d€ bir adım olduğunu kabul - et mek icabeder. Zaman oldu ki bu kanunların hepsinin yerinde haklı olduğu iddia — olunmuştu.» Sayın Demokrat Parti Başkanı, cidden kanaatkâr olduklarını bu sözleriyle ifade etmiş oluyorlar. Değiştirme vâdini dahi bir kâr saymağa kadar lütufkârlığı İleri götürüyorlar. Acaba daha $: toğlunun başbakanlığında ve top fancılığın en hazin ve koyu saf- halarında iken Başbakanın: «He- le bir kere sulh yerine - otursun, bu seçim ve matbuat kanunla 'da düşünürüz» dediği hatırlarda çıktı mı? Saracoğlu Şükrü, Sörleriyle, birer valüde bulunu- î.:::'..x.f""",' razı olmak ica- be u bir terakki saymak İâzma gelseydi muhalefet için de Baracoğlu Şükrüden daha h heyet bulmak kabi; vam gelirdi. -Fakat varak, men Saracoğluna karşı ratlar, bizce haklı olarak yim bir çehre göstermi Şimdiki vaidler ka, ler- Bayar, sözlerine ihmal etmemiş- denilecek ki, | re rağ-| Demok- mülâ- işlerdi. a eski davranmağa duyulduğu Meçhuldür. Saracoğlu Şükrünün valdleri üzerinden dört y kın zaman geçmiştir. Hiç bir kı- Mıldama ve hareket görülmemiş- fir. Şimdiki vaidlerin - üzerinden d kaç yıl ge bizce eğini ancak C, H. P. erkânı bilir. Geniş halk tabakaları kuru Yald ve sözlere tokturlar. Onlar Ancak fiiliyatı gördükçe inanabi- İrler. Nitekim Antalya Demok. Tatları Bayarın nutkunda bu pra- fik meselelere temas etmediğini Hörtnce asıl Iç düşüncelerine par- Befinin ne cevap vereceğini me- (Devamı Sa, & Su. 6) Vükler yapılmasında ısrar etmeme cezalandırılacağından hiç şüphe ÇDsvamı Sa, 5 Su. 3) metni !ıazır.. Müzakerelere bitmiş he | gözile bakılıyor Vaşington 8 (AP)— Mutasevver | Küzey Atlantik Paktı metninin &| Kgili hükümete, nihal — tasviplerini| elde etmek Üzere gönderildiği bu| gün öğrenilmiştir. İlgili hükümet lerden bazılarının esaslı değişik - leri halinde, 1)$ gözü ile bakılmaktadır. Birleşik - Amerika Dişişleri Ba- müzakerelere kapan - Yanı Dean Acheson bu gece Kon- Be İlderlerine Paktın esas — nok- taları üzerinde “izahat verecektir. a Pek yakında da metnin kısaltıl y v K e maş bir şekli yayınlangcaktır, L K a D İyi haber alan kaynaklar, Atlan| Sütlücedeki Nuri (Paşa) fabrikası müştemilâtından - birinin infi (Devamı Sa. 5 Su. 1) lâktan sonraki görünüşü.. (Foto: Yeni Sabah) Dr.Fahri Kürîuluşun dünkü konferansı Cumhuriyet'e cevab ve siyasi bir konuşma mahiyetinde görülen konferansına, Eminönü Halkevi Başkanlığınca izin verilmedi — |yikMile Medisinde Emekli Ka- n teri Reşit Tarakçıoğlunun İştira- (Dovamı Sa, 5 Su, 3) Feriköylülerin teşekkürü Feriköy Emeklilik kanunu ve öğretmenler Komısyon sekreteri, dün, muallimlere izahat verdi Dün Muallimler Birliğinde, Bü- azarının acıklı hali hakkındaki ikazi- mız alâka uyandırdı Dr. Fahri Kurtulu. Mtap ederker Feriköy pazarının acıklı ve pe Rize — Mili Dr. 1 | ni a cevap olarak «İ-|halk arasında geniş bir alâka ve Kurtuluş, Millf Türk Talebe Bır- İzahat veriyorum> mevzuunda Vx me lnn,ıu.h'(lıxhn ddi Huw( ren liği Tıp derneğinin daveti Üzerine konferana verecekti. Fahri Kur-İdik, Halka hizmetten baskar bir idün Baat 14,30 da Cumhuriyet gazetesinin, hakkında yapmış ol tüluş, İstanbula Millt Türk Tale- (Devamı Sa, & Su. 1) giarı olmayan (Yeni Saba'n) ın bu (Devamı Sa: 5 Sur 3 de) ) İstanbulda arsa satışları Hak- kindâ Meclise takrir veren! ) Sinan Tekelioğlu Kanunsuz sa satışı ——— Sinan> Tekelioğlunun takriri a'âka uyandırdı Ankara, 8 (Hususi) — Sinan İTekelloğlunun takririnde — bildir- diği Bmvali Metrükeden kanun- suz yüz binlerce altın Jiralık ara- İzi edinen şahsın kim olduğu et- rafında burada herkes soraştur- ma yapmaktadır. Tekelioğlu bu- nu açıklamakta asrar ediyor. Emlâk genel müdürlüğü de hâdi senin İstanbulda cereyan ettiğini bildirerek ademi malümat beyan etmektedir. Bununla beraber mev İzuubahis meselenin evvelce Yıl. 'dız sarayı etrafında yapılan ara- zi sâtışları ile ilgili - bulunduğu tahmin edilmektedir Milletler ba zi projeler iç Londrada top Yeni Sabah HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFİİYIZ Sayısı : 10 Kuruş Çin kabinesi istifa ctti Nankin, 8 (A.P.) — Çin Başbakanı Sun Vo bugün milliyetçi kabinesinin istifa ettiğini bildir- miştir. Çin başkan vekili Li Tsung - Jen, kabinenin toptan İstifasını kabul etmi; Kenan Öneri Demokrasi mücahidinin âni üyükbir acıuyandırdı Yarın yapılacak büyük cenaze merasiminde | hazır bulunmak üzere H. Bayut'un başkanlı- Memleket büyük ve temiz bir levlâdını daha kaybetti, Profesör Kenan Ömer Öner, 16445 de, bir kalb krizi neticesin- de, Hâlikinin engin rahmetine sı- ğınarak aramızdan ebediyen ay- Tıldı. Yurdda son hürriyet ve de- mokrasi cereyanı - başladığı an- dan itibaren her çeşit maddi men faat kaygu ve düşüncesini — bir kenara fırlatarak, bütün varlı- ğiyle ortaya atılmış olan Kenan Öner, ağızların daha kilitli bu- lunduğu şek ve tereddüd günle- rinde de, kükremiş bir arslan me- habetile politika alanında ken- dini göstermiş ve o güne kadar yalnız ilim âleminin sınırları için- de kalmış olan göhreti politika sahasına da yayılarak pek az za- manda bütün yurdda meşhur. bir partici olarak kendisini tamtı- vermişti. Kenan Öner'in Demokrat Par- tinin İstanbul muhitinde gelişip kökleşmesi hususundaki hizmet- lerini, bugün ictihad bakımından onun görüşüne iştirâk etmiyen siyasi rakipleri de kabul ve tas- dik ederler, Filvaki sinnen bir hayli yaşlı olduğu halde Tuhan pek genç kalabilmiş olan bu şa- yanı hayret derecede dinamik a- (Devamı Sa, 8 Sü.-7 de) D. PARTiNi ANKARA KONGRESi Dün de Menderes ve Koraltan konuştu Antalya, 8 (Hususi) — Antal- ya bölgesi D.P. vilâyet kongresi- ne bugün de devam edildi. İlk olarak konuşân Hayri Ülküden sonra mikrofon başına gelen Re- fik Koraltan: Beynelmilel Gen, rak eden Türk delegeleri bir arada, (Devamı Sa: 5 Sü: 5 de) Mr. Garner gitti Bankası Başkan muavini, Bankanın Türkiyeye ikrazda bulunabileceğini ledi Milletlerarası İmâr ve Kalkın- ri yakından müşahede — eylemek ma Bankası başkan — yardımcısı|imkânını bulabildim R. L. Garner havanın muhalefe-| — Yine fırsattan istifade ederek ti yüzünden evelki gün gideme-| bâzı hükümet erkânı ve iş adam- miş, dün sabah Hollanda uçağıy- |lariyle tanıştım. Bu meyanda la Tahrana hareket etmişt |Cumhurbaşkanı tarafından kabul Mr. Garner hareketinden evvel |edilmek gibi büyük bir şerefe na- kendisiyle görüşen — gazetecilerelil oldum. Memleketinizde şimdi- beyanatta bulunmuş; şunları söy- | ye-kadar yapılan büyük ilerleme lemiştir ve bir çok sahalarda ilerisi için Bu memlekette — bulundu- |mevcut inkişaf mkâaları benim ğum kısa bir müddet içinde İstan |üzerimde gayet müsbet tesirler bul Ankara ve İzmiri ziyaret ve|icra etmiştir. Daha evvel de be- |bu-merkezlerdeki bazı f M lik, Konferansınd Tştle Fotoğraf, Southampton- daki Bonington otelinde çekilm iştir.) | 8mnda bir heyet Ankaradan şehrimize gelecek dün saat | —diyorlar ? Hikmet Bayur, Prof.Vasfi Raşit D.P, ve C.H.P. Istanbul Başkanları ve C. Sait Barlasın sözleri Ankara, 8 (Telefönla) — Prof, Kenan Öner'in âni ölü- mü karşısında Hikmet Bayur, göyle demiştir: Bu akşam Kenan Öner'in ölümü haberini aldık. O, adli hayatımızın tanzimcisi olmuştur. Adliye müsteşarı Sıfa- tiyle Cumhuriyet adliyesinin esaslarının kurulmasında en büyük hizmette bulunmuş olan odur, Yurdumuzda çok partili siyasal hayat başlamış ve o, en azimli mücadeleciler arasında bulunmuş, İstanbulda D. P. yi kurup kuvvetlendirmiş, 946 seçiminde son derece u- yanık, şuurlu ve cesur sevkü idaresiyle, beş kişi müstesna, bütün milletvekilliklerini D.P. ye sağlamıştır. Bu partinin ileri gelenlerile bilinen sebepler dolayısi- le arası açıldıktan sonra tam mücadeleci yeni bir partinin kurulması lüzumuna kani olarak o yolda çalışmalara ko- yulmuş, aymı fikirde olan kimselerin - birleşip toplanması için büyük faaliyetler sarfetmiş, program ve tüzüğün ha- zırlanmasında en önemli âmil olmuş ve parti kurulduktan (Devamı Sa. 5 Su. 1) Takvimden Bir Yaprak Mes'ul aranıyor! Si e H yi / gazacesirin raralki dt İa göre hkaltenin en mühim eaf yet ve Belediye: «Her ne kadar bas 'na söz düşmezse de cephane fabris kası şehir içinde olmaz. Bu kadar Patlayıcı madde bir arada bulundu. rulmaz. Böyle tehlike arzeden imi mak Üzeredir. Şimdiden herkes bun- Jâthanelere soba — kurulmaz. — Sonra dan el yumayı düşünüyorlar. Vukur bir felâket olur!> demiş mi? atın gelişmesine bakılırsa buna mu- — Hayır. Amma demiş olsa,—. kim vaffak olmuşlar, yahut olmak üzere- dirler. Evvelâ madeni eşya fabrikası ola- rak kurulan bu müessose nasıl olmuş da bir cephano fabrikası olMmUŞş? Mo- sul makamların İddlasına — bakılırsa, Türkiyede harb malzemesi Imal eden Mmüesseseler için Büyük Millet Mec- edilmiş ve — moriyöte 3763 numarali kanun mucibince bu. müessesenin kontrolü doğrudan doğruya — Milil — Savunma Bakanlığına İntikal etmiş; hattâ lü- zumu halinde Milli Savunmanın kim- yağer subayları bu nevi müossose- lorde kontral ifa etmekte dinleyecekti? O başka meseledir. Vi- lâyetin, Belediyenin bunu söylemei ve bir raporla hükümete - bildirmei Yâzımdı. Amma Nuri- Paşa ağır basacak- miş da bu rapor hasıralti. edilecel miş... Edilsin. Böyle — müesseseleri — kontroi — İle mükellef olan kimyager subaylar bi- müsaadesizliği, — döşemelerin tahtadan olması, depolarda soba ya« kılması adar — midirlar? Onlar —adları üstünde— kimyager Nihayet kimyevi mad- lisince kabul Birmiş olan subayları detorle meşgul olacaklardır. Bu binaları kontrol etmekle mü- neresidir. ve bu vazifesi imişler. Bu Itibarla Vilâyet ve Bo- kollof olan merci" dediye bu kaza İle kendisini hiç bir faclanın mesulü veya mosulleri kim- süretle alâkalı görmemekte İmiş. — ierdir? Yâni anlaşılıyor ya... — Fabrikayı — Milletin Öğrenmek - İstediği - İşte kuran Nürl Paşa, kurdüran — Mİlli budür... Savunma, kontrol eden kimyagor su- ULUNAY baylar... Belediye ne yapsınt — Vilâs