20 Haziran 1941 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

n | | 20 Haziran 1941 CUMA 4 üncü Yıl - No. 123 Yeni Sa GÜNLUK SİYASİ HALK Türk - Alman Muahedenam Yeni Muahede Türk Si- ist | Haraççı Kardeşler Ltd. Ş. İst#iybulun en-zengin teşitli MOBİLYE vağarasdır. Salonlarını -her zaman gezebilirsiniz anbul, Fincancılar, Rıza poşa - 61 - 63. Telefon: 22060 esinin Akisleri VZ LA AMAYA A AMAY ZB DY RRMERFARREK, ühVâdâ ki akisler asetinde Bir Dedsi ;kJLondra Türkiyeyi kendısıne karşı mevcut Y eg ğ taahh itlerinin dışına çıkmış addetmıyor. liğe Delâlet Etmez Bu Muahedenamenın Mihver tarafın- dan kurulmak istenen Yeni Nizam ve üçler misakıyle hiç bir alâkası yoktur Yazan: Hüsegyin Cahid Yalçın kiye ile Almanya dev- letleri arazilerinin masu- niyetine ve tamamiyeti mülkiyesine mütekabilen riayet ve yekdiğeri aleyhine mütevec- cih. her türlü harekâttan tevak- ki etmek üzere 18 Haziranda Ankarada bir muahedename im- zaladılar. Bu geç oldu; güç oldu; fakat nihayet oldu. Eğer Al manya hükümeti ayni anlayış zihniyetini Ankara muahede- namesinin imzası akabinde izhar etmiş olsaydı; evvelki günkü dostluk muahedenamesinin © za- man imza edilmesi mâni yoktu. Bu suretle uzun bir suitefehhüm devresinden ictinap edilmiş olacak ve Türkiye ile Almanya arasında hiçbir zaman - İ haleldar olmamış siyasi dost- luk. gittikçe kuvvetlenerek -de- vam etmek — imkânını bulacak idi, mesi Mihver mahfillerinde fena bir yaptı. Türk matbuatı- nın © günlerde gerek muahedi namenin ruhu hakkında verdiği tatminkâr izahat, gerek — Al- manyaya ve Imıyaya karşı raretle se slâmlıyor. Dünya radyolarının mütaleaları Berlm Roma, Peşte, Sofya Türkiyeyi ha- f Moskova süküt ediyor. İngiliz Gazetelerinin mütaleaları Dünyadaki akisler Londra, Berlin, Roma, Peşte, Sof- Mihver Türkiye için ne düşünüyor ? ya ve Moskova rad Türkiyeden ne Al- için hiç bir © yanın Sovyet Rus- yaya tecavüz niye- tıııı gösteriyormuş yoları ne dîyorlax?’ manyanın ne de Ankara Radyo Gazetesi İtalyanml hiç bir istediği yoktur Milli Şef, Berlin Büyük Elçimiz Hüsrev Geredc Almanyıyı ha reketinden evvel görüşürlerken memleketimizde beslenen hisler hakkında verdiği teminat Ber- linde bir aksi sada bulmadı. An- laşılıyordu ki Türkiyenin - İn- giltere ve Fransa ile akdettiği | Mmuahedenamenin tedafüi mahi- | yeti bir türlü kabül edilmek is-| tenmiyor ve günün birinde Tür- | kiyenin tecavüzi bir harbe sü- rükleneceği zannolunuyordu. — | Zaman geçti. Bir çok hâdi- | seler vukua geldi. Harp sahası genişledi. Ve bizi pek yakından alâkadar eden havali ateşler içinde kaldı. Böyle olduğu hal- de- Türk politikasının hürriyet ve-istiklâli bir an bile sarsılma- dı. Türkiye büyük garp demok- rasilerine dostlukların en sami- ve en sadıkı ile akat — İngiliz hissiyat hiç bir vakit milli menfaat- lere sadakat esasına müstenit hareket istiklâlinden Çünkü Ankara mu- edenamesi bir takım harisane emel ve tasavvurları örtmek ü- zere tertip edilmiş bir riyakâr- hk vesikası değil, Türkiye ile büyük garp demokrasileri ara- sında sulhu ve beynelmilel mü- nasebetlerde hak ve adaleti hü- kümran kılmak yolunda besle- nen esaslı ideallerin ve Türk, | İngiliz, Fransız milletleri ara- sında mevcut mütekabil hür - met ve itimadların samimi ve hakiki bir ifadesi idi. Böyle olduğudan dolayıdır | ki Türkiyenin Almanya ile de dostluk münasebetleri idame et- | mesi için hiç bir mâni yoktu.| Takip ettiğimiz gaye, pek yak. laştığı göze çarpan büyül mü- cadelede muhariplerden bırıne 7 îKOLE; ; Yazan: ULUNAY İ | Pek yakında neşre | başlayacağımız bu | eser, senenin en faz- | la alâka uyandırıcı Lromanı olacaktır. L7 | verdiği mesut bir semere olarak | buatı ve sair kaynakları . gelen tezahürlere Şam düşmek üzere Fraı_ı—s;—z mukabil taarruzu akim kaldı Kudüs, 19 (a.a.) — Askeri sözcü Safed - Şam yolu üzerin- Szütun 2 de) âlet olmak ve maceralara atıla- rak bir takım topraklar ele ge- çirmek değil, müdafaamızı kuv- vetllendirerek istiklâl ve hürri- yetimizi masun tutmak ve mem- leketimizi sulh içinde yaşatmak- tı. Türkiye bu milli siyasetine sadık kaldı. Ve Türk politika- sının bu müstakil vasfı nihayet Berlinde de teslim olundu. İşte Türk - Alman dostluk ve ademi tecavüz muahedenamesi Türk hükümetinin buhran başlangı- cındanberi bütün milletin can- dan tasvip ve müzaheretiyle ta-| kip etmiş olduğu müstakil, sulh- | perver, fakat ayni zamanda me-i tin, cesur ve her ihtimale karşı | koymağa hazir hattı lmrekmııı; telâkki edilebilir. Alman mat- tara- fından Türkiye hakkında dosta- ne sayılamıyacak surette vukua karşı bu sü- tunlarda milli menfaati bütün samimiyet ve kabiliyetimizle müdafaadan geri kalmamış bir gazeteci sıfatiyle bugün varılan neticeden memnuniyetimizi be- yan etmeği bir vazife biliriz. Çünkü mücadelemizin en hara- | retli zamanlarında bile sarahat- | le tekrar ettiğimiz gibi Alman | milleti Hakkında takdir ve gem- pâti hisleri besllemekteyis. AL Manya ile hir bir davamız olma- dığı gibi Alman milletinin felâ- ketini istemek için de hiç bir se- bep tasavvur etmemakteyiz. Bil- âkis harnten sonra milletlerin istiklâl ve hürriyet prensipi Ü- zerine tesis edilecek Avrupa ni- zamında Alman milletinin refli bir mevkie hakkı olduğunu | takdir ediyoruz. Almanya ile akdettiğimiz mu- ahede, iki memleket arasında dostlük münaşebetlerinin — de- Afrikada İngilizler geri çekildiler Berlin, 19 (a.a.) — D.N.B. &- jansına gelen haberlere göre Tzi arhli mütnetleinii a (Sonu sayfa b un 8 de) vam ve inkişafını temine hiz- müahedenamenin kıymet ve samimiyetini tebarüz ettirdiğimiz şu dakikada onun yanlış tefsirine mahal verebile- cek telâkkilerden ictinap etmek lüzumuna da işaret etmek bor- cumuzdur. Türk - Alman dostluk mua- hedenamesi Türk siyasetinde bir değişikilğe delâlet etmez. Ve bir dönüm noktası vücuda ge- tirmez, Bilâkis ilk dakikalardan itibaren kabul ettiğimiz prensip- lerin tabii bir inkişafı sayılır. Türkiye Ankara muahedena - mesine tamamen sadık ve İn- giliz müttefiklerine karşı besle- diği derin ve samimi dostlu daima bağlıdır. 18 Haziranda Ankarada Alman devleti ile im- zaladığımız muahedename - bir| dostluk ve ademi tecavüz misa- kıdır. Mihver tarafından Avrupada | kurulmak istenen yeni nizam ile, bu yeni nizamı tesis eden üçler misakiyle sebet ve alâkası yoktur. Mu: ahedenamenin imzasını müt: kip Almanya büyük elçisi Von ları tarafından mat- buata yanılan beyanatta Türk- lerin beynelmilel siyasette bağ- h bulundukları ideal şu suret- le hülâsa edilmiştir. “Bu memleket ve bu millet | daima sarsılmaz adalet hisleriy- le meşbu olagelmiştir.,, Sefir hazretleri Türklerin mümeyyiz vasıflarından birini pek doğru bir görüşle tesbit et- Mmişlerdir. Evet, adalet ruz, taarruzlara nihayet cek ve her milletin hürriyet istiklâlini tamıyacak -samimi, müsavi ve cihanşümül bir ada- let. Hüseyin Cahid YALÇIN âlet ola-| hiç bir müna- | istiyo- | vere-| Finlândiyada ne oluyor ? Memleket Alman askerlerile dolmuş Helsinki, 19 (aa.) —D.N. B. bildiriyor: Finlândiya istihbarat ajansı-| nın bir tebliğine göre Finlândi- ya emniyetini korumak için di- | ğer bitaraf devletler gibi müda | | faa tedbirlerini Lukvı)e ı.—tmcH RESMİ —HARP— | İFEBLİĞLERİ| İngiliz Resmi Tebliği Londra, 19 (a.a.) — Salâ - hiyetli bir menbadan öğrenil - | diğine göre garp çölündeki İn- | giliz kuvvetleri Almanların e- (Sonu sayfa 5 sütun 5 de) (—HARP—, | VAZİYETİ | Muhtemel taar- ruz hedefleri || YAZAN: Emekli General Kemal Koçer Almanların bir muvaffaki- || j yetleri de, m hareket — hedeflerini mekteki basiretleridir yıf, hasmının teşebbüslerine cevap vermeye ve onun dar- belerini karşılamaya mecbur iken; kuvvetli, her yerde ve hemen daima teşebbüsünü gizlemek nını - arzusuna göre sürüklemek kudret ve meharetine sahiptir, Batıda kazanılan zaferler, büyük —merkez - devletinin (Sonu sayfa $ sütun 1 sadlarını — vi Za- ha: yapmıştır. | yapmı Londra, 19 (a.a.) — Alman- 'Türk muahedesi, İngiliz mat - buatı için bir sürpriz teşkil et- Memiştir. Çünkü haftalardan beri Almanyanın Türkiye üze- rinde tazyik yapmakta olduğu malümdu. Balkanlardaki askeri harekâtın aldığı cereyan bu taz yiki teshil etmiştir. Gazeteler, İngilterenin — bir - mlttefikinin Almanya ile bir dostluk muahe- desi imzalamağa mecbur Kal - masının tabiatile, teessürle kar- | şılamaktadırlar. Fakat gazete - ler, müzakerelerin cereyanın: dan İngilterenin muntazaman haberdar edildiğini kaydetmek- te ve Büyük Britanyanın, Tür kiyenin müşkül vaziyetini müd- rik bulunduğunu tebarüz ettir - mektedir. Bu zorluk, Fransanın hezimete uğraması üzerine Tür kiyenin — teslihatını - tamamile ikmal edememiş olmasından ne- şet etmektedir. Bunuala bera - ber İngilizler Türkiyaye imkân | nisbetinde harp malzemesi ver - mekten geri kalmamışlardır. Londra gazeteleri muahede - nin, Alman iddialarının epeyce dununda olduğunu kaydetmek- te ve Türkiyenin mihvere ilti- | hak etmek istememesi dolayı - | sile gösterdiği muükavemet yü - zünden Almanların mülâyim davranmak mecburiyetirde kal dıklarını tebarüz - ettirmekte - 5 sütun 4 de) (Sonu Safranboluda kasırga Bir çok binalar yıkıldı Mahsul zarar gördü Safranbolu, 19 (a.a.) — Dün çok şiddetli yağmurla - birlikte Müthiş bir ka bir gçok binalar yıkılmış bir kısım - | ur. Birçok açları devrilmiş, ka-| ların meyvalarının üç - .iukııım üştür. Vekıller Heyefı uirga olmuş, ları da ha olmu; mey lan ağa | tir. Dün sabahtanberi bütün Av- rupa radyoları en mühim hâdi- se olarak yeni Türk - Alman dostluk ve ademi tecavüz paktı n tahlil etmeklle meşgul bulun- maktadırlar, | Londra radyosu, “Türkiyenin hattı hareketinden İngiliz hü-| kümetinin vaktinde haberdar e- dilmiş olduğunu, ve İngiliz hü- kümetinin Türk noktai nazarın! takdir ettiğini söylemiş ve yeni Paktın Ankara paktı ile tearuz etmediğini ilâve etmiştir. | Berlin radyosu, tarihi Türk - Alman — dostluğunudan — bahs ve Almanların Türkiyeye karşı daima dostane zihniyetle hare-| ket etmiş olduğunu kaydetmiş - Roma, Budapeşte ve Sof- ya radyoları yeni anlaşmayı se- lâmlamaktadır. Moskova radyo su, yalnız paktın metnini oku- muş, fakat hiç bir mütalea ilâve etmemiştir. | ğini Berlin, 19 (a.a.) — İtalyan gazetesi, Gazetta del Popolo, Mussolininin nutku hakkında 13 haziran tarihli makalesi Berlin Mmahafilinin nazarı — dikkatini celbetmiştir. Türkiye — garp devletleriyle yaptığı anlaşmalara rağmen von Papenle daima teması muhafaza etmiş ve mtbuatının aşırı neş- riyatına rağmen de fi'len kiya- setli bir siyaset takip etmesini bildirmiştir. Her halde, "Türkiyeden — hiç kimse bir şey istemiyor. Ne Al- manya ne de İtalya.. Mussolini ancak şunu demek istiyor ki, İtalya 1928 deki dost luk siyasetini takip etmek em ! lindedir. Ankara yekünu top dı ve vaziyetinin itidalli bir tet- kikinden çıkan neticeyi lehte ve aleyhte mütalea etmesini bildi- ispat eti. Türk - Alman muahedenamesi Piyasada çok iyi bir tesir yaptı. Altın fiyatı düşüyor LFIKRA | Şeflerin büyük eseri Yazan!: Aka Gündüz 'Türk - Alman müahedi siyaset bakımından — büyük bir eserdir. Bu eser, iki taraf 1 ve ileriyi gö- in kudret ve kiyaset- ren yeni bir misal. Kimse ile düşman Türkiyenin Almanya ile müna- sebetleri hiç bir gayri tabiflik ve ayrılık göstermemiştir Bu münasebetler iki tarafın anlayışlarındaki mutabakat ve olmayan (Xazısı 5 inci sayfada) şümullüdür. Buna muvaffak ©- lanları milli ve tarihi menfaat- ler bakımından tebrik temek mukaddes bir vazifedir. Bu mu- ahedenin etrafında belki mak - satlı oyunlar — oynanacaktır. Milletimiz bilmelidir ki bu bü- yük eser bizi hiç bir taahhüdü- müzden uzaklaştırmıyor. Bilâ - kis ittifaklarımıza ve taahhütle- rimize karşı “enis daha kuvvetli bir ahmiş olu- yoruz. Bundan istirahat sedirine kurulu, -ainatı emin ve pembe görmemek - azmimizi kuvvetlendirmiştir. Hızimız bin teyakkuzumuz, çalışma- mız, hazırlanmamız kat kat art- mıştır. Vazifelerimiz bitmemiş- tir, hattâ henüz başlamıştır de- nilebilir. Çünkü dünyanın gidişi © kadar karışıktır ki umumi bir bâdireye şu günlerde namzet misli, | inkişafı neden daha ileri bir bu dünyanın en mühim bölge - fopla ntısı | safhaya götürmüş olmasın? sinde işsiz oturama, Şefleri | akat bu muahede ne o nor- tebrik ederken birliğinden bir Ankara, 19 (a.a.) — Tera Ve-| mal münasebetlerin alı bir ân ayrılmayan millet ve onun | killeri Heyeti bugün saat 16 da| teyidi ve temdidi, ne de anla - büyük, her gün dahâ büyük or- |PBaşvekil Dr.-Refik - Saydamın' -yış>birliğininyiksikalandırılma: - dysunu da cafidanitöürik ede < riyasetinde mutad . toplantısını| sıdır. Daha mühimdir, daha “iz. İ—-———rarurrrmz