5 Kasım 1940 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 2

Yunanista- eee nın askeri < vaziyeti 1 — Kuvvetler Mukayosesi (’ı ASKERAGOZ — YAZAN : (HİKMET ILGAZ | Yunan İtalya harbi henüz hazırlık devresindedir. Büyük orduların kat'i neticeli muharebeleri daha bir müd- det sonra vuku bulabilir. Şu sırada her iki ordunun öncü kıt'aları geri- 'deki tecemmülerini himaye etmeğe, taaruz ve müdafaa için tertibat alma- a ve seferberlik zamanını kazan - dırmağa gayret ediyorlar. Çarpışma hariblerinin üç beş kilometre ilerle- bu küvvetler arasındadır. Hudud ıııı_] yip gerilemesi muharebenin neticesi İLE YENİ SABAH e - ( Şehir ve ı Hlzlimizlrz S İktisad Vekilinin tedkikleri üzerine müessir olacak mahiyette de- | ildir | İki tarafın kuvvetleri — mukayese edildiği takdirde İtalyanların karada, denizde ve havada büyük tefevvüke sahib oldukları görülür. Binaenaleyh Yunanistan müşkül vaziyettedir. ve her halde ciddi ve enerjik yardıma muhtaçtır. Yunan seferberliği — kırk fırka üzerine ibtina eder. Bu fırka- lardan beşde biri Eğe denizi adaların- dan ve Giridden toplanır. Selerberli- ifin on beşinci günü Yunanistana gel- miş bulunur. Halbuki İtalyan seferi kuvvesi iki yüz fırkadır. Bu kuvvetin Afrikada ancak dörtte birinin meş- gul olduğu düşünülürse — Yunanlıla- rın maruz kalacağı tazyikin derecesi anlaşılır. Hava kuvvetlerindeki nisbet Yusuf İzzeddin Efendinin Krupp fabrikasını ziyareti İmparator manevralara git- meden evvel Yusuf İzzeddin e- fendiye Egl Nuvar nişanının en büyük rütbesini, maiyete de de- recelerine göre nişanlar verdi. Veda için sıralanıldı; veliahd ihtiram ile imparatorun elini sık- | tı. İmparator parmağından yü- züğünü çıkararak yadigâr ol- mak üzere doktor Nuri paşa- ya verdi. Nuri paşa da gene el öptü. Diğer maiyet erkâm da Nuri paşaya imtisal ettiler. İmparator Yusuf İzzeddin e- fendiyi vagonuna kadar teşyi etti. Trene binerken veliahdin maiyeti tekrar imparatorun eli- ni öptüler. Bu hürmet eserinden * hoşlnadığı pek aşikâr olan im- parator maiyetine hitaben: tutar, sağlam eli serbest kalır- Teşrifatçı Nesib bey impa- ratorun trende nasıl yaşadığı- ni mabeyincisinden Ssual etmiş- ti. Mabeyinci meşinden yapılmış bir yatak ile gene meşinden bir yorgan gösterdi; yorganın le sizin Murad. Hüdavendigârın Bursada Çekirgedeki yatağın- dan (?) kopya ettik; mahsu - sen yaptırdık.. İmparator va- gonda yalnız ceketini “ çıkarır, Soyunmadan yatar, sabahleyin kalkınca vücuduna başından a- şağı, belden yukarı kısmma bir kova su döktürür, gömleğini gi- yer, her gün pantalonunu de- Biştirir, ceketini üstüne ceker; sonra bir bardak şampanya içer; paltosunu giydikten sonra ata biner. Bu tertibi hiç bozmaz. Yusuf İzzeddin maiyetiyle Frankfurtta indikleri otelde de impâratorun misafiri olarak kal- ı. Manevralardar sonra impa- ratorun tavsiyesi üzerine AlL manyanın garbında — (Essen) mıntakasında Krup fabrikası ziyarete gidildi. Veliahd bu fab- rikaya devletçe sipariş edilmiş cebel toplarının tecrübesinde hazır bulunacaktı. / Krup öldüğü zaman mirası iki kızına kalmıştı. Birisi nüku- du, diğeri de müesseseyi almış- lardı. Müesseseyi alan kız ko- caya varacağı zaman impara- tor damadın kızın aile namiyle (Krup) ismini almasını şart koşmuştu. Krup müessesesi âdeta — ki Türkiye — Ecnebi 1400 Krg. 2700 Krg. 7850 » 1450 » 8 AYLIK 400 » 800 » TAYLIK — 150 » 800 » 5 Sonteşrin 1940 SALI 5 Şevval 1359 23 Birinciteşrin 1356 Gün 310 Ay 11: Yi 940 - H Güneş — Öğle — İkindi 13484 — 656 — gaz 636 — 1158 — 1443 Akşam — Yataı — İmsak 200 Vrgk otıss 17.01 — 18.35 456 SENELİK 6 AYLIK F 184 Ezant Vasati Ezani Vasati OLDuRuLD iNTiHAR MI ETT “anda esvablarını çıkarıyor, es- çük bir hükümete benziyordu .. Tren Hugel istasyonunda doğru- | ca müessese dahiline giriyordu. | Veliahd burada resmi elbiseli bir bando ile karşılandı. Efendi | istikbaline gelen madam Krupu | sağına alarak alkışlarla Krup sarayına vardı. Burada her maiyet memuru- na bir apartıman, hizmetlerine dev. birer erkek ve kadın tahsis | olunmuştu. Orkidelerle-müzeyyen mükel- lef bir camlıkta sofra kuruldu . Su yerine şampanya içiliyordu. Bando yemek odasının önünde, ağaçlar altında çalıyordu. Sofrada riyaset makamında bulunan madam Krup sağına Yusuf İzzeddin efendiyi, solu- na Osman Nizami paşayı almış- tı. Yemekten sonra fabrikaya gidildi. Fabrikada akla hayret vere- cek bir intizam cari idi. Ameleyi getiren kat, kat dört | tren derhal boşalıyor, amele bir vablar kancalara takılıyor, oto- matik olan bu kancalar yukarı- ya çıkıyor, amele iş esvablarını alıyor, bir saatin altına karnesi- ni basıyor ve işe giriyor. Uzak dairelere gidenler, va tazyikile hareket eden ııır lo- komotifin çektiği bir trene bini- yorlar. 180.000 amelenin sabah- Teyin işe başlaması bir çeyrek saatten fazla sürmiyor. Akşam işden çıkılırken esvablar asağı ya iniyor, amele musluklardan sonra bunları giyi- yorlar. Müessesenin mükemmel bir | hastahanesi, güzel bir üstünde üçer odalı bir çok ne-| kahathaneleri var. | Bu nakahathanelerde amele | aileleriyle oturuyor. Fabrika bu gibilere hizmetci de tahsis edi- yor. Gündelikler de işliyor. Madam Krup her sabah has- tahaneye, nekahathaneye - geli- | yor, öğleden sonra fıkara evle- Tini ziyaret ediyor. Herkes Krup kızına bir azi- ze gibi hürmet gösteriyor. Madam Krup çocuklarına at | talimi yaptırmak için üstü ka- palı, mükemmel bir manej vü-| cuda getirmişti. Çocuklar bu manejde keçi kadar — küçük | midilliler üstünde binicilik der- si alıyorlardı. Düşüp yaralan- mamaları için manejin zemini ' bir buçuk karış mantar tozu ile örtülmüştü. Her tarafında imparatorun tasvirlerine tesadüf edilen bu| mükemmel müessesenin, veliah- | din gezdiği şubesinde 16.000- a-| mele çalışıyordu. Büyük gemi topları — için| (Krup kompozisyonu) — denilen hususi bir kompozisyon, topla ra verileceği sırada müessesenin en ihtiyar ve sadık iki ustaba-| şısı - bunlar içki içmekten bile memnudurlar - bu. - kompo: yonu madam Krupa getiriyor- İar. Madam Krup da buntı işbaşı- | ya tevdi ediyor ve kulağına bir Şşey söylüyor, o da madanımn ku- lağına cevab veriyor. | Madam Krup burada veliâh- Ha tüi b Bürmek Ümnk t zere kompozisyonu evvelâ Yu-| suf İzzeddin efendiye verdi; o da işbaşılardan birinin eline tes- lim eyledi. Büyük bir meydanda etrafı| 10, 12 metre irtifaında ve 18 metre sıhanında toprakla dol- durulmuş yarım daire şeklinde (Sonu 4-üncü sayfada) | Yunanlıların daha ziyade — aleyhil dir Yunan deniz kuvvetlerini lâzım gelir. Bu mukayesede üstünlül ingiliz donanmasile birlikte mütalea “etmek Mlecr yi Bir kaç gündenberi şehrimiz- de bulunmakta olan İktısad Ve- kili Hüsnü Çakır, Sümerbank fabrikaları mamulâtının — satı- k| gı için kurulacak yeni - teşkilât Yunan donanmasınd intikal cder.| etrafında tedkikler yapmakta - Fakat kara harekâtinda donanmanın| dır. Bursada bulunan — Sümer tesiri ilinci derecededir. Yunanlıların| bank umum müdürü Durhan deniz aşırı toprakları emniyete alın-| Zihni Sanus önümüzdeki hafta bir istikamete cezbedecek daha mü:- him bir hâdise vukua gelmesin, Çün- kü bu da muhtemeldir. — Harekât Plânı Sevk ve idare meselesinin harble- rin neticesi üzerindeki tesiri malüm- dur denler bu devletin kazandığı zafer- lerde bile büyük inhizamların gölge- ini sezerler. Muzafferiyeti ekseriyet- le talih ve kalsın İtalyanlar - kaybediyorlardı Harbiye nazırı — Rass oldu. Dolgun mevcudlu, mücehhez, tam teşkilâtlı iki İtalyan kolordusu ce- hücum nubu şarkiden Habeşistana etmişti. Rasslardan biri yüz bin mu- harible bu hücumu karşıladı. Tevkit etti. Mukabil taarruzu yaptı li bin muharib bulunuyordu. sahnesine pek yakındı. Yardıma Bit- medi. İtalyanlar bitkin bir halde ge- ride tutundular. Bir ay zarfında yar- dım aldılar. Şimdi Mısırda bulunan Genel kuzmay| başkanı Afrika orduları baş kuman- İtalyanlar| taarruzu tekrarladılar. Evvelâ kendi- Grazziani azledildi. danlığına tayin olundu. N ine acı bir ders veren Habeş ku mandanını sonra da harbiye nazırı ile imha ederek| emrindeki kuvvetleri harbi kazandılar. Eğer Moligetta arkadaşının taarru-| zunu himaye etseydi esasen firar ha- linde bulunan bu iki İtalyan kolor- dusu perişan edilecek ve diğer kuv- vetler henüz Kızıldeniz yollarında ol- duğundan Eritre ve Somali Habeşler| tarafından istilâ edilerek İtalyanlar şarki Afrikadan çıkarılmış olacak - lardı. Bugün Yunanistana — yapılan, taarruzun da buna benzer bir veçhe- italyanlar — Yunanistanın| derhal teslim glacaklarını ümid ede- rek Arnavutlukta on sekiz fırka top- si vardır. lamışlardır. Yunanistanın harben i: gali için bu kuvvet kâfi değildir. Yu- nanlılar yirmi beş otuz fırka ile bir hafta zarfında Arnavutluk üzerine 'taaruz ederlerse İtalyan kuvvetlerini Adiryatik denizine dökerek İtalya ile kara hududlarını kesmiş olurlar. 3 — Müdafaa İmkânları: Seterberliğin gecikmesi harbi taar- unı azaltacak ve, Yunanlıları müdafaa harbine mecbur edecektir. Selânik körlezile Adriyatik ruzla bitirmek in arasında Yunanistanın genişliği iki| miştir. Eğer Yunanlılar notayı kabul yüz kilometre kadardır. Bu genişlik| etmiş olsalardı İtalyan sefiri şaşıra- Yunan seferi kuvvetleri - tarafından| cak ve bu haberi saat altıdan evvel kat'i müdafaaya elverişlidir. Yunan| Ramaya bildiremiyecek, İtalyan hi arazisi Korent körfezinde çok dar bir! kümeti de Arnavutluktaki kuvvetlere boğum noktası hasıl eder. İkinci| harekâtın durdurulmasını tebliğ ede- | Miyrad zamanında biz buradan geç -| miyecekti. Çünkü kuyvetler bir kere| mek için tamam bir sene uğraştık.| hareket emrini almış bulunuyorlardı. Berzahda kaleler yaptık. Denizden| — italyanın Yunanistana taarruzunu donanmamız yerdam etti. Simdiki| icab ettiren müretteb ve sudan ba- ateşli silâhlar karşısında bu dar ver-| hane ile bu yıldırim ültimatomu be- den geçmek imkânsızdır. —Cenubda| raberce tetkik olunursa bugün harb kuvvetli Bir Yunan ordusu meücud oldukça İtalyanların Selânik körfezi- ne doğru yapacağı taarruz kendileri için büyük tehlikeler arzeder. Flori- naya doğru ilerliyen İtalyan taarruzu en kısa istikametten Ege denizi kıyı- ikiye ayırımak gayesini takib ediyorsa da bu hareketi ancak Yunan aerdusunun Tsalyaya kadar geri sürülmesile ka- larına varmak ve Yunanistanı bildir. 4 — Yunanistana — Nasil — Yardım Yapılmalı ? Yunanlılar her şeyden evvel hava kuvv ine muhtaçtır. Hava makbüle geçecektir. İngiliz donanmasının - Adalardaki | ve buradaki, kuvvetlerin Yunanistana geçirilmesin seferberliğin ikmalinde de mühim faydası dokunur. Salamin, de mükemmel hazırlanmış deniz üs- leridir emrine tahsis olunmuştur Yunanistanı kurtaracak en müessi; yardım şarki Akdeniz filosunun Ot- Selânik limanlarının vant boğazından içeri girmesile kabil olur. Pu takdirde Arnavutlukla İtal- alâk: vetler tecrid olunur. Bu mesele Nor veç hâdiselerini hatırlatmaktadır. Bo- kaz dardır, Denizaltı ve tayyare teh- i vardır. Her iki $ elindedir. Bu teşebbüs müsbet müessir ise de büyük fedakârlığa mal olabilir. İngilizler İskajerak boğazına girmediler. Girmiş olsa idiler Al-İ 'met ederlerse Balkanların sert iklimi Mmanların 'fuvuç: Gamine ; biç'tanenar|' Gekeri bapyelkitü rüfni edacil ve ttal- | yapacakları tabil idi. Bu defa şarki| ya 'Yunan harbini önümüzdeki xcnvyel Akdeniz filosu Adirvatiğe zirererse| devrettirecektir. olur. Şu şartla ki Akdeniz min- akasında İngiliz donanmasını başka italya askeri tarihini tetkik e- hâdisatın lütfuna medyun- durlar, Son İtalya Habeş harbini az| Moligettanın kıskançlığı imparator Menelik zama- i hâdisenin tekerrürüne mâni ttalyan kolordularını dağıttı, bozgun şeklinde| Somaliye doğru sürmeğe başladı. Har biye nazırı arkadaşının kazandığı mu)| vaffakiyeti kıskandı. Emrinde yüz e- Harb. ordusu çok zayıftır. İngilizlerin hava küvveti ile yapacağı yardım pek ziyade üçü | Bunlar İngiliz douanmasının | sı kesilir ve buradaki kuv 1 düşman içinde şehrimize dönecektir. gi Denizcilerin terfi z imtihanları Kaptan, makinist ve çarlıçı- ların birer derece terfileri için a- -| çılan imtihana dün Ortaköydeki Deniz Ticaret Mektebinde baş - | Tanmıştır. İmtihana 50 den faz —| la denizci iştirak etmiştir. HARB VAZİYETİ Yıldırım Ultimatomları iyfada) ha- - (Baş tarafı 1 inci | — Kral ile telefon eresi, riciye nezarelinin bu işle meşgul Mmüsteşarının fikir ve mütateasını al- mak yarım saatten aşağı — değildir. Harbiye nazırına ve genel kurmay başkanına haber de bir müddete — mütevakkıflır. — Bunların hepsi toplanırsa üç saati aşar. Hal- buki Arnavutluktaki İtalyan ordusu taarruz için hazırlanmış, kıt'alar yü- rüyüş nizamına girmiş, hava kuvvet- deri bombalarını — takmış, — motörlü kuvvetler hareket tecrübelerini yap- mıştır. Henüz Yunan ordusuna — bu taarruz — haberi — ulaştırılamamıştır. Çünkü erkânıharbiye reisi doğrudan doğruya hudüd kuvvetlerile temasa girerek, bir manga Onbaşısına #İtal- yanlar geliyor! Silâh başına!» emri- ni veremez. Müşarünileyh kararını ordu ku - Mmandanına, ordu kolorduya, kolordu fırkaya, fırka alaya,; alay tabura ve ilâh.. bildirmek mecburiyetindedir. Bu hesabı yaparsak, görürüz ki İtal— yanların tecavüz haberi hududda bu- Tatan Yunan körelerine bar müsademe başladıktarı bir kaç Saat: sonra gelmiş ve baskın halinde vuku bulan düşman taarruzu ileri hatlarda bazı şaşkınlığa ve'zğyiata sebeb ol- müuştür. Nota akşam saat altıda verilmiyor. Ordular sabâhleyin gün 1şırken ha- reket etmek mecburiyetindedir. Ara- da sekiz on saat zarfında Yunanlılar müdafaa tertibatını tekemmül ettire- bilirler. Hasma bu vaktin kazandiırıl- maması dâzımdır. muha verilmesi meydana çıkıyor. Askeri harekât no- fanın neticesine göre değil, nota as- keri harekâtın icabına göre hazır - lanmış ve o saatte Yunanlılara veril- rici ka . saat sonra bir tecavüzün başlıy: mak mecburiyetindedirler. italyanlar Yugosl: cekler ve buna mü: taarruz edeceklerdir. Kolimnos ve Loros Halyan üslerine ancak iki üç saat mesafededir yanların şimali Egede bir üs ele & Çirmek için Sisama bir ge yapmaları ihtimalden, uzak değildir Bu adada küvvetli emniyet tertibatı alınması icab eder, 5 — Muharebenin muhtemel inki- şafları Yunanistana yapılan tecan üzde Al- manyanın — muvaffakiyeti ; ve — is- la,| tihsal olunsun veya olunmasın — bul taarrüz artık mihverin müşterek | -| mali olmuştur. Vaziyet italyanlar a-| | Zeyhine bir cereyan aldığı takdirdi Almanlar bu harekete filen müdah Fi leye mecburdürlar. Çünkü müttefik- -| derini mağlüb ettirerek mihver pres- ılmasını istemezler, Alman | - ancak Yugoslavyanın bi- taraflığını ihlâl süretile tecelli ede- -| bilir. Harekât sahnesine en yakın yol | -| bu memleketten geçer. Belgradın en- -| dişesi buradan doğmaktadır | Taarruz için ttalyanlar fena bir e| mevsim intihab etmişlerdir. Şimdi - Gen hava $ikâyetleri başlamıştır. Yu- | Jnanlılar hiç olmazsa bir ay mukave- Üi Suyaa Şehzadebaşı — Harikzedeler sokak 35 numarada N, 'T. Binaenaleyh bundan şu hakıkat | lan devletlerin hepsi bir kaç | a| ğını düşünerek daima hazır bulun - | HİKMET ILGAZ | le — olunmazsa | Sisam adası Purni boğazı vasıtasilej| ital- | -| kaarrusu | Memleket DİYORKİ: Yapılması istenen bir yol zayor: “(Yeni Sabah) gazetesinin || 26/10/940 tarihli nüshasında Belediye 100.000 liralık yol yapacak diye bir yazı gör- düm. Ben Şehzadebaşı ile Lâ- leliyi birleştiren — geniş ve u- zun bir caddede oturuyorum. Ve diğer büyük caddeleri bir- leştiren sokaklar hep bu cad- |! de üzerindedir. Ayni zaman- da modern evler ve apartı- manlarla süslenen yolumuz maalesef hâlâ toprak halinde ve çok gayri muntazamdır. Şehrin bu temiz ve kalabalık muhitinde göze batan çirkin manzaraya nihayet vermesi- ni ve bu yolların bir an ev- vel yaptırılmasını değerli be- lediye - reisimizden ehemmi- yetle rica ederim. , Ticaret Vekilinin beyanatı (Baş tarafı 1 inci sayfada) den İstanbula mühim mıktarda | teneke gelmiştir. Bunlar teneke | buhranını önleyecek nisbeltedir. Bu suretle Anadoluda petrol ve müştekatı buhranı kalmıyacak- tır. Yunanistanda kalan mallar İtalyan - Yunan harbi dolayı- siyle şimdiye kadar Yunani: tan ve Trakya yolu ile merkezi | Avrupa ve Balkan devletleri ile | yapılan ticari — münasebetler bundan sonra Tuna yoliyle yapı- | labilecektir. - Harb — dolayısiyle | Yunanistanda kalmış olan mal- larımız memlekete - getirilebile- cektir. Amerika ile ticaret “Yunan vapurlarının Amerika seferlerini tatil etmeleri Üüzeri-| ne- Amerika ile olan ticari te- maslarımızı diğer - bitaraf va- purlarla Akdeniz ve Süveyş ka- nalından yapabileceğiz. Şimalden mal gelecek Şimal memleketleri ile ticari temaslarımızı genişletmek üze-| re gönderdiğimiz mümessilimiz temaslarına devam etmektedir . Lüzumlu olan bir çok malları bu "memleketlerden tedarik ede- bileceğimizi ümid ediyoruz. Ma- caristandan da yakında bir mik- tar demir ve çivi alacağız. Tütün piyasası Bu seneki tüt rekoltesi ev- saf itibariyle çok mükemmeldir. Müstahsilin malmı değer fiyat- la satabilmesini temin için icab eden tedbirleri alacağız. İzmir| tütün piyasası kânunuevvelde açılacaktır. İlracat müşki tının tütün satışlarına cok te- sir etmiyeceği kanaatindeyim. Çünkü bu seneki mahsul işlene- rek ancak gelecek sene ihraç dilebilecektir. Dul ve yetim maaşları | (-OK UYUCU —— | Mütekaidin, dul ve yetimlerin nazarı dikkatine : —— İstanbul Defterdarlığır- B| dan: 1 — Bilümum zat maaşla- rı sahiplerinin ikinci altı hik yoklamaları 8 11/M40 ta rihinde — başlıyacak — ve 25/11/940 tarihinde bite- cektir. 2 — Yoklamalar her gün saat dokuzdan 12 ye ve 13 den 17 ye kadar devam ede- cektir. 3 — Zat maaşları sahip- leri fotoğraflı nüfus cüzdan- larile resmi senetlerini - ve birer tane yeni çekilmiş fo- toğraflarını ve malül olan- lar malüliyet raporlarını yoklama — ilmühaberleriyle birlikte bizzat gelirip ibraz etmeğe mecburdurlar. 4 /11/940 tarihine kadar yoklamaya gelmiyen- lerin muameleleri ancak u- mumi maaş tevziinden son- raya bırakılacaktır. Alâka- daranm buna göre mensup oldukları malmüdürlükleri- ne müracaatları, a U Hal Şehir meclisi açıldı (Baş tarafı 1 Inci sayfada) trik, traravay ve tünel - işlerine, Karağac müessesatına, şehir ti- yatrosun: konservatuvara, imar ve ümran hareketlerine te- mas etmiştir. Bunu müteakib vali ve beledi- ye reisi meclisi 15 dakika tatil etmiştir. İkinci celse İkinci celseyi vali ve belediye reisi doktor Lütfi. Kırdar aça- rak divan riyaset intihabatı ya- pilacağını / söylemiştir. Yapılan intihabda, 64 reyle birinci reis vekilliğine Necib Serdengeçdi ve 63 reyle ikinci reis vekilliğine Faruk Dereli intihab olunmuşlardır. — Meclis kâtipliklerine de Sadi Özden, | Meliha Avni, Refik Hulüsi Beh- çet ve Atıf Ödül seçilmişlerdir. Daimi Encümen intihabatı Yapılan gizli intihabat netice- cesinde daimi encümen âzalık- ların: Avni Yağız, Subhi Artel, Re- fik Ahmed, Tevfik Acem Bi- can, Bağcı oğlu Ekrem Tur ve mülhakattan Asım Engin se- çilmişlerdir. Mülhakattan — seçilmesi Jlâ- zım gelen ikinci âza ekseriyeti temin — edemediğinden bunun | için ikinci bir intihab yapılmış | ve bunun neticesinde Fuad Fazlı ekseriyetle intihab olun - muştur. ae Şam konsolosumuz vefat etti 'Teessürle haber aldığımıza göre, Şam başkonsolosu Necati Menemen- Töğlu kalb sektesinden vefat etmiş- ve cenazesi orada büyük bir ihtiram- la kaldırılarak bu sabahki — «Salı> trenle İstanbula muvasalat etmiştir. Bugün «Salı> öğle namazını mütea- kıb Karacaahmedde Menemencioğul- ların makberesine defnedilecektir. Necati merhura, edebiyat âlemimi- zin maruf cimalarından Menemenli zade Tahir merhumun oğlu, Şam va- lisi"Rauf Paşa merhumun hafidi ve Anadolu Ajansı Umum Müdürü Mu- vaffak Meemencioğlu, Hariciye U-| mumi Kâtibi Numan Menemencioğlu | ve Divani Muhasebat azasından Mü- eyyed Menemencioğlunun amca za - desidir. Ailesine taziyetlerimizi bildirir, baş sağlığı dileriz. —— e Mühim miktarda idhalât eşyası geldi Son günlerde hariçten limaı raza mühim mıktarda idhalât eşyası gelmiştir. Amerikadan gelen Yunan bandıralı Angria vapuru Sümerbanka aid 1 milb yon 200 bin kilo tuzlu deri ge- tirmiştir. Bundan başka ayni vapurla lâstikli pamuk mensu- cat, cilâ, otomobil bataryası, otomobil bujisi, halat, otomobil aksamı, tezeke, makine aksamı, elektrik malzemesi, izole deri gelmiştir. | Bu malların — çıkarılmasına başlanmıştar. Bundan başka Tu na yoliyle gelen bir Macar va-| puru da mühim mıktarda fotoğ- raf kâğıdı, asid asetik, radyo ta-1 kımları ve 13.708 kilo matbaa iğıdıi getirmiştir. Yunan mo- törleri ile de kireçkaymağı ve bira mayası gelmiştir. sae——— Üniversite dün açıldı (Baş tarafı 1 inci sayfada) liğinin dünyanın bugünkü buh- ranlı devresindeki vazife ve fe- dakârlıklarını tebarüz ettirdik - ten ve hükümetin isabetli ka-! rarlarından ve hareketlerinden | büyük bir sitayişle bahsettik -| ten sonra üniversitenin bir se-| 5 ERİNCİTESRİN 1940 h.—_“i m Köşesi Yazan Prof, Salih Murad Uzdilek Keşifler, ihtiralar —— Hidroton ve Hidropelorus Büyük Harbde de- nizallı gemilerini bulmak için icad edilmiş bir cihazdır. Işidilen islika- metteki sesler için pek hassas olup diğer istikametteki seslerden mü- teessir olmaz. Geminin etcafındaki, dalgalar veya pervanelerin hasıl et- tikleri sesler gibi, pes perdeden olan sesler muayyen perdenin — altındaki sesleri süzen filtire tertibatile cihazı müteessir etmez. Cihaz dinleyicinin istediği perdeden zeslere göre ayar edilebilir. Bu cihaz pek basit olup €n acemi insanlar bile bir iki saatte öğrenebilir Su derinliği 100 kulacı geçtiği yer- lerde pek pes perdeden sesler işiti- demezse de yüksek perdeden Sesler muhtelif şartlara göre her derinlikte 10 ilâ 30 milden duyulabtlir. -Pek radımanı — yüksek ses işaret cihazları pek pahalı da değil- dir. Sahil veya boğazlardaki fener- ler veya şamandıralar bu nevi ses verici cihazlarla ve gemiler de verici ve alıcı cihazlarla mücehhez olursa sisli havalarda müsademe veya ka- raya oturma tehlikesi - kaldırılabilir. Yalnız mesafeler değil geminin seyir istikameti de tayin edebilir. “De- nizin derinliği pek sıhhatle ölçülebi- lir. Bu bakımdan hidrofon. iskandile cihazı yerine geçer. Sisli havalarda ve karanlık gece- lerde buz dağlarile müsademe teh- likesini bertaraf eder. Bu cihazlarla deniz altından verilen işaretlerle ge- miler sahil fenerlerinin rüyet saha- sından daha uzak mesafeden biribiri.. le ve sahille irtibatta bulunabilirler. Hidrofon frekanslı Telsiz cihazının bozulması — halinde yüksek perdeden ses işaret cihazları sık mesafedeki gemileri yardıma çağırabilir. Miknatisli puslanın hatalarını tas- | hih için kullanılan pelorus adlı ci- haza bu isim meşhür kumandan Ani- balin kılavuzunun ismine izaletle ve- rilmiştir. Hidrofonun sahil istasyon - larının veya gemilerin mesafelerini sıhhatle tayin hususunda gemicilere hizmet etmesi dolayısile bu cihaza hidropelorus ismi de verilmektedir. Modern gemilerin hemen hepsi hid rofonla tecniz edilmektedir. Bu cihaz denizlerde hayatın ve mabn korun - ması hususunda ilmin yaplığı hiz - metlerden birine misaldir. Hidrofo- nun diğer tatbikatını başka yazıya bırakıyorum. SABAHTAN SASAHA Hitlerin üçüncü teklifi mi ? (Baş tarafı 1 inci sayfada) Demişti. Evet, bu son teklifimdir, demişti. Bir daha sulh teklif etmiye- cek, İngiltere bu teklifi de kabul et- mezse yakıp yıkacak; zorla kabul et- tirecekti. Üç buçuk ay geçti. İngiltere teklifi kabul etmedi; fakat .. Bugün galiba İngiltereden € Almanyada yanıklar ve yıkıklar vardır. Almanya 'Temmuz 1940 da: «Bu benimi son teklifimdir; bir daha sulh teklif etmiyeceğim>: dedikten sonra, aradan üç buçuk ay - geçer geçmez İngiltereye tekrar açık bir sulh rica- sında bulunması mümkün değildir. Bünu yapan Almanyanın 1918 Alman yasından pek farkı kalmaz. Bununla beraber, gizli ve husust tavassutlarla İngilizlerin fikrini lamak istemeleri pek muhtemeldir. Bu ihtimal şuradan geliyor: Aln 'ya Fransayı yıktıktan sonra fngi Tenin sulha razı olmamasını göri anlamıştı ki şısında düş - iman yalnız ve ancak kendi adaların- da bayun eğebilir. İngilizin asıl top- rağına çıkmadan bileğini bükmek kabii değildir. Tam üç buçuk aydır, nce ü tek nelik calışmalarına geçerek bu hususta izahat vermiştir. Üniversite mezunları Rektör geçen tyılın fevkalâde - bir 'a rağgen Üniversitenin normal şekilde çalıştığına işaret ede- | bunu alınan neticelerin izah ve isbat ettiğini söylemiştir. Resmi ra- kamlara nazaran Üniversitenin yeni sene mezunları 296 tıb, 142 hukuk, | 133 fen, 76 edebiyat, 31 iktisad ve 18 Giş tababeti mektebi'metük dirak'ü Mezunların nisbeti 'ıW Bilçla | zere 699 90 - 84 Üniversitenin bütün fakültelerinde imtihana giren — taleb mikdarı | 5547 dir, Bunların 4356 sı terfii sınaf| etmiştir. Terfi nisbetleri tıbda 96 843, dişcide S© B0, fende Se 70 ikti- sadda Te 64, edebiyatta © 3, hukuk- da ©e 59 dur. Bütün üniversite için bu nisbet © 81 dir Üniversite Tıb Fakültesinin klinik | çalışmalarına — gel şeçen senej buna çalıştı. Manş denizi etrafındaki harb, 1914 ün mart muharebesi ma- hiyetini aldı ve 1940 mart muhare- besini İngilizler kazandılar. Bundan senra Almanya için, bir kere daha senelerce bekleyip İngilterenin — her hafta, biraz daha kuvvetlendiğini ve İkendi kaynaklarının erişti bir Versay, gün eldekilerden bir rıp sulha yanaşmak elbet hayırlıdır. Fakat bir iki sene sonra gene belini doğrultabilecek bir Almanyayı or' - dusile, lerile, tanklarile, hele rejimi ile yanı başında sapa- sağlam bırakmak. İngilterenin işine gelir mi? Hayır. ni görerek daha yaşamaktansa bu- kısmını kopa- hava kuv zarfında 12342 ameliyat, 16400 tedavi, 32700 lâboratuvar ve 12286 poliklinik mesaisi yapılmıştır. Rektörün çok alkışlanan Hwi hita- besini müteakıb profesör Neş'et Ömer gbugünkü tababette şimijoterapinin yeri> mevzulu açış dersini vermiş - tir. Üniversite dün sabah saat 10 dan itibaren bilfül yeni sene tedrisatına başlamıştır.