9 Eylül 1940 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 3
Petroi Hafb| Dobruca Son ayların, yurdumuzdaki | mes'ud. hüdiselerinden biri de Baman dağında petrol bulunma- gıdır. Petrol deyip - geçmiyelim. | İasanların — ha- yat ve sıhhatı ü zerinde kan ne derece ehemmi- yetli ise asrımı » zin — medeniye ti için petrol de Aaymi derecede sa yanı ehemmişyettir. Yani pet-| ol medeniyetin kanıdır. Kansız| bir adam nasıl/ dermansızlıktan çalışamazsa petrolsüz medeniyet | de meflüç vaziyetet kalır. Çün- kü motörleri, demiryollarımı, ge-| mileri, otomobilleri, tayyareleri, Sabrikaları hat getiren küvvet mazot, petrol ve benzin | Bibi neftin akrabasından olan Mmahsulüttir. 1918 senesi” teşrinisanisinde melmilel petrol konferansı ü- zerefine tertib olman bir, fette Lord Gürzon gu sözleri - Senzinler, yağlar bil| geniz'ne derece ehemmiyetlidir. | balğasız olarak - söyleyebi.| firim ki müttefikler zaferi mihar | iye ancak etral dalçaları “üne 'Almanların I9İ8 garb cebhe #i taarmumunda Pransadaki pet- | el katlığı neredeyac harbin zi-| yuna sebeb olacaktı. Klemanso Rcisicümhur Vilsona çektiği tel- grafda: “Eğer müttefikler har | B kaşbetmek - istemiyorlaran | Alman darbesinin bu çok müh: hik zamanında - Pransanın kanın ll kudar petrole de mühtac Hiç şübhe etmiyelim ki bu| harbide petrolü çok olan kaza- macaldr. Rumanyanın. bugüne kadar gecirdiği buhranlar, Ame Tikanın petrol ihracını menet.| mesi, Bakü/ hakkındaki- gayri vari iddinlarla - Rusları kazdi- Tarak bu tabil yalmz | Amahver devletlerine tahsis ettir- mek kurnazlıı bu noktai nazarı | istat eden hâdiselerdir Yeryüzündeki/ ihtilâfların ev veli iktısadi meselelerden doğ- | duğu malümdar. Buçünün harb leri müsellâh kuvvetlerden - zi: yade milif. iktisadiyata tevcih| edilen, dürbeler şeklinde tecelli | Gdiyor. Petrol iktisad. - öleminin | n kaymetli en cak rağbete maz- | kar olan “maddesidir. Cihan| Harbamn sonunda harbın petrole | bücum şeklini aldığım hepimiz | hatırlarız. Almanların / Baçdad| demiryolunu inga etmelerindeki | maksadırı da- Musul pelrol min- takazına ulaşmak olduğu sonra- dan anlaşıldı. Bizim gibi dünyadaki — kanlı dtlüdardan, iBtiraslardın — u- zek kalarak yalmız mületin ve | hu yurdum mamuriyetini ça | e Cdinmiz bir devleti medeni| hedefine daha kolay ve - dah “nebaul İmkâninr icinde ulaştıra. ak böyle bir servet membarnın Kestedimesi oe n yüzünü gükdürecek mesvi bi Tüdisedir. ahterem başvekilimiz, “de- eli mütehasmslarımızın tete | Tatını haber alır almaz. mem Teket menfastiyle slükadar her Ve Reyecasi i ae | « Tek derkel petrol ahaf Vedes| Vaziyeti bizzat tcükük eyledi | Aüillet Meclisi, kegif ve - işletme için tüzimgeleri tahalsatı kabul Amerik işde de borular, tulümba- lar, yeni sondaj makineleri is- marlandı. Akdeniz kapalı oldi zinden memmleketimize ahai i hüzumlu tedbirler alındı. Başka mıntaklarda taharriya- 'ta devam eden eruplar Raman dağına/ celb indi Yani hükümetimiz. cümert ve hayırhah bir zihniyetl n Henüz açılan kuyulardan petr. gekilmeğe başlanmadı. Arazinin İeolojik bünyesi, karakteri, bu. #ahada zengin bir petrol madeni | Biü olduğunu ihma ediyormuş. Acı- fan kuyuların verimi ancak pet, rol gekilmeğe baştandıktan. son. a anlaşılırmış. Günde bir ton-| dan altı yüz to- a kadar veren kuyular varmış. Ham — petrolün| tonu — 30 liraya, satıldığına göre €n fakir kuyu senede on bin ve en zengini de) altı. buçük milyon liralık petrol| verebilirmiş. Keşfolunan havzada en aşağ| üç yüz kuyu açılabilirmiş. - De- mmek mühim bir talih oyununun arifesindeyiz. Kuyuların hiç ol marsa- günden on tondan. fazla| vereceği anlaşılırsa — yurdumuz| büyük bir refaha kavuşacaktır. Mütehassıslarımız şimdiden İ zakdvar görünüyorlar. Fakat bir yerde yalnız petrol bulunmazı ve bunun işletilmesi düktan fazla- olursa bunu haric pazarlarda satmak bir mesele-| Bu gibi ahvalde menfaati ihlâl edilen — petrol girketleri derhal| muharebeye girişirler ve - öyle Çetin mücadele yaparlar ki bir devletin her türlü — yardımını an irketi dahi hâmi- siyle yere sererler. Evvelki ismi Az- Neft olan — Neftsendikat Rusyanın siyasi ve ilktinadi kuv vetine istinad ettiği halde rakib. leri tarafından iki defa mağtüb edilmiş ve ağır muahedeler imza etmeğe mecbur kalmıştır. Petrol, bugün başlı başına bir adarları, kanunları, siyaseti, Mülkü, tebaası, casusları dir. Bu kaymetli cevherin mem- Ha olan memleketler işi başdan ağlam tutmazlarsa sarsıntdan, ihtikitan bir daha baş alamazı lar Aksikanın dahili/ ihtilâlleri kabine buhranları, katlğmları yüzür 'en bir türlü rahat yüzü görmemesi — buradaki / petrol membalarına malik olmak isti- 'yer beynelmilel petrole tröstle- rinin tesiri ile vuku bulduğu ta- havuk. etmiştir. Binaenaleyh memleketimizde petrol bulunduğu gu tarihlerde| bu âlemi tanımamız, petrol krah darı arı tan tedkik etmemiz, faydadan hali değildir. Malüm olduğu üzere Cihan| Harbi petrol ticareti - Üzerinde mühim tesir yapmıştır. Harbi seneleri csnasında - bozulan ikt- #adi nizam harbden / sonra da bir müdtlet devam etti. Petrol iz- tilasltinde. mübim bir mevb | olan Busya Cihan / Harbi niha- yetinde zuhür eden iç karışık- hildar yüzünden bu ticaret âle- minden uzak kaldı. Rusyadaki karışıklıktan isti fade etmek istiyen bazı şirket. lerin teşvikiyle 1922 senesi ni-| sanında Cenevede bir konferans) andı. “harbden - yeni| ayisiyle - berbad bir halde bi yatınız icin toplandığı ilân olunduğundan v detlerin murahhaslarıyı: » le Türkiye Büyük Mülbet Meci #i namına da Celileddin Arir bey, iştirak etmişti. Gizli mak-| lâ kulağı delik bir Al- zeteci Berline ransının siyasi tarihi neft ile zalacak ve bu konferanstaki mü- zakerat dahi Royal - D adeleleri ile nihayet bulacak fır., telgrafımı çekti. - Bu ilşant inanarak oraya kadar zahimet e den neftsiz murahhaslar seyirci) iyetinde kalmağı'daha mün Bu şirketler arasındaki ih k raadan dağıldı. H randa Lâheyde toplanan k Tanstan da bir netice çıkmadı. petrol istihsali dahili istih. | sındaki ihtilâfları uzak- | Avrupa iktasadi- | Meselesi Tasşmakaleden devami Bulgaristanın talebleri ara - sında birinci derecede Dobruca | | Bavalisi geliyordu. 1930 / şuba- tında, Balkan / Antantı konseyi)| Belgradda. toplandığı — zaman, hariciye nazım — Saraçoğlunun Sofyada tevakkufu, Bulgar ri-| caliyle görüşmeleri ve Belgrad | toplantısından sanra tekrar Sof- yaya uğraması Dobruca mese - lesinin Rumanya ve Bulgüristan arasında iyi bir şekilde halli için müsbet bir esas - hazırlamıştı. | O zaman Rumanya hüküme Dobruca meselesinde Bulgarista | a memmun etmek esasımı kabul etmişti. Eğer Rumanya haricı- ye nazırı tarafından tasvip edi-| len bu hal çaresi / Rumanyada, baska nüfanlar tarafından red- dedilmemiş ve Dobruca ihtilâfi| | ortadan . kalkmış. Glsaydi. Bal-| kanlarda bugünkü vaziyet ihti- | Malki tahaddüs etmezdi. Çünkü | memnun edilmiş bir Bulgaristan | Balkan misakında kendisine aid olan yeri işgal edecekti ve Bab-| kağlılar belki mütecanis bir küt- | le vücuda getireceklerdir. Eğer | | Balkanlarda. böyle bir. tesanüd bulunsaydı —bugün Balkanları altüst eden ecnebi nüfuzu çok daha Mühteriz ve uzak durma- ğa mecbur olurdu. Rumanya bu yanlış hareketinin cezasını pek ci surette çekti. Dobrucanın Bulgaristana ge- vi dönmesinden dolayı memnu- niyetimizi beyan ederken ve Bulgar dostlarımızı tebrik eyler- | ken oradaki Türk unsurunun vaziyeti hakkında bir kaç söz söylemeyi — üzümlü — bulurüz. Dobrucada / müz hriş tiyan mühim bir Türk ekalliyeti vardır. Bulgaristanda - yel eiddi bir rakama / varan bütün Türk unsurunun biz Bulgaristan için sadık, çalışkan, dürüst bir| vatandaş kütlesi teçkil etmesini| temenni ederiz. Türkiye Bulga- ristandaki — Türk kardeşlerini hiç bir zaman Bulgaristana kar- # bir iz'aç aşıtası ve bir tec vüz vesilesi olarak kullanmağa| kalkmadı ve bundan sonra da kalkmıyacaktır. Bu babda Bul- gar komşularımıza telkin ettiz miz itimadın. — arkdaşlarımızın Bulgaristanda hakları olan adi- lüne ve müsavatperverane mu- ameleye mail olmalarını temin e- 'den bir garanti vücuda getirdi- ğini görmek, bızi / Bulgaristana| daha samimi surette yaklastır Cak bir âmil hizmetini ifa eder. Bulgaristandaki kardeşlerimizin | mukndderatlarına alükadar ol mamamıza imkân yoktur. Bu a- | Tükanın mahiyeti/ gayet halis ve açık olduğu gibi bududları da hiç bir zaman siyasi maksadlar sahasına şamil değildir. Bul- garistanda. mühim bir Türk küt- lesinin yaşaması Türkiye ile Bulgaristan arasında — sıkı bir dostluk rabıtasının tecnsümü çi c iyi bir çare hizmetini göre- bilir. Döbrucadaki mühim müs- lüman ve Türk ekalliyetinin de Bulgarstandaki Türklerin sayı- | sani arrtarması, ümüd - ederiz ki Türkiye ile Bülgaristan arasın- daki münasebetleri daha sami- mileştirmek fa eder| cektir. Hindiçini hududun- da Çin lahşıılaiı | Buiki konferana dünya piyasa ana hâkim olan / Royal - D le Standard Öyl arasındaki n büsbütün hâd bir şekk | —- (Sonu yarına) Tap arefi 1 inel aahitede) ektör mevzileri bombardıman| edilmiş ve Colmar tayyare mey-| | danına karşı yapılan hücum es- Basında — bombalar hangarlara | isabet ederek / yanmakta / glan hangar kapılarından çıkan alev ler dışarda bulunan tayyarelere ateş vermiştir. “Almanyada Gillanda'da Socs- terburg ve Eindhoven tayyare| meydanları da ayrıca / bombar- diman edilmişlerdir. Bu. geniş| Fimizin hepsi Üslerine dönmüş kerdir İngiliz tayyareleri Almanya üzerinde Berlin 8 (aa.) — DNB. bil düriyor: İngiliz tayyareleri, zerinde uçmuşlardır. Ruhr mıntakasında hava da- fi bataryalarının / mevzilerinde | balon barajları sisteminde yapı-| n değişiklikler ve Alman #vcı tayyarelerinin şiddetli faa- iyeti sebebiyle, İngiliz tayyare deri, her halde — Beklemedikleri| çok siddetli bir müdafaa saha - sında bulunmuşlardır, ikinci ge. pün ekser tayyareleri, hasar yap madan, daha Westphalyadan ri dönmiye meebur edilmiştir 99 Alman tayyaresi düşürüldü Te dafi toplarımız tarafınden 1i düş-| an Gayyaresi daha he ediümiştir. d bildirilen pilatlardan biri a “Sindiye kadar shınan raparlar, - Sahülüni Celetermökledir. Bi bir batarya mütsbaki - beşi de avei | tayyarelerimiz. tarafından düşürüt müşlerdir. ” Tayyarelerimizden - üçü, kayıplır. Pilotlardan biri hayattadır. Rumen - Bulgar anlaşması aaş tarafı 1 inci sahitedel | 6 — Bulgar devleti 450 milyar leva muadili bir meblâğı Ley 0- larak Rümen - hükümetine ver- meği taahhüd eder. Bu para bi-. Baların, emlâkin ve hususi ala- cakların kaymet farkı olarak te- diye edilecek ve mali mahiyette bütün iddiaları” karmlayacak 7 — Rümen devleti, şimali ve cenubi Dobruca Bulgarlarına| vuku bulacak müsaderelerden| dolayı tazmin etmeği eder. Mühtelit komisyonlar, lüzumu kadar tali komisyonların yardı- ai ile anlaşmadan doğubi bütün meseleleri — halletmekle mükeilef olacaklardır. Heyet Sofyaya döndü. Solya, 8 (a) — Cralova mü- zakerelerindeki — Bulgar heyeti) bu sabah Sofyaya dönmüştür Heyet, istasyonda, kral, hükâ -| et ve ordu mümensilleri findan istikbal edilmiştir. Kral bugtin, heyet kabul ederek mesnilerinden do hayı Mevkuf bulunan eski Fransız nazırları Vichyden bildirildiğine göre a bik — Fransiz başvekillerinden Daladier ve Reynaud yarekâta iştirak eden tayyarele- | J Avrupada harb | Londra şiddetle Afrıkada lıarb bombalandı acdelerl iğeni lli vi he gümiştir. Londra Jamanına a do Timesin cerubuna iebel eden dok-| aa uğramı ve müteedaka mavnalar| für, Londranın Cemibanda iki mek-| rkcinde yalmız aşağı Times petrol teslastinda. çıkan büyük bir yanzın | çak hasar verdlemmişlir. Bu hacumlar, adiye kadar yapılanların hepsinden | bsb vermişlerdir. Çıkan yangınların Aavcı tayyareleri, 12 5i de tayyare da| İ sürülmüştür. Bunlardan ikiri avcte| Bomtardıman hahkkında tarsilat 'Gündür Londra üzerine dün gece| Kınların merrilleştirimiş “olduğunu aa arkamıadan gelen münterii bom Bücunları Ögenişlemek — teşkil edi| İaabetli bombardıman kolar. değildi. Almanların. tebiliği — | <£ Akhisarın tütün re açti Semalininde Hergelmn.| yada hücum edilmiş ve burada| teliz istasyonu ile / Avrupalıla- ın sakin bulunduğu mahalle ye bombalar atılmıştır. Eritrede — Harmil adasında askeri binalara hazar ika edil miştir. İngiliz tayyarelerinin hepsi bu'hareketlerinden üslerine sa- imen dönmüştür. Adene hücum eden iki düş - man bombardıman — tayyaresi, avcılarımız tarafından — hasara uğratılmıştır. Berberada yere inen bir Sa - vola - 79 tayyaresi bomba / ile| tahrib edilmiştir. 5 Bylül akşamı, düşman pike | bombardıman. tayyareleri, Mal taya — Hücum etmişlerdir. Tele- fet yoktur. — italyanlar Sur Surıyeyı - İşgal nıyalmda imişler Kahire, 8 (a) — Renterin Kahirede salâhiyettar mahfiler- 'den öğrendiğine göre, Pransa - daki Alman mütareke komis - yonunun bir delegesi 28 ağuntos- tanberi üü - Beyrutta bulur man İtalyan defi, harb malzemesini tesbit etmek ve entrene edilmiş olan| Ralyanların halen serbest. bira kılmış olup olmadıklarını anlar | maktır. Fakat, bazı tayyarelerin Suri- yeden kaldırılmakta — olduğu, hakkındaki haberlere bakılıraa komisyonun hakiki hedefi, tay- yareden başlayarak tanıklara ve | foplara kadar bütün harb mal- | zemesinin tedricen tahribi ve kal| dırılmasıdır. Salühiyettar mahafilerde bi| dirildiğine göre, Suriyedeki kuv- vetlerin bu sistematik zayıfla- mütareke komis- | yonunun taleblerini takviye için, | Pek yakında Suriyeye gönderi- decektir. Komisyonun açık he İki yol karşısında talmasının nihal hedefi açıktır. | de Sariye uzun müddet mukavemet edemiyecek bir hale gelince, I- | talyanlar, memleketi işgüle to-| şebbüs edebileceklerdir. Eğer bu. teşebbüs muvaffak olursa, Fran sa ile Süriyede hülen / mevcud hürriyet heyulâsı arasındaki bü| tün münasebet ortadan kalka- caktır. Şübhe yok ki Suriyedeki yük- #ek komiser, hakiki Fransız va tanperveri sıfatiyle, gittikçe da- ha fazla israrla ileri sürülen bu| faleblere mükavemet, için etin- den geleni yapmaktadır. bu sene çok Tbaş taraı T inci sahitedel iatihdaf eden Du verimli çalışma. yanında, Ziraat Bankası ile buna bağlı kredi kooperatifleri- ni ve mahalli bir teşekkl olan. Akhisar tütüncüler bankasının müstahsile yapmakta- oldukları Beniş yardımı da işaret eyle - mek lâzımdır Fuhakika bu yal içinde Ziraat n (1) mecaub varisi (1) Con- te de Paris'in tasvip ettiği “Vak- tünde ölmiyen ihtiyar,, mareşalin. yolumu takib eden bir millet, an- Cak tarihi seyrini / tamamlamış ve dünya yüzünden — silinmeğe mamzed bir millet alabilir / MURAD SERTOĞLU Bankası ve krodi kooperatinen. Transilvanyamın işgali bir buçuk milyon ve tütüncüler | bankası 500 bin lirahık bir kredi açmışlardır. Bu mıktarlara İş | Bankası tarafından temin edi- len zaruri miktar da ilâve cdikdi. #i takdirde, milli bankalarımızın “ve kredi kooperatiflerinin tütün- eülere yaptıkları yardımın Şi mul ve ehemmiyeti bir kat daha, tebarür eder Böylece temin olunz künu iki v ve ye irayı geçen bir d hacmi içindedir ki Akhisar mak ve kalitesini 1slah © debitmek vasıta ve imkânlarını elde edetikdikleri gibi bu hal Ak- hisarm vefah seviyesinin artıp gen'ak'mesine de mücesir olmuş. | « e Konyada hava kurumu- 'na aza kaydı faaliyeti 'Konya, 8 (a:.) — Vilâyeti mmiz içinde Türk Hava/ Kurumu- 'a âzn yazılan vatandaşların yamı 10000 ( bulmuştur. devam ediyor. Curolim trealas tacavn ği St 8 GA — NB I.
