5 Haziran 1940 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 2
izisiyeder billlil alan “Riza paşa “da aramıra Türk vatanınm birilim kaynı eu testi ve- kuşadına ai 'malümat “Yeni Sabah, bundan &v 1n Jütufkâr -i çıkan iki yazıda -ber- | dabil arsedilmişti “Bugün de mekte binvedram darikiyesi ve'tekâm u hakkında malümat vermeğe Çalışacağam. * Dartşşüfaka,, ansaçıldığı tarih- ten. bugüne ikddar sçeçen tarihi e- | vörlerini-vetekimlil sarhalarını yi Mütalea edebilmök için hu mükddeti şöylece dört kısma ayır mak lasındır. “T — 1878 den 1804 *tarihine seçen tesis ve teralki devresi. 2 — 1808 den 1903 tarihineika- | Mdevam eden tevakkuf devreci; — 1908 den 1908 tarihine dar Maarif idaresinde geçen -devir. 4 — 1000 dan”1840 tarihine'ka dar hâlen devam etmekte olan dev 'Sultan Selim., dazafındaki kapısın: klan. girmek retile gizlice gelir ve <ok #evdiği”mektebi. siyaretle. flilan İzharı alâka ederdi. Lükin bütün bu | di çalışmadar, o devrin hüviyetin- | atabdadı mektob dermaknuz solan dalrilinde dermuessir blmaktanı m medememiş-ve binmetice thakiki bir zakkuf devresi fatliyetini de Ügüncü, devreye gel iyinerağıni, vasiflarla. tebartin etmek- dka istibdad ve mutla- ker mektebde bütün "Darüşaafa- ce tedkik v 'Darilesafak: kiyet ddaresi aiddetini gösterdiği yabi da dahi fikir v namına hiçbir şey bırakmamız duğundan Addeisatın seyiz bozulmuş ve hi idareyi bir nevi idaresizlik Mtıhlâf “Darüşsüfaka,, | ödaresin: | Birinci devrede, bir yandan tesi: sat veteşkilt işlerine sarfı gayret edilirken bir. yandan 'da en güzide Müzllimlerim ibaal “ettikleri mesai < Khi “mertebesinin her an mü- terakki bir sakişaf arzeylediğini gö- rüyoruz. “Bühassa “mcelisi tedris, riyasetinde -bulunan o zamanki u . mun mekâtibi askeriye - ders nazırı Süleyman paşamın bü hüsüsta mas- uf ölan “cebdü -gayreti, bu feyyaz İlim ikaynağımın “hakiki bir sebebi feyzü / rif'ati olmuştur. Bu devirde Yıyanıyata çak ebemmiyet verildiği. bi muallimler de kizmen mütehas. Sisini viyaziyeden bulundukları için talebede - riyaziye fikri küvvetle in- kişaf etmiş vermashharen daril- | fünün Ö vesair Tiyaziye müderrizliği payesini ihraz eyliyen bir hayli zevat yetişmiştir. Salıh Zekiler, Mehmed lEminler, Ve işte b devrin verdiği mah Binsenaleyk bu — birin gafha, “Darüşşfaka, “mın tekâmüil merhaleleri arasında en parlak bir “etifa, vastını bihakiın haiz bulun- 'Cemiyeti tedesiye, rak “Maarif Nezaroti, ilhak edilmesi; mektobin bütün müe- mmir” fasiliyetlerini -teml 1 vevona müemiklerinin kudsi gu- yelerine aykırı'bir-enreyan ilstika - meti vermiştir. fümunlular, Bü 'devirde müntebideyo Karşı syankâr bir gaya ila taşıpıka- bardığını görüyoruz. Pilhakika hida- yeti teşekkülünde tam bir hürriyet Ve serbestti ilegözünü hayata açmı alar "Dartişsafaka, için istibdad bir | bidat aayılıedi. Meşrutiyetir idarei "müstebidenin sevali ” “Safaka, nn 'da: yeni'bir-mobdei te. Takki “ve: kemali olmuştur. Bu. yeni hürriyet ve vserbesti havası içinde mestidbiridevri inlalâba giren "Da- Tüşgafaka, 'nim hâlâçgerilik, idaresiz dik ve benliğine -sahib olmamazlık. aezine “puyan olup “dürmasın: bette dmkân yokturBu “bususta İ fikir ve #lk-hareket olarak “Darü, Safkka, nn vaz'r kadimine reni'dü. | sünülmüş ve yeniden: teşekklil. eden “Cemiyeti tedrisiye, ; min bütün fas- Jiyet ve seraatı mektebe yeni baştarı itiklli -idarisini ddde eylemek ci hetine'masruf olmuştur.. Filhakika “cemiyeti tedrisiye, hecssüs ettikten sonra dik defar olarak Said, pağanıı zaman İdarevve erhale, idarei müstehide. hüukümterma olmaza basindızı bir devreye tesadüf eder. Bu devre- teskili ve ictimalar de cemiyetler akdi memnu bulunduğu için azaları vin dahikde ve gerek haricte toplanarak idare ve.tddris işlerini hakkile ni Takkbeye akân “bulamadıktarından | bir şekilde düştüğü Sbüheyeti talimiye de bir kaç zata seühhamr ikalmış ve hat tü çok kere tedrisat bilftil münkati almak derecelerine bile gelmiştir. Bununla beraber .. İ kuratilar'her hâlükürda ana | ayatiyet vermeğe ati | sarette karur vermiş oldukları için | devrin bütün memnsiyet ve müma- HaKİlarına Tüğmen tntili hizmet ve van göntermemisler ve igizli çizli çalışarak-daha emin terak yelerile bu darülfeyzi terakki merhalelerine kalmamışlardır. Rilhassa, #cengiyeti tedrisiye,nin teşekdillümler haştıyarak içtimaın Hükümetçe menedildi fihten sonra bile mektebi terketmi. yen iki muhterem simayı burada hür zeüberek — yahlarımı rahmetle şad eylemek lazımadır. Bun Jardan “Babi seraskeri kısmı sanisi, Alrmed bey, 1813 senesine kadar e. Tiyasetinde toplandiği tedris meclisleri 'nın cemiyete tahvili af oldüğu devairde takib vedintacına aralarından Ahmed Mi tat, Hüseyin've Kâzım ve Mehmed İzzet beyleri tefrikıve memur etmiş) onlar 'da: yedi “aylık'bir. gayretten sanra/ inmar muvtlfik “olarak: mek. tebi. inaarif' idüresinden fek- vevec: ilhak. etmişlerdir«kiubunan; bitmiş vehhiili 'cemiyeti tedri- Ja da üçüncü “devir hazır devri tekâmüil başlamıştır. Dördüneüi“devir,” Dartişsafakanın| idari istiklâline yeniden tam vekkür anil. sürette sahib. olmasile inkişmf, venocelli #deri Ofderrinadünmetema. “Cemiyeti tedinisiye gimdiye vkadar aatuna bir, çak'deymetli aevat yatiş. #irmiş ve Samanı “akdir “maarifperveraneder bulunmuş olmak | la keridi eseri bulunan “Darkişyafa! İka,, nn cemiyeti meeküreme dahvli #eklinde bir fıkra münde- Fiç ölması ve ayrıca sene ta müavenette bi istikili f Talliyetintaki birliyakderme Seliyek dlünemelürdar enğinde'd sali Mi öuaemeai Maaş aa di Na SĞ | sahili'balman t takdirbbir | geee damlğndisik eet ümkdenklela Bd e anelee bimlame mattasani bi ae brünülmdürer Banlak| nti GirrOrüdan Gikarik UKK tahale dmmer t git Lemammara gübhe birakmaz, indedir. ki HAZIRAN YETÇARGANDA Güne öne Tnf bir disiplin var Daıuşşafakanm tedrıs ( “Şehir ve öhinden sahneler Vılayeue yapılan mü- istinânddıvrindz İbu feyiz ocağı da- yanılmaz tazyiklere göğüs germişti “Yazan: Muzllim (Gündüz |Nabdir bağrında fayyaz | him hir toplantı Şöl.'7de ve ıımım.—mz âli 'nacak mühim tedibirler miüzakere vdildi TaNRONIMSA Pepeyisin rişascti - a e SaesaAğAn Taağlaktıya samum at ARastidiman vi | gömrükler Basmidürü, vmubatarı maddlrü Slesan, Jerldarma kumanda 5a iştirak etmişledir Göretliçimize - güre ttoplantıda glzlmce ha illümenedae Sastaklük * een ttedbillerie ssan Şüzlerde höklmet tarafından ulıcan mühim bazı tedbirlerin — İstanbulda || datbikieiheti üzakern ellmiştir — | İKTISAD İŞBERİ - “Rumanyaya <iltik we yapağı gönderilecek #iceret “arüzakertleri yapmak için ( Hükreşte balunan töcaret heyetimiz, İzstmenleregapelasakebliğük. bir ti tik ve Yapak aatipiiçin tam bir an lasmiya sazmışlardır.. Heyet başka- | n Bervti Berkin şuhrimadeki. ya Bakeye tilik birliğine bir göddererek Bumanyaya hc edi- İecek” malbr için izahat vemmiş ve Hazırlıklara Obaşlanılmasını * bi Baaebetlie Ekümlllki pegak va tillik ihracat birliği sazaları -dün ( ilractta kantrül -dninsladeki “bizlik ( mekmisiünlkdebirişiiestyen || vmak adati mülerediz. Terini - tayin etmişlerdir. Hükümet; miz Rumaşyaga astılasak ;yapak ve tiftiklerin Siyatlarını tesbit etmiş ci Guğasdan sanhlecak zanllarda :taprin, cllecek fazla fiyat devlet'don he Sabına yatınlacaktır. Kumaayaya ihrac edilecek mallar için birlik azaları: clinde kâfi miktar 'da. çuval meyenü olduğiçin emir veriğğileklinde e bekekt ha kayacaktır. Demle Beğanaamelerini Venmeyanler KA S e aadmaşı a saklmlan v e z G aaş ezdan e Vemeekedi A l l “YeniTeçekkü! Ederi Birliklerin Könre Heyetleri Tıhalt Himited şlkasileri iken biri iatkaboeimekşür. Barün kahve ve c iirliğinin Mdere heyeti intihab edilecek ve ae Heyetleri tamamlanmız olacakdtır “AçTenret Umun Müdürü “Ankaraya Döndü Bir aç gütdenberi gehriminde bulu < Ürerek Ankaraya denmüştür sahasında' hizmet kabul ederek ça Juşanlar da emsalleri arasında 'doğ. ruluk ve temizliklerile tanınmışlar. Hülen “Gemiyeti — tedrisiye,, mnin idaresile mezunlarının sıkı alâkaları ve hlele MN ve değişmez”Şef'ls eti İnbntü, mün şahsi ve hut hi: mayeleri' ve “Sayın “Başvekilimizin. | manevi reisliği nitarida bulunan "Da- üsşüfaka,, için'buridan sonrır'da>o- muzlarına almış. olduğu “memleketi nurlaridırıma işinde ayni - sadakntle çahışacaktır. Biz biliriz ki “Da: a.. Mi kültürümüzün — teşek külünde yüksek-miesaileri sebketmi: ilm adamlarımızın yetiştiğ fan ocağıdır. Biz biliriz ki “Detüş güfiki birir gibi bu Ki "Darüşgalaka, memleknte “layik Darüşgafaka ; dır. Ona' bağı bi makla duyduğumuz gükran borcunu da biz, her yerde, her zaman ve her, türlü geralt içinde memlekgte Bümüj hizmetlo ifa edecefi |OKUYUCU Sığınak ve kira meselesi Gaşaalemyazele bir geei e| nnn ll renreme| || Yerli Mallar pazarı (Anatlötuda I4 yeni şube açıynr Tacirlere “yapılan Satışlar 'töhükü redilecek Hükümetimizin ihtikârla Kut su- rette.mücadele - için-aldığı. tedbirler gayet gömüllü bir surette devamvet Piyasalarda muklu ve yünlürmensncet ile et fabrikalarının imbl-ettiği diğer mamulâtın piyasdda satılan pa- nüzim bir mmıntaktlarında Bütün fabrik Jarın mamulâkt Yerlimdilar irülacak yeni teç- Bundan başka: Sümerbank fabri kaları mamulütınin tacirlere, yaplığı toptarı aatışlarına devam etmekle be- birmmiktar tahdid edilecek vç hariçde “hiç kimsenin stok, yapma edilmiyecektir Sümerbank hepsine teşmil edilecektir.. Belediyelerde ç..!ış..n* Yeni harb mücatlale- ücretli memurlar | — 'lerine idoğnu Döküiye vekâleli burtarın (| (P e ei e. ae tekaüitlüğü hakkında bir | » hüninde ei b kanun hazırlıyor e eli areli Relediyelerde çtliran dücretli cme:' | YöLeTereldutu görükmekte satlerttekaltilkleninceki yankibir | KAT Gdi sahiler tadkikat yapmaktadır. Öğ- | Te birlikle yeni Pran ize “göre " beleğiye "bltçeni | “Henemirme” BN dal taekim zanrar hakkında vekklete zahat / vermek c ünece somgühlerde Mnhearayasgiden | EĞLER GüEnek e dizer tabile Va Bleğiye - südürleri vdkâlete b l | T yilemmeklelır Kustiki 'nöktü mezarlamıni dd -tüyle. “Banün üzerine velilet memi ve Ahkaza belediyeninde üeretleren- iatan amemakların bu'kanun Bartcın- Je birakilmasını — kararlaştırmıştır. | içinibir- tenliker ai öi Öğre e göre kanımi tlğihamı - | vskdın siaaılar, Söamelen saşükln. zün ezastarı u şekildedir. "Belediye, | “*rtda yaplıkları kaarasın teviki eylediei dezdergalişan : ücretii savmutlanınmaz | KaRfiseliklerden. Fransiz / küvvellerini ahlarından yüzde 3 tenkisatyapila- | yi Za riaea ç Mti lena, cük ve bu,pasklar belediyeler hanık n Ha , sarda acılackk kussl biri hesaba ya- | n mvatlekiyeli ric'ileri de, trilacaktır. b askerlerin mscadele ” köbiliyelleriniz 'Bu süretle belediyelerde 30 el dermddi. | vücretlinmenmir ölazaleanaasının yüz- | yçanama . ba gee *de 5 ni veren-memuzlar-umumi te- | Kai kaüd kanununa *tevfikân “tekülde | say sevkedileceklerdir.. Fakat nbmnların —| ni | -paraları belediyeler sbankasında top- |Di Y | “laman ihesabattanikesviyorölaaacak İ NL Yanaü ge “Pranuntacın sendr tar. | Fece'akün müradinları bir sarada ni mü Hükümetiieretlimemetlerdanike- | Sadeieye girimeekliri. B a| eli ALAY üti üdare mahkeme — ZZ Şleni masi! kurulacak? 0: e nn kendileri- beyan ediyerler. Zaten e Ankaradan gelen haberlere göre İ ödtlüşre smakkemleri z gea kurulacaktır. aN hat aNN vi Hrühidarekomulahlığı eöfakatin- | ça yuşadarlarak. pti yulaarn hi | “decakkerârmühkeme üsülü Mkanunu- | çirmiş otlunmaktadır. Yalair he nün3lzinci ve 35 inci “maddelerine — döneimemiz gehier haratı olmaz tetfikan düzamu kadar askeri mah- | — Vamyet'liaiye bakkında bu sekille g keme: teşkil olunacak bu mahkeme: ea n ler toplandıkları mahallin samini ta. aliyele bi deli de “Fni ve | myacaktardır. “Örüi idnre mahkeme, |T güğtartman edlimei çe yine | decinin aani-ve yedek gakeri ve ankert ddd Tramez Güyyere merdanlarının adli hâkimleri, zatat kâtibleri verdi. | ve taoru | çer memur ve müstahdemleri Mili Müdafaa — Vekili tarafından 'intihtb | , | yetayin olunacak vonakeri adlihâ- | kimler bunlardan bilfi hâkimlik ot- iş olanlar arasından seçilecektir. | üstaceh ve-zaruri hallerde örti idaze mahkameleri tesis edilinciye TETMRTET OT AMĞT ea l n yeryeren züildekemileri aeti aadllkkaki -- | ;ederakur | szinvazitesini göreceklerdir. Pomülnine b saüance döğni sarmute | " li (BELEDİYEDE : F İA gAŞ YAT . HloryalFlâjlarıKiraya'Vediliyor —| Çenan yakat bana dara çok hazılan I HK ll T T Tüükaetle . Modürü Makmelna || are ea e wei İ Radyo Rrogramı )) İ saratıncan ni Gölüşmelle” bür, müc Bani aa 1735 "Ağaaz çe mekeoralaji -haberler. ürk mündk 'Cendet Çağlar. Fahri Kopaz, Bebze “Ve Meyva İçin Azami Satış FiyatirTesidt Olunuyor kağlan Sün ei Söleetta Çatanları Cevdet Çağtar, Fahri Kopuz, |et e ” SAA l YENİ NEŞRİYAT. Aakara Tab Fal Durdurutdu. Kavgam üme edümişir Biranneya sladinlacekit K cikdi 25, cikdliri 200 kuruştur
