2 Ekim 1950 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 4

Sayfa « YENİ İSTANBUL 2 Ekim 1080 ÜNÜN EKONOMiK HAREKETLERi Rus iktisadiyatına bakışlar F z llırag nıaılı;lır;m ıır;rsiılısal ı;ıumu Rusya 1951 de topyekün Yün fazladır. Fındık n:ksan. ' bir harbe gırebılır Üzüm ve incir hakkında kati Tn b öyeli malümat vermek mümkün değil Macar Maliye Bakanı (104748) Ankara, 1 (ANKA) — Bu seneki | 96 yün tstihsali bütün tahminlerin fev. 71 4 buli İstihsal 23 tuştur. 1047 de Moskovayı ziyaret ettiğim | - iktisadiyatında bir panik yaratmışt yamar lli bütün tahminlerin ter. | tondur. Geçen seneki iatihani ise sa “yakit Molotof, dünyaya artık atom | Amerikanın #adece / aakerf işlerde İnde çimaller. Ekesaml Bakanlığı ulmuştu. Bombasının bir sır olmaktan çıkmış | kullanılabilecek maddelerin Ihracını gerzeleri teratedün ei vi |.. O L olduğunu ilân etmişti. O günlerde politbüroda demeçte bulunan — atom araştırmaları gefi Berla ise ellerinde birer meşin valizle batılı devletlerin merkezlerine — gönderilecek 12 Rus afanının bu gehirleri istenilen anda fahrip edebileceklerini — söylemişti. Bu, politbüronun Azaları tarafındı pek enteresan mddedilmişti. TToplan- fıya iştirak etmiş olan iktisatçılar. dan biri bu 12 meşin valizin nereden bulunabileceğini sorunca tabh durum değişmiştir. Bu küçük fıkra Rus ik. tisadiyatının İçinde yuvarlandığı te. zatları göstermeye kifayet eder. Rüsya zahiren sulhu korumaktan bahsetmesine rağmen datmi sürette harbe hazırlanmaktadır. 1948 de Kı- 'Tımda toplanan bir konferans harbe olanca gayretiyle memleketi hazırla. mayı teklif etmiştir. Netekim bu ça- fışmaların — tesiri kısa bir. müddet zonra peyk devletlerin - ordularının arttırlması, stoklar yapılmasiyle ta. hakkuk etti. Bu hazırlıklar - bende Rusların 1951 sonlarınn kadar çıka- bilecekleri en yüksek Iktisadi seviye. ye ulaşmak İçin çalıştıkları fikrini uyandırdı. Bu hazırlıklar tamamlan- madan Rusyanın topyekün bir harbe teşebbüs edebileceğine ihtimal vermi. yorum. Yapdan hazırlıkların — masrafları halkın umumt hayat #tandardının fe- da edilmesi pahasına karşılanmakta: tır. Tatbik edilen usul pek yeni aa yılmaz, aynı metodu Göring de “Te- Teyafı yerine #ilâh” söziyle tathik etmişti. Sovyet Dış Ticaret Bakan- hığından edindiğim malümat, tatihsa. Tin ancak altıda birinin sivlilere git- tiğini açıklamaktadır. Rusyada mah. gulün az veya bol olması arasında fark yoktür, dalma Vasattan aşağı bir gıdayla geçinmek icap eder. Me. #elâ bu sene mahsul diğer senelere nispeten kat kat fazla olduğu halde gene kıtlıktan, yiyeceklerin azlığın. dan bahsedilmektedir. Birer zengin ziraat bölgesi olan yerlerde bile halk istihaal ettiğine sahip olamamakta, hayatı çavdar, yulaf veya siyah ek- mek yemekle geçmektedir. Rusya 1947 de vesika üsülüne son vermişti. fakat öyle bir usul tatbik edildi ki, halkın satın alma küdreti eskisinden de daha azaltıldı. Hükü. et Ani bir kararla para kıyretinde yüzde doksan bir düşme yanarak is- tihlâke mahsus malların azlığını müs. tehlikin satın alma kudretini önliye. yek telâfi etti. Para kıymetinde ya: pılan bu değişikliklerin bence gaye- #i halkı mühtemel sıkıntılara hazır. Jamaktır. Rus endüstrisinin en çok ihtiyacı olan maddeler makine aksamı, loko- motif, vagon, bakır, kalay, ham de- mir ve bilhaasa hassas — Aletlerdir. Rusya çelik ihtiyacını peyk devletle. Fin istihsallerini arttırarak kargılı maya çalışmaktadır. Bu yüzden M: caristan harpte tahrip edilmiş olan Köprülerini hAlâ tamir edememekte. dir. Rusya içlerinde ise harpte tah- Fip edilmiş olan Alman tanklarının #ulama tesisatlarında kullanıldığına bizzat şahit oldum. Rusya çelik is. tihsalini 1950 de 25,000,000 tona yük. #eltmeye karar vermiştir. Bu, Ame- Tikan çelik istihsalinin dörtte biri ol- duğu halde Rusyanın askeri hizmet. derde kullanılan çelik miktarı bütün batıli — devletlerin — askeri — mal Aatlara tahsis ettikleri çelik mikta” rından daha fazladır. Rus endüstri. sine mühim sıkıntılar çektiren mad. delerden biri de bilyadır. Rusya ve peyklerinde yapılan bilyalar nedense iki ay içinde aşınmaktadır. Bu yüz- den Ruslar batılı devletlerin sert çe. ligine giddetle muhtaçtırlar. İsveçin vermekte olduğu çelik de — maksadı temin etmemektedir. Amerikanın 1948 de Rusya ve peyklerine ihracatı durdurması Rus durdurması bile gene Rusları, büyük #ıkıntılara soktu. Fakat zamanla di- ğer batılı devletlerden arzu / edilen Mallar şu veya bu gekilde elde edil. meye çalışıldı. Amerika batılı devlet. derin iktisadi kalkınmalarını — sağli. yabilmeleri için buna itiraz etmedi. İngilterenin satmakta olduğu ağır dokuma makineleri Rus ordusuna el- bise yapmakta kullanılıyordu. Rus. 'ya kendisine hraç edilmenine müsa- 'ade edilmiyef? maddeleri bu seter deli yollarla temin etmeye — başlndı. Avusturya Rusyanın kaçakçılık mer. kezi — yapıldı, " Macaristan ve diğer peyk. devletlerden getirilen — tütün, geker vas. gibi yerli mamöller batının hassns Alet ve bilyalariyle mübade. le edilmeye — başladı. - Başlıca Çek, Leh ve Macar firmalarının Avrupn Şehirlerinde de mevcut olan şuheleri '€n yüksek fiyatları vererek istenilen malları almakta güçlük - çekmiyor. dardı. — Çeviren: Y. P. Berlin Sanayi Sergisi açıldı Bu sergi, harpten sonra açılan dlk sanayi sergisidir. Berlin, 1 (Husust muhabirimiz bil- diriyor) — Berlinin, müttefikler işga- N altında bulunan batı kumında bu- Kün bayramımsı bir hareket ve kay- naşma vardır. Harp sonrası Almanyı ınin en büyük sanayi sergisi bugün açılıyor. Bu serginin — ehemmiyetini daha ziyade belirten şeylerden biri de bir İngiliz paviyonunun bulunmu #idır. Bugün, sergiyi bir nutku ile a- gacak olan Batı Almanya — Federal Devleti Cumhurbaşkanı Prof. Heuss uçakla hava meydanına — gelmiştir. Wilson'un başkanlığında İngiltereden gelen heyet de buradadır. İngiliz p: viyonu Wilson'un bir nutku ile açıla- caktır. Gerek mallarını — göstermek, gerek kalkınan Almanyanın ekono- Mmik küdreti hakkında bir fikir edin- mek maksadiyle Batı Almanyadan ol- duğu gibi, Avrupanın bir çok memle ketlerinden de heyetler gelmiştir. A- gılmadan önce basın mümessillerine gezdirilen sergi, Batı. Almanyanın çok kısa bir zaman içinde ne büyük bir kalkınma hamlesine — giriştiğini göstermektedir. Sergiyi hazırlayan heyetin başka: 'a Yeni İstanbul muhabirine gu iza- hati vermiştir: “Biliyorsunuz ki, bu, bizim harpten sonra flk sanayi sergimizdir. Yabancı paviyonlarımız da var. İlerdeki sergi- lerimiz, hiç güphesiz, daha mükem- met olacaktır. Bu serginin milletler- arası ekonomisinde, tarh bir iş birli Bine doğru atılmış bir adım olması n dilerim. İsrailin narenciye ihracatı Hayfa (Husust) — Bu seneki na- renciye ihracatının geçen / senenin 4,500,000 sandıklık ihracatından daha fazla olmuyacağı tahmin edilmekte- dir. İngiltere bu sene de başlıca müş- teri olmakta devam edecektir. Amerikada pamuk fiyatları kontrol edilmiyor. New-York (Hususi) — Bir. müd. det evvel piyasada dolaşan dediko- dular pamuk fiyatlarının kontrol e- dileceği merkezindeydi. Fakat — alâ- kalı makamlar böyle bir şeyin — dü #ünliümedikini resmen bildirmişlerdir Lonârada açılmış olan bir seride diker Tngili fukkatı ölbetmistir. Traktör, altı tekerlek üstünd makineleri arasını yukarıda gördülünüz traktör bilhassa nazarı Hareket etmektedir. Kısa Haberler Mülletlerarası kakao ve çikolata fabrikatörleri koneresi * Zürleh (Hususi) — 27 memle. ketten 250 delegenin — İştirak ettiği Zürlehte yapılan ” Üçün. Cü kongre nihayete erdi. Bu toplantıda — fabrikatörler — daha ziyade teknik meseleleri halletti- der. Kakao ve çikolatanın yeni nalitik metodlarla standardizasyo- hu gibi geylerle uğraştılar. Bun- dan başka toplantıda bütün dele geler istihsal, satış ve ihracat hakkında mülletlerarası bir. ista- tistiğin tutulmasını ittifakla Ki bul ettiler. Bundan sonra karışık maddelerin ilâvesi ile yapılan Ki kao ve çikolatanın anormal fiyat larla satılmasına muhalif. olduk- Jarını bildirdiler. Bazı delegeler, hükümetlerin ka- kao ve çikolata Üzerine koyduğu ağır vergi mükellefiyetlerini kal- dırması icap ettiğini Ve ancak bu #uretle az Ücretli kimselerin satın alma kabiliyetinin artabileceğini ileri sürdüler. Kongreye iştirak 'den memleketler şunlardır: Arjan- tin, Avustralya, Avusturya, Bel- çika, Brezilya, İngiltere, Kanada, Çekoslovakya, Danimarka, Mısır; Finlândiya, Fransa, Almanya, Ho- landa, İsrali, İtalya, Liberla, Yeni Zelanda, Norvec, Peru, Portekiz, Güney Afrika, İspanya, İsveç, Ia. viçre, Türkiye ve Amerlka, Truman'ın protestosu * Washington 27 (Hususi) — Baş- kan Truman Senato / tarafından kabul edilen bir teklifin ilgası i- çin Köngreye müracaat etti. Ye Pılan teklif demirperde gerisinde harp maddeleri satan memleket- lere ekonomik yardım edilmemesi İdi. Mümessiller Meclisi tle Sena- tonun Tahsisat Komiteleri relsle Tine yazdığı mektupta — Başkan Truman şöyle — demektedir: “Bü teklif hem Amerika hem de dün- ya sulhü için çok — tehlikelidir. Sövyet blokunü — zayıflatmaktan ziyade hür milletleri zanfa uğre tirz” Fransa dolar mükellefiyetini kaklırıyor. *& Paris 27 (Hususi) — Fransa Hü- kümeti likide denilen — aktiflerin ve Fransız vatandaşları elinde o- Jan dolar stoklarının mükellefiye- tini kaldırmıştır. Üç sene evvel Fransa hazinesi bu servetleri mü- Kellefiyete tâbi tutmakla dolar a- çığını kapatmayı düşünmüştü. İsveç Dünya Bankasına dahil olüyor * Stockholm 27 (Husust) — Millet- derarası - Bankanın — Müdürü Mr. Garnerin söylediğine göre, İsveç Azalık için müracaat — etmiştir. Mr. Garner, Bankanın diğer iki Mümessili, Hükümet mümessilleri yakında Osloya hareket edip bu meseleyi halledeceklerdir. İsveç - Rusya ticareti Stockholm (Husust) — 1951 se- nesi için, İsveç Dişişleri Bakan- hüinin bildirdiğine göre, İsveç ve Rusya arasındaki yeni ticaret anlaşması kasım sonlarına doğru imzalanacaktır. Dünyada en fazla buğday ufu ithal eden memleketler Waahington, 1 (YİRS) — Filipin Cümhuriyetinin Amerika tücaret Ataşesi, bugün Birleşmiş Mületle- rin ziraat ve gıda maddeleri ista- tistiklerine dayanan bir. demecte bulunarak geçen #ene memleke- 'tinin uzakşarkta en fazla buğday 'unu ithal eden memleket olduğu- nu açıklamıştır. Bu hesaba göre Filipinler dünya piyasasında teda- vül eden 4.800.000 ton buğday u- 'nundan 247.500 tonunu satın ala- rak uzakşarkta birinci, dünyada se ikinci olmuştur. İngiltere 677 ton ile dünyada birinci, Hindistan 244.200 ton ile Üçüncü, — Seylân 226.600 ton ile dördüncü, — Küba 185.800 ton ile beşinci durumda- dır. Hindistan - Pakistan ticareti Yeni Delhi, 1 (YİRS) — Sözüne güvenilir kaynaklardan bildirildi- Rine göre Hindistan — Pakistanla aralarında mevcut olan takas an- laşmasını yenilemiyeceğini bildir- Miştir. Bu anlaşmaya göre Pakta- 'tan kanaviçe verecek, Hindistan - se buna mükabil manifatura, tü- tün ve diğer maddeler verecekti. Anlaşmanın Pakistanın para du- rumu tesbit edilinceye kadar yeni- Jenmiyeceği tahmin edilmektedir. İngilterede yün piyasası n Londep 30 (YİRS) — Yün piyasası 'dugün düne nispetle daha sakin geçmiştir. Umumiyetle iyi mallar Mmuamele görmüştür. Merinos yün. lerinin fiyatlarında geçen haftaya nazaran yüzde dört ilâ beş arasın- da bir düşme olmuştur. Avarya Yünler ise hemen hemen hiç satıl- Mamıştır. Talep geçen haftaya na- zaran fazla bir değişiklik arzetme- miş, arz ise 11.778 balya olarak tesbit edilmiştir. Bunun 5222 bal- yanı Avustralya, 6556 balyası ise Yeni Zelanda yünüdür. Ankarada Nebati Yağ Kongresi toplanıyor İzmir (Hustat) — 16 ekimde An- karada toplanacak Zeytinyağı — ve Nebati Yağlar Kongresine katılacak Mmüstahsiller ayrılmıştır. İzmir ve civarı fabrikatörleri ise bu köngreye hazırlıklı gidecekleri f çin pazartesi günü Sanayı Birliğin- de yapılacak toplantıda / kongreye takdim edilecek raporlar“müzakere edilecektir. Batı Almanya ithalât listesi Frankfurt (Husust) — Batı Almanya İthalât istesinin yüzde altmışı sere best birakılmıştır. Listeye dahil olan memleketler arasında İngiltere ve kolonileri vardır. Bu liste bundan evvel tatbik edilenden farklıdır. Lis- teye dühil olan zirat maddeler pek az tahdide tâbi tutulacaktır. Batı Almanyaya hariçten odun özü ithal edilmesi için de fazla tahdlde tâbi tutulmadan izin verilecektir. İskenderiye pamuk piyosası İskenderiye(Husust) — Pamuk piya- sasında Bu haftanın Üç günü içinde 4.881 balya pamuk müamele görmü, tür. Yüksek kaliteli mallara olan ta- lep daha fazladır. dür. Buna rağmen diş piyasaların tesiriyle fiyatlar yükselmektedir. İncir rekoltesi ise 23 bin ton ola- 'Tak tahmin edilmekte ise de bu mik. tarın 20 bin tona düşmesi thtimali Çekirdeksiz Üzüm rekoltesi ise 50 bin ton civarında tahminler — yapıl. maktadır. Bu rakam iyi bir mahsul senesinin ölçülerine nazaran düşük- tür. Bu yılın en düşük istihsal edilen maddesi fındıktır. Düşüklük nispeti Hindistandan jüt Piyasada çuval fiyatlarında “dur. Bunluk devam etmektedir. Bilindiği Bibi, bir iki ay evvel daha bereketli mahsul alınacağı ümit edildiği için 250 lbrelik Kalküta çuvalı 290 ku. Tuşa kadar yükselmişti. halbuki on beş vilâyette görülen kuraklık hâ- disesl dolayısiyle, ümit edildiği ders cede mahsul alınamıyacağı — anlaşıl. mıştır. Bu yüzden çuval fiyatlarında. Ki yükseliş de durmuştur. Kanaviçe fiyatlarına gelince, piya. sada kanaviçe stokları azdır. Bilhas: #a 8 onsluk kanaviçe yalnız 'Micaret Ofisi depolarında — bulünmaktadır. Ekonomi ve Ticaret — Bakanlığı da otisin elindeki kanaviçeleri en ziyade ihtiyacı “olan müesseselere tevzi et. tirmek zorunda kalmıştır. Diğer taraftan Hindistandan çuval ve kanaviçe ithali için yeni teşebbüs- lere girişilmiştir. Bu hususta Ekono- mi ve Ticaret Bakanlığı alâkadarlara. Çüval Ve kanaviçe ithal şartları hak- kında bir tebliğ — göndermiştir. Bu tebliği aşağı yazıyoruz: 1 — 8 eylül 1930 tarihinde Hindis. tandan İthal edilebileceği — bildirilen ikt bin beşyüz ton üt mamülâtı bu kere görülen lüzum tzerine dört bin tona çıkarılmıştır. 2 — Sözü edilen dört bin tonluk ka. naviçe ve jüt çuval kotasından 10 ekim 1950 akşamına — kadar T. C. Merkez Bankası şubelerine usulü dal. resinde müracaat eden firmalar a tifade edebileceklerdir. 3 — Dört bin tonluk kota 3/11704 Sayılı kararla ilân edilen dış ticaret 21 EKİMDE ASTRAGAN MANTO veya bir tomar HAKİKİ İNC İ GERDANLIK sahibi olmak istiyen sayın bayanlara YARIN AKSAMA KADAR gişelerimize müracaat buyurmalarını tavsiye ederiz AKBANK petle yüksektir. Rakam 5 milyon ton olarak hesaplanmıştır. Fakat verim dönüm bağına düşük olmuştur. Zira ekilen topraklar geçen seneye nazar Tan ©, 28 nispetinde fazladır. Çukurovada bu seneki pamuk re. koltesi 302.175 balya olarak tahımin edilmektedir. Bu rakam $£ 208 nis. petinde bir artışı ifade etmektedir. Güney ve Doğu Anadolu — rekoltesi 430 bin balya, Ege bölgesinde ine 200 bin balya olarak tahımin tir. dilmi. Çuval ve kanaviçe fiyatları mâmülleri ithali için yeni imkânlar elde edilmiştir rejiminin tatbikına aft İkonoml ve Ticaret Bakanlığı talimatının 15 tnel maddesi — hükümlerine — dayamılarak T. C, Merkez Bankasınca tevzi el nacaktı & — İleride herhangi bir şikâyete yer vermemek — üzere — alâkalıların vaktinde müracaatlarını diğer banı kalar vasıtasiyle veya doğrudan doğ. ruya T. C, Merkez Bankası gübelerine yapmaları veya eksik yapılmış mü. racaatlarını ıslah etmeleri izumu ye. niden flân olunur. Amerikan petrol şirketlerinin Yakınşarktan yaptıkları ihracat Paris, 1 (Husust) — Bilindiği gf bi Washingtondaki “Economlo Coor peratlon — Administratlon” — merkezi geçenlerde yakınşarktaki “Amerikan Petrol girketlerine Marshall memle- ketlerine yaptıkları saf petrol fiyat- larını tenzil etmelerini teklif etmiş- &. Bu şirketler CA nn koymak istediği fiyatı çok az bulmuşlardır. Çünkü fiyat hesabında nakil eret leri hakiki tutarından çok aşağı hınmıştır. Bunun için Amerikanın “Caltex,, Şirketi de Avrupa memle- ketlerine 15 eyiülden itibaren ucuz fiyatla petrol ihracı işine itiraz et- miş ve kendisinden petrol satın alan girketlere şimdilik ihracatı durdur. Maya karar vermiştir. Fransadaki petrol tasfiye endis- trisi Pransız sanaylinin E.C.A. ile A- merikanın yakınşark petrol grupları arasındaki ihtilâftan müteessir olmu yacaklarını, çünkü son senelerde ya- pilan devamlı çalışmalar sayesinde #ransanın hariçten yalnız ham pet- rol ithal etmekte olduğunu, haricin tasfiye edilmiş petrolüne ihtiyacı ol- madığını beyan etmiştir. Belçika, Mısır pamuğu almak istiyor Kahire (Husust) — Misır İhracatı Kontrol Komlsyonu, Belçikanın pa- muk satın almak hususundakt bir teklifini / reddetmiştir. Buna sebep, Belçikanın mübayaatını Misir. piya- sasının serbest piyasa kıymeti üstün- den ödemeyi şart koşmasıdır. Bu, Mi- sır pamuğunun kıymetinden düşüke tır. Bu yüzden Misir pamuk satışları idaresi, ihracatçıları yabancı firma- larla kendi kendilerine anlaşmak Ü- at bırakmıttır. Geçen hafta içinde tüccarı meşgul eden meselelerin başında, yine dış ticaret rejimine alt meseleler gelmekteydi. Bilindiği gibi Pariste 19 memleket arasındaki Tediye Birliğine ait mevzular etrafında anlaşma kabil olmuştur. Esasen piyasanın da aylar. dan beri beklediği haber buydu. Fakat buna muvazi olarak Eko. nomi ve Ticaret Bakanlığının da harekete geçerek, serbest ithal listelerini ilân etmesi lazımdı, Bir Ankara haberine göre Bakan: hik A listesini serbest ithal listesi diye kabul etmiştir. Buna ait formaliteler ikmal edilmiş, Bakanlar Kuruluna şevkedilmiştir. Hafta içinde rekolte hakkında daha fazla malümat almâk Kabil olmuştur. Bilindiği gibi Zirat Bankası Umum Müdürü ta. Tafından yapılan bir basın toplantısında, on beğ vilâyette kurak- lik tehlikesinin mevcut olduğu, bu vilâyetlerde kredi borçlarının Zaruri olarak tecile tâbi tutulduğu açıklanmıştır. Esasen ayçi- geği tohumu, susam gibi maddelerin noksan olarak Istihsal edi diğini evvelce de yazmıştık. Son defa olarak alınan haberlere gö. re, Trakyada ayçiçeği tohumlarının sıcak dalgaları — yüzünden teşekklil edemiyerek yandığı, hattâ pancar ziraatinin aynı h Giselerin tesiriyle noksan istihsal edildiği anlaşılmaktadır. İSTANBUL : “Ticaret Borsasında fındık fiyatları dalmi olarak bir. ilerle. me kaydetmiştir. Fındık piyasası muhtelif maddelerin tesiriyle günü gülnüne uymamaktadır. Bu itibarla aynı gün içinde 320 ku- uştan 345 kuruşa kadar borsanın siyah tahtasında fiyat kay- dedilmektedir. Fakat bu fiyatlar, menşelere ve teslim şartlarır göre değişmektedir. Hafta içinde tiftik piyasası kısa bir tevakkuf #onra hafta sonunda tekrar hararetli bir safhaya girmiştir. Alâ. kadarların verdiği malümata göre, ihracat mevsimi — bitmeden tiftik ve yapağı stokları da tükenmiş olacaktır. Hafta içinde yazdığımız gibi, Ticaret Odasının — kayıtlarınn göre, son aylar Zarfında İstanbul İlmanından yapılan ihracatın — başında tiftik bulunmaktadır. Hafta içinde nebati yağ grupunda canlılık müşahede edil. devresinden Borsa ve piyasalarda haftalık vaziyet mekteydi. Zeytin yağı ihracına müsande edilmesi üzerine, muhte- dif kalitedeki yağlarda fiyat ilerlemesi başgöstermiştir. Dış p. yasalarda yağlı tohumlar, buna muvazi olarak nebati yağ fiyat- ları pek düşüktür. Vakas Kore harbi yüzünden bellibaşlı mad. delerin fiyatlarında yükseliş müşahede edilmişti. Fakat san za. manlarda dünya yağlı tohum İstihsalâtının yüfsek olduğu, bunun neticesinde yağlı tohum fiyatlarının tekrar düştüğü anlaşılmak. tadır. Hafta içinde kırmızı ve yeşil mercimek, nohut piyasası da hararetli bir safhaya girmiştir. Muhtelif menşeli yeşil mercimek fiyatları ilerleme kaydetmiştir. Ham derilerde geçen — haftaya nispetle bir tahavvül- olmamıştır. İZMİR : İzmir, 1 (Husust Büromuzdan telgrafla) — Ticari münada Short-Week adı verilen ve yarısı bayrama rastladığı için ancak /son yarısında borsa muameleleri geçen bu hafta içinde borsada hemen hiç bir madde müstakar bir halde kalamamış, dış haber. ler ve tesirler yüzünden hiç bir ihraç maddemizin durumu ta- vazzuh etmemiştir. Bu hafta sonunda bilinen en büyük hakikat, hemen bütün maddeler fiyatlarının ileri doğrü süratle yükseldiğidir. Dünya piyasalarında bakır fiyatları yükselince, Orta Avrupa piyasaları Manifatura fiyatlarına yüzde kırka kadar zamlar yapınca, pı muk fiyatları ba döndürücü bir süratle atinmalar yapınca hiç bir maddenin bu yükseliş temposundan kendisini kurtaramıya- cağı meydana çıkar. Borsada iş yapan büyük firmalar, bütün dünyada harp kon. Jonktürünün hâkim olduğunu kabul etmektedirler. yükselişleri bizlm ihraç mallarımıza sirayetler yaptığı gibi fillen Athal edilmiş emtin da, yeni fiyatlara uygun olarak ayarlanmak. Harlet fiyat tadır. Bunun, eldeki stoklar nispetinde bu malların Ithalâtçıları. 'na büyük kârlar temin ettiğini kabul etmek yerinde olur. İç fiyat kontrolü olmadığı için yarınki yükselmeleri — müstehlikler daha bügünden edaya kaşlamış sayılırlar. Son dört borsa satışları göyle bir manzara güstermiştir: Üzüüm: 62.000 tondan baret olduğu şimdi kesin olarak an- Jaşılmış olan kuru Üzüm rekoltemizin 40.000 tonu borsadan geçe- rek tüccar elinde toplanmıştır. Bu rekoltenin bir kısmının da Ta- 9 mücssesesinde oluşu, — bu - satış kooperatir. ortağı müstahsilin tek teminatıdır. Bu hafta sonunda İzmirde muhtelif firmaların İngiliz Taşe Nezareti temsilciliğine 15.000 ton Üzüm İçin yaptıkları teklifin Londraya duyurulmuş olması, bu teklifin kabul edileceğine alâ. mettir. Esasen Avustralyadan — ihtiyacını — kapayamamış — olan Food-Office bu fiyat fedakârlğını daha İki hafta yapmıyacak olursa İzmirden tek kilo Üzüm alamıyacağını kavramış vaziyet. tedir. Hafta sonunda 9 numara 76 kuruşta kapanmıştır. Londra- 'nın (Evet) cevabı geldiği gün fiyat 80 kuruşa yaklaşacaktır. İneir: Hafta içinde bazı ufak atlamalar yapan İncir için ha. reketli bir mevaim geçirdiği iddia edilemez. Tarişin baremi hâlâ borsa fiyatının Üstündedir. Bununla beraber işlenmiş incir ihra- gatının artmış bulunması, iyi mallara talebin artmasını temin müvacehesinde etmiştir. Pamuk: Amerikanın pamuk ihracatını Tişans — üsülüne tabi tutmasından sonra piyasalarımızda pamuk fiyatının büyük atla- fmalar yapacağı hesap edilmişken bu olmamıştır. Esasen bu fi- yatlarla yerli dokuma fabrikaları tek kilo pamuk satın Alamıya- cak hale geldikleri için fiyatların durması temenni — edilmekte- Hafta içinde birinci akala hazır mal 916 kuruşta, ekim tesli- mi 320 kuruşta, kasım teslimi 322 kuruşta kapanmıştır. Savcın. Jarda 5 fiyat farkının hesaba katılması uygun olur. ADANA : Adana 1 (Hususi Büromuzdan telgrafla) — Adana Borsa- sında pamuk Üzerine olan munmeleler dün sona eren hafta zar. fında da çok hararetli geçmiş ve büyük partiler halinde satışlar yapılmıştır. Cumartesi günkü satışlarda fiyatlar Çufurova mah birinci akala vadeli 289, hazır 291, Hatay malı ise 300 kuruştan kapanmıştır. Haftanın son iki gününde Sümerbank da mal almış 've bundan sonrası için de alıcı vaziyete girmiş olduğundan fi- yatların 300 kuruşu da aşağı tahmin edilmektedir. Sona eren haf- $tanın kapanış fiyatlarına göre, yağmur yememiş kütlü 107, yağ- mur yemiş kütlü 97, koza 46, çiğit 14 kuruştur. Bütün Avrupa memleketleriyle — İngiltere ve Japonya — pamuk — aldıklarından fiyatlar için bir had tayin etmek mümkün olamamaktadır. Fiyat- ların mütemadi yükselmesinin diğer sebepleri arasında şu ç Ihti Mal üzerinde de ısrarla durulmaktadır: 1 — Demirperde gerisine yapılan vasıtalı satışlar, 2 — Dolar karaborsasının arbitrafını kazanmak, 3 — İzmirin arbitrajını kapamak için yapılan büyük mubayaalar ahıcı firmaların bazı günler külliyetli miktarda mal çektikten sonra piyasayı beş altı kuruş farkla kapattıkları, böylece ellerindekt malları erter sağladıkları da vâki olmaktadır. Çiğidin 14 kuruşta kalmasının se bebi ise Adana ayni şahislara mit iki yağ fabrikasının piyasada rakipsiz mubayaa yapmalarıdır. Hattâ bu fabrikalar Ceyhan v Osmaniye çiğitlerini de Hatay nebatt yağlar fabrikasına terketmiş olduklarından bütün bu geniş bölgenili çiğitleri pamuğa nazaran cidden aşağı fiyatla gitmektedir. Buna rağmen çiğit, çiğit ağı ve küspe fiyatları yüksekliğini muhafaza etmektedir. Bütün Çuku- rovada temmuz ve ağustos günlerine mahsus sıcakların hâlâ de- vam etmesi, ikinci ağız pamuk kozalarının da açmasını kolaylaş- tırdığından bu yılın bereketi ve bol kazancı müstahsili ziyadesiy- de memnun etmektedir. Bün ciro ederek karşılıklı menfaatler