12 Ağustos 1950 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 9

AMERİKADA TIYATRO Katherine Hepburn, Shakespeare'in “Beğendiğiniz gibi,, eserini oynuyor Eğer; Shakespeare yaşasaydı ve bu- piyeste bazan kadın, bazan erkek olan kahramanın rolünde Katherine Hepburn' kendi eseri ile muhakkak daha fazla iftihar ede İEMLEKETİMDEYKEN sevdiğim, tanınmış — sinema — artistlerinin sahnede nasil olduklarını merak e- derdim, zira perdenin, türlü hattâ biraz da mucizevi — hususiyetlerinin, onları hayli değiştirdiğini çok di muştüm ork'a gİdip onları sahnede mkânımı, hele perdeyle a: etleri arasında hayli far sonra, benim gibi, ni 'meyi merak edenleri dü- günerek bir yazı yazmak İstedim Hemen ilâve edeyim ki, maksadım İ tiyatro kritiği yapmak değildir. Bu sahada kendimi pek yetkili bul- am. Yazımın memleketimdeki sine- a ve tiyatro sever okuyuculara ya- zılan bir mektup veya onlarla yapılan bir söhbet olarak kabul edilmesini tercih ederim. Yazıma konu olarak en son / sey- zettiğim, baş rolünü de Katherine rn'ün oynadığı Shakespeare'in ini, “Beğendiğiniz Gibi' N, Muharririn en yakın M komedisi de budur. lerce evvel - Broadway tiyat rolarında tanınarak Holiywood'a gö- türülen Katherine Hepburn'ün yedi senelik bir ayrılıktan sonra tekrar sahneye dönüşünün sebebi ve böyle bir eser seçişi, - New-York tiyatro Çevresini bir. hayli — alâkadar etti. Kendisi bunu, eserin prodöktörlüğü- 'nü yapan Lawrence Langer ve 'The- Hepburn'ün kömedideki Rosa â rolünü oynamaları için çok 1s- zar ettiklerini ve son zamanlarda oynamıya değecek kiymette tiyatro eserlerine pek zor tesadtif edildiğini söyliyerek izah Sahneye dö- nüşünü de, Holiywood'un pekâlâ ol- makla beraber orada devamlı çalış- manın monotonluğundan ve yorgi luğundan — gikâyetle — anlatıyor. ve böylece bütln cesaretimi ve Beğendiğiniz Gibi' yi oyniyacağı: mi göyledim. Eseri okumuş fakat çalışmamıştım, çalışmıya / başlarsam beceremiyeceğim diye bir hisse kapıl. maktan korkuyordum,” diyor. Beğendiğiniz Gibide Shakespeare, in diğer komedileri gibi renkli, nükte ve fikirlerle doludur. Tatlı bir müzl- i, düşündürücü ve güldürücü muha- vereleri vardır Katherine Hepburn eseri çok beğe- niyor, “.dnsanların hayal, hasret ümitleriyle dolu” diyor ve ramanı olan genç kızın - macerasını, istikbalini — hazırlamak — için Ne York'a ilk geldiği zamanki hayatı “Beğendiğiniz. Gİbİ" den bir. sahne seyretseydi, “Yazan : Sedat TANAYDI Tiyatroda orman dekoru 'na benzetiyor. diğer arkadaşlarının da eseri lerini söyliyerek peri hikâyeleri çerçevesi içinde gör- gözünlnde tutarak oynadık. Saf ide- al, hattâ muha: Kömedide rol alan — let'İndeki İngilizceyi duymak pek ko- — filmde seyrettiğim Williama Prince tündedi, fakat dili 6 kadar nefisti asatın biraz üs. Katherine Hepburn bizim tahmin ilâfına bütün hayatında an. yedi tiyatro eserinde 'Bu Günler Muharibin Kocası 4, eserin bütün ahengi o konuşun ıyordu. Bence eserin 'N mükemmel sanat ken meydana tır. Bunlar: her bakımdan el bir aşkı..” Bayan Botte lik Jacgues' 0 kadar sahi saat olmak üzere altı alışmış, Shakespeare'in eserlerini oy Miyabilmek için, modern Jlen daha'fazla nefese, tanzim edilmiş beraber bu, pek o k memleketimizde de Hepburn, bu filmlerde lerindeydi. Bunlar hep lasını bekliyemiyeceği bir mükemn Ernest Thesiger di onün. Holl; etmişlerdir. An de olmamak şartiyle aktiris. Zaten daha evvel Jean Eyre" den oynadığı birkac ardır. Bununla da güç ol Kelime ve cümlelerin mânası tabil söylenirse ahengi kendiliğinden ortaya çıkar. ı Ki Hepburn, ler için ve galib zamanımızın en kabiliyetli yerimli aktörlerinden biri. Dili o ün felsefe ve. hikmetlerini, Katherine Hepburn, bütün bunlar. da ne dereceye kadar muvaffak oldu? Hiç şüphe yok ki, filmlerindeki ka- dar küvvetli değtl. Sa onu, bir kere de modern bir eseri oynarken sahnede görmek lâzımd Hepburn, daha çok erkek rolünde böylece © sahnelı temsi ettiği ilk klâsik ese demektir, fakat gene de kendisi akat hiç olma; 'Tinin meşhur temsli için davet edilmiş kuvvetli bir ktör, Bili Ow ü bir müddet için temsil için J. di el Eserde Orlando'yu, evvelce Türki böyle hareket ederek cüret- Willlama'ın mevzun olan bacakları acaklarına incecik elâstik raplardan başka bırakmıştır. Çok güzel oynadı ve çok kâr ve mafrur gi d, bana da saydı bile, en az Esthi kiler kadar Nü yaptığı hisli ve âşık Aml hüviyeti olan gahnelerde canlı delikanlıydı. Rosalind'i oynarken ine e Aşık, kalbi iyiliklerle Shakespeare'de iftihar ederdi apılmıstı. ki, nuşmakla be ildi. Aşağıda bah aldırmamış görünü herhalde Laureni AMERIİKADA ÇOCUK MÜVEZZİLER Tuhaf gelecek, fakat doğrudur : Amerikada bir çok meşhur adamlar müvezzilik yapmıştır EVİ vaziyeti ne kadar iyi olur- aa olsun Amerikada, — on onboş yaşlarında bir goruğun, bir tarattar — | Bunlar arasında, Truman, Henry Ford, Hoower, Edison, hayatını kazanmıya — başlamak, di- ğer taraftan kendine bir cep harçlı: Eisenhower, Benjamin Franklin'in isimlerini sayabiliriz # edinmek Üzere gazete müvezsili. #i yapması, orada sik sik görülen ve pek tabil karşılanan bir hâdisedir. Müvezzi çocuk geceleri erken ya- tar, çalar saatini kurar, her sabah anat beş buçükta, pazar günleri ise anat Üç buçukta kalkar, yıkanıp gi- yindikten sonra ayaklarının ucuna basarak kimseyi uyandırmadan dışa- n çıkar; bisikletine biner, evinden birkaç sokak ötede, üzerinde kendi a- di yazılı koskoca bir gazete destesi bulür, desteyi açar, gazeteleri mun- tazam bir şekilde katlayıp sepetine yerleştirir. Geze geze ve bisikletin- den hiç inmeden güzeteleri yetmiş #eksen abönenin kapısının eşiğine bi- rer birer fırlatıp atar. Onun vazifesi, okuyucular uyanıp — kahvaltılarına /daha başlamadan gazeteleri onların evlerine kadar ulaştırmaktır. Pazar günleri Amerikan gazeteleri Jügat gibi kalın olur. O gün müvez- Z iki aaat daha erken, gazetenin ci- vardak şubesine giderek kalın ga: zetelerin sarılıp — bağlanmasına ve kamyonlara yüklenmesine yardım - der. Her gün dağıtma İşi bittikten sonra saat sekizde ailesi İle kahval- 'ti etmek Üzere evine döner ve sonra n okula gider. İşte bu çocuk Amerikadaki 300.000 müvezziden biridir. -Bunlar hergün gazetelerin 50 milyon nüshasını a- bönelerin kapılarına kadar götürür- ler veya kö Gazetelerin geriye kalan kısmı, pos- ta ile gönderilir, dükkânlarda veya daha yaşlı — müvezziler tarafından aatılır. Bir çocuğun — müvezzi olabilmesi için muhtelif şartlar ve kayıtlar var- dır: Abonelerin evlerine gazete da- Bıtanların en az 12, sokaklarda gaze- te satanların en az 14, gece çalır ganların ise en az 16 yaşında olma- darı şarttır. Müvezziler bir şube — menajerinin kontrolu altında iş görürler. Çocu- gun çalışabilmesi için allesinin izin vermesi ve bu İşin onun sihhatine ve okul derslerine engel teşkil etme- mesi Jâzımdır. - Dersleri zayıf olan bir. öğrencinin gazete — müvezziliği yapmasına müsnade edilmez. Ame- Fikada müvezzi çocuk, küçük ölçüde bir iş adamıdır; bayiden aldığı gaze- teleri ufak bir kâr mükabilinde o- kuyuculara satar, bundan elde etti. Bi kazançla kendiğinin ihtiyaçlarını temin eder. Bir ay sonunda bir kat cibise, bir buçük aydan sonra da bir bisiklet alabllecek vaziyettedir. M vezzilerin büyük bir kısmı yük; tahsil yıllarında — sarfetmek Üzere yeter derecede para toplarlar. Bir müvezzi — çocuğun işi, yalnız aabah veya akşam gazete dağıtmak- Ja bitmez, onun vazifesi aynı zaman- da abönelerden para toplamak, yeni Mmüşteri bulup — kaydetmek, değişen adresleri tesbit etmek ve bayle veya Şübe menajerine — bunların hesabını vermektir. Müvezzilik işi tasarrur, dakiklik, | Jen nezaket ve hesap bilme işidir. Bu | S1 4 Kobalt bakımdan genç müvezzi daha kücük yaştan itibaren ker hazırlamakta, — vazife ve mesuliyet hissinin ne olduğunu öğrenmektedir. Muvaffak olmuş yüzlerce, binlerce | sanlı meş merikalı, — hayata, gazete müvezziliği ile atılmışlardır. Bunla- | tında seneler Fın arasında, devlet adamı Benla- | n min Franklin, otomobil inkişaf/ ettirenlerden — Her mucld Edison, eski Başkan He Hoover, İkinci Cihan Savaşında müt dulara kumanda eden ve h nbla — Üniversitesi rekti General — Bisenhower, Başkan Harry S. Truman'ı sayabiliriz den gi rak Amerikada her yi ekim ayının | a dlk haftam — “Müli Gazete Haftası' olarak tesit edilir. Bu haftanın san günÜ “Müvezzi Çocuklar Günü” © İup gazeteler Ve matbnalar tarafın. dan resmigeçitler yaptırılır ve mü vezziler şerefine — ziyafetler ve top: Elsenhover n arkada: Allen SheWwer'i karşılamağa git Üğim Zaman, canı sıkılmış 'Eh; diye söze başladı. Üç ay evvel, onlar 'Raund. Table' görmüştüm. Seitz, Leo Szi- S1 orayadılar. ağır. hidro- mbasıdır. Bir H bomba. lünyada mevcut bü: ktlvite'nin görün. hvolacaklardır. mevzuubahis ol Chicago'da Hans Bethe, Pi bard, Harrison Bir atom bombası r değildir. Bi ea tapye anların tesiri al- asırlarca sürecek darın statistik bir şekilde imha- y Ford, | dioakti kün harp yerine, rjisinin menşet Bundan. elli dünyanın en büyük ydı; fasılası arbelerinin tesiriyle ısındığı ce- Hans Bethe, bu İptidal izahatı t Bu bir atom zdir; yüks atomunun Yazan : İsmall İŞMEN Hoower Yeni ve müthiş bir silâh KOBALT BOMBASI Hidrojen bombası * Kobalt — Dünyanın sonu Çeviren : Nihat Delemen bir kütle kaybına sebep olur, ne ener- Ji ve ne'de kütle yok olmıyacağı için, bu açığa çıkan kütle, çok büyük bir enerjiye tekabül eder, işte bu da en ufak bir kısmı ile dünyadaki hayatı mümkün kıldıran güneşin enerjisidir. Yapılan hesaplara göre böylece gü- neşin kütlesinin yüzde 1 inin kay bolması, onun bir miyar sene müd- detle bu meaklığı muhafaza etmesi: 'ne kâfidir. Tians Bethe ve diğer atom âlimle- rinin — Jâboratuvarlarda — yaptıkları tecrübelerle — anlaşılmıştır. ki, böyle bir zincirleme reaksiyona başlıyabil- mek için 50 mlilyon derecelik bir har rarete ihtiyaç vardır, bu da uranlum gekirdeğinin bir serbest neutron ile parçalanması prensipine dayanan a- tom bombasının enerjisi ile elde edi- H bombasında — hidrojenin tritlum izotopu kullanılır. Dört hidrojenden bir hellam atomu yapılınca, kütle- 'nin yüzde 7 &i enerjiye dönüşür. Hi- roşlma ve Bikini, uranlum ve pluto- adumlu bombalar ile yine iyi zaman- larını yaşamışlardır. Atom bombası için kritik bir bü- yüklük mevzuubasiti, o ölçü geçile- Mezdi, halbuki H bombası için hudut yoktur, hidrojen miktarı fazlalaştık- A, tesir kuvveti çoğulır, bu koca şehirler ve büyük arazi parça- Jarı bir anda mahvedilebilir. Bir denizaltı ile taşınan bomba, bir tayyare ile atılandan daha tesii ildir. Bu şekilde bir limana, bir nehi- re girecek, bomba taşıyan gönüllü bir geminin nelere müktedir. olduğu düşünülebilir Hiroşimada tahrip edilen mıntaka- nin yarı çapı 1 km, 500 iken daha tekemmlli etmisi, olsa olsa 2 km. 500 e tesir edecektir. Halbuki bir H bombasının — tesiri 20 kilemetredir. Küvvetine hiç bir hudut yoktür, bir k, Paris, Londra ve Moskova tamamiyle yerle bir edile- anda Nevr bilir. Allen'e — H bombası ile dünyanın etrafını ateşle kaplamak kabil midir? diye — Bünün cevabini — Hans Bethe kendisi veriyor, dedi. — Hayr, dünyayı, bir yıldıza çe- virmek ihtimali yoktur. Bir H bome basının yeryüzünün ağırlığı ile nis- betli olarak tesir sahası küçük ola- aktır Ve eğer bu yolda başka çekir. k reaksiyonları husüle gelse dahi o ve gunları ile uzaklaş- tırlacaktır. Benim iç çektiğimi — gören Allen, Hans Bethe'nin başka fikirlerinden bahsetti ve sonra Şimdi de Kobalt bombası çıktı, dedi. Yanan evlerin altında ezilmi: enler, ateşte — kavrulmayanlar, t bahhur etmiye edileceklerdir. ler - kurtülamiyacak. lar, her zamim için ölümle — tehdit