11 Haziran 1950 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 6

Rhin Nehrinin mecrasını dekiştirllmesi sırasında Fransada Rhin Nehri naklediliyor Yeni nehir, bütün milletlere ait seyrüsefere açık tutulacak UGÜN Fransada 4000 Fransız işci- #inin gücü, mahareti ve Amerikan dolarının yardımiyle elli yıllık bir rü- ya, hakikat olmuştur. Kembs'den, — Alsace'da yer — alı Strasbourg'a kadar 104 kilometrelik bir mesafe dahilinde Ren Nehrinin yeri değiştirilmiştir. “Yeni” nehir sona erince, bundan Pransa değil, fakat Avrupa- an kısım da. faydalanı caktır. Bi Fransa, pek fazla ih- tiyaç hissedilen bir. hidro-elektrik kuvvetinden faydalanacaktır. Avrupa 'yaz ve kış esnasında devamlı olarak bir su yolundan istifade edecek. Bu netice de, sular kabardığı sırada ek- geriya Ren Nehri üÜzerindeki seyrü- geferi felce uğratan kumsalın orta- dan kaldırılmasiyle elde edilmiştir. Nehrin yeni kanalı çimentolu olduğu için bu gibi manlayı tamamen orta- dan kaldırmaktadır. “Yeni” nehir bü- tün Milletlere ait seyrüsefere açık futulacaktır. Fransız mühendisleri yarım asırdan beri Ren Nehrinin yerini değiştirmen tasarlıyorlardı. Fakat, 1932 yılında ancak Kembs mıntıkasındaki/ belli- başlı ilk bölge ikmal edilebildi. Bu da esası teşkil eden bent, bir elektrik is- tasyonu, iki kanal kapısı ve takriben beş millik bir kanaldan ibaretti. Bun- dan sonra, buhran başgösterince, in gaat durdürülmüştü. Fransız Hükümeti, — İkinci Dünya Savaşından sonra, elden geldiği kadar kısa bir zamanda Kembs hasarını t: mir etti. Bundan sonra da millileşti- rilen elektrik sistemi Ottmarshelm'de eskiden ha: sekiz kısımlık plânın ikinci bağının yerine getiril- Mmesine başlanmıştır. Ottmarsheim, tarihi nehir naklet- me projesinin kalbini teşkil etmekti dir ve burada Amerikan dolarını iş başında görmek mümkündür. Nite- kim, işde istimal edilen teçhizatın büyük bir kısmı Amerikadan getiril. diği gibi muazzam kazıcılar, kürek. Rin geri ka dece, ler, büldözerler, — traktörlerle diğer teçhizatın büyük ölçüde Istimal edil- kabildir Daha başlangıçta Ottmarshelm bü. yük bir iş manz andırıyordu. Büyük ölçüde kazı zum. gösteriyordu. Çimento Kanalın, lerine geçit verebilmesi için 88 metre genişliğinde — olması Aynı zamanda Çimento Kanalın, 900.000.000 - kilovatlık elektri ameliyesini 1ü- Diğer taraftan büyük nehir gemi- istihsal edebilecek kudreti olan 53.000 beygir kuvvetindeki türbinleri çevir miye kifayet edecek kadar su nal mesi lâzımdır. Bu arada Panama Ka- nalında istimal — edilenlere nazaran iki kere daha büyük kanal kapıları: na ihtiyaç hasıl olmuştur. Kazı işi görülürken takriben 13.375.000 kübik Metrelik toprak çıkarılmıştır. - Top- yekün 60.000.000 dolar olarak hesap- Janmıştır. Bu kadar muazzam bir işi başara. bilmek için lüzumlu olan ağır teçhi- zatı Fransa, ancak Amerikadan te- min edebilirdi. Böylece hattâ 1918 yılında Marshali Plânı tatbik saha- Sına girmeden önce, Fransız Hükü- meti, Amerikan makinelerine ayır dığı mahdut dolar ihtiyatından 3 mil. 'yon dolar sarfetmişti. Böyle olmasına rağmen Marshali Plânı yardımiyle daha sonra 1.000.000 dolar değerinde Amerikan makinest elde edilmiştir. Fakat, Tüzumlu olan yabancı teç hizat sağlandıktan sonra dahi Ott- marshelm, milyonlarca dolara ihti- yaç gösteriyordu. Karşılık meblâfla- rı Marshali Plânı yoliyle tahakkuk ettiği için — bu para çekilebilmiştir Çekilen paralarla lüzum görülecek Fransız teçhizat ve malzemeleriyle Fransız işçilerinin yevmiyeleri öden- 1948 yılında, — Marshali Planının karşılık fonlarından Ottmarshelm için 9.000.000, 1049 yılınra ise 15.000.000. Pransız frangı tahsis edilmiştir. İSTANBUL — 1 Ne istediğini bilen ve yapan sağlam bir varlık & Mucize mahlük insan yavrusu Yazan: — George Kent EÇEN gün eve bir arkadaşım gel- indeydi. Oğlum havaya yumruklar sallıyor. atıyor, göğsünü başının üzerine yük: kalkıyor. bası da bütün bunları taklit ediyordu. Otuz dakikada — büyük bey düştü, küçük — hep Bu hususu, pek çoğumuzün . bilgi edinmeden geçiştirmek istemediğimiz bir mevzua başlangıç olarak kabul e diniz. Gerek fiziki, gerek ruht bakım- dan küçük çocuk — büyük insandan daha üstündür Doğumdan Hassas âleti Jarı tetkik eden doktorlar daha cenindeyken öksürmek, önce — dahi dehşettir. e vasıtasiyle bu husus- mak, esnemek, iç çekmek, parmağını emmek, gıdalanmak gibi hareketler yaptığını bildirmektedirler. Hattâ ağ- ladığı bile duyülmüştür. Hamile bir kadın tiyatroya gitmiş ve karnındaki çocuğunun da seyircilerin tahasstisa- fına iştirak etmiş olduğu hakkında izahat vermiştir. Bir diğeri dikiş ma- kinesiyle dikiş dikerken, çocuğunun tahammül edilmez hareketler yaptı- #ını, onun için makineyle dikiş dike- mediğini anlatmıştır. Doktorların işaret — ettiği dikkate şayan diğer bir nokta da, cenindeki çocuğun, gayrı şuurl olarak yaptığı iş bölümüdür. — Kalsiyum ihtiyacını anneden alır, Vücudunda madeni tuz- Jar eksik olan bir anayı çocuk âdeta kemirir. Öte yandan mon noksanlıklarını ekseriya çocuk tamamlar. Meselâ, tiroit veya gışayı muhati güddeleri, gayri muüntazam çalışan bir kadının hamilelik — esni sında bu. bakımlardan bir iyileşme nlaşılmıştır. Çocuk bu v kişiye yetecek kadar ha- böylece anne ve yavru biribir lerinden istifade ederler gösterdiği sareyi iki Bu harika mahlük doğduğu zaman, büyük insanın kalbindn iki defa daha kuvvetli bir kalbe sahiptir. Kan k reyveleri altı milyondur, yani/ sizin- kinden bir veya iki miyon fazladır Nefes alışı daha seri, kan deveranı daha muntazamdır. Hasılı titremesi, K âdeta hareket dolu bir enerji makinesidir. Bünyesinde sizin- kinden çok vitamin, fosfor, kalsiyum ve demir vardır. İştahı mübalâğa e llecek kadar çoktur. Büyük insanın üç misli protein ihtiyacı vardır. Eğer gıda maddesine göre söylersek, bü- yük Insanın ihtiyacı olan on alt hemlik et yerine kırk seki yemesi lazımdır. Kilosu, bir iç misli artar. 'İnsan yavrusu pek sağlam bir var lıktır. Bacağından yahut utup kaldırabilirsiniz. Bir eliyle her hangi bir yerde askıda bıraktığınız zaman bütün ağırlığını taşıyabilecek kuvvettedir. Savaş yıllarının gıdasız bıraktığı çocuklar bile bu hareketi apabilecek vaziyettedirler. Bebekler susuz birakılmamak şartiyle — uzun müddet açlığa di dirhe dayanabilirler Bebeğin en mükemmel dayanağı, Joğumla beraber başlıyan emme ka biliyetidir. Bu iş için ne kadar hazır lıklı olduğuna hiç dikkat ettiniz mi? İleriye doğru çıkık olan çenesi gö- Küse erişebilmesini kolaylaştırır. Ya- naklarında badem biçiminde yağ bez- leri vardır; bunlar da emme hareke- tine yardım eder. Bebekte bir de em- me refleksi vardır. Üst dudağına kununca hemen ağzını uzatır ve d dakları er Bebeğin bünyesinde esasen fazla o- an kan, hormon ve madeni tuzların Çeviren : “Meliha B. Şarlı ön ulğeln ğkdaimı KAve aSi ba tice kati olarak bir muafiyet duru: mudür. Çünkü tik aylarda çocukta bir çok Mastalıklara karşı muafiyet yardır. İk£ haftalık oluncaya kadar eklerde soğuk algınlığı görülme miştir. Hattâ, * daha sonraları. bile ezleler geçirirken bunu en hafif gekilde atlatır. müthiş bronşitler, Yeni doğan çocuğun en hayret edi. lecek tarafı da, kendisini harici ha- yata ittibak ettirebilmek kabiliyeti. dir. Anne karnında cidarlarin çevre- lediği yuvasında gürültüden, sarsıntı- dan uzak ve anne düşse yahut her hangi bir sadmeye maruz kalsa da- hi tehlikeden masun iken birdenbire rültülü, patırtılı, her dakika hava de- Bişmesi olan bir yere çıkıyor. Evvel- ce gıda ona kendiliğinden gelirken, #imdi kendisinin istemesi lazım. Ye- ni yatağı yumuşak olsa bile ilkinden sert. Harice çıkmadan mikrop varsa bile sayılacak kadar az iken şimdi bulutlar halinde. Vaktiyle havaya ih- tiyacı yokk yaprak gibi ince olan ciğerlerini işletip hava alması daâzım, Bütün bunlara rağmen çocu- kun yaşaması bir mucizedir. Çocuk, sadece fiziki bakımdan sağ- lam değil, aynı / zamanda zeki ve anlayışlıdır. Ne istediğini bilir ve ya- par, İstediğini yaptırmak için iki ça- Tesi vardır: Ya güler, ya ağlar. Gü- lüşnün ve ağlamasının başkaları üze- rindeki tesirlerini tefrik etmesi yine mucize nevinden olan öğrenme kabi- liyetiyle mümkündür. Her normal ço- cuk bir sene içinde hiç bir büyük in- sana nasip olmıyacak bir süratle ye nilik öğrenir. İki yaşına gelmedi derme çatma da olsa dilini öğrenir; annesini, babasını, akrabalarını ve dostlarını tanır. Ondan sonra ilk öğ- rendiği temelin üzerine mütemadiyen yığar ve her yeni öğrendiği şey onun için bir eğlencedir. Eğer büyük bir insan bir sene zar- fında bir çocuk kadar bilgi edinebil- seydi, zekâ rekoru kırmış olurdu. Çocuğumuzun. bedenen ve zihnen bir mucize olduğunu görüyoruz; ara- miza katılmak istediğini gösterdiği zaman memnun oluyoruz, onü sevi- yoruz ve hemen “Ağaç yaş iken eği- lür” sözünü tatbike koyuluyoruz. Çocuğumuza karşı tamamiy fi bir tavır takınıyoruz. Bizim arzu- Jarımıza uymadığı için, onun kendi istediği sıraya göre hareket etmesine mâni oluyoruz; büyük olduğumuz 1- çin dalma bizim dediğimiz oluyor. Hep onun istemediği şeyleri yedirme- ye, istemediği hareketleri yaptırma- a çalışıyoruz. Büyüyüp, aklı başına geldiği zaman bizim sözlerimize 1s- yan etti mi, doğru bir ruh doktoru- 'na götürüyoruz. Onları doktora götüreceğimize bü- tün bu huysuzluklara, tersliklere ken. dimizin sebep olduğumuzu düşünme- miz Jazım, Bir çocuk da büyük bir insan gibi neye ihtiyacı olduğunu anlıyabiliyor. Meselâ bazı çocukların bir çok yiye- cek arasında balık yağını tatlıya ter- cih ettikleri, vücutlarındaki madeni tuz ihtiyacından dolayı yüzlerini bu- ruştura buruştura tuz yedikleri gö- rülmüştür. O halde karnı acıkarak ağlıyan çocuğa neden İstediği veril memelidir? Bunun için eğer çocuğunuzu —se- orsanız, onun bir. iki kusurunu hoş görecek ve ona da bir takım ih- tiyaçları olan, hakkını istiyen bir var. lik olarak saygı göstereceksiniz. Bel- Ki eviniz mahallenizin en tertipli evi olmayacak, fakat çocuklarınız iyi in- yetişecektir CABA 20. asır kadar etld edilme iğe değer başka bir asır var mı Henüz yarı çağına gelmiş olan yüzyılda nelere şahit olmadık. Kala: 50 yılında daha kimbilir ne muazzan #ürprizlerle karşılaşacağı Her ân ufukların ötesinden gele rek ölüm saçabilen tayyareler de b asrın mahsulü değil mi? 1903 te do Zan tayyarecilik 47 yıl içinde ruh ile mütenasip olarak ne kadar da sü Fatli tekâmüi etti. Acaba havacılık bugün ikbal devrini yaşıyor mu Bu soruya, tayyarecilikle pe ilgisi olan kimseler dahi “hayır cevap verecektir. En doğru cevap da budür. Bugün havacılık, iki dimlarla. ilerlemektedir: 1 — Uçakları tekemmll ettirerek yakalanması ve tahribi gayri müm- kün bir hale getirmek süretiyle mu: kabil tarafa âzami surette öldürücü tesirlerde bulunmak. 2 — Her gün biraz daha hızı ar tan bu hava unsurlarını yeni vasıta- Jarla yakalamak ve tahrip etmek im- kânına sahip olmak. Hali hazırda havacılığın — teknik çevrelerinde konuşulan, halline çalı- gılan ve bu hususta gayretler sarfe dilen mevzular bunlardır. Bugün elde mevcut silâhlarla isa- bet ettirildiği takdirde uçakları tah rip etmek kabildir. Fakat hava da- hilinde çok seyyal olan bu vasıtalara isabet — ettirmek harpte tahrip edilen uçakların ancak 96 Sini uçaksavar silâhları tarafın- dan düşürmek kabil olmuştur. 2000 metrenin üstünde ciddi bir uçaksavar ateşiyle karşılaşılmamaktadır İnsan zekâsı, — bu sınir — tanımı mağrur nesneye de- bir gem rak harekâtını tahdit etmek, belki de onu büsbütün semalarımızdan sile rek düşmanı kara sınırlarında bek: lemek çaresini bulmak Üzeredir Amerikada “güdümlü mermi” di yebileceğimiz bir nevi havada uçab len merminin tekâmülünde büyük a dımlar atılmıştır. Bu mermiler hava- ya birakıldığı zaman, avının kok sunu alan bir tazı köpeği gibi hede fini muttasıl takip edebilmekted 1949 yılında Amerikada tekemm ettirilmesi için 39 milyon dolar ay rilan bu mermiler kısa zamanda ge diştirilerek düşman uçaklarına kar birinci hat savunma silâhini teşi edecek hava kuvvetlerinin bel kemi: Bi olacaktır HAVACILIK BAHİSLERİ ) Tayyarelere karşı müessir silâh bulundu mu ? Bu mermiler üzerinde yapılan her türlü çalışmalar gizli tutulmaktadır. Bununla beraber teknik ve taktik meseleleri halletmek üzere fizikçi, kimyası, elektrikçi, riyaziyeci, mü- hendis, — meterolojist Ve daha bazı mütehassıs / müşavirlerin çalıştıkları” bilinmektedir. Bir miktar infilâk maddesi taşı- yan mermi, esası teşkil etmektedir. Bu mermi, avını yakalıyana kadar gerekli hareket kudretini kendisine bağlı bulunan ve roket esasiyle ça- lışan tertibattan alır. Sesten daha üratli olan bu mermilerin baş ta- rafında radarla — çalışan bir başlığı vardır. Bir insan zekâsı kadar mıh- hatli çalışabilen bu başlık, havada bir uçağı tesbit ettikten sonra onu muttasıl takip edebilmekte ve uça- #ın hiç bir manevrası onu takip ve beraberce 1i Haziran 1050 F00 tepkili av uçakı sonunda da tahrip etmekten alakoya- mamaktadır. Bu başlık, takip etmeka te olduğu hedefin dost veya düşman olduğunu da tefrik ve gerekli yerde gövdesini patlatarak uçağı tahrip eW debilmektedir. Bugünkü ilim bütün bu işleri yan pacak Aletleri yapabilmektedir. Bu kadar çok işi başaran cihazları, küm çük bir hücreye sıkıştırmalır hiç des Bilse bir kaçını birden tayyarelerde taşımak, harp ekonomisine uygun blr şekilde istihsal etmek hali hazırda karşılaşılan meselelerdir. Araştırmalar gizli, tecrübeler ümlte U, gayretler teksif — edilmiş olduğu halde çalışılmaktadır. Bir kag yıla kadar seri imalâta başlamanın müme kün elabileceği tahmin edilmektedim Derleyeni R. M Jet motörlerinin uçaklara uygunluğu İENCİ Dünya Savası esnasında ve onu takibeden şu yıllarda yeni in- a edilen uçaklarda Jet motörleri kul- lanılmıya başlanılmıştır. Ancak bu motörlerle — mücehhez olan uçaklar, ses hızına yaklaşmış Ve onu geçmiş- Asrımızın başından beri gelişmiye çalışan uçaklar, elde mevcut teknik imkânlardan faydalanmıya çalıştı. 47 seneden beri kullanılmakta olan dört manlı motörlerle oldukça bir ta- rakki kaydedilmiş ise de, Jet motör- lerinin c inkişafiyle dört manlı motörlerin mukayesesinde bu husus açıkça görülür. d ve Uçakları hemen istilâ eden Jet mo- törlerinin dört zamanlı motörlere ne zaran bariz Üstünlüğünü ve bu mo- törlerin uçaklara tatbikiyle sağlanan büyük faldeleri şöylece sıralıyabili- 1 — Plânlamada Üstünlük: Tepki emi esasiyle çalışacak bir motö- rün projesini hazırlamak, — bilâhare inşa Ve prototipini imal etmek, motörlere nazaran 1/4 'nispetinde, daha kısa zamanda ol /ktadır. Bu motörlerin üzerinde ya- pilan tadiller kolay ve tesirleri bü- tür. Küçük bir gelişmeyle büyük r takat elde edilmektedir. Bu mo- rölerde takat eld İt şimdilik gözükmemek- de 15000 küvvetine tekabül Meshür Parisli kuyumcu Meli yeniliği yaratmıştır. Resimde Kü a ile İşle bir koleksiyon d durdüğü SİHİRLİ ür? Melle filesli İti ÇN KLİPSLER ikünüz do yeniliğini 3 haziranda teshir etmiştir. i lli Üüi AVRUPADA SICAKLAR baş artistlerinden, 2 Şıl bekle yaşındaki sevimli. Kathleen Je le güsterilmekte olan bir varyetenin Küneşlenerek keçiriyor. de kalmakta. denilebilir. MODERN — BALIKÇILIK Denizaltı dazag da yapılacak balı dır. Böylece balıkçı denizin altında düğünüz — teçhizat bulünabilir. çekiş elde edildiği halde, uzun yılla- rın gayretleri neticesinde, — intilâklı motörlerden elde edilen azaml takat se, 3.000 beygir kuvveti civarındadır. 2 — imalâtta kolaylık: — Tepkili motörlerin imali daha kolaydır. Mo- törü teşkil eden parçalar 1/3 nispe tinde azdır. Uçakları faal tutabilme imkânı çoğalmıştır. Gayrıfaal parça 've motörlerin sökülüp yenilerinin ta- kılması kolay ve çok kısa zamanda mümkün olmaktadır. Motör değiştir. me bir saat, hattâ 24 dakika bile ol- duğu söylenmektedir. Motörlerde bil- yalı yatak olmadığı için daimi bir aşınma da yoktur. 'Transmisyon, re- düksyon tertibatı olmadığından elde edilen takat, doğruca cer kuvvetine inkilap etmektedir. — Motörlerin ça- lıştırılması pek kısa sürer. 3 — Yakıt meselesi: Dört zamanlı motörlerin işliyebilmesi için mutlaka benzin Ve motörün yaktığı oktanlı benzini bulmak zarüreti vardır. Bu meselenin müşkülâtını ikmalciler, aci neticesini ise pilotlar çekmektedir. Jet motöörlerde bu dert de ortadan kalk- mıştır. Bu motörler parafin, dizel ya- , adi petrol, ağır yağlar dahi yak- maktadır. Jet motörlerde takat, dört safha geçirmeden elde edildiği için elde edilen takat dnimidir. 4 — Soğutma: Dört zamanlı mo- törlerin soğutulması işi de ciddi bir mevzudur. Bir zamanlar mayi ile so- futma gayretleri savaşta büyük mah. Zurlar doğurduğundan hava ile so- #utma cihetine gidilmiş ve yıldız mo- törleri rağbet bulmuştur. Jet motöre lerde bu, içinden geçen hava vasıta- siyle temin edilerek halledilmiştir. 5 — Montajda kolaylık: Jet mo- törleri ufak ve hafif motörlerdir. Bu sebeple uçakların gövdelerine, kanat- Jlarına monte etmek kolay olmakta ve uygun düşmektedir. Havaya karşı arzettikleri satıh da azdır. Motörlerin küçük olması dahi, hizmeti bakımın- lan büyük güçlükler çıkarmamakta ve montafdaki uygunluk, kumandalar üzerinde de kendini göstermektedir. Kumandalar daha — hassas ve daha hafiftir. Pervanenin — bulunmayışiyle silâhları ve pilot mahallini iyi yerlere monte etmek kabildir. Bu sayede pi- lotlara iyi bir görüş sahası sağlan. 6 — Tepkili motörlerde - ekseriya pervane yoktur: Bu sebepten uçakları alçak inşa etmek, iniş - takımlarını kısa yapmak kabildir. Türkiyeye ge- len Jet uçaklarını görenler, tekerlek- lerinin hemen motörlerin — altından aktığını Ve ne kadar kısa olduğunu Bu inşaat yardımiyle Süratli olan Jet uçakların inişi kolay ve istihrarhı yapabilmesi sağlanmış- 7 — Jet — motörlerinin uçaklara sağladığı diğer hususlar da şunlardır: a — İhtizaz azlığı: İştialin datmi oluşu v nü- görmüşlerdir. ve pervanesi suslarla ihtizaz ve gürültü dukça azalmıştır. Havada da- imi sürette sarsılmata/ olan Pilot ve mürettebat daha : yorulmaktadır b — Motörlerin isıtılması: Uçuşa geçmeden önce motörleri ısıt. Mmak Jâzımdır. Yerde alârm yaziyetinde bekliyen uçaklar için bu, önemli bir meseledir Jet motörleri çalıştıktan 2-3 dakika sonra azami takatı al- Mmak kabildir. Hattâ 30 saniye ibi kısa bir zaman sonra cer kuvveti başlar,