13 Mayıs 1950 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 3

13 Mayas 1050 | Talebeme mektuplar : Bir hayale veda | BZ M korumak istemem her halde | — bekleaiğim tesiri yapmamış ki fik | Glan ve fakat beni pek kandırmıyan tler irsunuz. Ki di ve ter alışmalarına e böylece hepimizin iyi tanımak, asıta: | e nüfüz etmek Ni bulunduğu üzere tam bir garp- Garbi tanımak İstemeniz yerinde. Zekâyı kullanmasını bilmek | —— Sayesinde beşeriyetin “nâzım” lık va- fesini görmeğe hak kazanmış - bir lemi tanımamak affedilmez bir ku- O surdür böyle bir garp dışındakileri "garplı olmak” he Çesine düşürmesine gönlüm razı de ğil. Daha doğrusu artık değil. Çünkü. garplıla; bi nn hayli üzüldümdü. ——— tüyorum; böyle olması Jâzım geldiği: ni anlıyorum. Bir kimsenin bilgi ve W ustalığına imrenip onları edinmek is- | | çliğimde bu- şimdi. tabil bu- temek hüviyet değiştirmeyi mi icap ettirir? Hem de sizin “hepimizin e- JZ galiba sağlam Arzunuzun bir çok kişi tarafından da paylaşıldığına Şahit olmadım. . meli” diye konuş esaslara dayanmı Her ferdin hayatında yapmak is- teyip de yapamadığı şeyler vardır amma yapamaması dışardan gelmiş engeller yüzünden değil, kendi irade gücünün buna yetmemesindendir. Bu, daha ziyade, bir sinir ve ruh hâdise- yılır. İşte "garplılaşma"larda bi zim “işi füller”imizden. Bunca arzu, hayal, karar ve iddiaya Tağmen garplı olamadık. Zaten zorumuz neydi bilmem... gz bın maddeye hâkim olma — yollarını bütün dünya nasıl kaptı ise biz de, nasıl olsa benimsiyecektik. — Bunun fin benlik / değiştirmeğe kalkışma- #a hacet yoktu ki... Garplılaşma ha- Teketimiz idare teşkilâtını Avrupaca bir şekilde kurmak lüzumu duyuldu. ğu gün başladı. Bu işe iyi niyetle koyulmakla — beraber çerçeveyi alıp zihniyeti, yani © çerçevenin içindeki- deri işleten usulcülüğü almağı unut- tuk. Her iklim kendine göre idare şartları yaratır; bizimki de iklime üygun. Kusuru var mi, yok mu, me- sele çnda değil. Olsa olsa tek kusuru garplılık iddiası. Edebiyatımız da aynı tarafa dön- dü; garptan bilmediğimiz bazı tarz- lar aldı: Roman ve temaşa. Ancak, © da devlet kadar garplılaştı: Yani farzları alıp kafayı unüttü. — Eski kafasını da kaybetmiş bir varlığın başı” boşluğundan hâlâ sıyrilamıyor. Fikri, tenkidi, felsefesi olmayan, ya- zatıcılık vasfını kaybeden bir ede- biyatın nasibi odur. rplılaşma — hamlelerimiz daima garklılığımızla / çarpışıp mağlüp ol du. Lâkin mağlübiyetin böylesine ben zafer derim: — Benliğtmizden vazge- çemediğimizi gösterir. Garplı olma- 'e huyumüz, ne mizacımız, ne Büyük kabaha- timiz, bu hakikati görüp de şahsiye- timizi kendi tabiatimize göre geliş- tirmeye, islâh etmeğe, zenginleştir. meğe çalışmamaktır Garpten ne alabilirdik? Teknik ve usül “yani gu kalender garkımızın bir fürlü varamadığı çalışma sanati. Tekniğin bize de gelmesi mukadder- di; hâdiseler onu her yere götürdü. Bü gibi bize de getirecekti. - Fakat kendiliğinden — gelmiyen ve kökleş- miyen, aksi gibi, usüldür. Her - şeye özendiğimiz garbin usülcülüğüne, zih- asına kapılarımızı san- ki kapad l ki edöbiyat bah sinde gar tarzlarını ahıp fikriyatını bıraktık. Pek mi ağır gö- zündü acaba? Halbuki eski zaman- Jarda kendimize hâs bir fikir haya- fımız vardı: Onun hâtırasından şevk ve kuvvet alamaz mı idik? Fakat garplılaşma- iddiamızın iç. timaf sahadaki zararı bence çok da- ha büyüktür. Garpten sade alafran- galık, bir nevi züppelik ve üstünkö- Tü bir “asrilik” alabildik. Bu yüzden de bir çoklarımız garba karşı bi türlü “aşağılık hissi” ile mâlül ola- rak kendimizi beğenmemeğe başla: dik. Bu rüh hâletinin bi kunç ifadesi, kendi fili ve hareket. lerimizden - hoşlanmadıklarımıza ya pıştırdığımız. “alaturkalık” tabiridir. Bunun ne kadar yüz kızartıcı oldu. gunü seziyor musunuz Kaldı ki içtimal bakımdan bize, bazı ahlâk ve hele zihniyet ö zellikleri gibi kıymetli şeyler vere bilirdi. Bunları alamadık. Gerçi o a- Ankarada Atatürk Enstitistnd e y Yazan : Reşat Nuri DARAGO Janda garpten ders almak değil, gı be ders verecek kadar kuvvetli anlâk sahibi bulunduğumuz pek uzün — bir devremiz var: Garba benziyeceğiz di- #lunun gençlik çağındaki atılganlığı hüviyet değiştirmek — ihtiyacına ka- dar fakat benim yaşıma gel lerin de tek tesellisi benliğini muha faza edebilmiş olmaktır. Garbi ge bir alâkaya lâyıktır. Fakat daha ile- Ti gitmeyin: — İkliminiz, muhitiniz, Bütün unsurlarını "bilkuvve” vermiş. tir: Ancak onlarla istediğiniz gibi o- Jabilirsiniz, hattâ garpten almamızı hayırlı gördüğüm ve aksi gibi alama- dığımız tek şeyi, yani kafa ve 7 niyeti gene onların yardımiyle edi- nebilirsiniz. İmanınız bana: — Şarklı kalalım Zaten zavallı garbin — kendisi de garplıktan çıkmış artık. O da hâtı- Taları ile, toplanmış sermayeden ka: Janlarla geçiniyor. — Bir — zamanlaj 'mâşeri” hakikat ve adalet sevdalısı idi: Onu yalnız bu devam edebiliriz. Bir prenses daha geleneği unuttu Kıraliçe Nazlının muvafakatine rağmen, imam nikâhı için Kıral Faruk'un iznini bekliyorlar Kahire, 12 (AP) — Kıral Faruk'un kabinesi dün akşam bir tebliğ yayın. lamış ve bunda Kıral'ın kabinesi Prenses/ Fethi- ye ile Riad Ghali Efendinin evlenme: Sine mâni olmak için elinden gele gayreti göstermiş fakat maattcessüf '20 mayısta Ta 'ya davet edilmiştir. Bunda, durum ve tihazı icap edecek tedbirler müza kere edilecektir” denilmektedir Prenses hâlen, valde Kıraliçe Naz h ve kızkardeşi Prenses Faika ile be- raber Birleşik Amerikada bulunmak- fadır. ndilik karı koca değillermiş ew-York 12 (YİRS) — — Mısır Prensesi Fatma ve avam tabakasına mensup kocası Riad Ghali basına be- yanatta bulunarak “Kıral Faruk'un medeni nikâhı tasvip edip etmeyişi- 'nin kendilerine hiç yacağını söylemişlerdir. lüman nikâhı için Kıral Faruk'u nini almadan çiftin hakikaten karı koca olmayacakları tahmin edilmiek- tedir. j Riad Ghali; evlenmiş rağmen Prensesle yalnız ve başbaşa kalmadıklarını bildirmiştir. Ghali'nin göre Fatma prenses olma- bir tesiri olma- Müs. Ancak, olmalarına ifadesi: saymış daha mesut olacaklarmış. Prenses Fatma ve Riad Ghali, a- na kiraliçe 2 sanda evlenmişlerdir. yochuman Plânı,, Benelux'e sunuldu İngiliz Liberal Partisi, Fransız teklifini müspet karşılıyor La Haye 12 AA (AFP) — Holânda İktisadi İşler Bakanı Van Der Brink. Yük bir önem arzedebilecekine inan. tngiliz fasarı İngüterenin iki esan ler, ezasen. devleti Mür anayl İle devletleştirilmek üze. Te olan çelik sanayildir. karşılandı. Londra, 19 A.A. (AFP) — Liberal Parti paflâmento grupu dün akşam yaptığı haftalık toplantı sonunda ya: Yınladığı teblikde şöyle demektedir 'Liberal Parlâmente grupu, Fransız Hükümeti tarafından yapılan. tekliri göre bu teklif, Avrupa milletlerinin Birlikine doğru emin ve müspet — bir ÂAvam “Kamarasında yapılmış — olan 'nin müşterek hale getirilmesine dair teklifi görüşülmüştür. Warren Austin Fransiz plânına taraftar N 12 AA (AFP) Milletlerdeki Amerikan da- Büyükelçi imi murahhası Worrer YENİ son. günl Kül etmiş olan New-York Kom izm Komleyonu New-York K İSTANBUL İN DİSTİNC AODERNN Şi DEYEN S çt lerinin Avrupaya DİYİONALAND FİND SHOPPİNE BARGRİNSİN DEMVTİODL EMRODERY m_e'»mu WITHRECH COLORS, HAND- Ia/rt: TURKİSH RÜS$ UNUSUAL SAVER HORK. HAND-CARVED MEERSCHAUM COMAACTŞ AND VENWELAY TWE TRA S TMHÂT SUPMER TRAVEĞERS SEELAND 4 &REAT DEAL MDRE JN ADDITTON, BECALSE EUROPEF SOÇİML AND CULTURAL İFE İSMN EÜLC SİVNE THENe AU İEREAT PPUSTC AT 175 WORLO FAMOUS FESTNALSA— TYE SALZBURE FESTİVAL USTRİR. .a. ÖPDORTUNİTİE5 YÜY 27-A06. BACH FESTİYAL ilerinde mitesi, arshali Plânına dahil n altı Avstin, New-Jersey'de söylediği. bir | turlstik reklâm için müsterek çalısmalarını temin etmektedir. G: mutukta demistir ki: rmüyo ve televizyondan faydalanan komisyon, Amerikanın Fransa ve Almanya çelik ve kö Avrupayı ziyarete teşvik eden bir. rekli mür sanaylini — Birleşmiş — Milletler kontroll altında birleştirmeyi hedet çT 5ç “Tyaelmcya sersamn İ ada " n haftada bir 915 gazeteye zünderilen afiştir. Gazete tutan / Fransız teklifi, / önümüzdeki ha g üzdeki 4g eyalette, afişin &000000 Insan tarafından okunduğu. tahmi hudütsuz imkânları göstermektedir. Her afişte her hafta Iki memli çetin rekliâi Austin, Fransız teklifinin güç ve/nin yeklâmını ihtiva edet iki afişi gösterm müdül meselelerin hallinde nihal cer M Kemlinde Türkiyeni 'Tlaberler Büremm vabı teşkil ettiğini söylemiş, bu tek- |dir. Komlte, Avrupa memleketlerindeki tu difin Birleşmiş Milletler" anayasası | bültenleri yayınlamaktadır. prensiplerine göre kaleme alındığını | — Basın- Yayın ve Tu e sulhün en iyi siperlerinden birini İ in teşkil edebileceğini belirtmiştir Churehili de Sehuman plânı tehinde Londra, 12 (YİRS) — İkinci Dün. ya Harbi sırasıda Fransa ile İngilte- renin birleşmesini teklif etmiş olan Muhafazakâr İngiliz lideri Churchili" in “Sehuman plânı, lehinde olduğu anlaşılmaktadır. Maamafih, üç dış bakanlarının - toplantısından — evvel Churehili'in düşüncelerini açığa vur- ması beklenilmiyor İki tane beyaz ve mukaddes eşek, Amerikaya vardı New-York, 12 (AP) — New-York Los Angelos, 12 (AP) — Suudi Ara- |/ Devleti Valisi Thomas Dewey — dün yurtanlın AL Hatf eyaletinin Valisi | akgam, / “İsralfin ” hudutlarını her Şeyh. Salt İbni Yahya tarafından. | hangi bir tecavüze karşı koruyabil- Yüsil olmuşlardır. Webb, 'bu. hayvanları, — Amerikan eseklerinin cinsini tekâmül ettirmek İçin kullanacağını — Söylemiştir. Bun dan evvel 30 uncu seneden ge Şeceresi vardır ve dişisi Med İlnın gecereni ise gene İsadan evvel 208 uncu seneye Kadar gitmektedir. Bunlar Şeyhin vermiş olduğu. mal- v mesini temin maksadiyle silâhlandı. Mareşal Rokosovski, Polonyaya Mareşali ve hâlen Polonya Mili Zi ma Bakanı olan ovaki. ve oN Novak, Polon * Birliği Partisinin ova, 12 (AP) işaret etmiştir. hulül ediyor ( MEMLEKET HABERLERÜ Toplu işletmeler ve milletlerarası dikili topraklar sayımı hazırlıklar. bitirili n ehemmiyetle çalışılıyor e yurdumuzun toprak mahsul- kadarını halihazır şartla: İnönü Ankarada Dün geç vakitlere kadar €. H. P. Genel Merkezinde meşgul oldular Ankara 12 (Husust — muühabirimiz bildiriyor) — Cumhurbaşkanı İsmet İnönü beraberlerinde refikaları ve CHP. Genel Başkan Vekili - Hilmi Uran olduğu halde özel trenleriyle bugün saat 11 de İstanbuldan geh rimize dönmüşlerdir İnönü doğruca CHLP. Genel mer: ine giderek geç vakitlere kadar Kul olmuşlardır. ra At Yarışları n yapılıyor. Hususi) — Ankara n defileden bir görünüş Bu husustaki sıhhatle tesbil Ankara 12 (Hususl muhabirimiz | / riy bildiriyor) — Bu yıl sonuna — doğru | ler apılacak olan toplu 1051 başlangıcında da bütün dünya- | artı da tesbit edilmesi kararlaştırılan di- | © kili topraklar ve ziraf işletmeler sa- | lar yamları ile igili hazırlıklar tama- | ret sarfedilmekti men bitirilmiştir Ziral işletmeler sayımı için ort Biri mahalli diğeri beynelmilel ma- | ma usülünden faydalanılmakta — ve hiyette bulunan ve neticeleri itiba İ her muhtarlıktan muayyen sorulara «p verilmeni istenilmektedir Turistler için milletlerarcısı Deneme mahiyetinde yapılan —ilk kombine biletler sondajları mütcakıp soru cetvellerin- Ankara 17 (Hususi / mühabirimiz ik görülen kısımlar. düzeltil. bildiriyor) — Kahirede — toplanacak | — mistir.. j Tılması ve modern bir hale getirilme- aller b MEYESİSTİR UmUNüt / va H için çalışmalara, devam eğilmekte- | Pematik olarak tesbit salimle bulun dir Bu cümleden olarak Muş Ovasın A aüşünülmektedir. D. Denizyolla; Dü hususta hazırladığı teklii — de Muşta iki modern iskân köyü kurulacak bildiriyor) — Köylerimizin kalkındı göre satabili luğunu, tesbite Rakamların eğimizi — istihsalin ereken işlerin neler arayacak r n büyük gay nektedir. New-York Valısı İsrail taraftarı vÜrtadoğunun selâmeti için İsrailin silâhlanması şartı dsrall'e Selâm silahlanma; tldir” demiştir. Dünya Sionist L lel Silver ise, “İngilter kanı Bevin, kapalı gözle Şi müstakbel harbi hazırlamaktadır kanaatinde olduğunu Ömer Celâl Sarç Washington'da kaldıktan sonra Amerikan Üniveral 'T ve profesörleri ile temas etmek statistik —mütehassım ve Türk ikti- adiyatı bahsinde — milletlerarası bir hrete Profesör Fındıkoğlunun Strasbourg'daki konferansları 'ne Köre İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi profesörlerinden Fındıkoğlu, Türkiyede seçim mücadelesi ve el F GİUNE 1-1S), AND THE BRE- e GENZ FESTAL (Juyaa- A6 5). pılmaktadır. Resim ü Nüri Eren temsil etmekte- istik faaliyete alt muntazaman h için hazırlanmış olan bir konuşmasında Dewey 'orta doğunun leri Dr Abba Hil. ahip olan Sarç Birleşik A: Merikada takriben altı hafta kalmak UNUSUM T7OHEAR 3YTHE MİVYENDA urs of Burop teşkilâtı olan İsradl'in selâmeti Te Dişişleri Ba İsrail'e kar açıklamışt AtD) — Dit dirildiğine g. ü “Rektörü 1— Ordu Ve donanmada, bazı mü: tahkemı mevkilere karsı kullanılmal 2 — Seyir sahaları hudutsuz. olan yeni atom denizaltıları tüc sene son- '3 — Cümlel asabiyeyi tahribe mah- “Ç Z Stom bombası imalâtının tâli mahsallerinden olduku için - maliyeti Sispeten ucuza gelen yeni bir radlo- aktif gaz, $ — 'Nörmal denizaltıları taşınarak, düşman denizaltısını Uçağını bulmak için samandıra gibi a. Habilecek, cep denizaltiları (beheri 3 6 — Yerden radarla idare edilebilen, 0.000 metreye kadar çikabiler düşmanın ağır. bomi Tına karsı kullamlabilen füzeli Düşman hava alanlarından ye- Uçaklarına karşı, uçaklardan. atilabi- Ten ucaksavar Tüzeler, & ““Tank ve zırhli vasılalara karsı 'yeni bir füzeli top (bu silâhın, “her Türlü 'zrhli. vasıtaları tesirsiz bırakar arafından Şahi'nin kiz. ka nikâ Han, karısı Begu Başkan, muılası tle (Washington), 12 (AP) Bakan Truman dün, idaresinin “sos- yalizm'e giden yolun son merhale- ni katetmekte, / olduğu — yolünda endisini tenkld edenlere cevap ver- “Truman Seattle'den 125 mil mesa- fede bulunan Columbia. nehri-üzerine yapılmış olan Grand Colulee. barağı- 'nin açılış töreninde, âmme teş doktarları“arar | ine devam edilmiştir. Resmi bir şah- deşi Prenses Fatm kıydırmıştır. Merasir 've Rita Hayitoorth'un Amerikanın yeni ve gizli silâhları Atom, radar, zehir, enfraruj, hulâsa bütün modern teknik, harp maksatları emrinde hummalı ir şekilde hazırlanıyor Saiy aa a e alahların rece Kuk Janılmasına Mahsus enfraruj bombe Hava bombardımanları — icin bomba nişangâhları, 12 —0 "Ağır bombardıman uçakları darafından paraşütle atlabilecek har Tit tanklar, Amerika atom ihrac etmiyecek Washington, 12 AA. (AFP) — Blre deşik “Amerikanın, müttefik — memle: Ketlere atom bombası vermesi mesele: Sini incelediki ihtimali — parlâmento Gevrelerinde yi karaılanmamıstır. S Wlaconsin “eyaleti — Cumhuriyetci saylavı ve Temsilciler Meclisi Dışişleri Komüsyonu “üyesi Laurence — Smith, ni Jersey evaleti Cumhuriyetçi temsil: Cllerinden ve 'Dişişleri Komisyonu üz yelerinden Charles Caton da demistir. kl: "Bu pek müthiş bir şey olur. Bür tün memleketlerde atom. bombamının Kanun harici edilmesi ümidindeyim, Bunun için dua ediyorum. 'Aynı Komleyon üyelerinden cumhu- riyelsi temsilci James Futon da bu fikre muhalif oldukunu. söylemi, Yandan Texas eyaleti Demokrat tem: ilcilerinden Omar Burlcson da diğer Milletlere atom bombası vermenin pek Münasip Bir tedbir. olmuyacağını 'ber Hiliyer ile Ağa Am Pari alı Vincent Le ki İran Sefaretinde, urunda yapılmıştır. Truman'a göre Amerika sosyalizm yolunun son merhalesinde geçmış îoıılıııllırı ehemmiyet verilmemesini istiyor yalizme götüren yolun son merhale- Sini teşkil ettiğine inananlarla mü. cadele etmemiz icap etmektedir,, de- miştir. Nehru, haziranda Jakartaya gidiyor Yeni Delhi 12 AA. (Ghh) — Hine distan Başbakanı Pandit Nehru öni müzdeki ay içinde Endonezya Cum> hurbaşkanı Soekarno'nun dâveti üze gaç, kısa görüşlü yahut bencil ola-| / ru'yu, veresekamiyetliz zz l Guk | GO S SS L İrak, Ürdünü tebrik edıyor eleri mümkün kılmak Üzere cüm martesiye talik edilmiştir.