9“" 1950 — Suti SİYASİ İKTİSADİ Sayı 125 — VV Kuruş Beyoğlu - Müellif Caddesi 6 - 8 Posta Kutusu 2100 Beyoğlu Abone: altı aylığı 17, Hariç memleketler Türkiye için seneliği 32, Üç aylığı 9 liradir. İKi mislidir MÜSTAKİL GÜNLÜK GAZETE HABİB EDİB TÖNEHAN Tesis edeni 44756-44757 Santral Hetlo. İstanbul Telefon Telgraf Adresi: İÇ ve DIŞ POLiTiKA 4/1V/1950 Belçika buhranı devam ediyor B iesclesi henüiz halledileme- miştir. İşin daha fena tarafı, bu yüzden hükümet ve parlâmento cihazları da âdeta meflüç bir hale gelmiştir. Çünkü Katoliklerin resindeki kabine işi halledemey çekildikten ve yeni bir hükümet teşkili işi lberal lider Devöze'e | havale edildikten sonra, bütün bu teşebbüs de suya düşmüş bulun- maktadır. Devöze, uzun sürmüş olan isti- 'da Kıralın avdeti LÇİK. Aday tesbiti işi, mücadelenin ilk safhasını teşkil etmektedir Asıl seçim kampanyası, adayların ilânından sonra başlıyacak Devlet Başkanı Konyada bir seçim nutku irat etti S İÇ SAYFALARDA İKİNCİ Eğitim ve fikir hayatımız- da mevcut olan emniyet lik. M. Nermi ÜÇÜNCÜ Tabiat - Ana anlatıyor. * İsviçre mektupları. DÖRDÜNCÜ Sinema. BEŞİNCİ Milletlerarası İmar ve Kal- Sağda: Amlral Forrest P. Sherman Amerika Bahriye Bakanı Matthews ile gareleri ile bir ara formül bulmı- ya çalışmıştır. Hem Kıralı tatmin etmek hem de bu yüzdeni memle- kette hâsıl - olabilecek bir ikil önlemek istemiştir. Şöyle ki, K ral memleketine dönecektir fakat döndükten sonra, tahttan, oğlu Prens Beaudouin lehine feragat eyliyecektir. Bu suretle, Kıralın avdeti lehi- | ne ufak bir fark gösteren plebisit neticesine uyulmuş olacak ve Kı- ral, kendi arzusiyle, kendi kara- rı ile, avdetini istemiyen tebaası- 'nin temayüllerine değer vermiş o- lacaktır. Devöze'in kabine teşkilinden vazgeçtiği bildirildiğine göre, Kı- ralın, avdet kararında ısrar ettiği besbellidir Bu işler yüzünden, Belçika, bir zamandan beri âdeta hükümetsiz | bulunmakta ve bir kısmının lehte bir kısmının da aleyhte karar ver- miş bulunması yüzünden — halk kütleleri arasında yok yere bir zıddiyet peydahlanmaktadır. Bu- nu herkes gördüğü gibi, herhalde Kıral da görmektedir. Kırallık müessesesi lehine şim- diye kadar ileri sürülmüş olan en kuvvetli delillerden biri, bir mem- leket halkını, parlâmento ve hü- kümetin de üzerinde olarak, bir- lik halinde tutmasıdır. Halbuki Belçika vakasında bunun tama- Miyle aksini görmekteyiz. Demokratik mevzuata rağmen lâalettayin bir vatandaş duru- munda - olmiyan bir kıral, eğer bütün vatandaşları tarafından se- vilmiyorsa (Belçika — misalinde görüldüğü gibi), kendini zorla kabul ettirmek yüzünden bu sefer de kırallık müessesesinin — töh- met altında yahut sevgi ve saygı' 'nın mehcuru kalmasına yol açma- malıdır Bütün bu noktalar dünyanın belli başlı gazetelerinde ele alınıp işlendiği halde, Kıral, dediğinden dönmemektedir. Bu böyle olmakla beraber, ken- di yüzünden açılmış olan buhran devam ettikçe, hükümet ile dev- letin ne kadar zor bir durumda bırakılmış olduğunu daha iyi gör- mesi lâzım gelen Belçikanın, bu işe yakında bir çare bulacağına süphe yoktur Yunanistan buhranı da devam ediyor UNANİSTAN'daki durum , içeride ve dışarıda endi ge uyandırmakta devam ediyor Liberal Parti Başkanı Venize- los'un yalnız kendi partisine da- yanarak ve geri kalan ekseriyel reylerini şu ve bu partiden t hıyarak bir hükümet kurmak temesi, tatmin edici bir formül telâkki edilmemektedir. Hattâ, Amerikanın Atina Büyük Elci: dahi, yardıma devam etmek için, istikrarlı yani geniş bir hükümet ve ekseriyet esası bulunması lâ- zım geldiğini ifade etmekten (e- kinmemiştir. Bu da, - seçimlerin ortaya koyduğu neticelere uygun bir koalisyon kabinesi kurmakla | mümkündür Araya Paskalya girdiği için, ye mış ve bununla Venizelos kabin: arasında TU dürüst bir karsı- laşma olmamıştır. Öyle tahn edilmektedir ki, bu kısa müddet | zarfında, hem bir koalisyon hem tedarik etmek kabil olacaktır * Kkk Nehru - Liyakat Ali Han W görüşmeleri Yisi'DAM, « KA (dhm — tu havası içinde gectiği, D Bengal ile Assam'daki — azınlı birler hususun Hiler burununda. aslaşmaya vanldıp | Amerikan Donanması Kurmuybuşkunı diyor ki: “RUSLAR DENİZALTI HARBİ DN HAZIRLANMA Amiral Sherman, Amerikanın denizaltılardan korunma tedbirlerinin kifayetsiz oluduğunu söylüyor Washington 4 AA. (United Press) Akdenizdeki teftiş gezisi akabin: buraya dönen Amiral Forrest herman, hem kara ve hem de deniz- de kullanılan harp vasıtaları ile ge- niş ölçüde harekâta hazırlanmak için bir sebep görmediğini söylemiştir. Sherman, Rusların deniz ihtirasla- rına dair yeni bir şey öğrenemediğini, şimdiki Rusyanın gayretlerini denizaltı inşa programı Üzerinde tel Sif ettiğini ve muhtelif tip ve tonaj- da 270 denizaltı vasıtasına malik bu- lunduğunu açıklamıştır. Beyanatını dün bir basın toplantı- sında yapan deniz harekâtı şefi — A- miral Sherman, sahil — harekâtında kullanılmaya evlerişli küçük gemiler- filotillaya mâlik den müteşekkil b Voroşilofa göre Tito rejimi yıkılacak Budapeşte, 4 A.A. (Reuter) — Po- Jitbüro Üyesi ve Sovyet Bakanlar Konseyi Başkan Yardımcısı Mareşal Voroşilor, - Mareşal - Josef Tito'nun ve Yugoslovyanın halk arasındakt eski yerini devrileceğin demökrasile alacağını tahmin etmektedir Voroşilof, Yugoslav halkının — ker dilerini destekliyeceğini veya Sovyet Rusya aleyhine harbe teşvik — edile- bileceğini zannetmekle batılı devlet- lerin yanıldıklarını söylemiştir MeCarthy alevleniyor İtham olunan Lattimore resmi bir muhurayı açığa vuruyor Washington, 4 (A. P.) ye, bundan yedi ay kadı irle 'n, uzakdı ratejik mahiyet hare | 4830 seçim kampanyasının dlik safhası oldukça ehem miğdir n aa kür. Bu K eaf a Gikkküi çeken Yokta, bühasaa narlileri kendl icle rinde yaptıkları mücadeledir. Bu-mücadelenin iae ee KAT ERI gümrimteleriir. KİÇK böyük bütür par. GleE USU SEETMİETİNdE vatandaşlara takdim edecekleri İlitelerin tanalıni İle mesgul İpdlatuyorlar. İşte ba sebor. İMdir kü partlkcarun Siücdişie Benik tazı hanatalili iktimp Gür akaaklin wi BN vi haza GA bertllerin ti İdare Kurullariyle kasa ilare heyetlari. ara Sinda, oldukça ehemmiyetli. pazarlıklara — sirişiimiş. ol Öi b nirvemıda e Uni (Gpoepklan O öilmektedir. Parlilerin genel merkesleri seçim Kabiliye Ö bölunAnlara, Ülurlartatteim GÖKği xüzda nimislik Tistelere girmeleri için çalışma tavsiye etmektedirler kı, Kendi Baklarını daha rahatça kulanabiliinler: Bu İ& aiyasi pertilerin hepsi icin meselenin ilk ve belkli de“en çetin sahfasıdır. Zira memleketin bu bar kötüdan Unt temayülü, nahalli söğmlarin. farcihi ( tkametinde an, “partilerin “merkezleri” oldukça telâşlanmakt ünkü Şe70 hesabi ile meydana ge: lecek olan listeler, bir bakıma göre mahalli te;kilâtı 'en Takllidan alialar eöc, fakat bi a gürü'de ae uu bahis olan partinin yüzünü ağartacak yahut da ak” Sine, karartacak olan islmleri intiye güscektir. HH bulunduğunu söyledikten 86 4 Bir- leşik Amerikanın denizaltılara karşı rı bu tarihlerde aday listelerinin yüzde yetmişini tesbit etmiş olacaklardır. Nisanın 24 üne kadar da parti mı kezleri kendi adaylarını tesbit edecektir. Bu Iş tamam: Janır tamamlanmaz, seçim mücadelesinin 'ikinci safhası başlıyacaktır. Bu safhada, artık kendi partilerinin prog-, ramlarınıve seçim beyannamelerini bizzat kendileri izah edeceklerdir. Bu âna kadar cereyan eden umumi mahi- yetleki seçim mücadelesi, parti ileri gelenleri arasında kalmış. ve umumi noktalar üzerinde durulmuştur. Memleketin, şimdi meraklâ beklediği, aday liştele rinden ziyade, partilerin seçim kampanyasında getire. cekleri programlarıdır. Devlet Başkanı bunun” simdilik Politik mahiyette olan kısmı üzerinde konuşmuş ve şah: #i görüşlerini izah etmiştir. Şimdi, muhalefet liderlerinin de bu İstikamette konuşmalarını” beklemek durumunda bulunuyoruz. Devlet Başkanı dün Konyada söylediği diğer. bir se- çim nutkiyle, siyasi havanın yatışması istikametindeki Çalışmasına devam etmiş ve şiddet politikasını bütün partilerin reddetmesini İstiyerek, C.H.P. nin demokratik bir rejime geçme kararının clddi olduğunu belirtmiştir. Devlet Başkanı ,bu nutkunda, kendine yapılan rizleri de cevaplaridırarak, bu husustaki teessürünü belirt tikten sonra şiddet politikasını memleketin güzidelerinin de reddetmesini istemiştir. Devlet ' Bâşkanının Konya nutkunun metmi ikincl sahifemizdedir. Diket taraftan Demokrat 'Parti Genel Başkanı Ce- kınma Bankası. Bedri Gürsoy, Mesken dııdının halline doğru Dar gelirliler için bu yaz 1000 ev yapılıyor. Şehrimizde az gelirli aileler için ya- ylacak ucuz evlerin inga. hazırimkı Pa hararelle devam ediliyor. - İktimat Fakülteni profesörlerinden / Ahmet Ali Mimari Faklltesi Dekanı Prof. Mukbil. Ve Ti Fakültesi profesörlerinden — Dr. Muhltlin. Eret'den 'müteşeklil dörüüncü Komlsyop raporunu' hazırlamış ve dün Belediyeye “Yermiştir.. Bu. Komlsyım, Sekrin nüfus dakiş ve artım, nüfusun dilk gelir. bakım İstanı Bulun İerki yıllarda nüfus bakımından Aalacağı vaziyet gibi şimdiye kadar tet- derle uğraşmıştır. Belediye dördüncü komlsyonun rapo- mesken genel kurulu - âzalarına aldığı korunma. tedbirlerinin iakişar BŞ A geei Siya Bu mebaple, ada üstelerinin, parti teşkilâtının bütü | JA Bayar, bu sabali Çocuma bareket edecek ve orada || — Sakıtekaktır. " Gönel kunü mütter n Kademelerini tatmin edecek '“ve Dunun vanı businda 'de İ Yapılacak N.koneresinde bülünerak bir MUtuk daha söye İ| Omelen bu cüma Viayette ” vali “ve etmiştir tarafsız seçmenleri cezbedecek şahsiyetleri ihtiva etmeni | Hyecektir Maeeek Te TaneSiE' velarin t Paris, 4 (YİRS) — Bugün bir e- | | tlzim gelmektedir. Şu canada; parti kademeleri. arasın- | — — Bu: aırada, Müleb Püftlsi Paft Büşkânı ve tatanbür İ İSaaCek ve yapılacak evlerin / biteik başkala 4 OKLRĞ) — Busün bir. &- <| geç Şaar.İletasi meeeleline, dair barardtli temaniaıı ça İctierakil ünzayıf Söma Gaaölla maRA z nnt || YA SzRlaa ei GU ge S Teyan etmesi hep bundandır. Bu mücadele de artık en | bu parti. teskilâtında- Kendilerince bir alihsizlik sayık. || — kararlar vereleiir Sovyet denizaltılarının artması kar: hararetli devrine ulaşmış bulunuyor. Çünkü, Halk Pa tisi teşkilâtı 8 nisanda, Demokrat Parti de aşağı yuka- maktadır. Millet Pa sadece protestolara inhisar ettirmektedir. şısında Amerikan deniz kuvvetlerine 500 milyon dolar harcanmasının lü- zumunu belirtmiştir Atlantik Paktı devletler Siyasi hâdise nasıl meydana çıkarıldı ? İngiliz Muhafazakâr milletvekillerinden biri, Harbiye ve Savunma Bakanları aleyhine bir takrir imzalatıyor Sir — Waldron Snithers, dün, iki Bakanın vazifelerinden uzaklaştırıl- masını talep eden bir dilekçeyi imza toplamak için dolaştırmaya başla- arasındaki Londra, 4 (AP) — İngiliz Parlâ- mentosunun - mühafazakâr. üyelerin- den bir tanesi dün, Savunma Baka. ni Emanucl — Shinwell ile Harbiye Bakanı John Strachey'in vazifelerin- den uzaklaştırılmaları için teşebbüse girişmiştir. Ulaştırma Bakanırın şehrimizde tetkikleri Ulaştırma Bakanı dün Devlet Denizyollar yeni yaptırılacak gemi ve deniz vasıtaları İçin Amerikan İthalât ve İhra; Bankası temsilcileri ile yapılan görüşmelerde hazır bulunmuştur. Bugün Strachey meselesinin içvüsü İngiliz Ordu Bakanı Strachey hak- kında beslenen itimatsızlığa dair ve- rilen haberin içyüzü, A, P. ajansı * tarafından aşağıdaki şekilde açıklan 1 — 3141950 cuma sabahı, Ame: rikan gazetecileri La Haye'de,Ameri- kan askeri siyasetinin bütün safha- Jarını bilen ve son derece iyi malü. mat alan bir şahsiyetle, — Atlantik Paktı meselelerini — görüşürken, bu gahsiyet, hiç bir süretle — neşredil memek kaydiyle, Strachey hakkın. da itimatsızlık beslendiğini ve — bu itibarla bu zat Ordu Bakanı bulun. dukça; Amerikanın, İngiltereye, çok mahrem askerf sırlar tevdi etmiye- ceğini bildirmiştir. 2 — Bu haber, furistik seferini yapacak Tarsus Gemisini de gezerek yer tetkik etmiştir. işi ddin Sirer, dün sabi nuş ve bu arada mensucat 5: u Üzerinde işçi ve sendika n ekspresle Ankaraya dönmü İkı hârika Türk çocuğunu Paristeki muvaffakıyeti 7 yaşındaki İdil h Bölge tay'linı Çalışma M diğer bir ajansın, iret ile 13 yaşındaki Suna Kan, elçilikte isi bu anda seçim mücadelesini Umum Müdürlüğüne gelerek, yapılan ilâveleri e İsçi ücretleri örüşmüştür. Bakan dün Prof. Nihat Reşat Belger'in dürümü bügi senatoda görüşülecek * Parli " İdare Kurulu baş. hesilen. Prof. Nit Sağerir öramu, Üniye ça HöleDaıdı. ae sölün Giğee Fahtetlin Kerim Gökayın GELP N üD Suprukuaa ati ee0i hZi 'olmuş. Gökay başkanlıklar çeli. Ora. Prof: Dün Kendisiyle — görüştüümüz. İa- tanbul. Üniversitesi 'Rektörü Ömer C- I Sarç bu hususta şunları söylemiş. ihat Reşat Belger'in profesörlük e Dir. siyas parti başkanlığımı ter df edip edemiyeceği meselesini inci yeceğiz. Durumunun Üniversiteler Sununa uyup uymadığı etrafındaki Yeni tip ekmekler satışa çıkarıldı Yenl tip ekmekler bu anbahtan İtiba- 'ven “entiğa “çıkarılımış olacaktır. Ofis eni evsaftaki unları fırınlara dağıtmış; Yeni ekmekler 54-86 randımanlı, yani unlu maddelerin yapıldığı undan imâl #dllecektir. 96275 gram ağırlığında olar şeri eti ilk YENİ TEFRİKAMIZ Asya Hikâyeleri Göbincau'nun güzel eserinden tefrika ettiğimiz “BÜYÜK Si- HİRBAZ”ın okuyucularımız nez- dinde gördüğü — rağbet, hakiki sanat eserlerine karşı dalma du- yulan alâka ve sevginin bir gös- erisidir. “YENİ İSTANBUL” o- kuyucuları, “BÜYÜK SIHİR- BAZ"dan sonra “ASYA HİKA- YEL n İkinci bir parçası is sayfalar Ihtiva eden "I(amber Ali,, apmaktarı imtina etmesi icap ; v KM e ee H a SN ee verdikleri konserlerle dinleyicileri hayran bıraktılar Çeviren: Reşad. Nuri DARAGO ü - | sa e metakst Tükan Bi saanabirı n İtiraf etmişti n ikaya, b BK Va. Otomeel “ÜÜMADMELİ" kaanlır. Bslldma HanlE ün dördüncü Li | tarafından Amerikaya bildirilmiş ve| mizden) — Dün akşam Numan M diz olan Kİ harile çocuk tötür sx| | Bugün dördüncüde ylattimore'n |Übir kaç sant sonra neşredilmiştir. . | nemen ân Türkğe Dü — safinlerin tebriklerini TüYÜK bir'tere amerikanı ı » SO SN A İA bi ÇZ aalAdak | ü he Tn Reaeüin srerdi B earane Üzerine, kendilerine hüsusi — olarak | — DİT K a. sarrat eeei vcr merağil beyanatta/ bulunmuş olan — şahalyet-İ — Einin'en tanıkımış gehslyetlerinden 100 BN Yoykman. — b le görüşerek, haberin bundan son kadar mümtaz dâvetli iki Türk hâ-| Ekmekler umulduğu kadar beyaz çıkmadı DEESe. bosürn Te da mahrem tutülup tütumayaca | SK ŞoOLRumu dinlemek Sevkine naül| Uzakdoğuda “stratejik - mahiyett Hü ga. Nn #AYi bab | “Gğoüenta Simiye Dişlteri aha reketlerden — içtinap,, hususunda! tin artık düzeldiğini ve bu itibarla, | tür, L ecain Sadak da bulünmüş. esi, Rusyaya dalr iügül birme | haberin — membai — bildirimeksizin — Piyanlst 141 Biret, — dinleyicilerin ile alâkadardır dilebilecekini — söylemiştir. hayranlıkını toplayan bir mükemme ayet bir 4 İngiliz — Savunma — Bakanı| —1 e Bach, Schubert ve De bun Korea'yı, Vie - Shinweli, La Haye'de bir basın top- d SI Sİp aN gerenketiy ah pi mağlap nümekla kamalina Jantısı tertip etmekte ikenâni olarak Önüe binein nt a MAYANL zaklip sünemin ö âraya dönmek mecburiyetini. ile KERünyae DA Vei b Ölgeklelir z Ti alirerek, bütün hüdleeyi -Retter ö İN eli çaX Dişisleri Bakanlığı bu muhurayı, |J l Ajansı vamtasiyle tekzib — etmekle — ÜNt vakit malenda bulunanlar "büyük kararle Ülanek seme MeCorthy 4 — Bunu müteakıp, A P. Ajan — ancak 7 yaşında olan bu. esme AA in yahsan emir vermiş olduğunu bil-| — miştir. lare Bizzat 'nörük li tandini Ayan — Meclisinin, — Cumhuriyetçi anı Kenneth ünger bü. sabah de ldn Bi ki Tramas lli a ol miştir ki: “İdil Biret gimdiye ka- illetvekillerinden MeCarthy tarafın- | Birleeik Amerika Böyükelçini Lemia | a: K M ASN M p Dd an yapılmış olan ithamı tetkik eden, | Domuglas' Kabul etmiştir.. Büyükel | Peri, Deslekdrlik. yapnlakladır. dinle Maryland. Demokrat busu Millard sinin başkanı olan Tydings'e gönder nin h hakkınd Di Tali İN mahiyeti hakkında Di Tdll “Biretlen “ekia 185 yüyndaki ham alt. nan Bakanlık zal kuvvetin emri ile ıklanması n A, P. Ajansı afından HÜNADMDSÜYELİ VURRŞ UĞU murlarının mehrem.“sadakat dosya- | memleketin " yüksek - menfaatlerine | Harbiye Bakanı Stranehey hakkında | Jai İN küçük kızda “müstakhe Jan talebi nazarı itibara almaması i- | tine gidemez,, demektedi. | bahsolduğunu sanmaktadırlar firler akşam yemeğine davet e Beyazın adı, Esmerin tadı!