2 Şubat 1950 — Perşembe SİYASİ İKTİSADİ - Telefon: 44756-44757 Santral| ER U Ğ GASU M Ö aYDı T de arlan 5 lraır MÜSTAKİL GÜNLÜK GAZETE İanları Snci sahifede santime Posta Kutusu 2100 Beyoğlu Hariç memleketler iki mislidir. Tesis eden: HABİB EDİB TÖREHAN bir mes'uliyet kabul - edilmez. Telgraf Adresi: Hetlo. İstanbul| 1/N/1950 Hidrojen bombası sulh silâhı mı? KİNCİ Dünya Harbinin - bit- mesini tâcil eden sebepler arasında 1 numaralı atom bom- basını zikretmek - yanlış olmaz. Atom bombasının harbin ne tesiri, stratejik neticeler ladığından dolayı değildir (kü. * çük Hiroşima şehri, hiçbir za- Man askeri hedefler arasında yer almamıştı) Japon mânevi- yatını sıfıra indirdiği içindir. Bu cehennemi kuvvetin kulla- mılmaya başlanmasından yılan Japon idarecileri, katliâmdan birkaç gün sonra sulh istemeye mecbur kaldılar. Zaten Ameri- kalılar, bunu hesaplamışlardı. | Şunu da - ilâve edelim ki, atom bombası gibi korkunç bir silâ- hın kullanılmasını mâzur göste- rebilecek yegâne sebep sulhtür. Gene aynı sebep, yani korku faktörüne dayanan Washington Hükümeti, şimdi 1 numaralı hidrojen bombasının imaline gi- rişiyor. Fakat, bu defa — Al- laha şükür — sadece önleyici bir tedbire başvurulmaktadır. Evvelki gün, Amerikanın eski | foskova sefiri General Bedeli | Smith, bir beyanatta — bulundu: “Soğuk harbin doğurduğu çık- maz, çok nazik bir safhaya gir- miştir. Mevcut güçlükleri âza- mi teyakkuz ve mütekâsif bir | irade kuvvetiyle karşılamalıyız. Muhakkak ki, Amerikan po- litikasının seyrinde, General Bedeli Smith'in faal bir rolü yoktur. Fakat, Bedell Smi fikirleriyle Amerikan Hükün tinin fikirleri arasında — büyül yrılık- bulunmiyacağını iddia mek de yanlış olmaz. Çünkü General, hükümetini uzun müd- det Rusya nezdinde başarı ile temsil etmiş bir şahsiyettir. Bun dan dolayı, Amerika Hükümeti- nin de “soğuk harbin” tehlikeli bir çıkmaza girdiği duğunu /istidlâl edebiliriz. nız Amerika değil, fakat bütün sulhu temin edebilecek mi? Hidrojen bambası Tekrar müzakere edilen Acheson'un, Sovyetleri milletlerarası bir anlaşmaya daveti bekleniyor Rusya, hidrojen bombası imali karşısında di herhangi bir tepki göstermiş değ Amerika Hususi Muhabirimiz G. H. Martinden telsizle I Washington (Amerika husust mu- habirimiz G.EH. Martin'den - telsizle) — Hidrojen bombasının imali/ bah: sinde Başkan Truman'ın verdiği ka: Yarı ve bu kararın efkârı umümiye tepkilerini tahlil eden New-York Times gazetesi — ezcümle göyle demektedir 'Amerikalıların büyük bir ekseri- yeti, Başkan — Truman'ın başka tür- İü bir karar vermesine zaten im- kân olmadığı fikrindedirler. — Tru: man öyle bir vaziyette İdi kı, eninde somunda, hidrojen bombası ismiyle a- milan süper - bombanın imaline ba; danması için Atom Enerjisi Komis- yonuna emir verecekti. Truman, yeni bombanın, dünyanın €n büyük şehrini hâk ile yeksan ede- cek bir kudrete sahip olacağını bil- hassa belirtiyor. Atom mevzuunda Salâhiyet sahibi — addedilen William Lawrence ismindeki gazeteci, teknik mânada bir hidrojen bombasının ba- his mevzuu olmadığını söylüyor. İl- Mi konuşmak lâzım gelirse bu yeni süper-silâha triton bombası — demek daha doğrü olur. Bahsi geçen bom- ba, neofit'in bir unsuru olan uritlum. dan yapılacaktır. Her ne kadar tri- tium az tanınan bir. madde ise de, kimyevl vasıfları âlimler tarafından Bayet iyi bilinir. Bir triton, tritium- üN nüvesidir. ve bir protonla iki neut- ron'dan müteşekkildir. Aynı ağırlık. ta olan bir uranyüm bombasiyle bir triton bombasını mukayese edersek triton'un uranyumdan yedi defa daha fazla bir infilâk kudretine malik ol- düğünü anlarız. Bit Kit teitlurü'un infilâk kudreti 40 bin ton trinitro tolüene'e muadildir. Yedi kilo tritium ihtiva eden bir bomba Hiroşima — ve Nagasaki'ye atılan atom bombaların- dan yirmi defa daha çok tahrip kud- retine malik olacaktır. Triton bom- bası, büyük bir ihtimalle, Amerika ile Rusya arasında harp tehlikesini azaltacaktır. Salâhiyetli müşahitlerin üzerindeki beraber Amerika Havacılık Bakanı diyor ki ç “Komünist memleketler Dünyanın en büyük harp kudretine sahip” demokratik memleketler “irade. A eei Hü n lerini ve dikkatlerini âzami de-| — Rusya, baskın şeklinde bir atom taarruzuna girişebilir —| “merikan gerekse Rus devlet adam- S S0 S ve nn buna karşı emin bir müdafaası yoktur Jarı askeri sergüzeştlere — atımadan imkânsız olan bu duruma bir evvel uzun uzun düşünmek zarureti- son — vermeye — çalışmalıdırlar. | , eC0 (Teksma) 1 b Yeretke mrdkraber d İyeral Bek klerdir. Demek ki trion Rusyayı tav'an yahut kerhen Ce ST bombası, düşüncesiz hareket edenler yola Şvürmlik igdin Webing-| a 1 — Personel bakımından, Birleşik | ve miletlerarası münasebetler üzerin: a Kat ee mde | üD rdularından daha büyük bir kara öre İ eğecektir. Bundan da, ihtilalci ve toda başvurdu. - Fakat, hiçbir | — "Rusya, baskın we atom | Guları: D e netice elde edemedi. Bunun| taarruzuna girişmek iktidarında eli Haai V T dğe e Şt ĞÜ ORR A Si ee DA n aklar bakımından dünyanın en - bü. i işgal edeceği neticesi çıkarılı- he d e mcanirıi eİserr ge Di a aamlek ea çimi | Yük bir hava kuvveti 'or. Silâha sarılmaktan çekinecek 6 mak lüzumunu hissetti. Bu ma- ümdet : Marileketiiir Jan Amerika ve Rusyanın faaliyet. anın'neticesi ne olacaktır? Bi eee e anyanın en büyük denizaltı | terini İdeolojik mücadeleler uğrunda r Amerikan Hükümeti, bah- AAA a uması Yardır. ve Bad bir denizi: | teksif etmeleri çok mümkündür si geçen bomba etrafında geniş KD Ka N imdi, son haftalar içinde Washing- bir propaganda tifa ederse, günün birinde Sta- yapmakla ik- Sezam e — Missovri zırhlısı FF edecektir .. .. .. Cee | Je Gemldlin bokkyanlir. — Aanellani Bütün bu eebeplerden dolayr dün YUZdUl'UldU Sar GA l ea A 0N Yakmda — müspet bir Tanliyete NLKT a yam teziyetder. Dü mteriye'leri d Bökümde Si ceka sakar| Tahlisiye işinde 2 haftadır | 20zi t S Anedlan Bikâmeti mümlt 5000 işçi çalıştırıldı İNi mitbtelif Desfömna a| — — momzorki 1 0x1R8) — e hartedan beri Amerlerin Ohcmpsaka Ki | H6 Berlani demeli l #TETERE G Küzcektir. — | ÇAYA Yd ü Gi alal” MAi YS ündiNlar. Ge | nriali. Kafmannan ” kalan Boslarız Karışık bir vin9 we gaDEkSİR vlsağldr ni olsmler. P Çöle güle- | Vakak eörliyer Ki Toser Meg'oinli erilen son haberlerden an- | "” yew-y oÖK 1 (YİRS) — Misouri Zirhlumnın kurtarılması için beş te "CİI_"*Ç R “"1 w* V* hyoruz ki, İngiliz-Çin siyasi münasebetleri herhangi bir şar- ta bağlanmıyacak ve normal yolda teessüs edecektir Bu, evvelce verilmiş bir ka- rardan, Mao-Tse-Tung'ün ricat ettiğini ifade etmektedir. Çün- kü, yukarda da izah ettiğimiz gibi, Amerika, hidrojen bom- bası imalâtına başlamakla, şim- diye kadarki — azimli politika: sından dönmek niyetinde olma: dığını katiyetle ifade etmiştir Maamafih, Ç bu değişikliğe b cevabındaki | diğer nokta da âmil olmuş olabilir. O da şu ki, Mao-Tse-Tung, İngiltere ile | betler tesis ede le, belki de S: gini bildirmek- | yet Rusyaya, için, bir başka dünya ile de laşmak ihtimallerinin mükem- melen mevcut olduğunu anlat- | mak istemistir Ki dekak Kurtarmak için, 20 tahlisiye gemisi çalışmıştı Kira kanunu tasarısı Mecliste reddedildi e iştirak eden 286 milletvekilinden 166 sı aleyhte rey verdiler Rey Ankara 1 (Hususi muhabirimizden) — Bugünkü Meclis müzakereleri sı- rasında Ankara milletvekili Arif. Çubukçunun Mili — Korunma Kanununun bazı maddelerinin değiştirilmesi hakkındaki 5020 sayılı kanuna ek kanum tek- lifi reye konulmuş Ve teklif reddolunmuştur. Reye iştirak eden 286 milletveki- linden 166 sı teklifi reddetmiş, 104 ü lehinde reyini kullanmış, 16 sı ise çekimaser n Bu süretle bazı şartlar altında gayrı menkul kiralarının serbest b 1 derpiş eden teklif, bir daha görüşülmemek üzere Meclis gündemin. YA AŞ Dil üzerinde çalışmalar Dil Kurultayınca se Heyeti, lügat-sözl hazırlanması / işini ehemmiyetle tetkik ediyor çara, 1 (Hususi muhab Dil Kurultayınca çilen ilim heyeti, ç günden be Ti toplantılar yapmakta ve es- ki dil heyetinin uzun çalışmalar neticesinde - vardığı - kararları tetkik etmektedir. İlim heyeti 'nin mühtelif ilim kollarına men. sup kimselerden — teşkli — edil Miş olması, dil meselesinin bir imkân vermektedir Heyet, bugüne kadar bilhassa iki mevzu- Üzerinde durabilmiz- ür Bunlardan biri, çok ehemmi- yetli telâkki edilen lügat - söz. Tük hazırlanması işidir. ki, he yet bu hususta çalışma meto: dünü hazırlamakla meşguldür. Diker “de terim dâvasıdır ki, bunün da ümümü - edebiyat dili ahengini tutmasına dikkat olunmaktadır. Sözlük ve terim konularında henüiz kati bir ka rara Varamayan ilim heyetinin toplantılarına daha bir kaç gün devam edeceği tahmin — olun maktadır ae llellÜk el Milli k Kıbrıs için len İlim || demik tobanı ve gerek ik dünya efkarı 'e Kybn kar: İöşmiş Mülletlere murncaat etmiştir Metnini imiz Birleşi ata 15 gcak gerek aka Birleşn “Kibris Adasının Yunanlı darı malümunuzdur. Bu haber, ekalliyet olm mühim bir yekün tutan ve adada yazar Yan Türkler üzerinde olduğu — kadar, irk ümme efkârı Üzerinde de menti Aüllletler / Genel Sekreterii Na Uhakı İ debirit yaptık. a. beraber Çin komünistleri Kuzey Çin Hindistanı hududunu geçtiler Bir tebliğ, hududu geçen tmemesine kuvvetlerin birkaç bini yrL YO LARMETUE Üikriyle ha bulduğunu - bildirirken, adan seneyi kapamaya — mü- Fransız haber makamları, yalanlıyor Talpeh, 1 A. A. (United Press) — n lraya, balE ol Resmi Çin kaynaklarından bildirildi- #ine göre, komünist birlikleri, Hoşl. Min küvvetleri ile birleşmek — üzere TRİk € Kuzey Çin Hindistanına girmişlerdir v lüskdeci, aei Holhov'da çıkan tebliğde mevcudu bir. 'e tamirat, iL yok kaç bine varan bu komünist birlikle. aati çe tamal. rinin Şinan Kıvan'da hududu geçtik leri, bunların Lin Pao kumandasında Ki 45. Orduya mensup oldukları kay Rükuk 1 dediliyor. Bitaraf müşahitler, Fran: at ve iataz ız makamlarının bu haberi yalanla KXT BiT Te dığını söylemektedirler. Fakat — ko: ngazı Üaküdar Tenmvayları, büs etmeleri beklenmektedir. — Hava | Konservatun eleri üzerinde el küvvetleri tebliğleri, Üzleri — Hiainan: | "fk izahat da bulunan uçakların komünist top: | , Bilâhare vu N lanma merkezlerini şiddetle bombar- | Jar slOsyü Prostun mükavelesi” bilince diman ettigini bildirmektedir. Kvank tun'un kuzeyinde Pal 100 kadar Miştir. Aynı bölgede görülen 8 buhar. hi gemiye de alçaktan taarruzlar yap- Sadak, Pariste Hoffman ve Harriman'la görüştü | Paris, 1 A. A (AFP) — Türkiye- | nin Paris Büyük Elçisi Numan. “Me- | | ki ver miştir. Bu arshali Planı 1- önrecisi n ve Maş Planı eli Harri- | Paristeki inde bu ye- | « toplantı. | Har manlar olmuştur. Filibedeki - Konsoloshanemize bomba koyanlar yargılanıyor Sofya, 1 (YİRS) — 1 yında Filibedeki 'Türk Kon! sine bomba Sanıklar, suçlarını tamamiyle af etmişlerdir. dü-| — Truman — İşte büyük tedakarlık- darla meydana: getirdiğimiz.. IÇ SAYFALARDA İKİNCİ Kıbris meselesi UÇUNCU Amme borçları devamlı olarak yükseltilebilir mi? Prof. Henri Laufenburger Ekmek fiyatları ucuzluyor DÖRDÜNCÜ Osmanlı İmparatorluğunda, binicilik Ali Canip Yöntem BEŞİNCİ Taipan'ın hayali (Hikâye) 1950 senesi filmleri Talebe Birli; Birleşmiş Milletlere başvurdu medeni milletlerin kentii kenc Birleşmiş Mületler Müce: 'Türk Gençlici de, daha ziyade bu nok-) tadan Hareket etmektedir. Eter ada -) zerinde bir yeni m Osazına gb öllecek olurda bu hususta Türk. Mler ini akademik rde irade etmiş leşmiş Milletler Muese, isun diye ilişik taf-) şereken müamelenin yapılmasını, Bir- devmiş 3iületlerin samimt bir Azası olan Türkiye Cumburiyetinin genç ve münev- ver vatandaşları olarak' rica etmekte. Hürmetler. î me di rnElandı İstanbul Belediyesinin bütçesi 41 milyon lira Belediye Başkanı, dün bütçe hakkında izahat verdi yeni mükavele yapılmamasını, — çünkü Prost'un çizmiş olduğu esaslar dairesin: Kelirinin savuruları İti Bin falzini dahi karşılamadığını söyliye Tek Beden Terbiyesi Umum Müdürlüğü. Meclisi işgal eden meseleler den birisi de Fiorya plajlarınn kirası Sulh âbidesil.