3 Ocak 1950 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 1

3 Ocak 1950 — Salı SİYASİ İKTİSADİ Sayı 34 — 10 Kuruş Beyoğlu - Müellif Caddesi 6 - 8 Posta - Kutusu 2100 Beyoğlu MÜSTAKİL HABİB EDİB TÖREHAN GÜNLÜK GAZETE İlânları 6nci sayfa; 2 diradır. bir. mes'uliyet kabul edilmez. KAĞi B Telefon: 44756 - 44757 Santral Telgraf Adresi: Hetlo. İstanbul |G ve DIŞ JOLıTıKA | Wi TĞA ' — 1950 ve ötesi İRMİNCİ asrı tam ortasın- dan ikiye bölen taze bir| senenin içine girmiş bulunuyo- | ruz Gerçi, asırlar arasında, birbi- rinin devamı ve müjdecisi yahut mirasçısı olmaktan başka bir Münasebet yoktur. Binaenaleyh, iddialı mukayeseler yapmaktan çekinmelidir. Bu'böyle olmakla beraber, birbirine gayet sıkı fi- kir bağlariyle merbut bulunan on dokuzuncu ve yirminci asır- ları yanyana getirecek olursak, bir benzerlik noktası gözümüze çarpar. O da şu ki, her iki as- rın birinci yarısı, pek büyük si- asi, içtimai ve iktisadi değişik- liklere sahne - oldukta bunların kâh sebebi ve kâl ticesi gibi zuhur ederek ortalığı perişan bir halde bırakan mu- azzam muharebelere de şahit olmuştur. On dokuzüncu asrın ilk ya- rısı, Napolâon harpleri ve bunla- rın bir devamı olmak üzere de, 1848 senesine kadar, ihtilâl ve Testauration denemeleriyle geç- miştir. Yirminci asra gelince, bunun hikâyesi, daha da acıklıdır: İki cihan harbi sonunda, dünyanın karşısına dikilen komünizm Haddi zatında, her iki asrın birinci bölümlerini — kaplıyan kanlı hâdiseler, insanlığımızın modern makine medeniyetine in- tıbak etmek istikametinde, âde- ta göze almak mecburiyetinde kaldığı bir nevi beden mükelle- fiyetidir. Mademki iki asır ar kayıtlı şartlı olarak ında bir. benzerliği işaret ettik, bunu şu şekilde ta- malamak doğru olacaktır: On dokuzuncu asrın birinci yarısı, ihtilâller ve muharebeler yolun- dan dahi olsa, Avrupayı bir baş- ka hayatın sahillerine atmış ve yeni, modern Avrupa, hukuki ve Sınai temelleriyle, on dokuzun- ikinci yarısı üzerinde Öyle ki, 1848 se- nesine kadar devam eden iki ta- kurulmuştur. 1 çekişme, hiçbir. zaman 9 un hayat düsturlarını iade edememiştir. Yani 1848 den| sonraki devrede, 1789 un hem| ihtilâlcileri, hem de mürtecileri | tasfiye edilmiştir. Ve, hâsıl olan müspet fikri terkibin ate- şinde öylesine müstesna değer lerin-ha geçmesi kabil ol- | muştur ki, bunun sayesinde, bü- | tün insanlık tarihinde başlı ba-| şına bir merhale teşkil eden büyük on dokuzuncu asır doğ: İlimde v natiyle teknikte, idare sa- üzel sanatlarda, dehâ- lar, zengin bir kaynaktan kay- gibi kaynamıştır. Keza ayatla siyasi hayatın sinde, insanlar, geniş ve ümullü düşünmesini ve toplu olarak hareket etmesini öğren- mişlerdir. Çünkü hayat, şehir- ölçüden — birdenbire memleketlerarası ve kıtalararası münasebet ölçülerine yükselmiş- tir gün, yirminci asrın tam ortasından, ileriyi göylece ta- il edebiliriz. Zaşlangıç lalım. n 1950 ye kadar, ik muazzam cihan harbiyle müte rafık olarak, gene iki taraflı| bir çekişme karşısındayız. Ta: raflardan biri, 1914 ten önceki dünya ve hayatın hâkim akidesi ferdi: kapi- talizm, di lizmdir noktası — olarak Teyana göre a dahi 1914e Diğer ise k lâzımdır. Fakat, bun- karşısında, bir - üçüne uttur: Komünizm ! 89 ihtilâlinin siyasi cellâtları Madame Rolland'a Hürriyet adına işlenen şu ci: ni e bakın” . çığlığını - ko- parttılarsa, Demirperdenin ar kasında cereyan etmekte olan hâdiseler de, medeni soöyalist lere, "Sosyalizm adına işlenen gü cinayetlere bakın” — dedirt mektedir Binaenaleyh, şu temenniyi izhar edebiliriz : 1950 den s. raki yıllar, sosyal bir liberaliz- | mi getirme yolundan, 1914 ün fiye edecek ve büyük yirminci asır, bu suretle doğacaktır * *kk Birleşik Amerika Cumhur Başkanı Truman, yeni sene için Uzakdoğuda 'yakın akrabalarına hediye götürürken komünizme karşı cçphç kuruluyor Başkan Turumanla Milli komünist tehlikesine Tokyo, 2 ALA, (AFP) — Günlük hâdiseleri gözden geçiren Japon Kyo- | do Ajansı Birleşik Amerikanın — ko- Mmünizme hasım bir batı | tarı bir ceph ermiş ve Japon takımadalarından başlıya- rak Okinawa'ya, Filipinlere, Çin Hin- stanına, Birmany zey sınırı. 'na dayanan ve Hindistanda nihayet bulan bir cephe kurmuştur. Birleşik Amerikanın niyeti, komünist tesi bu hattın şimalinde durdurmak ve ce- nuba doğru herhar pilmasına mâni ol Diğer tar Amerika Kuvvetli ve mülttefik Japon Hükümeti aya hükümranlığı 1 bir ilerleme ya yabmak ve Jap Müstakil n Amerikan politikası — hakkın arasında ük merhaledir. M ar bu mesafeyi kolaylıkla katetmek ler. Atlantikte Amerika, ilk dar ekiyetle karşılayabilecek olan dost Avrupa — memleketlerinin himayesine mazhardır. Pasifik — Ok. hale göre Amerikanın batı yanından Amerika Formozadan hava üssü isteyecek Washington, 2 A-A. (AFP) — En nüfuzlü demokrat Ayan Üyelerinden Mao - Tse - Tung Güvenlik Konseyi, Çin karşı tedbir aldılar bir kısmı Tru te Birleşik A #ene için askeri Üsler kiralamasını is- temişlerdir eklir. an'a yapt 'Tikanın Form Çin'e verilecek An kerl birlikleri mukabilinde istenmesi Üzmee Hai Vei Amerikankongresi bugün toplanıyor Acheson, Amerikanın di: siyaseti hakkında geniş izahat verecek azın Milliyetçi ikan silâh ve as- Madrid 2 (YİRS) — Ameri- Ka Dişişleri Bakanı Dean Acheson'un açıkladığına gresinde görüşülmesi muhtemel konulardan dördü şunlardır 1 — Birleşii Amerikanın A: Milletler Ku a karşı gelen Marshall 4 — İspanya ile siyasi müna- Washington 2 (Ap) — Y kaz am 'Dean Acheson'un Birleşik dış siyasetine ait izahat muhtemel görünmektedir Rusyadan uzun vadeli bir kredi istedi Çin Komünist L“ideıinin Stalin'le samimi görüşmeleri devam ediyor Lideri Mao-T4 — Dış ticaret politikamız yeniden tanzim ediliyor Yabancı sermayenin kendini emniyette hissetmesi için tedbirler alınacak Maliye, Ticaret ve Devlet bakanları ve Merkez Ban sı Genel Müdüründen mi rekkep bir komite, ayrıca deblokaj listesi tanı yeniden iyorlar hazırlar Ankara 2 (Hususl diriyor) — Deblokaj listesinin deği. tirileceğine yahut kaldırılacağına d ir İstanbulda bazı rivayetlerin dolaş. ması üzerine Arikarada, başta M Bakanı olmak üzere en salâhiyetli ze yat nezdinde yaptığımız tahkikatın ade deblokaj değil, diş ticaret po- litikamızı yeniden tanzim-etmek üze- re gözden geçirilmesi lâzım gelen ne kadar mesele : varsa bunlar hakkın: da bir karara varılması - keyfiyeti, Maliye ve Ticaret Bakanlariyle Mar- shall yardım işlerini yürüten Devlet Bakanı ve Merkez Bankası Umum Müdüründen — mürekkep dörtlü - bir komiteye tevdi edilmiştir. Bu dörtlü komitenin emrinde bir alt - komite) mevcuttur. Bu komite de aynı daire- lerin salâhiyetli memurlarından te- Deblokaj meselesi hâlen alt.komi- te tarafından tetkik edilmektedir. Bu tetkik henüz bitmiş değildir Deblokaj listesinin değişeceği ya- hut kaldırılacağı şayiaları, her hal: de, bu mevzuun alt-komitenin etbdi. he sevkedilmiş olmasından ileri gel. ve gerektir. btidiriğer) — Şaylanın tahkikine çalışılırken bir noktaya ehemmiyet vermek lüzumu 'nu hissettik. O da gu ki: Acaba deb: lokaj meselesi gene eskisi gibi yâni liste düzerinde. bazı —değişiklikler ya- pilmak Üzere mi bir etüt mevzuu kı: hnmıştır, yoksa yapılmakta olan etütler yabancı sermayeyi - tatmin anlı düğü için umumiyetle ittihazı — düşünülen | ” tedbirlere teşmil edilmiş midir- Elde ettğimiz malümat, bu seferki tetkiklerin geniş ve esaslı — olduğu merkezindedir. Yâni deblokaj 1 üzerinde yapılmakta olan etütler ya: hancı sermayenin girerken de çıkar ken de kendini emniyette hissetme #ine ve temettülerini olsun, plâsman. larını olsun, daima emniyette bilme sine mâtuf tedbirler zaviyesinden ya- pilmaktadır Etütler Üst-komiteye henliz sev dilmiş değildir. Bu mevzuu da içine alan iktisadi bir başma- kale bugün 3 üncü sayfa- | mızdadır. Ortay bu anlaşma meydana gel yanatının gayet taşıdığı kanaatindi Burada söylendiğine £ Vali ve C. H. P. Genel Başkan Vekili, dünkü kongrede Müzakereleri takip ediyorlar mehafili gayri ciddi telâkki ediyor Demokrat Parti Millet Partisi arasında C. H seçimlerde mağlüp etmek üzere bazı ma görüşmeleri yapılmakta yinları bigün lerde neşrolunmuştu. Bu şaylalara göre gan arasında Ba; bÖŞN Bir a Başbakan, İzmir D.P. ko (Hususl muhabi! Demokrat Partinin Ege Celâl Bayar'ın (Yeni İstanbul) da le Demokrat Parti Fin Hükümeti, Sovyet notasını inceliyor ithamları ihtiva ettiğini söyle harpten - beri ktedirler bazı gazçte arla Ald 'e müşterek bir cephe kurmak gayesiyle ler cereyan etmiş bulunuyorm neralin Ödemişteki zakerelerin bir netl kademeleri Demoratk ve Millet partilerinin birleşmesi mümkün mü ? atılmış olan bu suali Ankara siyasi mokr: . Mi dünü il kor Söyle ki, C. H. P. mahfellerine gö- re, birbirlerine bu derece hücum et-, miş insanların, gelmelerine imkân yoktur. ratlara göre, saylaların değeri tek- tisi mahfellerine £ #ey, saka ve hayal plânında dahi im- kânsız ve gayri ciddidir. beyanatını, Partisi merkezi şöyle tef- mgresine davet edilecek geldiğini söylemektedir. Bunun belirtilerinin yakın günler- de İzmirde yapılacak IÇ SAYFALARDA İKİNCİ SAYFADA Demirperde ardındaki temizlik ve Birleşmiş Milletler teşkilâtı Doçent Mahmut R. Belik ÜÇÜNCÜ SAYFADA Türkiyenin iktisadi kalkınması DÖRDÜNCÜ SAYFADA Edebiyatta ilham Abdülhak Şinasi Hisar Tahsil seviyesi bakımından memurlar Salâhaddin Demirkan BEŞİNCİ SAYFADA Hava âleti (Hikâye) Fikret Ürgüp Kadın - Ev - Moda Çinde geçim Dr. M. N. Özerdim CHP. Genel Başkan Yekili divor ki * Seçimi biz kazanabiliriz,, ğer vatandaşın dâvasını kendi dâvamıza ortak yaparsak” €. H. P. Genel Başkan Vekili “dün Şağıdaki nutku söylemiştir — Muhterem arkadaşlar, büyük bir Kilât kurmuz olan partimiz bükünlerde yer yer kongrelerini yapmaktadır. “ Şu Ana kadar 5 ilimizin konereleri ” bite Miştir. Geride kalan vilâyetlerde de dece il kongreleri kalmıştır. Bu. sena bötün kademe kongrelerimizde müstes: 'ma bir canlılık belirmekte ve her kon> gre büyük bir partili kütlesinin huzüc Fiyle yapılmakta. ve vatandaşlara hiz: et gayreti ön plns Tekire yakından ve Himiz kongrenizde. memleketin hayrına Temas eden her mevzün ele aimak do İayisiyle başarılı olmuştur. Siyasi ve ör. 'nek verici olmuştur. Sayın — Başbaka 'nimız kengreye 'gere€ vermişler günün Büdiseleri Ye politik aurum " itbar ir tesir yapmamıştır. yeniden bir-araya Demok-| dahi Tâyık değildir. Millet Par- ire ise, böyel bir Aldoğanın, tmektedir. - O Sözlerin mânası çe cak havayı yerlerinize kadar göz birleşmeyi teklif etmek değil, - De- Ve orada bu bavadan aldığını at Partiye C. H. Partisine kar: alışmalarınıza devamm ” edecilei mgreniz. gündemindeki mevatları llet Partisinin mücadele meto- l Tületı tadır. Biraz sönem kuz tavsiye etmektir. lar takip ar partisinin - karşısına — elinde) iln SN toplantılarda, ilhassa Demokrat Parti İzmir gresinde görüleceği iddin edi- inin İzmir il kon- Amerikalı mühendis, gresine şimdiye kadar alışılanı şeklin ğ Kilafına "Başbakan ile mühtel ba-| — Zonguldakta tetkikat yapacak | “icanlar aavet edilecek ve “kongrede leket dert ve meselelerini yakın | MZeREA a e Karaban y etillerinla Ü | bulunürlarsa, — kendilerini birçok Ve Der aN esaslı bir fikre anhip olacaklarım TT M