10 Aralık 1949 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 2

Sayfa $ YENT İSİTANBUL Serbest Sütun İnsan Hakları Günü 40 aralık günü Birleşmiş Mütlet- derce İnsan Hakları günü sayılmıs, Ve bunün dünyanın her yerinde in San haklarından ve hürriyetlerin. den bahsedilerek bunların kiymet Ve münalarının belirtilmesi karar İastırılmıstır. Gerçekten geçen yıl buün, yani 40 aralık 1948 de İnsan haklarını Ve ana hürriyetlerini terbit eden t Fİhi ehemmiyeti haiz. bir - vesika deşmiş — Milletler Umuml - He: ü tarafından kabul olunmun . ve n Cihansümul Beyan: 'altında bütün insanlı: di ve malı halin: Insanlığın belii 'bir dâvası olan İnsan hak ve hürriyetlerinin. onun mukadderatı üzerinde oynadığı büyük rol gözü nüne getirilince, bu tesbit ve İlân ının. tarihin dönüm nokta: 'dan birini teşkil edeceği ken: inden anlaşılır. Bilindiği veçhile — Insanlık tari. hinde mühim birer mevki isgal &- den Amerikan ve Fransiz n 'Beyannamelari de, sirler bar Bir kabul edilmiş olan İnsan Hakl Cihansümul Beyannamesinin. t Ve kiymeti hem mahiyeti, hem ariyle da: leşmin Mül. annamesi adının da iba- yalnız. bir. mil. bir bölgeye has fi kirleri değil lerinin hazır 've ümdeleri gihansümül bir. mahiyeti haizdir. Bu beyannamı lerin resmi makamları kar hur filozef ve / müti e mütaldalarının e hazırlanmız t Tetimal, lerin yani türlü hukuk ve kültür Çekten müşterek bir ideal teskil hükümlerinin herken tara: bilinmesine, anlaşılmasına Yazan: Zeki Mesut Alsan ve konferanslar tertip edilmesi vu- Tetiyle tev'iti uygun Görülmüstür. İnsan Hakları, Cihansümül / Bu- yannamesi bir. DİBACE ile 30 maddeden ibarettir. Dibace İnsan hak ve hürriyetlerini tesbit eden maddelere, bilhassa — milletleraranı hayat bakımından nasıl bir felsefe- nin, bir. konsepsyonun hâkim oi- düğünü açıklamaktadır. Dibacede Başlıca mucip sebep olarak “Beser allesinin tekmil — mensuplarında Mmevcut olan haysiyetin, ve bunla: IN müsavi ve devir kabul etmer hürriyetin, adaletin ve dünya ba Fışının. temeli olduğu,, belirtilmir dir Bu . süre anın Ve insan değerinin. devletlerarası “münase betler bakımından da ehemmiyeti ve ferdin devletler" hukukunun Şahaı olduğu esası tebarüz ettiril. İnsan — Hakları / demeci / yalnız fertlerin durumları ile alâkalı bir hayat telâkkisini değil, devletlera: Fası münasebetlere, dünyanın ba rın Ve nizamına temas eden fikir- deri 'de ihtiva ettiği için ehemmi: yeti ve gümülü daha / büyüktür Hakları Ve hürriyetleri bahis. ko. mUSU olan İnsan, bu beyanname | le mücerret bir şekilde değil. cemi- vlet içinde yaşıyan bir va. fatı İle de mütalâa edil. ukuki dürümü ona Yerbit olunmuştur. hak ve İnsan doktrini mahiyette olmakla beraber, henüz kesin bir şekilde — hal miş değildir. Çünkü - beyanname: nin Ihtiva ettiği hükümlerin, prn Siplerin hayata — geçebilmesi için daha İki fantiyet — safhasının ta- mamlanması Tâzim . gelmektedir. Bunlardan biri devletler arasında insan haklarının tatbikini anğlıya: cak sarih taahhütleri ihtiva eden bir sözleşmenin aktedilmesi. diğe Fi de bu tatbiki teminat altına ala çak tec Mis Milletler Teskilâtı ve uzuvları lenin bu safhalarını da ak için çalısmalara de Vam etmektedir. İnsan Hakları Beyannamesi, hür jisinin temel fikir isin, d bu günkü karışık ve buh ağmen, zat haysiyet ve değe ve hareketlere İnanılabili Küçük Haberler Madenlerimize 872 bin dolarlık malzeme veriliyor Washington, © (A.P) — BCA, İktisadi İşbirliği Teşkilatı - Marahali yardım plânı çerçeveninde olmak üsere, Taaden teşkillerinde ve inşaatta kulla: hilmak Üzere, Türkiyeye 872.000 dolar Kaymet tutarında elektrik — malsemesi vermeyi karar altina almıştır. Yuna- nistana da 65.000 dolarlık elektrik mal- eei verilecektir. İngilteredeki ara seçimi İşçiler kazandı. Brazaville © (YİRS) — İngilterenin gimalinde bulunan Bradford şehrinde yapılan ara seçimi, İşci Partisi namze- Ginin, Muhafazakâr rakibinden 4.000 Tey fazla almasiyle neticelenmiştir. YA Birlesik Devletleri iklaline Kavustu La Haye D AA (AİD) — Hollanda Meclisi Endonesya Birleşik Devletlerine Bafımlızlık tanıyan yuvarlak masa an: Kamalarını 29 mühalife — karşı Ti oyla tarvibetmiştir. Avustralya genel seçimleri yarın Lanâra © (YIRS) — G Yapılacak seçimlere 8:000.000 dan fan. İR Söçmen İştirak edecektir. yi Moskova O sLAP Haberler Ajaam tarafından dün bildirildiğine göre Gövyet Diğişleri Bakan / Vekili - Anörel Gromrko Türkiyenin Moskova Büyük F Çiki Muzatter Göker'i kabul ederek, Bu. Şük Biçinin, yakında itimatnamesini tak. Glm etmesi akkında görüşmüştür. Schumann iyimser görünüyor Fransız Dişişleri Bakanı, Avrupanın, birkaç aya kadar birleşeceği kanaatinde Paros 9 (AP) — Dişişleri " Bakanı Robert Schumann, dün gece — verdiği bir nutukta, Avrupanın birkaç ay sön-| ra, bundan iki sene evvel kimsenin ta- hayyüle dahi cesaret edemiyeceği bir| tarzda birleşeceğini söylemiştir. Kudüs Meselesi Londra, Montresl, Lake Success 9| (XIRS) — Bugün Birleşmiş Milletler| Genel Kurulunda Kudüsün milletlera-| rası hale sokulması meselesi görüşü-| decektir. Kurul, Kudüs için mülletleri rası bir Senato teklif eden Siyasl Ko- misyonun plânını kabul ettiği takdirde, Araplarla İarallin — şehri terketmeleri dâzımdır, Bu plânı gerek Ürdün, gerek İarall devletleri — protesto etmişlerdir. Kurulda yapılan konuşmalarda söz Jan İngiliz deleğesi, Iarail ve Ürâünün kabul etmiyecekleri yartları destekle-| miyeceğini hatırlatmıştır. Beri taraftan, Genel Kurul Bütçe Ko- misyonu, Kudüsün milletlerarası hale getirilmesine sarfedilmek üzere / Bir- leşmiş Mülletler bütçesine 8.150.000 do Jarlık bir tahsisat konulması yolunda-, Ki Genel Sekreter tarafından yapılan teklifi 4 muhalife karşı 25 oyla kabul etmiştir. Dünya Haberleri Kostov dâvasında garip itiraflar oluyor Muhakemenin sey itham el Sofya © (AP) — Kostov dâvasının bu sabahki oturumunda geriye kalan sanıklar sorguya çekilmiştir.” Bunlar dan, Bulgar kauçük endilstrisinin eski gefi 65 yaşındaki İvan Gevrenof, İngil. tere hesabına ekonomik sabotaj ve ca. susluk yaptığını niştir İfadesine göre, eski Maliyo - Bakanı Stefanov'dan aldığı talimata göre çalış mıştır. Bu gahis, devlet hazinesine 13 milyar levadan fazla (Cakriben 45 mil- yön dolar) zarar ika etmiş olmakla suçlandırılmaktadır. Gevrenot, — 1947 yılında İngiliz İntellicens - servisine, Bulgaristan'ın belli başlı sınal teşeb: büslerinin istihsal kapasiteleri hakkın- 'da malümat, verdiğini söylemiştir. Gevrenof'un evvelce vüsi araziye ve kauçuk fabrikalarına sahip olup, Bulga ristanın en zengin adamlarından - biri olduğu söylenilmektedir. Bu şahıs 1044 'te Bulgaristanın “kurtuluşunu,, müte- akıp Komünist Partisine intisap et Kendisinden sonra dinlenilen sanık, Sofyadaki Yügoslav Elçiliğinin — eski müşaviri Blago Hacı Panzov kendi ne isnad edilen suçü kabüllenmiş - ve Sofyaya, Yugoslavya Dişişleri Bakan- hi Genel Sekreteri Pavel Latinoviç akların şahsında, Titoyu mek gayesini belirtiyor tarafından / gönderildiğini söylemiştir. Hacı Panzov'un Iddiasına göre, kendl. sine casunluk faaliyetlerine girişmesi hususunda talimat verilmiş ve Yugos- Javyanın 6 devirdeki Sofya — Büyük Elçisi Obrad Cicmal'ın kendisine bu fanliyetlerinde — yardım - edeceği — be- lirülmiştir. Cicmal hâlen Yugoslavyangn dra Büyük Elçisidir. hakkında Kostov. dâva Lehteki yorumlar Paris, Belgrad © (YİRS) — Solcu Frane'Tireur, Fransiz gazetebi Konto- vu destekliyor. Gazete Bulgar Mahker Mesini bir sahna oyununa ve / Bulgar Polinini de bir rejisöre - benzetiyor ve Kostov'un cesaretini övüyor. “Le Mone| de, gazetesi şöyle diyor: “Kostov yar gıçların önünde baş eğmedi. O, Bulgar komünistlerinin kendini desteklediğini, biliyor ve onun için de cesaretini kay- Belgrad Yugoslav Tanjug Ajansının mahkeme salonuna girmenine müsaade edilmedikini ve Kostov'un ifa- desinin Tasa Ajanıı tarafından yayın: Tanmadığını bildiriyor. Aleyhtekl yorumlar Moskova 9 (YİRB) — Sofya — Halk Mahkemesi vatan halni Kostöv'an mas: kesini düşürdü. Hollanda Parlamentosu Endonezyayı resmen tanıdı Londra, — Hilverson, La Haye © (YIRS) — Hollanda Millet — Meclisi Endonezyadaki İdarenin, Federal En- dönezya Cumhuriyetine devredilmesini 20 oya karşı Ti oyla kabül etmiştir. Bu karardan sonra, tanınmış. Hollan- dalı siyaset adamları, radyo ile Endo- 'nezya Cumhuriyetine tebrik mesajla- ı göndermişlerdir. Endonezya Birleşik Devletleri 27 aralık tarihinde resmen kurülmüş olacaktır. Birleşmiş Milletler Kuruluna — bağlı Gida ve Ziraat Teşkilâtında bulunan Libya 1952 ye kadar Birleşmiş Milletler arasında kalacak Londra, — Lake Suüccess: © (Ap), (YİRS) — Birleşmiş Milletlerden dün gece alınan haberlere — göre, Genel Sekreter muavini Adrien Pelt jid #ene müddetle Libyada Birleşmiş Milletler, Yüksek Kömiserliğine tâyin olunmuş- tur, Bu tâyinin Genel Kurulca tasdiki gerekmektedir. Pelt 1 ocak 1952 tari- hine kadar Libyayı idare edecektir. Fritalux Paris © (AP) — Fransa, İtalya, Bel- çika, Hollanda ve Lüksemburg, “Pri- falux,, adı verilen ittifaka girmek su- zetiyle aralarındaki malt ve ekonomik, bağları kuvvetlendirmeyi - kararlaştır mışlardır. Keyfiyet bugün — yetkili bir Fransız gahsiyet tarafından açıklan- ır. Andlaşmayı resmen ilân eden bir tebliğin bu akşam — yayınlanması| beklenilmektedir. Monte Carlo, $ (YİRS) — Fritalux Birliği, yani Fransa, İtalya, Hollanda, Lüksemburg ve Belçikanın dahii olduk- ları iktisadi ve mali teşekkülün uz. Manları, çalışmalarına dair bir tebilğ, yayınlıyacaklardır. Tebliğin bu gece vey Janması mühtemeldir. Londra 9 (A.A.) (Lps) — Bakanı M, Bevin önümüzdeki ay Sey- Jan'da yapılacak olan Britanya Müllet-| leri Topluluğu Konferansına iştirak e- decek İngiliz Heyetine başkanlık ede- cektir. Heyetin diğer üyeleri arasında Sömürgeler, Bakanlığı Müsteşarı Noel Baker ve Güneydoğu Asyadaki İngiliz Yüksek Komiseri Malcolm M 'nald bulunmaktadır. Endonezya delegesi basın toplantısın. da demiştir. ki: “Endonezya — Asyada komünizme karşı koyacak tek memle- kettir. Çünkü, Endonezya halkı müs- Tümandır. Komünizmin yerleşemiyece. Bi bir camla varsa, o da müslümanlık. Endonezyada yeni bir basın ajansı kurulmüştur. Bu afans, siyasi sebep- lerden dolayı hapsedilen gazetecilerin best birakılması için teşebbünlere işcektir. - Avusturyadaki Üniformalı caniler kim ? Viyana © (ALA.) (Reuter) — Avuz- turya Başbakanı Leopold Figi, Avus- turya polisini “üniformalı caniler karşı sitâhlandırmak. müsaadesini l temiştir. Başbakan, — Müttefikler - Konseyine yaptığı bir müracatta son — Üç hafta Zarfında Viyanada ve Aşağı Avüstür- yada “İyice ailâhlı Üniformalı kim ler,, tarafından işlenen bir seri “deh. get verlel cinayetleri, zikretmiştir. Başbakan, çok geniş mikyasta ihiâl edilen halkın ve Avusturya polisinin empiyetini temin için silâhların istima- line müsaade edilmesi gerektiğini bil. dirmiştir. Çekler temizliğe doyamıyorlar Londra © (YİRS) — Çekoslovak Ko- münlst Partisinin Genel Sekreteri Ru: dolf Stanovaki parti İleri gelenlerine, verdiği bir beyanatta, parti dahilinde Kaynaşan düşmanca — küvvetlerin im. hasından bahsederek, bunların bilhas- aa Sövyet Rusya'ya kargı menfi fikir. lerin beslenmesinden ileri geldiğini ve yökedilmeleri lazım gel iğini söyledi. Marshall plânı bu yıl 8 milyar dolar Washington © TALA.) (Reuter) — Tktisadi İşbirliği İdaresine mensup ren- mi bir şahsiyet, Marahall yardımının Üçüncü senesi için Kongrenin 3 milyar dolarlik tahsisat kabul edeceğini aö lemiştir. Kongre, 2, Ankara 9 (Husüsi muhabirimiz. bi Balıkçılık Kongresi, bugün Ticaret ve Bi danmıştır. Toplantıya, Toprak- Mahul leri Ofini Genel Müdürü başkanlık et İzmir, İstanbul ve diğer kıyı şehir ekelerin iştirak ettik. kanlık Su - Ürünleri Mütehaamaları da katılmışlardır. Kon- grenin asıl mevzuunu; Marahali yar. Ozmandan — balıkçılıfımızın. sanayiler eai için elde edilen 2.8 milyon dolar- Galanacağı meselesi — teşkil etmiştir Köngrede ayrıca balıkçılık mevzut. 'tına ne gibi maddeler ilâvesinin doğru olacağı bususu da bahi movzuu ol- müştür. — Marshali yardımının — gekii Tayfasızlık yüzünden İzmirde kalan gemi Dorado'yu İzmir tüccarlarından birinin satın aldığı söyleniyor İzmir 9 (Hususl muhabirimiz bildi. Fiyor) — Limanımızda uzün zaman- dan beri bulunan . Panama — bandıralı Dorado vapurunda mürettebatın ücret meselesinden gemiyi terketmeleri üze- Fine vapurun sahibi olan bir Yunanlı Dorado'yu satılığa çıkarmıştır. Bugün verilen bir. haberde İzmir fabrikatörlerinden Rahmi — Filibelinin 2 buçük milyon llraya (Dorado) yu satın aldığı söylenmişse de kendisi bu haberi teyid etmemiştir. İzmir - Ankara yolculuğunu kısaltmak için çalışılıyor izmir 9 (Husust muhabirimiz. bildi- iyor) —- İzmir —— Ankara tren yol sulukunu kısaltmak ve haftada - bir Kün işleyen İzmir — Ankara yolunu 13'saat azaltan EGE ekapresini haf 'tada iki sefere çıkarmak üzere, Dev. det Demiryolları Genel Müdürü bizzat tetkiklerde bulunmaktadır. Aydında tren, bir kadını çiğnedi İzmir 9 (Husust muhabirimiz bildi- Tiyor) — Aydının Ortaklar bucafına, rkasında bir torba olduğu halde yaya Olarak gitmekte olan 60 yaşlarında hüviYeti Meçhul bir kadın, tren ol üzerinde yürürken arkadan gelen tre- 'hin çarpması neticesinde kaburga ke- mikleri kırılarak ölmüştür. Hüviyeti araştırılmaktadır. Bir Amerikan üstçavuşu otomobil kazasında öldü İzmir 9 (Hususl muhabirimiz bildi- riyor) — Evvelki gece Bornova aafaltı üzerinde kullandığı Jip otomobili e virafı dönerken büyük bir ağaca çar- parak ölen Amerikalı hava başçavuşu (Mart) 1n cesedi/bu sabah, Almanya- daki hava Üssünden kalkarak İzmire gelen bir Amerikan askeri uçağına törenle yükletilmiştir. Törende — havı çılarımız da bulunmuş ve uçak, cese- di New.York'a götürmek üzere İzmir- den havalanmıştır. Russeli Dorr, Kahireye gitti Ankara, 0 ÇALA.) — İktisadi İşbir gi İdaresi / Türkiye İcra Komitesi Başkanı Ruasell Dorr ve Bayan Dorr, bugün husust bir uçakla Kahireye ha- İreket etmişlerdir. Russeli Dorr pazar- tesi günü memleketimize — dönecektir. Tohumlük tevzlatı Ankara 8 ÇALA.) — Tarım Bakanı Anadolu Afanmı mühabirine — verdiği beyanatta 1048-1640 Ekim yılı güz dük ekimleri için tohumluk tahsisi ve 'dağıtma iş ve faaliyetinin fülen sona erdiğini bildirmiştir Memleket Haberleri Balıkçılık Kongresi 5 milyon dolarlık Marshall nasıl faydalanılacağını tesbil momi Bakanlığında top- | yardımındar. edecek mevzuunü tetkik lindeminde şunlar vardır eden — Komlsyonun 1 — Serbest piyasanın yapmak ist diği şeyler nelerdir? 2 — Amerikadan getirtilecek mal- zeme neler olmalıdır? yi midir Hariçten mütehassıs getirilmeli omisyon, 350 bin dolar mükabilin- de av mahallerinden piyasaya balık nakletmek için bu sene yedi adet kirk tonluk, beş adet 20 tonluk — nakliye) doğrü olacağı Komisyon, yarın, getirtilecek bu tek- nelerin bir elden mi, yoksa müteşeb- bise devredilmek süretiyle mü işletiler ceki mevşuunu münakaşa edecektir. Kanunu tatminkâr mı? Ankara © (Hususi muhabirimiz bil- diriyor) — İçişleri Bakanlığı valilik- lere gönderdiği bir tamimle “Temmuz. 1840 sonunda yürürlüğe — Ejren İler Tümrenl — Kanunünün — hazırlanmasına Amll olan rüh ve prensiplere uygun gekilde uygülama safhası - bulup bul- Madığını da sormuştur. 'Tâmimde ayrıca "Kanunun uygulan- mhaından bugüne ka: reddütleri izale edip etmediği Teddiidü. mucip sebepler Varsa/ bunle Fin da İzalesi ve kanunun bildirilmesi istenmektedir. Basketbolde Galatasaray ve Harp Okulu rakiplerini mağlüp ettiler Ankara 9 (Husust muhabirimiz bil diriyor) —Saraçoğlu Kupası basketbol dandı. Spor'u 26-18 yenmiştir. İkinel maçta Gali yazal Bilgiler Okulunu yenmiştir. Mâçlara yarın devam edilecektir. Hava alanlarımız takviye ediliyor. Ankara, 8 (Hususi mühabirimiz bil- dlriyor) — Memleketimizin — muhtelif yerlerindeki hava alanlarının yeni u- çuş piltleriyle takviyesine devam edil- Mmektedir: Bümcağut Alanındaki hane garların önüne Inşa edilen dar pistin Taşaatı. bitmiştir. Bursa — Alanındakl vçuş pisti da düzeltilmiştir. Şimdi Di yarhakır Hava Alanında 3 kilometre uzunluğunda, bir pist inşaatına/ bi danmıştır. Bu inşaatta Amerikan yar. dim malzemesinden alınan — büldozer. ler kullanıldığından, pistler kısa — bir zamanda ikmal edilmektedir. Ankara Ekspresinde yataklı yer sıkıntısi önleniyor Ankara © (Hususl muhabirimiz bil- diriyor) — Yataklı ekapresinin kaldı. sılmamı Üzerine İstanbulla Ankara ara- sinda yataklı yerler. günlerce evvel tutulmakta ve çok kimseler yer bula- mamaktadır. Bu vaziyetin önlenmesi için Ankara ekspresine bir yataklı vagon daha ilâ- ve edilmiştir. ir beş ay Keçmiş bulunduğundan bu devre içinde ne gibi| müşkültln karşılaşılmış olduğu ve bu mevzuda evvelce İllere gönderilen ge- nelge İle yapılan açıklamaların tatbi- katta beklenilen faydayı temin ve te- sorül- düktan sonra: “HAlen müphem . ve te-| Tayıkiyile| uygülanabilmesi hakkındaki düşünce-| lerinin de tesbit edilerek — Bakanlığa| maçlarına bugün Siyasal Bilgiler Oku- Pu salonunda Büyük Millet Meclis Baş- kanının topu oyunculara atışiyle baş- Tik maçta Harp Okulü Gücü Moda, saray 30-28 Si- Şehir chberle;"İ Otobüslerde talebe pasosu Üniversitelilerin - dünkü toplantısında — alınan kararlar gizli tutuluyor Istanbul Üniversitesi Talebe Birliği dün, bütün fakülte cemiyetleri idare heyet'erinin iştirakiyle — bir. toplantı İtertip etmiştir. Burada alınan karar. lar gizli tutulmaktadır. Gençlerin bil. hasta otobüs pasolariyle, İlsan tedri. atı üzerinde durdukları zannedilmek- tedir. Dün, Cemil Bilsel ve Hıfzı in hâtıraları anıldı İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakül- tesi Devletler Hukuku Enstitüsü dün saat 16.30 da hir toplantı yaparak e Ki Rektör merhum Cemil Bilsel'in hA- fırasını tâziz etmiş Ve — hizmetlerini belirtmiştir. * Kiymetli edebiyatçılarımızdan, Bo- gaziçi Lisesi Müdürü —merhüm — Hifzi Tevfik Gönensay'ın hâtırasını anmak için, Mezunlar Cemiyeti tarafından dün Lise binasında bir anma töreni tertip edilmiştir, Toplantıda söz alanlar mer- humun kaybından mütevellit üzüntülek rini belirtmişlerdir. Adalet Sarayının temeli mart ayında atılacak Uzun senelerdenberi inşasına başla- namayan Adliye Sarayının temeli önü- müzdeki mart ayında atılacaktır. Öğ- rendiğimize göre inşaat masraflarının tamamı bu seneki bütçeye Konulmuş- tur, Bilindiği gibi Saray, Sultanahmet- le Divanyolu arasındaki arazi üzerine kurulacaktır. Caddeye nazır olan - bir mra mesken ve dükkânlar hariç, arka tarafın istimlâk işi bitirilmiş ve Divan- yolundaki binaların da satın alınminsı tamamlanmıştır. - Yalnız bu binaların 'yeri müstakbel sarayın bahçesim teş- kil edeceğinden Inşaatın sonuna kadar bunlar yıktırılmayacaktır. Yeni alınan bu karar mezkür yerlerde - oturanları çok sevindirmiştir. Şimdilik yıkılmasından — vazgeçilen bu binalar inşaat müddetince ana cad- deye kargı bir set vazifesi de görecek- lerdir. Kabul edilen projeye göre, Fi- ruzağa camli yıktırılmayarak restore edilecektir. Tarsus, turistik seferlere hazırlanıyor. | — Mükaddes yıl dolayisiyle Vatikanı zi yarete gelecek olan hacılardan. bir kıt. mini yürdümüza getirmek için tahsisi. düşünülen Tarsus gemisinin yapaon ı turüstik seferler hakkında - tetkilirt yapmak üzere Denizyollarından bir e- yet yakında Doğu ve Batı Akdecia Timanlarına gidecektir. Bir kamarot taltif edildi Geçenlerde Kadıköy vapurunda için- de hayli para ve kıymetli senetler bu. dunan bir çantayı sahibine teslim eden kamarot Mehmet, Denizyolları İdare- since bir takdirname ile taltif edilmiş- fir. Kendisine ayrıca bir maaş nispe. ünde ikramiye de verilecektir. Fenerbahçe takımı Ankaraya gitti Fenerbahçe futbol takımı iİki maç yapmak Üzere dün akşamki eksprasle Ankaraya hareket tötmiştir. İran Konsolosluğu yalanlıyor Ruslar, İranda karakol kurmamış Şehrimizdeki İran Konsolasluğundan aldığımız 9 aralık tarihli bir. yazıda Astocinted Press Ajansının — verdiği bir Mabere göre, güya — Tahranın 162 mil şimal doğusundaki petrol minta- kasında Sövyet mskeri birlikleri tara- fından İnan topraklarında bir karakol tesis edildiği hakkındak! haberin aai e- sası olmadığı bildirilmekte ve tekzibi rica edilmektedr. YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU EDEBİ ROMAN -10- Şu halde ne yapmalı idi? Halk Partisinin ve Halkevinin gençleri bütün ümitlerini mebusların gelişine bağlamışlardı. Dertlerini bir onlara aça- bilmek imkânını bulsalar muvaffak olacaklarını umuyorlardı. Nitekim, bunlardan biri, Halkevin- e yapılan bir toplantıdan çıkilırken her mahzu- Tu göze alıp yavaşçacık Halil Ramiz beyin yanı- SA Sokuldu ve yalnız onun işitebileceği bir senle — Beyefendi; dedi. Deminki beyanatınızdan Dek çok istifade ettik. Memleketin bütün büyük düvalarını deşip açtınız. ehemmiyetli mesele gu malümunuz olan belediye- Hin Vaziyetidir ve bunun bir an evvel halli lazım gelmektedir. Kaç zamandır, kimseye JAf anlata- Miyoruz, Senelerdenberi bu işin başında tutulan Zat, zavallı bir müstahasedir. Biraz evvel kendi Közlerinizle gördünlüz, siz konuşurken durmadan Uyukluyordu. Gerçi, namuslu bir adamdır, fakat elinden hiçbir şey gelmiyor. Dünya ile alâkası kesilmiş yorgun bir ihtiyar,,, Halil Ramiz, bu toplantıdan zaten yüreği bez- gin ve kırgın ayrılıyordu. / Rençberden, tüccar- dan, avukattan, muallimden, küçük sanat erba: bindan ve politikacılardan müteşekkil bir kala- Balık önünde milletçe bir ekonomik kalkınma xa yesi hakkındaki fikirlerini derin bir samimiyetle, büylük bir gevk ve heyecanla izah etmiş; buna ancak müşterek gayretler, müşterek fedakârlık- 46 PANORAMA Fakat, bizim için en Jdundan varilabileceğini söyle- Miş ve demiştir ki: — Bizlm için ekonomik kalkınma dâvası, nor tekâmüllerini tamamlamış birçok garp memleketlerinde olduğu gibi sadece bir Iyi idare, bir kuvvetli teşkilât meselesi değildir. Bu, bizim için, her geyden evvel bir ahlâk, bir vatanper- verlik işidir. Asırlarca süren kapitülâmyon Teji: minden henliz kurtulmuş bulunuyoruz. Bütün ti Caretimiz daha düne kadar ecnebilerin elinde 1di. bütün fatihaal kaynaklarımızı ecnebiler sömürü: yordu; Avrupa endüstrisinin çarkları, böylece, yüzlerce yıl, yok pahasına 'Türk köylüsünün ve mi gerilikte kalmış - diğer köylülerin alinte- riyle yağlanın cilâlandı ve hâlâ da öyle ol- maktadır. Türk milletinin, milli kurtuluş savaşına atılışında yalnız istilâ ordularını vatan toprak- Jarından #ürüp çıkarmak ve siyasi İstiklâli ka. mlesini görmemelidir. Türk milleti ayni da ve ayni derecede bu iktisadi esaretten kurtulmak için de kan dökmüş, can feda etmiş- tir. Zaten iktisadi esaret altında yaşıyan bir mil- detin siyasl iatiklâli olur mu? “Şu halde, arkadaşlar, bilmemiz Jâzım gelir K, memleketimizin ekonomik kalkınma davamı, lli kurtuluş savaşımızın ikinci safhamı demek. tir ve menfaat kaygılarımızı unutarak, uzun bir müddet için türlü mahrümiyetlere katlanarak el birliğiyle başarmak mecburiyetindeyiz. — Yokan herken kendi başının derdine düşer; — gemisini kurtaran kaptandır derse, bu yeryüzünden sili- 'nİp süprülürüz; hep beraber silinip süprülürüz. Mebus Beyin, aşagı yukarı bu şekilde nihayet bllan beyanatından ve bunu takip eden hararetli alkışlardan sonra dinleyiciler arasında söz isti- yenler olmuştu. Halil Ramiz, bunların söyliyecek- leri — geylerin — kendi — ideolojik — hashihaline bir yankı teşkil edeceğinden emin, ağı yüreği: “ 'ne gelmiş bir halde dinlemeğe hazırlanırken bir de ne görslün? İlk konuşmağa başlıyan malümat- h avukattan son konuşan aydın kafalı rençbere kadar açtığı bu geniş millet dâvasını, - sıra ile, Künün daracık bir meselesi içine tıkıvermesinler Mi? Bu metelo, bu meselecik neydi? Halil Ramiz, pek iyi hatırlamıyor, hatırlamak da istemiyordu. Denilebilir ki, gu anda o bütün mânasiyle alay edilmiş bir adam dürümünda İdi, Adeta onların sözlerindeki basitlikten, düpedüzlükten değil, ken- di sözlerinin mübalâğalı ateşliliğinden ve bu'mu: hit için fazla orijinal mantığından / utanıyordu. İşte, onu, yakasından tutup yere sermişlerdi. Ona demişlerdi ki: “Sen neler sayıklayıp dürüyorsun, efendi? Hele bir gözlerini aç da etrafına bak. Biz nerdeyiz, sen nerdesin? Biz ne düşünüyoruz, sen neler söylüyorsun? Güzel JAflar ettin, Alâ; / biz de alkışladık. Fakat JAfia peynir gemisi yürü ez. Yok "Milletçe kalkınış”, yok, “Kurtuluş sa- yaşı: “Kapitülâsyon-devri”, bunların bi zim birleik kaygimiz olan bağlar işiyle münı Bağlar, evet, bir bağ işinden bahsedilmişti İki yıldanbori, bağlara ya kum basmış, ya hak- talık gelmiş, mahstil ahınamamıştı. Üç yıl evvel, gerçi mahsul boldu, iyi İdi. Boldu, iyi İdi ama, fiyatlar düşüktü. On para kâr getirmedi. Hükü- met başta olmak Üzere, bu felâketi işitmiyen, bilmiyen kaldı mı? Fakat, işte, maliye, zavallı bağcıların yakasına yapışmış İA Ki taksitler diyör; fakat, işte, Ziraat Bankası bağlara haciz koymuş, satılığa çıkarmak istiyor. Mebus Bey ler, vatan şarkıları çağırmaktan vazgeçip bü derde bir devâ bulmalıdırlar. Bu dert! Lâkin bu dert de halkın binbir türlü derdi gibi Halil Ramiz'in “Milletçe bir e- konomik kalkınış” dediği büyük dâvanın için. de değll mi? Bu hakikatı onlara nasıil anlat. mali? Halil Ramiz'de artık ne düşünmiye, ne 'de düşündüklerini toparlayıp söylemiye takat kalmıştı. Bütün fikirleri, inandığı bütün pren- sipler birer sabun kabarcıkları halini / almı beyninin içinde sönüp sönüp gidiyorlardı. Karanlıkta yanına sokulan partili gencin 'ne demek İstediğini, hangi belediye reisinden bahsettiğini anlamamış gibi dalgın dalgıin dü- gündü. Bir müddet, onunla / hiçbir. şey konuş- Maksızın yanyana yürüdüler. Ayrılacakları we ada elini sıktı: “—'Bu İşi yarın arkadaşlarla birlikte gö- Tüşürüz” dedi. Ytt Neşet Sabit, Halil Ramiz'e bir kaç dakika başbaşa kalmak fırsatından istifade ederek; Bilmem, dedi; bu işe / karışmakia Parti binasının basık tavanlı bir odasında, ye- ni belediye relal geçimine dalr yapılan oldukça sıkıni. bir toplantıyı yarıda hirakarak biraz nefes almak ve serinlemek için bu binaya bi- Üşik Millet Bahçesine çıkmışlardı. Halil Ra- miz, bir yandan mevsimin ağır scağı, öbür yandan uğradığı bir sürü ruh ve fikir hezimet- deriyle o kadar bunalmışti ki, az kalsın arka- daşının bu aünlini bir ağır kürürle ağaına ti- kayacaktı. Güç belâ kendini tuttu: Endişeni pek anlıyamadım; dedi. Endişem gu ki, biz, buraya bir belediye ve- isi meselesini halletmeyo gelmiş değiliz. Bu hu- susta hiç kimseden bir salâhiyet de almadık. An: karadan aynlırken gerek Dahiliye Vekili ile, g vek KAtbi Umuml ile vilâyete ait bir sürü işler hakkında görüşüldü. Pakat, ne bizim tarafımız. dan, no de onlar tarafından bu meseleye tema bile edilmedi. Burada ise Valinin Ve Parti Rel- sinin hallerini görüyorsun. — Beyirci gibi dürü. yorlar. Öbür mebus arkadaşlar da - hâkeza. Şu halde, yalnız benle gen, Parti ile Belediye Meclisindeki bir hizbe uyarak, bu harekete öne Aayak olmuş bulunuyoruz. Ne dersen de, bu aca- yip bir vaziyettir. Halil Ramiz, arkadaşının sözünü Kestiz Dur be birader; hâdiseyi bu kadar da bü yültmiyelim; dedi. Bir defa ne sen, ne de ben bu işe Validen, Parti / Relsinden ve diğer m buslardan daha fazla / karışmış değiliz. Biz de onlar gibi seyirci vaziyetindeyiz. / Gördün; ne Mmünakaşaya karıştık, ne reyimizi - belli ettik; 'ne de şü Veya bu tarafı tuttük ve tam intihap disteleri tesbit edileceği sırada — dışarıya çıktık. Yarın sabah da başımızı alıp buradan kalkıp gideceğiz, Bundan başka partinin gençlerini de bu teşebbüse girişmek — hususunda hiçbir. veç- hile teşvik etmedik. Bize başvurdukları zaman 'Aferin çocuklar, pek iyi ediyorsunuz!” dee medik. Hattâ onlara sordük: “Vali Beyle par- 't relsine danıştınız mı?” Onlar da, bize esasta anlaşmış olduklarını, yalnız yeni seçilecek rels namzedi hakkında bir karara / Varılamadığını söylediler. İşte, — Velev Ki böyle olsun.. Bundan ne çıkar? (Devamı var) 50