3 Aralık 1949 YENİ İSTANBUL Cumartesi SİYASİ — İKTİSADİ & Şehir dışı * Sayı 3 — 10 Kuri Beyoğlu - Müellif Caddesi 6-8 Posta — Kutusu 2100 - Beyoğlu Abefiel — Türkiye İçin senâilöi” altı aylığı İ7, üç aylığı 9 liradır V[l HBAŞ manlaketler . İK miklldir TAKİL GÜNLÜK Tesis eden HABİB EDİB TÖREHAN İlânları Gncr sayfada - santimi GAZETE resi 2 diradır. İlânlardan — hiç- bir. mesluliyet — kabul edilmez Telefon - 44756 - 44757 Santr Telgraf Adresi : Hetlo. İstanb Şit e yebis POLiTiKA KB 2-X11- 1949 TLANTİK Paktına AA 'ki devletin “savunma bakanı bir müddetten beri - Paris'te toplanmış bulunuyordu. Dün geç va- kit neşredilen bir tebliğde, çalışmaların tam bir ahenk içinde cereyan ederek üç nokta Üzerinde karara varılmış ol- duğü, bildirilmektedir mensup on Bunlardan biri Şimali " Avrupanın müdafaa stratejisi, diğeri Pakt'a da- hil memleketlerin silâhlanması, üçün- Cü nokta da, Pakt'a dahil memleket lerdeki orduların koordinasyonudur Müzakerelere Amerika Savunma Bakanı Johnson riyaset etmiştir. Bu, aynı zamanda şu demektir: - Öteki Akitler, kendi silâhlanmalariyle kendi müdafaa plânlarını, müşterek bir mü- dafaayı göz önünde tutan — Ameri plânına göre ayarlamışlardır. Bilindiği gibi,-Brüksel anlaşmasına dahil memleketlerin de - bir müdafaa plânları ve bunun tatbikına nezaret etmek üÜzere - tevhit edilerek, Mareşal Montgomery'nin kumandasına tevdi edilmiş bir genelkurmay teşki- Jâtlârı vardır. Atlantik Paktı imza edildiği gün- den beri, buna ait müdafaa sisteminin | en iyi'ne şekilde organize edilebileceği | meselesi, ön plâm işgal etmekte ve Brüksel Paktı müdafaa sistemiyle | hangi esaslar dahilinde telif edileceği münakaşa edilmekteydi Gerçi, her iki anlaşma ve bunların müdafaa sistemleri, aşağı yukarı müş- terek bir hareket — noktasına malik- ti: Şarktan gelecek bir tehlikeyi ön- | lemek! — Bu böyle olmakla beraber, | nihayet Brüksel Aanlaşması, İngi tere - Fransa - Felemenk - Belçika - | Lüksemburg — arasında — Avrupanın bir parçasına <ait bir bölge an- laşmasını; — Atlantik Paktı ise, bütün Avrupa ile Birleşik Hükümetlerin ica- bında müştereken silâha sarılmalarını âmir ve çok daha şümullü müdafaa hesaplarından doğmuş daha geniş ve aha ehemmiyetli — bir anlaşmayı ta- zammün ediyordu. Vaziyet, şimdiye kadar — öyle inki- Şafçetmiştir ki, hem Brüksel, hem de Atlantik “anlaşmalarınım ” müdaraayar müteallik olan hazırlıkları birbirinden müstakil olarak ilerlemiştir. Fakat | bu, görünürde — böyledir. — Hakikatte Atlantik anlaşması, siyasi — muhtev siyle olduğu kadar, askeri hazırlıkları | bakımından da, diğerini ihtiva ve iha- | Birleşmiş Milletler toplan tısında Vişinski konusuyor. Atlantik Paktı Savunma Bakanlarım.glantısı Ele alınan dört meselede tam bir anlaşmaya varıldı ta eden bir formüldür YİRS) — Bugün beş saat- üzerinde karara vardığı bildirilmekte- Binaenaleyh, Avrupanın — müdafaa | an' sonra Atlantik, Pak- dir. stratejisi, memleketlerin silâhlanması, | * vletlerin Savunma Bakan- — 1 — Atlantik yahut orduların koordine edilmesi der- | lAtının neşrettikleri müşterek — tebliğ plânının hi ken, bütün bu işlerin Brüksel formü- | toPlantının tam bir samimiyet havası Âza devletlere lüyle Atlantik formülü arasındaki ir- | İSinde cereyan ettiğini ve Savunma zat temini'işi hususunu programa bağ- tibatlara göre düşünülmüş olduğundan | Bâkanları arasında —hiçbir — ihtilâfın laması, Bönlie sütemek Vüabudır. mevcut olmadığını belirtmiştir 3 — Atlantik Paktı müdafaa — plâ- Bi d meklbişmen e£ Za ll |2 ae ı..,.w_'vm'_.':', toplantısının. su ninın. koordinasyonu, bidayette görüşülürken, her türlü yar- Haa Çit e AD LE PEN ç teykalat folkmı; B nın hazırlanması, dımı Amerika yapacağına göre, leketlerin tek tek aklından geçen, klâ- Sik ordu yahut donanma yahut ha- VA kuvveti esasına göre bütün bu si- lâhlanma nevilerine hep birden ve bi- FİNCİ sınıf bir malzeme ile malik maktı. Meselâ, hava kuvveti denince, hava kuvvetinin kaç buna ait kaç türlü uçağı yahut uçak-savar tertibatı varsa, bunlara cümleten ma- lik olmak gayesi güdülmekteydi Ve, ya bunun çok ağır bir külfet olduğu ileri sürülerek, silâhlanmakta- ki müşkülâttan dem vuruluyor, yahut da, Amerikalılardan, kendilerini baş- tan aşağı her nevi silâhla donatmaları talep ediliyordu. ol- Şunu da ilâve edebiliriz ki, Bibi şimdiye kadar donanmada ve Fransa gibi de kara ordusunda bü- yük devlet ölçüsünde kadro ve silâh- İngiltere lara malik olmuş — büyük devletler Açin, silâhlanmayı bir başka şekilde düşünmek —hem güç, hem de, biraz haysiyeteşikendi Halbuki Amerikalıların — bidayetten beri telkin etmek istedikleri fikir velâ müşterek bir siyasete, arkasın dan da müştefek bir müdafaa sist mine karar vererek, deniz, kara ve ha vada, vazife ve silâhları, rasyonel bir plâna göre paylaşmaktır. — Ve, ağır silâhların bedelleri de ağır olduğun n, işin bu tarafını Amerikaya bıra- Neşredilen tebliğde tebarüz ettirildi ğine göre bu konuşmalar — sırasında hiçbir. memlekete karşı bir - taarruz plânı ile meşgul olunmamıştır. Toplantının müt müteakıp Johnson Kapanmasını — hemen Amerika Savunma Ba- Kurmay — Başkanı Bradley, Başkan Tru- man'a görüşmeler hakkında rapor ver- mek Üçere ha General Omar 'a yoluyla Washington'a hareket etmişlerdir Stokholm 2, (YİRS) — Bugün be- yanatta bulunan İsveç Başbakanı İs- veç'in Atlantik Paktı ile alâkalandığı- nı ve hiç bir ittifaka dahil ol evvelce vermiş- olduğu sadık kalmak niyetindedir Paris 2, (YİRS) — Fransız Savunma Bakanlığına mensup bir şahsiyetin bli- dirdiğine göre, Atlantik Paktına da- hil 12 devletin Savunma Bakanları toplanacak- namak karara sonra gene Pariste Bradley Avrupa Müdafaasında Fransa ön plânda 1952 senesine kadar 35 karak, —daha hafif olmakla beraber aynı derecede mühim diğer silâhlarla yetinmektir. Gene bir misal vermek lâzim gelirse, farzedelim ki biz, At- lantik müdafaa sistemine dahiliz ve donanma bakımından, bir takım des. troyerlere — değil de, büyük zırhlılara malik olmak istiyoruz. —Yahut — tam vasıflı bir harp donanmasına! — Bes. belli bir şey ki, bu gemileri bize ver mek, — bütçemizi çökertecektir. — İşte Avrupa memleketlerinin durumu, nis- | pet ölçüsünü muhafaza etmek şartiyle en budür. Onlar da, artık eski si Jâhlanma yükünü taşıyacak bir du rumda değildirler Binaenaleyh, müşterek müdafaa sis- | temine karar verip, bunun icap ettire- | ceği vazifeleri ve silâh nevilerini, gü- | zelce paylaşmak lâzımdır Öyle sanıyoruz ki, Paris'te bu sefer verilmiş olan - kararda, bilhassa — bu | noktaya ehemmiyet verilmiştir. Koor- | dinasyon çünkü, rasyonel olmak- için bu olmak lâzımdır Parlâmentosunda — bundan - bir hafta evvel yapılan dış siyaset görüşmeleri Fran tü l esnasında Alman Şansölyesini “Mütte: sız fümeni kurulaca fiklerin Şansölyesi” diye vasıflandıran Sosyal “Demokrat — Partisi " Başkanı Paris, 2 (Hususi muharibirimiz bil Amerikan Genel Kurmayının plan- | Sehumacher, — Şansölye — Adenaver'la diriyor) arına göre Fransız ordusu, muhtemel | Yaptığı Üç görüşmeyi müteakıp #özünü Yüksek Amerik rinden bir istilâyı, müttefik kara ve hava | geri almıştır ve — Adenauer ile barış birisi s-Presse ashington kuvvetlerinin yardımı ile, İngiliz ve | mıştır. Bilindiği gibi. bu hakaretâmiz muhabirine Fransanın izdek amerikan takviyeleri yetişinceye kae | Sözünden dolayı Schumacher, 20 celse Amerikadan 9 zırhlı tümen teşkiline dar durdurabilecek bir. hale getirile | müddetle Parlâmentodan — 1skat edil. eter malzeme, bir miktar refaka ktir miştir misi ve hafif bir uçak gemisi kan plânlarına göre, —Büyük Hraiboyan pEdyür AA u mü. Bearm e plânlarıla göre, —Büyük | Musya, Dağü Almanya e ayrı eu him — sebeplerinden — birisi, amerik aklârınıği M ülani lnmei £ DA şaylalarını yalanlıyor matbuatındı zamanlarda, bati tir Almanyanın sür'atle silâhlandırılaca F F d erdiği haberler a: BENGARLA - (TLERÇ Hİ B huküsunda. intiran dönn D a. rasında /mahamt mimyali Beberler. &- | yetle pi haber alan” Jtimat (edilebilir Kasiin © nit Almanya in kurulması hak- | Kaynaklara atfen, Sovyet sefiri Gene- Avrupanın silâhlanması hakkında- kindaki rivayetler er almaktadır. | neral Seminov, Doğu — Almanya ile Ki ame p Kongrenin b B gll nildiğine — göre, | Sovyet Rusya arasında ayrı bir sulh | plai etmesi şartiyle Batı Almanyar antik paktı çer İ HY T y a aai dahllrde gy nüK Daktı Çer anlaşmasının akdi. mevzuubaha olma KBi aai p eeef tit c KĞ v Z< gL l tamamen 'ai İdiğini söyledi. — Böyle bir akit ancak mette ufak bir hava kuvyet a- Tahlandıktan sonra meyzuubahs olahi- | Bati Almanyanın silâhlandırılması ne hip kılin lerpiş etmektedir. — ll ücesinde yapılabilecektir Birleşmiş Milletlerde Amerikayı itham eden Rus teklifi reddedildi Teklif, ayni zamanda, yalnız 5 devlet arasında bir sulh paktını ihtiva ediyor LondYa,'2 (YİRS) — Birleşmiş Mil- letler Genel Kurülü, Amerikayı harp kışkırtıcıliği ile itham aden Rus teklifi- nt reddetmiştir Rus teklifi aynı zamanda yalnz & Levlet arasında bir sulh paktının im- zalanması da ihtiva etmekteydi. İaşe teşkilâtına da Çekoslovakyanın yerine Yugoslavya seçildi. Londra, 2 (YİRS) — Birleşmiş Mil. letler iaşe ve tarım teşkilâtı (FAO) vsülen teşkilâttan çekilme zamanı ge- len Çekoslovakyanın yerine Yugoslav- yayı seçmiştir. Çekoâlovakya seçimde ancak 22 rey alabilmiştir. Yugoslavyanın seçilmesini müteakip hemen kürsüye gelen Çekoslovak de- legesi, ne kendi memieketinin ne de Macaristan ve Polgğnya hükümetlerinin, Yugoslavyayı kendi mümessilleri ola- rak kabul edemiyeceğini belirtmiştir. Buna cevap veren Yugoslav delege- si, Çekoslovakyanın ileri sürdüğü nok- tasarın lüzum olduğunu, bu. teşkilâtta her hangi bir siyasi akide düşünülme- den bitaraf çalışacağını belirtmiştir. İngiltere, kendi müstemlekelerini vesayet al ma vermiyor Londra, 2 (YİRS) — Birleşmiş: leller Vesayet Komisyonunda söz al İngiliz delegesi Hector MeNelil, Birle- gik İngiltere — Krallık hükümetinin, kendi müstemlekelerinin milletlerarası bir. nezarete tâbi tutulmasını hiç bir zaman kabul etmiyeceğini - söylemiş- tir. MeNell, böyle bir karar karuan- S Hacağı Kakkı: imdin vey ıâi» Myemiyeceğini Nlâve etmiştir. Birleşmiş Milletler, Çin milletinin harlci izın mukadderatını tâyin etmesini istiyor müdahale ol Londra, 2 (YİRS) — Birleşmiş Mil- ietler siyasi komitesi Çin milletinin hendi rejimini - bizzat kararlaştırması hususunda serbest birakılması, ve bü yabancı devletlerin - müdahale et- memeleri hususunda, genel kurula bir Tıuhtıra — göndermiştir. Bu — muhtıra yakında müzakerelere mevzu olacaktır yasi komite bu meseleyi görüşür ken söz alan Çin delegesi Dr. Chiang, Sovyet müdahalesinden uzun uzadıya bahsettikten bilhassa Çindeki Sovyet müdahalesinin durdurulmasını talep etmişti. Dr. Chiang şunları ilâve etti Birleşmiş Milletler Genel Kuruluna yapılacak teklifte, komünist Çin hü kümetinin tanınması maddesi - bulun madığı takdirde, alınacak her hangi bir karar faydasız kalacaktır. Onun Birleşmiş Milletlere Üye bul Devletlerin komünist Çin hükümetin tanımamaları icap etmektedir. Batı Almanya, Ruhr Kontrol Komisyonuna âza olmak istiyor Londra, 2 (YİRS) Cumhuriyeti, Alman Federal Müttefik umumi valile- rine müracaat ederek, kurulacak olan Ruhr Kontrol Komisyonunda Batı Al manya Cumhuriyeti için de — bir yer ni istemiştir Valiler celemek Üzere meseleyi hükümetlerine havale etmişlerdir in- Alman devlet adamları arasında bir hâdise Bonn, 2 (Yİ Alman Federal bu, Türk H Ankara, 2 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Manisa milletvekili Kur- doğlü Meclis Başkanlığına bir sözlü so- ru takriri vererek Amerikanın Türk tütünlerine de yüzde elli tenzilâtlı gün rük tarifesi tatbik edeceği şayiasını doğru olup olmadığını Dişişleri Bakan- lığından sormuştur nlerine Bilindiği gibi bir müddet — evvel şehrimizde yapılan Tütüncüler Toplan- tısında tacirlerin bu tenzilâtı temin et- mek Üzere hükümetin harekete geçme- sini temenni etmişlerdir. Bugün bu mevzuda ne gibi bir teşebbüs yapıldı- #ını kendisinden sorduğumuz Ekonomi ve Ticaret Bakanlığından salâhiyetli bir Zat bize aynen şunları söylemiştir. — 3 sene evvel Amerika hüküme- ti Suriyenin Lâzkiye tütünlerine ten- zilâtlı gümrük tarifesi tatbik etmeğe karar vermiştir. Buna da Suriyenin 3 sene evvel Cenevrede aktedilmiş olan gümrük ittihadına katılmış olması se- bep — olarak — gösteriliyordu. Bu vaziyeti — haber alan — Ekonomi ve — Ticaret Bakanlığı — derhal — ha- rekete — geçerek — Dişişleri — ka- naliyle Washington Hükümeti nezdin- geçmesı Ankara, 2 THususi muhabirimiz te- lefonla bildiriyor:) — Tatbikatın orta- ya koyduğu zorlukları karşılamak id- Giasiyle Hükümet tarafınd n hazırlan- bulunan — Hâkimler 1 maddelerinin degiştirilmesi hak- kındaki, kanun tasarısı Büyük Millet Mcelisi” Adalet ve Bütçe komisyonla- rından geçerek bugünkü Meclis gün- demine alınmış bulunmaktadır itçe a Kanununun komisyonu tasarı - üzerinde Jonn Lewis İşçi diktatörü John Lewisin bir zaferi 3 haftalık New-York, İbir aradan 5 2 (YİRS) nra dün gece İriden greve başlıyan 400.000 - Ameri: |isan kömür amelesi, maden sendikala: Pr: başkanı John L Lewis'in emriyle Pazartesi günü iş başı yapacaklardır Maden işçileri için daha iyi ihtiva eden bir kararla işlerinin başı- | na di bundan sonra haf tada Üç İhardır. c şerait i$ günü hesabiyle — çalışacak ev'in sona erdiği haberi bü-| tün maden işçileri arasında bir sevinç | havası yaratmıştır Amerikanın — Atlantik — filosu komutanı deniz kuvvetlerinin ihmal edilmemesi lâzım geldiğini söylüyor Türk Tütünleri ve Amerika Salâhiyetli Amerikalılar Türkiyenin en fazla müsaadeye mazhar devlet olduğunu söylüyor Eğer Yunan tütünleri tenzilatlı gümrük tarifesine tâbi tutulursa, Hâkimler Kanunu Meclis gündeminde İki üst dereceye terfilerin, milli iradeden de teşmil edilecek de teşebbüse girişmiş ve gu mealde bir cevap almıştır: “Lâzkiye tütünleri hu- 1 bir kalite teşkil etmektedir. Tür- kiye ve Amerika arasındaki anlaşma- da en ziyade müsaadeye mazhar millet kaydı mevcut olduğu için bu nevi tü- tün Türkiyede de yetiştiği takdirde Suriyeye yapılan tenzilâttan Türkiye de istifade edecektir Bu defa Yunanlıların — Fransada Annesi şehrinde cereyanseden gümrük tarifeleri ve ticaret genel anlaşmaları- nın müzakeresi sırasında Yunan Hü- kümetinin talebi üzerine Amerika bu memleket tütünlerine tatbik ettiği ta- rifede tenzilât yapmıştır. Bu durum Üzerine tekrâr teşeb- büse geçen Bakanlığımız aldığı ceyap- ta Yunanlılarla Amerikalılar arasında yapıldığı ileri sürülen anlaşmanın he- nüz yürürlüğe girmediği, Türkiye ile Amerika arasındaki ticaret anlaşması kayıtsız şartsız en ziyade müsaadeye mazhar prensibine dayandığı için Yu- nanlılara bahşedilecek lan tenzilâttan Türk tütünlerinin de istifade ettirile- ceği hususunun Amerikalı salâhiyetli zevat tarafından ifade edildiği bildiril- miştir. İÇ SAYFALARDA İKİNCİ SAYFADA Rusların âtom bombasi Amerika, hudutlarını A rupaya naklediyor Selim Sabit ÜÇÜNCÜ SAYFAD Ziraat politikamıza bir bakış Kerim Ömer Çağlar DÖRDÜNCÜ SAYFAD Andr& Gide'in 80 inci doğum yıldönümü Reşat Nuri Darago J. Copeau'nun ölümü nasebetiyle BEŞİNCİ SAYFADA Annem (Hikâye) Andr& Gide Anadoluya balık sevkiyatı Toprak Ofis, hazırladığı stokları yurdun - balıktan mahrum mıntakalarına gönderiyor Son haftalar içinde İstanbul ve Mt mara mıntakalarında görülen bal akınından Toprak Ofis faydalanarı bir miktar balık stoku vücüde getj ısteıuyoı' Yaplığı İnceleme” Tişmalar esna- .-uıdıı bilhassa 56 nci madde Üzerinde ehemmiyetle durmuştor. Bu madde, iki hususı değiştirilmek istenmektedir ki bunlar da yapılmakta iki üst derece terfilerin milli ıradeye iktiran edecek nıf ik- tısabını icap ettirmesi ve İğra memur- luğunun da bu maddeye ilâvesidir. n temini için kararla yapılarak derece ve s İzmirde kurulacak çimento fabrikaları Fabrika sermayesinin bir kısmına İstanbul sanayicileri talip oldular İzmir, 2 (Hususi muhabirimiz tele- fonla bildiriyor) — İzmirde, Kokluca köyü civarında kurulması — münasip görülen ve iki milyon dolar tiraj hak- kı tanınan çimento - fabrikası serma- İyesinin bir kısmına İstanbul sanayici- leri — talip olmuşlardır. Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı, İzmirde kurulacak fabrikanın sermayesine - İstanbul fab- örlerinin de — iştirakini münasip |gördüğünü bu sabah Sanayi Bi İbildirmiştir. İstanbul - fabrikatörlerin- den Cudi Birtek, yarın İzmire gele- rek İzmirdeki — müteşehbislerle konu- şacaktır. New-York, 2 (AP) — Birleşik A merikanın Atlantik filosunun — Başk utanı ve Atlantik Paktının, — Kuze Jantik Bölgesini tahdit komisyonu İkaşkanı Amiral W. H. P. Blandy lisi İle beraber dokuz devlet temsilci lerinin, atom bombasını denizlerin kontroluna ihtiyaç bırakmadığı iddiası: ni kabul etmediklerini belirtmiştir Kılıçların miştir. Yakında eldeki balıkların nadolu vilâyetlerine sevkine başlar caktır. Bu arada, yapılan bir anlaşı gereğince şimdilik Ankaraya her iki ton balık gönderilecektir. Ayri| Afyonkarahisar vilâyeti de Ofise racat ederek, haftada on ton b istemiştir. Başta Konya olmak re diğer bazı vilâyetler de balık lebinde bulunmuşlardır. İstekler, T4 rak Ofis tarafından tetkik edilmek| dir. — Yakında, içlerinde soğuk hi depoları Bilünüü Yeni vapurlari mire de balık gönderilmeye başlı caktır. Bankaların piyangoları hakkında sual Bu hususta Maliye Bakanlığının izahat vermesi! istendi Ankara, 2 (Hususi muhabi- rimiz telefonla bildiriyor:) Hâmit Tiğrel, B. M. — Meclisi Başkanlığına sözlü soru öner- gesi vererek Hükümet adına Maliye Bakanlığından — şu iza- hati istemiştir “Bankaların kendilerine — ya- tırılan mevduat miktarını art- tırmak için başvurdukları pi- yangö usulünün; cemiyet ah- lâkına, halk menfaatına — ve 2279 sayılı kanun hükümlerine uygun olduğuna Hükümet ka- ni midir? Değilse, kredi mülesseseleri arasındaki bu yarışı önlemek i- çin ne düşünüyor?, Bu önerge, Meclisin önü- müzdeki Pazartesi günkü gün- alınmıştır gölgesinde durum