22 Haziran 1937 Tarihli Yeni Asır Gazetesi Sayfa 6
Mill mi mam td Sahife 6 YENE ASIR Dersim Şark madunun orji- ; maye, biç bakım istemiyen ve çok İM £ DERSİM NASIL BİR YURD PARÇASIDIR: 'ürk münevveri için Epe ie lmış- Dersimde ve göz hastalık GEREN KAAN la YS oğratya kitaplarının e » » dedikleri ii i bi bir çok keşif ve sefer heyetleri Var tanbaşa ii İbeişldi. akat sil ve devlet memurlariyle asker kıt" alarından o başkasının kuşbakışı iz pi ie mevzu olmamıştır. keti e ona karşı arttırmanın yoludur. Kaldı ki bütün apak öhsen bizim olması kâi 925 senesi 8 p si nelerde bu devlete aa . ği ondan evvel nasıl yaşı - irdi. Dol hayatında Asi Diyar Burası tabiatı, göreneği ve ıklimiyle âsidir cevabı vel itahya saylavı Bay Naşit belki anlatırken adalet sehpasında can veren Me Tü li > belirtiyor. Bu adam asılırken: Evlâdı Resul asılmaz, deyince genç bir zabit Hakkı Dersimin portresini çizen güzel bir yazısında Dersime ait en Seyit Abdülkadir zade —““Va ai İ ğane eden Resul de olsa asarım.,, hmedin son dakika. Emniyet mintakasından beş on a- Il > İİ I ğ geç yalız eki tabii» hâkim old lu. rsim, na kendisini şöyle ta- b e ği t diği sermayeyi kaptırdıktan maada hayatını da ya kurtarır ya k uşağının hücumuna uğrar, getir- ğın bol rüzgâriyle doldurur. Kuzu- disi em dan gi üre etrafında üzgâr kışın küytu İl em Arabı Yazan: Kütahya öyle Mi Hakkı runudur.. Teşekkülü Tarelr Bir|zı: ne kendisi, yüksel — ni a hiyanet eden Resül e oi Eyi asarım. raya müstesna bir Sak ğiz rı için mütehamn hekim Sarı tık postneşini Mazkirtin o Muhind sürenden üç beş kı r, bununla geçinirler.. b li Kırmit Totemi de Sl ki günlerini Bu tesi â kn ed ka e 8 ir. bilme Seyi ye N ge erdi; Vat sevil Mranz Derimlilerin vicdani. hurafelerin |792- Fakat, GeL gelinen ir SM İboğmuştu.. İ demir pençeleri için Dersime sermaye girmediği gibi eş-| | Yaz gelince, başka e ir şey olmadığını ka- , Nelere Tabiat âsidir ya da line. Ticaret Di Büce Dersimi derin bir şüphe in ri ersimi il rden Şimalde mağrur Munzurun, şârk“ Dersim henüz gö örmemiştir. ! Bütü: ği emi Li m e ei İ ta Persiuyu'nun, cenupta ve garpta|ceret ihti Me kal len bu adamı, asiri Murat ile a > ii bir hudutla |. bile korumıyan birkaç katır ei yukarı Em ğini gö gerçevelediği ünden iki kat hasa ölürse ler gecikildiği- ürken tetkik edec e yükeeklikte » 5800 kilo yaya - inhisar çder anin ne, bundan evvelki işlerde Seyidin S metre murabbamdaki bu, e ücaret kervanları Dersime emniyet rızası P. H kenan a şemndi in nek, asidir, hak te- ysturarı vardır. iyi hazir sirin üzevindeki Zr İNNİ | hayvana dan Tali âkkisi Dersimlinin rl girme- «| | Dersim, kazılbaş müslümandır. İynün de bir Totemi vardır. Buasuk de miştir | İBir kısmı Zazadır.. Bir kısmı" da|tan Hazırsın mezarıdır.. iman t Yesevinin nes © | İaferi Sadık isminde bi imam ie |Hüseyinin bir torununa nisbet e imei tanır.» Bu il mezhe-| edilen toprak yığınıdır. Buraya ai lâdı m yanında birer kuyu- l e ; > Muh nde Hasan, Hüseyin |cc o civarda sü püreli ya benziyen vadileri senenin ei | icin on iki güün oruç tutmak.. On iki|şası Ker eri iğrenç vak'alara sah kaplar yılmas j e ehli beytve tap-| neolur. Bu beyaz manzara ortasında, oi Muhammet için üç gün| Sar'aya müptelâ olanların bö — beyaz göm aç durmal tanesi butümdir. Burdaki SEY >. Fakat Dersim dininde, Orta Dİ ie nefheder, üstelik | Pİ karışık olârak Dersimliden ş ın gelen kabilenin getirdiği e on para'da geçim toplarlar. e dinlersi: a tem in tabiat dininin tesirleri ui re Erek * Bundan bin ik i yüz sene kadar hâkim. Bir de Derviş Cemal vardı ki Deraşek lg ez (el 4 Harasandan kalkan Ahmet Ye> ) di sinde cins ve|zata iki saatlik Seyit Cemal Bi katı yaşatmaz. Burası çok sıhhatli |9€Vİ: Baya bir yere gel - İyünü kurmuş il insanların yurdudur. Tabiata bir ba ni bini ia admı verdiği bir. köy e-İtöy kuru bir incelik li ane galebe çalan doksan seneyi kolay- İK : <İveşillik © olmuş. Bu babanın ca geçirir. ve Seyit Ali ailelerini . almışlar, Der- sa da © oterduğu köyün bölü Zayıf doğan bir çocuk, çürüyen |simin yüksek yaylalarına yayılmış- | “Jansızın yemyeşil “© mukadde bir vücut bir ye atlasa da yaza da-İlar, oğulları, kızları türemiş... Şeyh masına Biri” al a yazın arasindaki 90 |Hasanrn Karabali, Abbas ve Ferhat bi çindekil derecelik, gece ile gündüz arasındaki Jodi üç oğlu olmuş bunlardan Ka- meli Bat Teli böyleleri: |raballi, Abbas ve Ferhat uşaklar, Kendisine böyle bir. Totem edi ni silip süpürür. Yazın Der: | Seyit Alinin çi aş da Koç | ye )pemiyen So eline Sü bir esi üstüva gibi yanar. Şimalde Munzur |v€ Kesik uşakları çoğalmış. ha parçası irmiş ve ona maka dağları bir duvar gibi yağmur bilut-| İste bugün, bunların birbirine ka- - lee bir hüviye - vererek geçimi im yokmu kes rışmasından o veya parçalanmasın- unlar da mukaddestir, Başini bir)“ leselâ, | Karcınköyündeki S6 DERSİMİ COĞRAFYASI dan bu aşiretler, Wi asır ia elli Seyit ii Ocakzade bekler, onun-| Kasım, evindeki bir çift pabuça bir simin içine giri coğralı n hâ- la geçini âzi © uydurmuştur. Güya bull) yaşından anca be lâ ik İlki gelenle öne eri Bir kaç Tükel sayayim £ < Sarı Süleyman sultanın tori) say Di ikiye e Erde in Seyit Nesimin imiş Şe ea iden türeyenler, kendilerine Mİ lğziz! len ozata Mer ve DE Re İl ener Hararilm: çneyal Orada, iğtinam edilen. eşyalar en sârp dağlarda — nakledilir. ini im olma - Pertek - ve Ovacık taraflarına gar- |d€ kp unvanını verirler...|si ize göre Seyit in dört İsman oğullarının kurduğu genç EYE gelince, em servetine, inden gi evle “Dersime komşu olduğu 2a- Tabi azar karlar eri, dereler e şeki yen in başına bir a Çark Gare) gm e EA e unlar », buraları müthiş bir kinilbaşlr şar, aşiretler Tüdür.. iy e mek a taşi -|kiz ay mi alanin sinmiş ar lüp Seyit Aik ir de mütema-| Buna (Ağu içen) derler. Babanın | vor uz z arsında Domanlı aa Dersim, yaza seferberlikle girer... )diyen kendisini ,gambere bağ- harap mezarma hayatını vakfeden ir tabiat » dininin: öii RE dildi azisi v mn artığı olduğu | yas bir şecere ba — ip durma. | Dersimli, Seyidin en muti bir haraç-| rinden bahsetmiştim... Seyit NatüfiZ ime iği am pri düş - kat Dersim, Özman devletinden bi bilinmiyen sürüler, her ân ii hü-İmış mıydı ? Bu srde Kürttü, | güzarıdır.. Bu köyde yaşıyanların i e işi üçü ir, d hali, | şekli, şemali ile Sason |bir , kesmı übelisiz. miiğetline Li 'akat Dersim ile evvelâhir alâkaları Jlâkayt idi. Yavuz Selim Acem sa-Jku yalnız. komşulardan deği Kİler rbalık derler.. Bu teğallüp f yi) av m onun avucunun içine gir- gi aldır anda | Zi i di ali «Ağu içensin torunu oldukları iddi- miş olmalarıdır. -İyan, günlerce, haftalarca uzaktaki) Bir gün Arapla Kürdün ayrı ay-Jalarından ibarettir. Pe e Gan vezek ve Mazgirtİden geçmedi... o e deri Der çengi iştihasından doğar. n anlarlar yn iz kavim oldu-| 1 Saltık... en kalabalık Me Ovacık, Nazı- kl bedahati ğı za-) «Sarı Saltık» Ben bu ismi Dersimi im sesiyle tenha kısım, |kapısını misilsiz bir İle icf çi hel hep birden bibi lmin | bilmeden de duymuştum. Rum larıdır. Bu arazi içinde 647 mevkide |kilitlemiştir. ir kapla, Evila Arap'idik. sindi Kü İnler ya. Bugünkü emniyet ne hayat ve kalır... | olduk, demişti. eğil, bir kaç tık» yatırı ö Faka Ar sim deyince uzun zaman) Bir aşireti atlı, yaya yüzlerce ef-| Bu da yalandı, evvelce Arap de.) görmüştüm.. iozml Şek “yoku| çi yerden ni şıyan a Lek geri a yer- vie giz me iğ ar Hm gü-İradı yı ber tepeleri, e aşar, iş si ve a bir Kürt kabi- |üstünde b EE z il vak 5 der sekize r, onar evlik birer köyden |2€) Cemisge Ea ia eği, Çemişge-| kendilerini | bekliyen servetin üze- — Şemdinan daj ül. Sarı ükselmiş. elin yeli eneğin — rinde en bu-İrine bir pars gibi atılır. ni taştan danıd Bili yol gös la beraber toprak hoş de |lunduğu sahayı m ğer hücuma uğrıyan aşiret, mü- rakam Me ire hayat er Tl Arl allen be koca bir cevizlik ik. görü es az gl müfun e gimme boş Geri kalan yz yaların gö ka- tebeaşrane iri etmemiş, etrafa | ve Ee ee içine almak |” imli sakalına sarılır. mlarından sarfınazar edilirse i amışsa, kendisini | iar kafalarını yolu üstünde kuru, çip- | ği Kİİ ADN tipindi onya | fuz manalı emi imz anık olur, le Ki alma bir oyuncak haline |lak, iceri hâkim bir tepede e ve Erzurumdan kalabalıktır. Gümü ür) göz - harap olup, gider. ymak için (Esseyyidi) unvanını |mazbut bir türbe içinde ya ömette İdik- : .D imli, k ie bedi teh zi ıbol, İ l suli b e Muhindi ve Turuşmek içi inin, örfün Bir Bi Altı > kili v h ik «Seyit» üzerind konuştuk.) Sarı İsmail öldüğü vakit dokuz end mii is Ee i başlarına yaşı- da m iri e eğer. ine D emi içi. idin doğrusunu da yalanını da|tabuttan baş göstermiş imiş. Berlin, 21 çe n — pe a Penek e lak a Ger dedi Dü ve Daria İli ğımızı bir ihilal ge|mek ki buşün de Rumelide, Malat-|kikat yapan Alm heyetini Sk Ea kün ayrıca 6500) Bn dört beş çatı çiş Birer kut- ki din bir vicdan işi de: |cesinde Diyarı sularında yük-|yada, daha bir kaç kasabadaki me-|kişi ie si alında la ür faslu Dersimde 47.000 insenin ssiret İh İı taş yapıların üzerleri | birer arşın |Gildir.. Din Seyitlerin elinde bir ge-|selen genç bir sese bırakıyorum : | |zarların her biri bi ni Bile rejimi yaşadığı e > oğlanın çim yoludur... Zorbalık vatandır. pi e Diy, n her gecesifzaz ötede, Karacaköyünde Sim Heyet a Münihten TARİH Vi öl Bunların yanında atlı bir Din, ibi İr e laktı. Bir iki|S: ve Himalâyanın garp ie âsi bir tarihin iris ev va: dan inin evidir, ei, Der- Bir ve dağıtılır... Hi yeriniz saat sonra Cümhuriyetin irtica ile ler. San Saltık mezarı, iyi RE 8er- ni tırmanmağa çalışıyordu. Bu verimi denenmemiş tayaklırda sim Vm boğuştuğu ger nlerin bir fecri .—— didinip çalışma yolunu babasından | İki katlı evin alt katı ahır ve sa-|9Y1n: Tal ği kal bul der. o |daha doğacaktı. . e . ve dedesi miştir. Ea imanlı. van ram een Çalışmadan © yaşıyan, üfürükçü- Belediyehin ” önüne Birinci deki sürünün mazi stırmıya |büyükçe oda, mi sıdır. Ha: |lüğünü âleme rahmet bilen » Seyit, |kon ış e Abdülkadir, “o İ elmez. Onun sütünü içer, yağını ük bi im. musallat ey ve yardakçıları bu sehpa in i Bürala kadin â bubi inlerce insanı mir larını buluyorlardı. SINIF SAATT İk paramı ii O ir... Erkel hş ir oyuncak gil mak bak5| i Seyit Abdeleasis * yle Telin Eğince Arapkire, Kemaha aİhyee gibi ka a ein mn bilir misiniz? |din ilmik boynunda iken sesi d veya Perteğe y geniş bir talan-| « Yanındaki ek katl evin kapisin-| | Asılsız. yalan bir şecereden...Gü-|yuldu. ... Seyit Mehmet dabi tarkan er d itlerin topu birden Peygam:|bir “imtiyaz ietiyorda. Har Dedesinin tuttuğu haydutluk yo: |ları bağl görürsünüz, ür tarafta |berin © torunudur. «Evlâdı Resul» İğü © yapacaklar, hiç bir kanun 1 Yünd ği dürler.. Onun için mukaddestirler. |hiç bir devlet kuvveti kendisine ili- İ örül eni üthi Hakikatin hüküm sür eya Seyit Mehmet bağırı j tında ta İa bu yuvayı ese dolu ocak-İdayız.. Muhammet pi .İ Devlet Demiryolları etili Görene r, demiştim. Bir ce- a, "hayranlar harareti — güçlükle|le, Horasanın öz Tün — “Evladı Resül asılamaz. ei idaresinin kullandığı ek âsi lap kesesine eki bin lira koyarak fıs Dersime gidemez. « Orda Dersi imlinin lan a ii Girin Demli mir Bu » millet iflâh olmaz ve irtica zi a bie izmirde satış yeri $ i OEEZ ELITE I EAT MORINO D. GABAY Yolbed be
