11 Nisan 1935 Tarihli Yeni Asır Gazetesi Sayfa 7
sman ıcadan Tiren karşılıklar kılavuzu No.14 : 1 — Öz Türkçe köklerden gelen ei Ek e Ko beldeği (alâmeti) konmuştur. Bunların her biri hakkında sırası ile uzmanlarımızın im assıs) yazılarını lr öm Yeni konan karşılıkların iyi a; ameli için, m .ğine göre, Fransızcaları yazılmış, ayrıca örnekler de konulm 5 ü-kçe olan keler Gr eli işlenmiş ve linen şekilleri alınmış. ASLI AK olan HAK, aslı UGÜM mai HUKUM, Türkçe EKİL gibi. TAÇLI” #DELİLERİ GEK kökünden gelen m Temenni etmek -— emi belirsiz (duyulur duyulmaz) bir Gazab etmek — Kızmak Gudde — Ri yi Gayet — Pek, pskçok haldedir. Hiddet — Öfke udruf — Kıkırdak e ye Gayret (Bak: ih sây) — Gayri malüm (Bak: meçhul)— Örnek: Hiddetle kalkan za- Gulgule — Çığıltı iz alışma, çabalama, düşünme rek bilinmez rarla oturur- Öfke ile kalkan Örnek: Derken bir gulgule Gayrete gelmek — Davran- : > Ortada gayri ma. | siyanla otu optu - Derken bir çığıltı cahlammak m bir gey kalmmmeğn OE | Smdsbmemike Of. | kipi Katerina kocasının ölümünü yrete getirmek — Dav- m a bi e ik bir şey kalma- | mek Gulüv — Üşüntü şt... Tandırmak, Em mıştır. Örnek: O kadar hiddetlen- Gulüv (kıyam anlamına) — Duyunca gözleri yaşla dolmu e Ger retkeş — Yardakçı 2 — Bu işin âkıbeti dan dim ki kendimi tutamıyarak | Ayaklanma Giri ari ölümünü e ce gi ziyaret edenler 8 ee iyi şey- varacağı gayri malümdur - Bu | kaba kaba söylendim - O kadar Gurab — Karga, kuzgun duyı Katerina'nın o derin | ağzından öperek soni ram dir, zayrekeşlik k ötüdür - Ar- işin sonu nereye varacağı bi- | öfkelendim ki kendimi tutamı- ME, Yadel bir, sere kanl gö dr İşte bu yakı kadaşlık eyi şeydir, yardakçı- | linmez. yarak kaba kaba söylendim. urbette kaldım - | rün tetkikler Petronun çehresinde | lık kötüdür. Gayri mamur — Şenliksiz, Gazüb — Kızgan, Vi Yade “kaldım, yetine ei splbi Taka ve ellerinde bir çok siyah le- Gayr — “Özge yadbayındır rnek: o Gazup çehresinin şems — Günbatımı ye lerinde o kadar vaffak | kelerle dolu olduğunu eydi k Örnek: Grandi . se Gayri memul — Umulmadık | neler anlattığını ben bilirim - Örnek: Gurubu şems sira- | olan, bir ei gibi istediği koymağa yardım etti. 4 yri — Yade, Örn e En gayri memul bir | Kızgın çehresinin neler anlat- | sında - Günbatımı sırasında anda gülmeyi ve aglamayı bi- Bu ciuayette Katerinanın payı Örnek: Cazip - ls gayri | sirada karşıma çıkıverdi - > ğını ben bilirim. urubu e — e bu dının hayatında il nedir? Bu, cihet tamamen tes- ğ cazip - Yı Ulu- | umul e bir sırada karşı azal — Ceylan Tulüu şems — Gün AE defa alarak tabii bir heye: bit sie sal, gayri milli - 1 akıverdi Gazanfer — “Asi, Tulüu m — lal ve teesslir gösterm tarihte rat Tin Gayri muvafık — Uygunsuz Gayri menuş — Alışılmamış eda — Dilenci, yoksul Gurur — Gurur manlar pı lı. m ecnebi ii kanaat. || Gayri kabili icra — Yapı- | isınılmamı Gehvare eşik Mağrur — Gururlu İmparatoriçe ölüm haberini ak cinayetin Katerinanın em lam, a e örn a si yi a” — Gömü, hazne li a vE ei ie li ce siyer Kg. rnek: meskün bir ,Kö, sn — Da aşla dolu olarak yerinden | Fransız el bni)” ”” Yadahlâksal (“L,, ince | ada - Issız eli : 3: Gerli Gussa a Tasi alktı, Kurtizanları yabancı söyle yazıyordu: ii ol alim ali Gayri mı ir ev - Boş erdune — Araba üya — Sanki, diyelimki | memleketlerin sefirleri ine yol ok zalim bir tabiatte olan erik mer bir giz yi e: e — Sıcak, ıssı Sa e ii verdi. Öze anına ka- | Katerinanın ellerini kocasının. dayileri — sila 'ükümsüz ermi — Hız üftügü — Dedikodu gi imi oğ- | kanınada bulaşlırı ulaştır” Iradesizce, istemeksizin Gayri mesul makam- Örnek: Aralarındaki dost- Güruh — Alay, takım İl rİ le al Se 7 il mala kat'i iyetle kestirecek ” e 1 Gay iradi e ların "ada Yükümsüz | luğu kat daha germi ver- Güzat — Boş soz yaşa alık imperatoriçe | deyilim.. Mamafih bu cina; cinayel ler için kanun cezayı tahi orunların karış mek için - Araların daki dost- Güzergâh — Geçek Kati di |, esri şer, İadesi hareketler | Ga ri b a bir kat daha hız vermek | Güzide — Seçkin yaraane Şile aça b gl oadama kanım o azaltır. olası: X üstefid olan al e. i 2 — Gayri ihtiy. olarak Örd k: Gayri muhtemeldir - e göz — za do- günü, m; sne aym yedi - Şe suikastı eti atırınızı kırdım - İstemeksizin Öle olasızdır. laşma, gezip ti â önce de bir kaç defa geçirdi- şüphsini isknla mi Gayri kabili afi . Ihtimal — Olabilirlik, olası- Gıbta am. Hâbide — i. şiddetli bir di e dimi alıko yamam, ay iv — Bağış | yk olasal, 1 iniren (gibta! - | Habâset — Kor lük, pisik, | -gi şiddeti bir diranteriya te ae Köri m (gıbta) bir ah tuldu' unu haber aldık. Dinin | © Suikast hakknda. “e Sa Örmek Bi'işte ni ği değildir, ö — alçaklık - ( Fr, ) Mechancete, k: Bu kusurunuz gayri m kabili afir İkatayie tri et olanlığı time İris ei şey günü sceleratesse © - iktimaldir - ola Ski ni Ervahı e — Kötü ruh- miştir - Bu suçunuz 1 lir Ön : ık: Öyle güzel bir eser | lar (Ruh. e maz sonuçlar > : Yy İhtimali — Olasık, iktimaliğ zmış ki okuyunca âdeta gıbta Habbe — Gayri “ kabili d yur gı Pedi bime Ba Örnek: Bu kadar a bir | ettim - Öyle güzel bir eser yaz- Haber — Haber e m ) Örnek: Onun gayri kabili | *9” üzerine harekete geçmek | mış ki okuyunca bayağı Mesmuat — Duyul inhina bir yaradılışı v doğru mudur? - Bu ksdar ikti- im. Havadis — Bil; Onun” bükülmez'bir maliğ bir şey üzerine harekete. | . Hased —— Kıskançlık; kire Örnek: Bu havadisi kimden vd yaradan | geek mudur! Hased etmek — aliniz - Bu bilgeti kimden N > : Ademiihtimal — Olamazlık, | günüleme 2 — ş sele ira — Söze | lamel ER ür: Kuskanc, güncü SE milin u lina suikast hak gi Gayri mutabık — Uymaz, lenin Hacalet — Utay k — - | Kont recai şunları ei Bu, gayri kabili iti- ar e Gelki önek İRİ Hâcet (Bak: Ihtivaç, zaruret) ia şüpheleri ime k | yazmıştı: “İşte Rusya impara- raz i ” ie ş e dursun arttı. ii z ime bir besblikir Ge e kin | a 2 Ger 20 Petraman, cesedi üç gün, | Bu mecn bala Kremi ny a Kiya ami ez e yavaş yavaş yıpranır, Hacedi sölati mz Gökeişi, eyi teşhir lisli, Bu ii Eski Yunan impara- MA on e ani e ığaddi — med , besleyici betil 8 Gerim) teşhirden bir ikinci maksat rlarından Zenonun ikinci bir ğ in O, akrasiyle gayri Gayri bi vale eli SE lome Hacm (Bak: cirm) — Oylum | onun adını alarak saltanat iddi- a gel ge ti < abili kıyas bir çocuktur - O, » (Fr.) Volume büyük N ta; dan bambaşka bir im bila ze ikiniz ki pek hdr sl Örnek: Bu cismin yl ini mek istedi. eğ le in ee ü çocuktur. imkân — İmkân ÇI.K8) yaya Sari ii ii | m mey BYE eni se Cayri kabili ifşa — Onul- Z Mi *.İ munu ölçtü. maz, saruymaz Gi rar Di lık ancak besinsi: ve iie Ateş Era bali kalan eri hastalık gayri ka- | © Örnek: Gayri münasip hare. a ütiğaa > Doysalık ye inş oylamynca adır - Bu hastalık onul- y ay AMK, | yer yakar, vk Fe) maz (savupmaz) bir hastalıktır. | Ke” ai eee Hacmi istiâbi — Sı yel Köz Gr) " Gayri kabili tahammül — Gayri münbit — Çorak ekten e geldi 2 yg ai re va aram eme ya e Örnek: ii ri münbit arazi - | mekleri (o yem kanlı Smşei — sü api mi Bu Hudu! Mi Limite Örnek: Dilhahınca hareket Örnek; yı ike baki gi Me nn asabiyet artık | Çorak te eli Ba lan, elime edir ş Örük: Edeb” hududunu te- | edemedim - Gönül isteğince Teceye ii gezme 2 Gayri üni — Verimsiz | bilmez - Bu ya doysalık' ne- ys — Keskin Ee) Aigu cavüz etti - Edeb bucunu aştı, a ” artık geldi - Omn; sinirliliği Örnek: Gayri müsmir mesai- | dir bilmez. i buhran Hudut — Sınır - (Fr.) Fion- İİ i £ çekilmez o bir Verimsiz dakik lat Gı hir dereceye geldi - Ökonomi > p El Istek - (Fr.) Appe- rk a yel et Doymak ban haki ir demeye |» Örmek; Finn Alman be tit, desi Gayri kabili telâfi — Yerine ik: Siyasi Kii öküz Müseği Doyuk. lari Binme All sınır bişe — İstekli - ( Fr. T O süpaka ar görünüyor - Girer Şiki “mt Si Küçüklük Hadaka — Göz bebeğ Hi — Engel - ( Fr.) Ob 3 A irin beşeriyet : si nl eni üremi | bae İ i sinninden | © Hadid — Öfkeli En iL bü nan ii işim Gıybet ekinin e çiz iöleykieler ni Bi 2 Hedi (EKG) Önek; Bu ba de ade KEMA söhur e e şili Fr.) Gıybet etmek — Çekiştir. yi me kalktı - Bu engel de ortadan GE or “mek kalktı, . lek SMD b. Sa “Dişmemal, deki sen *L, | Giza Özenir Helin bnce bir | (Er) Mene KY Lr angle” ; n oynamaz . z r., :moire * Örnek: e Eni im mesin. irmik > ön Değ çoh adam e Delsremeii dez 1 Eti — Gizli - (Er) Secret e özleri “ig e, her eğime > kabili tezelzül l t z rnek: Hafi bir anl enin EŞ AN bir. imamımız. vardır - Türkei. | EE kadar ey e 2 Örnek Onan b maş de kifayet — Yetene, | Gizübiranlaşma- Masel in in eryecağine anilar bir | ir Drcecağun ew yaşla | bana, çokiğimn: Seklürüğmen — Verilen fiat haddi mi he m kadar, boylanması . dışao- bei emer çok ağırsındım. İLA hakli < Varileniiiet safemeBiire (1.Ka) n ayri kat'i — Kı kes- >. EA ü Hafifle- irlmedez eze Copirem A Yemenli) | didim okumaya ” rergrie 2 ğalmdağığ ir (Er) Siir — şekil altında gönderi: | Gayri nahdut — Sınırsın, | “Önek Gi Haddi — fi etmek -— Hafiletmek : çeyeikalii > Ergi tabii yollardan Örnek: önümüzdeki mesele m (Er. ) Aleçer” sb3z j örme ri Içimizdeki çalış- ya yali dan riya Baş e dü i gitmek Istihfaf etm mek vesi gayri mahduttur - 5 Örnek: Onu Gelir > bir i İş yap kine çalışma isteği sınır- e şia hadiini du - Onu hafifseyordu. sızdır. : Ürnek: Gayz ile hareket pal Hafifmeşreb — Yeğnik ni Gayri mahdut arari - | edenler ekseriyetle haksızlığa | © Girive — Çikm > (aşırı #gitmişti) Hafid — Tori ii ğe doğru yürümüş olurlar - Hınç Örnek: Önen izle girivedeni Haddini bildirmek — Dere- Hi — Karakulak > (Fr) ri mal — Belli, ini Saylar” duyulmaz, iğ kadar Örme Ondaki tebeddül, iz Düz gayri mahsus bir haldedi ile hareket edenler çok ir hakzızlığa doğru yürümüş olur- lar. Gazab — Kızgınlık ire a ie - Kız- ginliğa | | Gubar nasıl kabağın bilmiyorum- Unun bu gıkmazdan nasil kur- gre bilmiyorum. — Ağlama Giz — Grup (T. a my cesini bildirmek, ağzının a 'rmek, boyunun ölçi iş ağzının mea vermek Örnek: Haddinden f fazla "bir emekle - Aşırı bir Ölafret tmek friyat — Kazı - zi Fo- — Kaz m e. ie (TKö) - hâh — e Burada bir rel erimi: p yen yazılar üzerine Jamayacaktar. sey va
