29 Mart 1935 Tarihli Yeni Asır Gazetesi Sayfa 5

m Yeni Asır © ak alin “Osmanlıcadan Türkçeye karşılıklar kılavuzu ivi hakkında sırası ile uzm zi EA TEL 1 TL DA 1 Öz Türkçe köklerden gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) beldeği (alâmeti) © Bunların anlarımızın (mütehassıs) yazılarını gazetelere verece, eni konan karşılıkların iyi ayırt edilmesi için, gereğine göre, Fransızcaları eek ayrıca tur. <ökü Türkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılan maş rini Aslı AK olan ha aslı ÜGÜM olan HÜKÜM, Türkçe Ne kökünden gön ŞEKİL g İrazi — Yer - YFr.) Terre, , Nervosite - Aşinalarımdan b ludur - Eski tarihler karallar v. n Asabileşme — Sinirlenme - ay iret — Oymak - e) Tribu ali ii dolu. eğe © Patrdı — in) li Aşiyan — Yuva, konaç -(Fr/) | dur elle. tumulte, dispu eni — Sinirlenmek Kolik vamps — Karalak - Ardiye bedeli — Yer isa (Fr.) S ai (Er. ) Demagogue Fr.) Drojt bh Aaihileşinmek — Sinirlen- gn k: şup - Gönül ka- 20, avampesendâne a — - (Fr.) En- | dirmek - (Fr.) Enerver rıştırıcı hareketlerde — bulunuyor - O, sarı atika — Öntükler (Fr.) ınbel üşenç, | karalakça hareketlerde bulunu- a uğramak — Aksa ya uğramak - (Fr.) See etre entrave rnek: İşimiz bir aksaya a - İşimiz bir ârzaya uğ- Engebe - eld de terrain rnek: Bu yol üzerinde ara- xi ârızaları pek çoktur - Bu (Er) bi Hacekekde ebeler pek çoktu! ki Dalgalı - (Fr) Accidente rnek: Dalgalı arazi üzerin- de yapılan tecrübeler - Dal- galı topraklar üzerinde yapılan denemeler ei mi — Su mal lara bir sunu Serli Ân Arı (ÇI. Kö), sız - (Fr.) Exempt, affranchi yl ekili - ay Her türlü Li e - Her türlü mesaviden âridi Ârifane (anma e) — Ortak- laşa - (Fr.) — Kü cotisation yek, sans, iyet — yi ve ia — Enine bo- yuna Arus — Gelin Arz — En, gen, (Fr.) Lageur Arz — Dünya (T. Kö) - La terre Örnek: Dünya güneşin çev- resinde döner -La terre tourne autour du soleil Arzetmek (takdim anlamı- na) — Sunmak Offrir genişlik - oume! prese par ecrit. — Müsaade ii sanız dee - İzin verirse söyliyeyim. 2 — Arzettiğim veçhile - de- iğim gibi diğ 3 — Arzettiğim noktai na- ai Bildirdiğim bakımdan — Geçenlerde de arzet- vim Geçenlerde de yaz- AR ihtiram etmek — Yü- #ünmek Örnek; Büyüklerimize ar ihtiram ederek - bü; yazdı- Yeğin Dilekçemde ) yaz- Ağım Sunum ve is- <m - (Fr.) Offre et demande Örnek: Arz ve taleb, iktisa- diyatın bir kanundur - Sunum ve istem, ökonominin Önemli bir kanunudur. (Kanun T.Kö.) Âsa — - (Fr.) Comme Âsin — li (Fr.) Aise, acile Asab — Sinir - (Fr.) Merf mi — Sinirler - (Fr.) Les Antiguite Örnek: İstanbul öntükler vi — (emniyet anlamı- yi Genlik (Fr.) Securite Örnek: Memleketin âsâyişi yı ir - Ülk ikenin güv sami lamına ) — Baysallık - (Fe ) Tranguilite Asayişsizlik ( ademi emniyet anlamına ) — Güvensizlik - (Fr.) Insecurite vaz ) Miel A Asgi en e an mi Er Örnek : şi Milmek için enaz (en aşağı Yiki ay çalış- malıyız - Bu işi ikmal etmek için e iki ay çalışmalıyız. Âsi — Azıyan - ( Fr. ) Rebel- le, revolte Örnek : leri târümâr et- tik - Azıyanları darmadağın ettik İsyan — Azı - ( Fr.) Revol- tey Keban Ö 'unanistandaki son azı kirekei, bastırıldı - Yuna- nistandaki son isyan hareketi bastırıldı. İsyana iiamlik, ADA rail reketleri yaz tecziye eder - etleri Diri ceza- Azığ harel gere (Ceza - ii sitan — Eşik - (Er yl Değirmen gire loulın Uk — Asker (T. Kö) (Fr. ) Soldat Asla — Hiç birvakit, cuda - (Fr) iin — Aslın - (Fr) D'eri- “ali (mümtaz) - Özgül - (Fr.) Origin: ei eyi asliye - Öz- Mn et fmümtasyet) — Öz- K nalite r - Bu izerin zdır. Asr—Asır (2) - (Fr.) Siecle özgüllüğü kmak'tan) - (Fr.) Araoureux Aşikâr — Açık, ik -(Fr.) Clair, ouvert, evi Örnek: Bu ali maksadı- mız âşikârdı - Bu işteki vargı- miz ie ır (apaçıl Aşina Si tanıdık -(Fr.) zi .Connâiss: Örn ei “Tanıdıklarımdan bi- Türkçede mek ön e “üz, köküne “r, pılmış Türkçe Atalet — Tenbellik, üşngenlk, işlemezlik - (Fr) Inact iie Derslerinde ten- bellik ser. Atalet gösteriyor 2— c, vücudu da ruhu da ezen pir Hastalikt - Atalet ruh be uda ezen bir kle şe; let kadar insanı şey. yoktur. Âtıl — Tenbel, üşengen, ü- şengeç - ii Pareseux, indo- lent, inactii Atebe e asitan) - Eşik - (Fr.) Sevil Ateh — ence ol yıpratan bir Bunaklık - (Fr.) De- h getirmek — Bunamak e si iie Ateş (ot, lke (Er) ii; li Ateşgede — Ateşget (1) - (Fr.) Temple de feu Ateşin — Ateşten - (Fr.) De pa a g Örnek: Ya ahalleyi nizşiei ra li içine eri 'incendie a e la Sm vi de cercle de feü TI Sa Ateşli - (Er) Ar al plein od'ardeur, bilin de feu em Ateşli sözler - Paroles &. al bir yazardır -il est un ecrivain plein d'ardeur. O, akı orateur plein > pe — Ateş parçası - (Fr.) Fo © guerre, foudre d ölenin a feu et du flam- Örnek Şu in maki ş parçası k cesildi - Oo, e il est de feu et çuf atmak, yastamak - (e) Aker Mer. İlim üstüm, Bumu ben yapmadım, bana at- ettiler. 42 — Bana yastanan sözleri ben söylemedim - Bana atfedi- len sözleri ben emi Âti (bak: istikbal) — Gele- cek, atı, ileri Örnek: Bu e ilerisini (atisim) düşünme; Atiyen — — ard - (F.)a Ta- venir, plus Be eri eçhizir — Aşağıda - (Fr) Come De suit Atik — Eski - (Fr.) Anı Atş — Sesamışlık, e (Fr.) Soif Örnek : 1 — İlme karşı bü- yük atşı vardır - Bilime karşı büyük bir susamışlığı vardır. — Atş içinde çırpınan mec- ruh - Susuzluk içinde çırpınan yaralı Atşan — Susamış (Fr.) As- soiffe Avam populace Örnek : Eski tarihler Avam ve Havas mücadeleleriyle do- yor. Avanproje — Öntasar (pro- je - e ek Bu binanın avanpro- Dea ir - Bu yapının önte- pin m — Aboiement Avaz — sami yere Örne gır bangır bağırdı. Avdet — Dönme, dönüş- ( Fr.) Retour ette — Döni Örnek — rin size uğ- e uğrarım. Avene — iri S9? “ Auxiliaire, acolyte Bu âsiyi avenesile ME derdest ettiler - Bu k : getiren, ei etirici, vw — besbelli « (Fr.) Clair, apparent, vident vi ir ve maksat pek teki vargı ep ma Âyân — Bayarlar - (Fr.) No- inler eş raf — İleri - der Ee vi notables, Zi mi Memleketin âyânı - y - eyi kötülüğün ayıracı e — öne elici Örmek: iiyende - Hoş elen yin (Şamanlarda “ oyun , âyin anlamındandır. - sında “ayın oyun,, sözü vardır.) a - (Pr) Öğümörile yl. Tü een - (T.Kö.) ilen e zim ME) İnden- Sil i — Aynı, identik - (Fr.) Indenti, Aypar Delgi - in Fourbe Örnek: O pek adamdır - O pek “ekşi bir adamdır. yyaş — İçken - (Fr) İv- rTogne, grand buveur, soulard Âzâ re pan anlamına) Üye - (Fr.) M Örnek: Türk di et cemi- yeti araştırma sından - Türk ( dili kurumu genel özeği üyelerin- den “AğI)ıgıkaca old “Elleş er gisi, nde “ get , ekine ba- / T i Ör !? Pr.) Organ: Ör A li vücuttan her bi bir vazifesi vardır - Be- Doğ şgeze: 5 Av'ave — Hiailümin -( Fr.) ŞAM Sahile 7 Soyadlarının tesçili m — — — — — aşağı mahalle 71 numarada Hasan Eriltutmuş, 33 numarada a! yeni soyadlarını nüfusa tescil ettirelerin eni yazmakta numarada Ikinci Süleymaniye Filbeli Sabri sokak 39 numarada Refik Akav, ra demi e e dei ai oğlu öl e mahal eriğe da 12 n Yasef Pa düz sokak 36 red Doma ve efrat âilesi Papatya, İsmet- yn ri Çavdar sokak I2.n a Fatma ve çocuk- oyan Adal di 561 ede atin, Yeni Asır gazetesi Ma- kinist ve posta zi efi o Zühi mahallesi Ali ağa sök üç numarada M. Recep Akizmir, an ir EE de Hüse Karşıyaka taş ki sokak 15 numarada Hüsi seyin Bıçak- lar, Birinci Sultaniye Zülfü 19 numarada Hasan Belkahve, Soğukkuyu zeytinzade sokak" iki numarada it Aydın demiryolu ez Mus- mescit iğirmen sokak 27 numarada Feri e dan, Karşıyakalı Sıralıköy 57 numarada Ali Riza Bacak,Ka- lak hastane sokak otuz yedi umarada Birkan, Karı yirmi altı numarada Şi m efradı ailesi Ergil,Ay- dın e Mustafa İkinci Süleymaniye 81 a Salih Erfidan, elek- trik tramvay şirketi kontrol Abdullah Kazık, — Çelim, (Fr.) Ostentation, Kr tan, kurum satan - (Fr.) “> erip Kurumlu - (Fr.) met satmak — Çalım böbürlenm. üm — Çoğay, olanca, en büyük - (Fr.) Makximum Örnek: —— gayretini sarfetti - Olanca çalışmasını kullandı Azap — Ezinç -(Fr.) Peine, tourmen Örnek: A içinde geçen bir - Ezinç içinde geçen bir geci Azar (T. Kö.) -(Er.) âr Grcnlek Mekik Azimet Seydiköy 57 numara vi. göz mesçil 53 numarada Ali kılınçay; Salâtin Mi le evi hallesi 34 "numarada Men ör esi 1116 Kıraş, Cedit Ra 550 e e 20 numa: Duy- 35 numara- m nda İvesi ve efradı ii Mürat, Gaziler mahallesi & numarada Asiye İskeçe ikinci Sultaniye M. Mustafa kızı Fafma İge, mahallesi asan Naci Mecidiye sokak Vasfi Se ıydın demiryolunda ma M. Adem Çeçin, birinci Sulta- niye i komser Mahmut sokak 149 ayari 5 inci Sultani; driye mahal- ye 121 m İzzet Cez- mescit mahallesi m) e 15 peni e anlamına) — Bi - 7 Saint : Hıristiyan erenlerin- den şemle: her biri için Azletmek — © Kaldır ak, yol vermek, işinden çıkarmak - (Er. 0 Delme congedier Azm — Dölen Örnek: Yunanistandaki azı hareketi e baştaki- ağ bü; Ma ve soğuk ME ve ipi dem) güler grip Ke Ör e Başarmağa döl Geimek yarı e de- ey (Bak: atfetmek)— Üstüne atmak, yastamak Azürde — dm - (Fr) Froisse, bless: Gi eltmi Dünkü Kılavuzda vi küçük dizi yanlışı olmuştur. Okurla- rımızdan bağış üleyerek bun- ai AN ayi aaa die oruz: İ cü pie inci (il sözünün yanını münasebet) denilecek vE münasebet ni de- ilmiş tir. 9 — Bi rinci sağlan dör“ üncü sütununda 16 ncı satır- da (Alelacayip) sözünün yanına (garib) Ya: iken ya (garaib) dizilmiştir.