20 Ekim 1941 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

muharrir B Ahmet 20 Birinciteşrin Telefon. YATAnee vi . . Emin YALMAN PAZARTESİ 24136 — Telgraf VATAN İst, L 1941 a Bd aa * Yıl: 2 — Sayi: 416 SİYASİ SABAH GAZETESİ Bizim sulh hedeflerimiz : — Sulh ve Emniyet Seromu E"Gc:ı tecrübelerden süzüp hazırladığımız devayı; , dünün hasta, bugünün en dinç adamı sıfatı & hasta dünyaya uzatmaya hazır bulunuyoruz. k: Yazan: Ahmet Emin YALMAN 816 genesindeydi, O sıra. da Amerikanın devlet N.'hı'l SA bulunna Vilson, bir vakit- | Ürinctone Üniversitesinin pro. *e rektörü olduğunu günün hetırladı. Bir saniye için Politikacı gözüyle değil, #özüyle baktı. Oturdu, boğuşan milletlere hita- | Beyanname yazdı ve dodi harp galip ve mağlâp ay- sonuna varmelıdir. Her | “bir tarafın galebesi, tabak- | lüracak, günün — birinde hamleleri yaratacak- İarafın tazyiki aitinda zor- lanan sulh, ancak sözde » ilk fırsatta yırtılmıya mah " Halbuki- iki taraf bera- İölinde, gönül hoşluğuyla Varırlarsa insanlığı tehdit e- tek teblikcleri beraber- ve bunâa kargi tedbir İmkânını bulurlar. Millet. ihtilâfların bundan sonra el bir "Ifllf ?'I:’ ÜKÇ yoluyla değil. anlaşma — ve hakem yoluyla halline Sulunmuş. olur,» etmeli ki, o zaman bu Almanya tarafi iyi karşır | tere tarafı omuz silkti. bir devletin rekeliği maka- Bir politika tesadüfü saya. Remba çıkan ilim adamının Ş u. Na [q tamamile uputtu ve ta. birimin galebe ve ta- lünü temin etmek maküa- 1 a karıştı, 1 Vilson ortaya aklın - üygun bir dava atmıştı, İfetinden ayni derecede fe- grupun, bu. Selâ- bir daha başgösterememe. İnsanca başbaşa vermelerin hakka ve akla dayanır bir kurmağa ol birliğile calış- daha tabil bir şey ©- —— bütün dünya biribirine Bulunuyor, Aklın sesini in- Guyurmak - vazifesi Türk ÇDe kalmıştır. Onların hep: Ş::- ve kör eden ihtiraslar- KA bulmüş bir millet varsa İN bleiz Hödiseleri akıl gözlü. Ku—ıuı bir mevkle varmış . Toprak genişletme AÇ Mikrobu artık bizim bün. ,, hrip edemiyorc, En acı L Erden süzüp — hazırladığı- h MSih ve emniyet seromu | İN Ç dünün hasta, bugünün en | İN amı sıfatile hazta bir dün- aya hâzır bulunuyoruz. | İN birinde eli silâh tutacak cak, Bir masanın ba, W Hlanacaklar, hâdiselerin te- h Beticesinde şu veya — bu Mazyiki altında yalancıktan | K_ TMushedesine imza basa | k * Bilen ve gören bir millet Miptidadan hepsine düyür- | p Alışmalıyız ki, bu sulh de- K sulh adını verip ken- ünl ve bütün âlemi al 1 yoktur. İN insanlığın Binlerce sönc- hasretini çektiği, tecezzi İ».* ki, idealdir, Bir tılsımı © da, tıpkı bizim yaptı. | İN H, her milletin kendi men —.:kbıkkım insanlığın müş- ainda ve meni inde ar Üi iSz1 olmasıdır. , N, malise ve mahkemeye ik dostların tavascu. M bi t etmiye lüzum gör h tibirlerine bıçak çeker: 'v n"m: gani, katil admı Ka S millet, biçak çekip bu Yüz bin kere fazlasını ©* bunu (| arp) adı altın. Mesru görürüz, N zabıtaya Küven gös- Jerde bizzat silâh taşımak —İ oldukları yerlerde ko, Ku tvetler olduğunu biliriz. N önüne geçmek İçin Hüş,, Avsiyo edilen ilk tedbir k âdetinin ortadan İr. Halbüki dünyada İe- Hle silâh hazırlıyan mil, < Beyamı Sa: 3 Sü: 4 de) &| Yeni Meb'uslarımız Ali Rıza Artunkal ve Dr. Behçet Uz meb'us seçildiler Ankara, 19 (AA.) — Boş kalan Ağrı mebusluğuna emekli Korgene- Tal Kemal Doğan, Bilecik mebuslü- Kuma Kâbil Büyük EBiçisi Memduh Şevket Esendal, Denizli Mebusluğu- ma İzmir Belediye Reksi Dokter Beh çet Üz, Manisa Mebusluğuna emek- W Korgeneral Ali Riza Artunkal ve Mardin meburluğuna da cski Burdur mebusu Hali Onras, 10 İlkteşrin 41 Pazar günü yapılan inlihapta, MMM“B_M' mişlerdir. Sulh ümidini ferkefmçliyiz Mihver harbi kRazanmak üzere Harekete geçmezsek geç kalırız Londra, 19 (ALA) — Navyorktan bildiriidiğine göre, «Hürriyet için mü. cadele> komitesinin himayesinde, rad ye ile, bütün Amerikan mülletine hi- taben Wendel Wilkie tarafından söy- lenen bir nutukta, hatip, Amecikanın her türlü sulh ümkdini terketmesi lk- zım geldiğini kaydettikten sonra de- miştir. ki: «Bizim zaferimiz herkesin — zaferi olacaktır. Mihver devletlerinin hede- T dünyaya hâkim olmak, hürriyeci ortadan kaldırmak ve — Gemokrasiyi yıkmaktır. Vapurlarımız. silâhlandı. Fılmıyacak olursa, şimdiye kadar o |duğu gibi torpillenecektir. Eğer ka- Tada ve denizde hürriyet için mücade. le edenlere gittikçe artan miktarda süratle malzeme Fermiyecek olursak, göre yeni kabine; Japonya bekliyordu Siyasette harp hali mevcutlur Bir tanosi de diyor ki: Müdafaa harbine hazırlanmalı Japonlar, Pasif korunma tecrübe- lerine başladılar Tokye, 19 (AA) — D. N. At zems Artunkal Amerikada hazırlık ve huzursuzluk pin seferleri için ; | ordunun gemilere , Başvekâlet selâhiyetlerinin — rer men yeni kabine reisine devri içim huzuru şart olan Prems Konoye- nin hastalığına rağmen, yeni To- Je kabinesinin, ilk mutat içtima- H, Z? birinci toşrin günü akde- deceğini, Domel ağansı haber ver- mektedir. Tokyo, 19 (AA.) — D. N:. B. Bahriye Nasırı Amiral — Şimada, bu akşam radyoda mi taben verdiği kısa bir. hitabede, Japon dönanmasının, yalrız Çin hüdisesini halletmeğe değil, — da- ponyanın göğüs germek vaziyelim de olduğü her türlü vaziyot de- gişikliğini de hesaba — katmağa hazır bulunduğunu süylemiştir. Tokye, 19 (ALA.) — Dün baş- kyan pasif müdafaa talimleri 25 damamile karartılacak ve hakiki bombalarla bombardımanlar ya- pılacaktır. JAPON GAZETELERİNİN MÜTALFALARI Tokyo, 19 Ç(AA) — D.N. B Gazöteler, yeni kaldre hakkında azun mütalealâr yürülmekte ve Japon milletinin, yeni hükümet- ihtiyacı olacak Amerika, toprağın ayakları altında titre- diğini hissediyor Nevfork, 19 (AA.) — Tücaret ga zetesi siyas! mahafillerde konuşular. lara istinadan Bahriye — kömisyonu n, Filipin seferleri için ordunun her an elde mevcut bülün vapurlara üstacelem — İmtiyacı elabileceğlai, Nevyork vapur kumpanyalarına ih- bar etmiş olduğunu biklirmektedir. Deniz maaflll gde iyi istihberatı elen işbu gazete, hükümel elsem gör | düğü takdirde filonun toplanması ve Viladivastok seferlerinin temini Çin, bahriye kom'syonunun Ücaret gemtle | TinİN vaziyetini tetkik etmiş olduğu-| nu İlâve etmektedir. | Stokbolm, 19 (ALA.) — Stefani: | Düğens Nyhwter'in, Vaşingtondan ha | ber aldığına göre, Japonyanın Çine ve Sövyetler Birliğine — gönderilen barp mâlzemesi sevkiyatına mâni ol (Devamı Sa: 3 Sü; 4 de) 2 Beşiktaş : 3- G. İst. Spor :1- F. ŞAT LAİ S E M Ya Dün yapılan futbol maçları beklenmiyen büyük bir sürprtrle etmiştir. Düne Kkadar Gülutasaraş Beşiktaş maçiım Galatasarayın kazanması tasaray buhu hak eden hir oyun oynadı ise de Kaleci Osman, Beşiktaş takımını — takviye gelmelerine yardım etmiştir. Beticelcami: kendisini haklı gördüğünü — müt- tefikan söylemektedirler. Yomluri Şimbun gazelesi, Ja pon mülletinin, çoktanberi böyle bir kabine beklediğini söylüyor. Nişi Nişi gazetesi, bu defa, na- zarlarm intihabı, her türlü ihtilâ- fi bertaraf edecek şekilde yapıl- dığımı belirtiyor ve şüyle yazıyorı Diş süyaset sahasında şimdiden harp hali movcuttur, Şugal Şagyo Şimbo — gazetesi, yeni kabinenin teşekküli, — kuv- vetli bir harpçi hava yaratacağı mütalesandadır. Japan Times An — Advertiser yöyle yazıyor: Japonya, çember içine alınmak tehlikesine maruzdur. — Mütehas- sasların sevk ve idâresi — altında küvvetli güyretler — sartetmekle ve memleketi, bir Müdafaa harbi- ne, iyiden işiye hazırlamakla bu tehlikenin örüne ancak geçilebi- lir, ten, halihazırdaki gerginliğin em- rettiği azimli siyaseti beklemekte M B.:0 İş ve İstanbalspor Feneri mağtüp bekleniyordu. — ve — Gala- ederek — galip — Spör haberleri ikinci sayfadadır. — apon gazetelerine| İböyle kabine Şiddetli Sovyet mukabil taarruzu püskürtüldü Bir Vichy tolgratına göre Timoçenko Alman taarruzunu durdurdu Führer'in umum! karargâhı 19 (A A.) — Alman orduları başkuman- dantığının bebillği: Azak denizi ile Dönotz arasında düşmanın takisine muvartakiyetle de vam edilmektedir. Hücum müfrezese- # sokak muharebelerinde ve evden eve yapılan muharebelerden — sonra, Taganrog şehrini işgal etmişlerdir. Hususi tebliğde de bildirildiği veçhi- le Briansk ve Viazma muharebeleri sona ermişlir Mareşal Von Bock'ün yüksek ku- mandası altındaki kıtalar, — Mareşal Kosselring kumandasındaki hava kuv | vetleri ile sikr bir iş birliği yaparak | Mareşal Tiümaçenkenun Sövyet ordu ları grupunu imha etmişlerdir. B o dudan ibaret olan bu grup GT avcı tümeninden, 23 süvari tümeninde-, 7 zartili tümenden ve 6 zırhlı togay- dan mürekkaptir. . (Devamı Sa, 3 Sü, 6 da) $ Sovyetlere gör Moskova | sonuna kadar | dayanacak IAlman!ıır 1 teşrinden beri 500 bin kişi kaybettiler Gdesada 50 bin Rumeux öldü Londra, 19 (AA) — M Stalin mülete hitaben neşrettiği bir günlük emirde Sovyetleri Moskovayı sonuna kadar müdafaa etmek — hususundaki azimlerini teyid etmiştir. M. Stalin bütün halk — hükümet merkezini müdafaa işinde Kızılordu- ya yardım için elinden geleni yap maktadır. Demiştir. Moskova, 19 ÇALA.) — Bovyot ha- berler büretunün bugün öğla üzeri neşredilen tebliği: 18/10 İikteşrin gecesi, Kıtalarımız bütün cephe boyunca düşmanla çar- pışmişlardır. — Mübarebeler — bihassa merkez cephesinde şiddelli olmuştur. Bovyet tayzareleri, fena hava şart larına Pağmen şecaatle çarpışmakta |ve hava kuvvetlerimiz düşman kıta- Ularına ağır dardeler indirmektedir. | Yağmura ve rağmen pilotları |au başkumandanlığın kendilerine ver | diği vazifeleri yapmaktadırlar. Londra, 19 ÇALA.) Moskova Radyosunun bildirdiğine göre Bov- yet kıtaları merkez epphesinde Ka Hini kesiminde sağ cenahtan bir kar Okuyucularımızın müşabaka covaplarını gön dermeleri için Çün sona erdi, ları taanif edeceğiz, Tasnif biter ceyi bildireceğiz, vermiş o! mühlet bu. nden başlıyarak cevap- bitmez meti- Bütün dünyanın gözleri Moskavada ve kulakları oradan gelecek haberlerde, Moskeva büyük bir müdafaaya hazırlanıyor. Bu müdafaa muvaffak olursa Kremlin kurtulacak, olmazsa Rusların resim. Kadir günü galiba Hızırı gördüm Taksim tramvayın dabana şu dersi verdi: « Bir adamın hayatında hoşuna giden şeyler de, gitmeyenler de birer rüzgârdır. Saadete kavuşmanın sırrı, içini ferah ve gön dünü şen tutabilmektir.. Yazan: Cumartesi günü, akşamın ea ka, |labalık santinde idi, Eminönünden bir Taksim tramvayına — bindim. Basamağı kalkan, istife çok müsait | İsarı tramvaylardan biriydi 'Tam yanıma güler yüzlü, nürani Bakışlı bir Hhtiyar düştü. Bolki 80, 85 yaşında vardı. Pakat vü. cudu, dimağı dinçti. Mavi gözleri | zekâ ışıklarile parıldıyordu, | Derhal hissettim ki, etraftaki bü tün insan yığınından başka — bir idam, âdeta başka bir âlemden inip dünyayı — ziyarete gelen bir e- dam,.. Sımsıkı istif olmuştuk, Nefes a- lacak yer yoktu, Vatman ve bi letçi, arkadan başka tram' gel diğini söyliyerek arabaya hücum edenlerin cereyanını kesmiye ça- lışıyorlardı. İçeride bulunanların hepsi kalabalıktan şikâyet — edip duruyordu. Yalnız yol ankadaşım gayet rahattı. Etrafa emirler ve. riyordu: — Çekilin, daha yer var, onlar ia gelsin, yollarından kalmasın İçinden © kadar ferah ve rahat- ik taşıyordü ki, etrafındaki bütün abus yüzler gevşedi, insanca bir tebessüm bülün — yüzleri nurlan- dırdi. Merak edip sordum — BSiz galiba kalabahia alızık bir adamsınız Hiç aldırış etmiyor. we? 5 Ne gezer,,. Ben inzivada ya şar bir adamım, Uzaktan İnsan görsem kaçarım. — Yalnız ölülerle konuşurum, Fakat mademki — bir | dela buraya — düştüm. — Sıkılacak değilim a,.. Malümun olsun ki, bir insanın hayatında her şey rüz | Bgâr gibi gelir, geçer, ne başına iyi bir şey gelince fazla sevinmeli, ne de sıkıntıdan elem düymalı, . İnsanın içi ferah, gönlü şen olduk. tan sonra hiçbir rüzgâr kendisini sarsamaz, Hele bu sıralarda ufak tefek şeylere sıkılmağa hakkımız Â, E. Y. Macar Bulgar dostluğu Bulgar Başvekilinin Macaristan seyaha- tine ehemmiyet veriliyor Sofya, 19 (AA) — Siyasl Bulğar mahafili, Filof'un Bu- dapeşte seyahatine büyük bir ehemmiyot atfetmokte ve bu seyahatin yalnız Bulgar maa- rif nazırının Macar Maarif na- Tarali ziyarel etmesinden (ba. Tet olmakla kalmıyarak, ayni zamanda Bulgar Başvekilinin Macar Başvekilin! ziyareti de- mek olduğunu beyan etmek- tedirler, Gazeteler, iki başı vekilin üçlü misak münasebe- ti ile, Bulgaristanla Macaris- tanı alâkadar eden merelele. ri görüşmüş olduklarını ve bu misak münasebetile Bulgaris- tan ile Macaristanın iki müt- tefik haline gelmiş - oldukla. rını yazmaktadırlar. İyi malü- mat almakta olan mahafilde öğrenildiğine göre, Macar baş- vekili yakında Sofyaya gele. rek Bulgar Başvekilinin ziya- retini tade edecoktir. Alman Maliye Nazırı Bulga. ristana geliyor Söfya, 19 CALA.) — Stefani: var mı? Cephelerde ölenlerin, arka larda açlık, işkence çekenlerin ha. lini gözönüne getirip her şeyi şükretmeliyiz. (Devamı Sa. 3 Sü. 2 de) X Zora gazetesi, Alman Maliye Nazırı Kont Sehverin von Kro sig'in yakında Sofyaya gelece- Bini haber vermektedir. Macaristanda Türkler Yazan: Maurus Yokay Kadınların cazibesine tutuldukları, peşinden harp meydanlarına kaştukları, bir Türkün romanı 25 İlkteşrin Cumartesi günü çE taarruza geçmişlerdir. Beş gün- gdenbeti «K> şehrinde ve :Lı'ı.îuıdıl (Devamı Sa: 3 Sü: 5 de) /$/ neşre başlıyoruz