26 Ekim 1940 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 4

FEYSFAEFEEREETES e REEPEAİ * * eTEY. A ELREAR f“' ğ K 1 Almanya, İngiltere Devrilinceye Kadar Harbedecek Alman Propaganda Nazırı Göbbels Bir Nutuk Söyledi Dantzig 25 (A.A.) — Stefani; Alman — propaganda — nazirı Göbels söylediği bir nutukta İn- giltereye karşı yapılan harpten bahsederek Almanyanın İngiliz Plutokrasisi tamamen devrilinci- ye kadar harbe devama azmet- miş ve devam edebilecek halde olduğunu bildirmiştir. Üzüm ve İnc ir Piyasasına Hükümet Müdahale Edecek Ankara, 25 (Telefonla) —| olan kuru üzüm ve incirin geçen | kış ve ilkbaharda Ege mıntaka- sında mevsimin çok yağışlı idrâk edilmesi dolayısile rekoltelerinin | noksan olduğu ve bugünkü gay- ritabii şartların da mahsulün fi- yatına tesir etmesi sebebile müs- | |tahsilin büyük zararlara girece- ğini hesap eden hükümet, bu | mahsullerin ileride müsait fiyat- | | müdahale Müstahsilin Zarardan Korunması İçin Bu İşe2 Milyon Lira Tahsisine Karar Verildi Jarla satılabileceğini derpiş ede- Başlıca ihracat maddelerimizden | yek piyasaya müstahsilin lehine | etmeyi esas itibarile kabul etmiş bulunmaktadır. Hü- kümet üzüm ve incir fiyatlarının ecnebi memleket piyasalarında daha aşağı düşmemesi, müstah- silin ziyan etmemesi ve dahili fi- yat seviyesinin tutulabilmesi için bu işe 2 milyon lira tahsis ede- cektir. Askeri Vaziyet (Başı birincide) ridorlarla Akdenize bağlanmak bile istiyecektir. Almanya ve Fransa anlaşması görünüşe naza- ran müsbet bir safhaya girmek temayülündedir. İspanyaya gelin- ce stratejik ve iktısadi vaziyeti- nin görüşüldüğü ve İspany harbe derhal girmesinin ümit edil- mediği söyleniyor. İspanya Fran- sa gibi İngiliz deniz ablukasına dahil değildir. Daha bir müddet hariçten yiyecek ve sair ihtiya- cını tedarikte devam — etmesi mümkündür. Fransa He anlaşma yapılırsa İs- panya harp haricinde kalmak su- retile belki daha faydalı olabile- cektir. Fransa İngiltereye harp ilân etmeden dahi Almanlarla anlaş- mak imkânına maliktir. Bu anlaş- manın Akdenizde yapacağı tesir- leri gözden geçirmezden evvel bir sene evvelki hâdiselere kısaca bir görz atmak faydalı olur. Geçen kış Majino hattı etrafında müna- kaşalar olurken Danimarkanın silâh patlatmadan işgali ve Nor- veçin de hava kuvvetlerinin kabi- liyetinden âzami istifade edilerekl Japonya Sovyet-| lerle Anlaşma Yapmıyacak Stalinle Japon Elçisi Arasında Bir Görüşme Yapılacağı Haberi Doğru Değil Tokyo, 25 (A.A.) — D. B. ajansının hususi muhabiri bil- diriyor: 26 teşrinievvelde Japonyanın yeni büyük elçisi Tatekava ile Stalin arasında Moskovada bir mülâkat yapılacağı ve bu mülâ- kattan bir anlaşma imza edilccc—l ği hakkında bir Londra kayna- mahfillerinde tekzip edilmekte- dir. Yeni elçinin Moskovaya mu- | vasalatından üç gün sonra bir an- laşma yapılmasının muhtemel ol- madığını ilâve etmiştir. zaptı esnasında Finlandaya yar- dim için hazırlanıp bitaraf de-- letlerin üzerinden geçilemediğin- den Norveçe çıkarılmasıma karar verilen İngiliz ve Fransız yardım kuvvetleri bu mıntakalara celbe- dilmek suretile Fransa ve İngil- tere yanlış bir yola sevkedilmek üzere iken Felemenk ve Belçika- mn ve- Fransanın işgali vukubul- müş ve-Fransa- - dahiline — ilerle- mekten ziyade sahillerin ele ge- çirilmesi için çalışılmış olduğunu hatır'arız. almanlar baskının — tesir — ve faydalarından — yeni — silâhların yardımile gerek siyasi ve gerek akkeri sahada âzami derecede is- tifade etmeyi bu harpte muvaf- fakıyetle tatbik etmekte oldukla- rına işaret etmek isteriz. 9i ilkbaharında yapacakları askeri harekât için siyasi hazır- lıkları tamamlıyarak — plânlarını tatbik için yapılması lâzımgelen tertibatı almakla uğraşacakları- na hükmedilebilir. Evvelki ve dünkü — hülâsaları- mızda bu plânın Atlantik ve Hint ve hattâ Pasifik- denizine kadar şâmil büyük bir sahaya tatbik o- lunacağını yazmıştık. Bugün de bu plânın Akdeniz havzasına ait tesirlerini gözden geçirelim: Akdenizi orta, doğu ve batı ol- mak üzere üç kısma ayırsak İtal- yanın coğrafi vaziyeti dolayısile en kuvvetli bulunması lâziımgelen orta kısmında dahi İtalya deniz ve hava kontrolünün emniyet ve- rebilecek şekilde olmadığını İngi- liz harp gemilerinin Akdenizin garbinden şarkına pekâlâ geçebil- melerine hükmedebiliriz. Fransa ile anlaşma yapılıp ta Tunus İtal- yanlara geçerse ve yahut şimdilik yalnız deniz ve hava üsleri veri- lirse Sicilya ile Tunus arasındaki Pantellaria adası da İtalyanın elinde bulunduğundan buradan ge- çiş imkânı kalmaz. Ve Akdenizin doğusu ile batısı tamamen kesi- lir, Sicilya ile bu ada arası 100 ve ada ile Tunus ise 70 kilometre kadardır. Akdenizin orta kısmının doğu- sunda bulunan Yunan sahillerile Girit adası İtalyanların elinde bu- lunursa Girit ile Derne arası 300 kilometre açık bulunmasma rağ- men yine doğuya karşı oldukça büyük bir emniyet bahşeder. Ege denizindeki Yunan adalarının iş- gali 12 adalarla irtibatı kolaylaş- tırır. Fransa anlaşması Suriyeyi İtalyanlara teslim eder veya de- niz ve hava üssü olarak kullanıl- Mmasına müsaade ederse bu tak- dirde Yunanistan ve 12 adalar ü- gerinden Suriyeye hava tarikile atlamak imkânları husul bulur, Ve İngiltere Hayfa - Yafa - İs- kenderiye kavisi içinde daha sıkı- şık bir duruma sokulabilir. Ro- | manyadaki Alman kuvvetleri şar- ka ve cenubu şarkiye karşı bir baskı tesiri yaparak yukarıdaki plânın bir boskınla çabucak ta- İspanya Tehlikeli Bir Maceraya Atılmıyacak Hitler - Franko Mülâ- katında İspanyanın Stratejik Vaziyeti Görüşülmüş Londra, 25 (A.A.) Associated Press Ajansının Berlin'de itimada değer kaynaklardan öğrendiğine gö- re, dün İspanyanın iyi haber alan mahfilleri, memleketin harbe gir- mek niyetinde olmadığını beyan et- mişlerdir. Buna göre şu cihet caisual görül- mektedir: İspanyanın şimdilik harbe girmek gibi tehlikeli bir maceraya girmiyeceği Almanyaca malüm ise, Hitler general Franko ile görüşmek üzere İspanyol hududuna kadar ne için gitmiştir? Londrada alıman haberlere göre, Hitler General Franko ile İspanya- nm stratejik ve iktısadi vaziyeti hak kında görüşmüştür. Londra Taarruzuna İtalyan Tayyareleri de İştirâk Etti (Başı birincide; Hurricane olmak üzere 14 İngi- liz tayyaresi düşürülmüştür. Dört Alman tayyaresi kayıptır. Londra, 25 (A.A.) — Hava ve dahili emniyet nezaretlerinin bu sabah neşredilmiş olan müş- terek tebliğlerinde şöyle denil- mektedir: Düşmanın 24/25 ilkteşrin ge- cesi İngiltereye yapmış olduğu hava akınları neticesinde ölenle- rin ve yaralananların miktarı pek azdır. Düşman tayyarelerinin fa- aliyeti nisbeten zayıf olmuştur. Merkezi İngilterenin bir şeh- rinde çıkan bir takım yangınlar bazı ticarethaneleri, umumi bina- ları hasara uğratmıştır. Memle- ketin sair aksamına, bilhassa İn- gilterenin cenubu garbisinde muh- telif nevahiye birkaç bomba düş- müştür. Yalnız bildirilen hasarat, eheammiyetsizdir. AYT YA Eski Polonya Başku- mandanı Tevkif Edildi Bükreş, 25 (A.A.) — D. N. B. Meydana çıkarılan bir Polonya casusluk teşkilâtile alâkadar bu- lunmakla suçlu mareşal Rydz Simigly son zamanlarda Valee- rada küçük bir köşkte oturmakta idi. Şimdi Ralbicer-Valceada tev- kifhaneye nakledilmiştir. General Metaksasın Beyanatı “Cesaretimizi Kaybet- meden İleri Doğru Adım Atmıya Karar Verirsek Terakki Edeceğimize Eminim,, Atina, 25 (A.A.) — Atina ajansı bildiriyor: Yunan sanayi erbabı mümes- sillerini kabul eden Başvekil Me- taksas demiştir ki: «Bütün müşkülâta rağmen ce- saretimizi kaybetimeden hepimiz azimkârane ileri doğru adım at- mıya karar verirsek terakki ede- dar güçlüklere maruz bırakan kasırga, belki de, çalışma yolu- muzdaki azmimizi ve gayelerimi- zi daha ziyade kuvvetlendirecek- tir. Bu suretle müşküller devam ettiği müddetçe kendi neticele- rinden bizi korumuş olacaklar ve iyi günler gelince mücadeleden daha k/ı;vvetli çıkmış olacağız- dır.» Silâh altında bulunan zürraa bir ay izin verilecek Atina; 25 (A.A.) — D. N. B. Ekimi kolaylaştırmak için, si- lâh altında bulunan zürraa ve ziraat işlerinde çalışan gündelik- | çilere bir ay izin verilecektir. B“x karar, Başvekil B. Metaksasın | harbiye, bahriye ve hava nazır- | larile yaptığı görüşmeden sonra alınmıştır. NF SESLE A Amerika Silâhlan- mıya Devam Ediyor (Başı birincide) reti methü sena ederek bitirmiş- tir. Vaşington, 25 (A.A.) — Bir- leşik Amerika harbiye nazırı, kara kuvvetlerine ait tayyare ade- dinin 30,000 & iblâğ edileceğini bildirmiştir. Deniz kuvvetlerine mensup tayyareler de fazlalaştırılacaktır. Nevyork, 25 (A.A.) — Reu- ter: Associated Press ajansının Va. şingtondan çekmiş olduğu bir telgrafa nazaran, Fransa ile mih- ver devletleri arasında daha sıkı bir işbirliği olabileceğine dair be- lirmekte olan emareler Vaşing- tonda büyük bir alâka uyandır- maktadır. Ayni telgraf şunu iHâve etmek- tedir: | İyi kaynaklardan öğrenildiği- ne göre, Birleşik Amerika, batı yarı küresinin müdafaası nokta- sından mecburiyet hasıl olduğu takdirde, diğer Amerikan cüm- huriyetlerile — müştereken Antil- les'deki Fransız arazisini işgal et- mek üzere icabeden plânları ha- zırlamış bulunmaktadır. a. VATAN | Peten Arazi Tâvizi Mukabilinde Anlaşmaya Hazır (Başi birincide) mata nazaran Mareşal Petain bu teklifleri bidayette reddetmişse de |Laval“ı'n gösterdiği sebepler ve bu a- Jı'ada Fransanın ablokaya karşı filen neşriki mesaide bulunmadığı takdir- de aç Kkalacağını söylemesi üzerine | teklifleri kabüle mecbur olmuştur. | Ekseriya iyi haber alan Bern mah- | fiherinde zannedildiğine göre Fran- sa bü şŞartları kabul ederse kendisi- ne iş altımnda bulunan arazide Bordâ, kadar koridor verilecek ve Fransa buranın idaresini deruhte e- decektir. Bundan başka Almanyanın derhal Fransız esirlerini serbest bıra- kacağı da söylenmektedir. Berlin mehafili Fransa ile bir anlaşma olduğuna kani Londra, 25 (A.A.) — Bitaraf men- balardan alman haberlere göre, Ber- lin mahfilleri, Fransa ile bir anlaş- ma hâsıl olduğuna, Rayiştağın yakın- da içtimaa davet edileceğine ve bu toplantıda Hitlerin &on günlerde sarfettiği siyasi ve diplomatik faali- yet ve general Franko ve Mareşal Petain ile yaptığı görüşmeler hakkın- da beyanatta bulunacağına — telmih etmektedir. Hitler Petain mülâkatının daha zi- yade trajik olduğu tahmin edilehilir. Filhakika, hâlâ şerefli bir sulh fik- rini taşıyan Mareşal Petain, bir ta- raftan Hitler, Ribbentrop ve Hitler gibi âmansız muhasımlar ve diğer taraftan da Laval ve Baudolun gibi muşavirlerle muhat bulunmaktadır. Umumiyet itibarile itimat edilebi- Hir menbalardan alınan haberlere gö- re, Mareşal Petain, her ne pahasıma olursa olsun, memleketini Almanya- 'ya satmak niyetinde değildir. Bu se- bepten dolayı Almanların — bilâhara istedikleri gibi hareket için, hakiki gından sizan haber Tokyo resmi | ceğimizden eminim. Bizi bu ka- olmaktan ziyade zahiri bazı fedakâr- lıklarda larr gayri kün MAZ0 Yormaz. MAZON BORSA 25 BİRİNCİTEŞRİN 1940 | telâkki olunamaz. Almaaların Mare- şal Petain'i İngiltereye ilânı harbe kadar Heri gitmiye mecbur etmeleri |gayri muhtemel gibi gözükmektedir. Fakat, herhangi bir bahane ile do- nanmayı ve bazı Akdeniz üslerini kul lanmak hakkını elde etmeleri müm- kündür. Bütün kat'i sulh şartlarının tesbit edilmiş bulunması muhtemel değildir. Fakat belki Fransaya,Parise avdet gibi, Fransız harp esirlerinin serbest- bırakılması gibi, meşgul ve gayrimeşgul Fransa arasındaki mü- nakalâtta daha büyük serbesti gibi | bazı esassız ve zahiri avantajlar ve- rilecektir. Her ne olursa olsun, bugün söyle- nebilecek her şey, şimdilik sırf tah- min mahiyetini aşamaz. Önümüzdeki hafta, Fransa tarihinde pek mühim bir hafta olacaktır Nevyork, 25 (A.A.) — Buraya ge- len haberlere göre, Fransız kabhinesi bu akşam mühim bir toplantı yapa- cak ve Hitler ile yaptığı görüşmede Mareşal Petaine bildirilen şartları müzakere edecektir. Mareşal Petain, bu akşam saat 19 dan evvel Vichyye dönmüş olacak ve nazırlar heyeti, bu saatte hemen der- hal toplanacaktır. Fransayı mihverin muharip arka- daşı haline sokacak bir anlaşmanın akdi için, şimdiye kadar yapılanlar- den başka Fransız - Alman müzake- relerine ihtiyaç vardır. Laval, Alman makamları ile mü- Zakerelere devam etmek üzere Pa- rise gitmiş bulunmaktadır. Fakat yarm Vichyye dönecek ve ikinci bir nazırlar heyeti içtimama iştirak ey- liyecektir. Kapanış Sterlin 5.24 Dolar 132.20 İsviçre Fr, 29.6875 Drahmi 0.9975 Leva 1.6225 Peçeta 13.90 Pengö 26.5325 Ley 0,625 Dinar 3.175 Yen 30,1375 İsveç Kr. 30.005 ESHAM ve TAHVİLAT Sıvas - Erzurum 6 20.08 YENİ NEŞRİYAT: İSLÂM - TÜRK ANSİKLOPEDİSİ Bu isimle âsarı islâmiye kütüpha- nesi tarafından muazzam bir eser neşrine başlanmış ve ilk forması in- tişar etmiştir. İrfan hayatımızda il- mi bir hareket teşkil eden bu kıymet- l eser, yüzden fazla Türk - İslâm mütehassıs âlimlerden mürekkep bir heyet tarafından yazılmaktadır. * Avrupa Memleketleri Coğrafyası BALKANLAR M. Niyazi Erenbilge YERLi MAL N MEYVA TUZÜ MÜFERRİH ve MİDEVİDİR İnkıbaz, Hazımsızlık, Mide Bulantı ve Bozukluğunda, Barsak Tembelliğinde, Mide Ekşilik ve Yanmalarında Emniyetle Kullanılabilir. Mide ve Barsakları Temizler, Alıştırmaz ve 26 - 10 - 940 ——— LORD Kışlık lâstikleri, çizmeleri, şo- sonları ve ökçeleri tecrübeli ve çok sağlamdır. Her yerde ısrarla isteyiniz. Umumi satış yeri: İstanbul Barnatan Han No. 5 İsmine ve BOROS Markasına Dikkat. KENDiİN Fransada herkes, öni i haf- tanın Fransa tarihinde çok büyük ehemmiyeti haiz bir hafta olax*uğım tamamile müdriktir. Çünkü Vichy hükümeti, bu hafta içinde, Fransa- nın Almanya ve İtalya yanında yer alıp almıyacağına karar verecektir. Bu takdirde ise, Fransa, açıkça İn- giltere aleyhine vaziyet alacaktır. Bilhassa mihver devletlerinin mağ- lübiyeti takdirinde Fransanın ne ola- cağı hâlen FT mukadderatını idare eden insanların alacağı kararın ciddiyet ve vahame- ti kendiliğinden meydana çıkar. Amerikanın Fransaya ihtarı Nevyork, 25 (A.A.) — Amerika Birleşik Devletleri hükümeti, Fransız l | mihver — devletleri ile se Amerika Bah petrol kuyularının bombardımanını şiddetle protesto etti Vaşington, 25 (A.A.) — Ha- ber verildiğine göre Birleşik A- merika hükümeti, Bahrein ada- sındaki Amerikan petrol kuyu- larının İtalyan — tayyareleri tara- findan bombardıman edilmeleri- ni Rema hükümeti nezdinde şid- detle protesto etmiştir. Ruzvelt hariciye nazırı ve genel kurmay reisi ile görüştü Vaşington, 25 (A.A.) — Dün İngiltereye karşı sıkı bir işbirliği an- laşması akdetmesi takdirinde, açlığa karşı Amerika Birleşik Devletlerin- den yardım beklememesi icap eyli- yeceğinden diplomatik yolla Fransız hükümetini haberdar etmiştir. Petain Vichy'ye döndü Vichy, 25 (A.A.) — Havas bildi- riyor: Mareşal Petain, refakatinde hususi kalemdirektörü olduğu halde Vichy'ye dönmüştür. Devlet reisini, Dahiliye Nazırı Peyrouton, Harbiye Nazırı General Hutzinger, Bahriye Nazırı Amiral Darlan, Amiral Pernot ve General Brocard karşılamışlardır. Soldan Sağa, Yukarıdan Aşağıya: 1 — Mihverin tehdit ettiği son dev- let 2 — Şeref - Ulaşmaktan emir 3 — Bir erkek ismi - Pekmezden ya- pılan bir tatlı 4 — Bal yapan - İçin- de yiyecek kızartılan - Emmekten emir 5 — Gazetemizin ikinci hecesi - Bir uzvumuz 6 — İstanbul - Memle- ket 7 — Hayvanları vurmak - Vü- cutta sert bir şiş 8 — Paranın bir tarafı - İngilterede bir eyalet © — İyi - Gündüz değil 10 — Edalı - Ace. teci 11 — Suriyede bir şehir - İstan- bulda bir semt. EVVELKİ BULMACANIN HALLİ Balikan memleketlerinin tabil ci- 1040 İKRAMİYELERİ — hazlarından, beşeri ve tlarihi tekâ- SADĞN 1 adet 2000 lira — 2000. — liTâ müllerinden, ekonomik — hayatlarmn- H B > 1000 » 3000. , dan, stratejik durumlarından, aske- T |$ Bankası 6 » 500 » — 3000 gee ri kudret ve teşkilâtlarından bahse- vi 12 » 250 » — 8000., — ? den tafsilâtlı ve esaslı bir eser yazıl- 1940 Kücük Cari 40 » “100 > — 4000 — -? Yaamıştır. S __Tğ çe KA S KüT : "e 21 > 25 » — 5250. — HeSdplar Keşideler: 1 Şubat. 1 Mayıs, Ü j â tos, 1 iteşrin BULMACA İkramiye Planı - | Atebsi ada aek —— #i D Ü P $ p. G* A . A p i Devlet Demiryolları İlânları j ”| | Muratlıda Sırtköy taş ocaklarından ihzar edilmek üzere 8000 meti? 5 mik'abı balast kapalı zarf usulile satım alımacaktır. & sakkekıxa Bu işin muhammen bedeli 20000 lira ve muvakkat teminatı 1500 lirâ” p z % dır. Münakasa 6/11/940 çarşamba günü saat 11 de Sirkecide 9 işletm? MT bi H a kt F zTT A, E. büğ € M İst in aynı gün saat ona kadar kanuni vesaik, teminat ve tek” , ! liflerini ihtiva edecek olan kapalı zarflarını komisyona vermeleri lâzım” | £ | SI dır. ' [ Şartnameler parasız olarak komisyondan verilmektedir. (10029) maliye Vekâletinden : HENE Gümüş Yüz Kuruşlukların Tedavülden Kaldırılması Hakkında İlân Gümüş yüz kuruşlukların yerine gümüş bir lirahklar darp ve piyâ' saya kâfi miktarda çıkarılmış olduğundan gümüş yüz kuruşhukları? 31/İki 1041 sonra tedavülden kararla$” tırılmıştır. Gümüş yüz kuruşluklar 1/Şubat/1941 tarihinden itibaren artık ter davül etmiyecek ve ancak yalnız malsandıklarile Cümhuriyet merktf bankası şubelerince kabul edilebilecektir. Elinde gümüş yüz kuruşluk ” yile ilân olunur in bunları ine tebdil etti Soldan Sağa, Yukarıdan A : 1 — Kamerüun - Göl 2 — Aden - Gobi 3 — Memiş - Saraf £ — Enis - Narin 5 — Sevil 6 — Ut - Ne- Ab- 'Ya 7 — Savaş 8 — Garip - Baba 9 — Goril - Salam 10 — Oban - Bazı 11 — Lif - Kalamış. RAŞİT RIZA TİYATROSU HALİDE FİŞKİN BERABER 26 B.teşrin Cumartesi günü akşamı Arnavutköy TUNCA Sinemasında «KARMAKARIŞIK» Vodvil (8) perde Cü iyet Merkez (70025) (10216) İstanbul Vakıflar Direktörlüğü İlanları | T No. Cinsi Muhammen aylığ' Li. Kr. Semti, mahallesi Cadde, sokağı Bahçekapı Yeni Vâlide hanı iç kısımda — 20 Dükkân 25 00 Müddeti icar: Teslimi tarihinden 942/Mayıs sonuna kadar. Bahçekapı 4 üncü Vakıf han Asma kat 87/1 penceresiz oda 8 00 Müddeti icar: Teslimi tarihinden 941/Mayıs sonuna kadar. isteklilr B. Ruzvelt, Avrupa ve Uzak I , 4 y Za Yukarıda yazılı la kiraya ver d Şarktaki vaıığeıchî:;înî: l[ıa.lı- S d -ŞtEr:LRdaTWATRODU Immıı - İ y ihale gün!:, ;:ğ- mlmi/mo Çarşamiba günü saat 15 e kndırdî:g | ciye nazırı . Cor ail ile * b Sti r ürlüğünür Vakıf Akarlar kalemine gelm bir görüşme yapmıştır. Birleşik DRAM KISMI Bııgğnoraîd?ıi .î:îML v (10310) Amerika genel kurmay reisi ge- BU AKŞAM Çonuki Öhümü Şi :neral George Marshall mülâkat- Saat 20,30 da BU AKŞAM Saat 2030 da Sahibi ve Neşriyat Müdürü: Ahmet Emin YALMAN ita hazır bulunmuştur. Gi D E ' A O DADI Basildığı Yer: VATAN MATBAASI ©