31 Ekim 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

V FikKiR VE SAN'AT 'j' Uncu yıl ve klâsikler Bulgaristan denizyolu Sekiz sene .. * A İ Yazan: SADRİ ERTEM Türk vapurları ithalât eşya-. Eski Yunanlılardanberi milletlerin sanaş ve fikir ha. Patında moydana getirdikleri şaheserleri Mek, Tüşçk milletinin külgüründe yer tutmak ve hizelet timek ketiyenlere sa kıymetij vasıtayı hazırlamaktır. Bıdö- Buyafımızda, sanaçlarımızda ve fikirlerimizde — istediğimiz Yüksekliği ve genişliği Rizoruz, Ü t Bükümeti on doku. ı kaparken mil. h) € 29 klâsik eserin * Yerleşlirdi. Geçen klüsik eserlerle be. T Sayısı nz zamanda ğ n hükümneltnin klü l hai el Dü ll cüenten Ünül üeme TÜRMTRN ğ Mevverin, bir me- ğ sadüf ı—:ri olarak ı n yerleştiriver ki ’:" Büşka esaslara da- - Sayısı 61 j bulan bu coğulacak. nikm hayatını ve dünya Kecindiği —merhale- | ı.::'.'krlllehrı' ile ya- | h $ Hasan Ali Yücelin İ ı;ı“—kuk eden bu gü İ ikılâbının yarat- | nığ:' daha ılıiı_)ııı_ı a$ gürcünm İfn. l!"_.vetm mMilliyeti an- Na Ültür poktikasınm da devleti — milliyetçi. B a. Ki ttini muasir millet- 'e ni ı.,_fı kurmak, Türk bi Yellorin; mubhafaza :'_'. kütüphanesi Türk E T mülletler — seviye- © merdivenin ilk " Türk milletini wwa: 'İw,"'ı_n—îu çıkarmak H a tin Avrapalıdaşma- YA çıktığı vaman. ine lür. Fakat 6 Ümy p Seklinı bulm: Klemede mecbar ol temayülleri Hn Ketleri başlayalı bir ba Şötmiştir. Fakst bu ÖL GÖU haretetler itiraf Üa Ülekkür — sistemine lt Alylürı, müdafaa zaru- N'“"ı Bir telam ölet. y l6 girmesine imkân .:ı'_üuının top geliyor- ».*)ıı":ll]lu. ilâç zeliyor: —.:ı:mklu-l_ hayat ve eç" da memlekette "T temin — ediyordu. â 'ğ lücm, hayat tarzı zihnlyeti bir * Yer edemiyordu. |='î:|îı' illak fikir hayatı- İşşTakıı VZ. ve görüş zavi- Yü ı,u""' olan hayat bir w*ı;,_ gmedi. Çünkü Av- şı; ::_îvulnıı itlinlüt eşe mçe TYor, bir. türlü :'.'*q::."' Yuhuna, kültü. H, Yördu, Şüphesiz bu & ğ;f* Zayretli. hami- MN— Ümü bile göze alne veketler yapmak & Nn:ı?."::" bile küflür $ arda medeni ce- Ka Hsanlara — büyük ç iıf Tereddüt etmem. W Müküa, iere maka- ha “lluğ © bir yey ilâve h..n '_"'llıı da sarahatle K n Sürtr içinde lyı ş_q, Çhlarmn Tenalıkları. Nn, _"9")' çıkmaz, Bize 9 Senelik asının :“". Ha *':'Pıılırilı anla. N emiya, rsa yüz elli lh' © Avrapa zihni- _:*ı;,_ü Mesinin sebebi M'İı'—;":"b Hasıl bir ta- n alınacak N,:..dd.lcr :*'ıı:.uhüuı. a gelen ş:('l Pa eleketin, Tür- "i?ku'::i Pamuk tohu. üsi, R Iıq:'*ine lv:aun alıp '.“ll.ı;:l; VYermek jete ü Süymep Bürştir. ü tegik'e Teklifler, Alty ö % fiyatları üN 3a Te line N üzerih- Börmü, ü 4 Y dilimide — gevir. bol yardımgı vasıtalar içinde yetis- Biş alanlardan beklemek, tabii yoldur. Bu sebeple tercüme Külüyaçının kültürümüze büyük hizmetler yapacağına İse. -8 194 1SMET İNÖNÜ millete nafir olan münevyer mMu- hitinde yer etmemiş olmasınıla. dir. Belki münferit —sahıslar bu derde dokunmuslar, Jakat onla- rın fikirleri me devlet icrantında, ne de millete nafiz olan münev- verler arasında bir teşir bırakmış- tır, Avrupa zihniyeti müsbet insatt kafasmın eseridir. Bu eserin bir yandan maddi oluş sartları bulun- doğu zibi bir yandan da fikri bir hüviyeti vardır, Dikkat edilecok — olursa beseri tefekkür tarihinde 16 mer asra Ka- |dar asağı yakarı bir ayniyet de- Kilse bile büyük müvazilik ı"qz Çarapr, 16 nor asırdun itibarendir Ki Avrupa tefekkürü birdenbire dünya tefekklr hayatında bir ay- rılma, bir. orijinalite arzetmeğe baslar, Bisim de bugün aradığımız yetismek istediğimiz. 'Türk milleti- ni ekarmak istediğimiz seviye 16 ner asırdanberi kaybettiğimiz ir. tibatı tekrur İmrmaktır. Rönesanısla başlayan bir man- tık var ki bütün llneıını.ı“q : tiğa gerçevelemek :-.ı.: [lış:" eserler bu. - mantığa raha için bu medeni- yetin eserleri ile basbaşa kalmak, tefekkürü onun 4 göre ayarlamak, ondan sonna eriğinnli için Mmedeniyet şadese elimize ve- | rilmis bir âlet halinde kaldı. Kı. | rıldığı zaman vapamadık, kaybol- duğu zaman icat edemedik, mev. cudu tekâmili ettiremedik. Halhu. KI elimizdeki âleti kırıldığı zaman yı:ııııl.. hıy.:o&ilı vakit Jcat etmek, meveudu tekâmül ettirmek Hizımdı. Bunun için bir mantık gerekti. Bu mantik kitaplarda tarif edilen bir mantık değil, yaşanan ııııı niramıdır. Yasanan — ruhün niza- mını ise en züzel ifade eden edle. Biyat, fikir ve sanat ereridir. İst simdi bunun icin biz Türk milletini muasır milletler seviye- sine cıkaracak merdivenin Hlk ba- aai 4 AF P A .B PNi 3e aei LA tarını getikmeğe başlıyor Habder aldığımıza — göre Müğa. ka'ât Vekületi, 2500 tona kadtır elan Türk gilep ve — vapurlarının Bulgaristan sulara zefer etme-| lerine müsrade vermiştir. Deniz nakliyat komisyonu top- | lanarak bu tonajdaki gemilerün ; isimlerini teebit etmliştir, Bulge | rittan sularma gidevek olun go-i milerimiz, sıra ile değil, kur'a w larak - Sinop vapuru gidecektir. Böylelikle, hudut'arda bakleyen Pmühim ithalât eeyumızın, Ulman- lara getirilerek Türk — vapurtlarile İstanbula sürat!'e nakilleri temin edAmektedir. Şimdiye kadar Karadeniz ecne- bi sularma 300 tona kadar olan 'Türk bandımar mötörltrin — sefer etmelerine müsaade verikyordu sulile dareket edeceklerdir. İlik ©- | Yerli mallar pazarı Beşiktaş şubesi açıld! Beşiktaş Yerli Majlar şubcı'j merasimle açılmıştır. Açılış mera. simi kalbalık bir- 2i-| yaretçi kütlesi huzurile yapılmış-; Pur. Açdıştan önce yerli mallarj pazarları İstanbıd mağazaları şefi! Kâümil Çokay, davetlilere hitabeni *“Mücmesenin hedel ve hizmeti..; hakkında bir söylev verdi. Bunu mütakip kurdele kesilerek mağa- yaya girildi, —misafirler mağazığ memurları bayanlar — tarafından! pasta ve siğara ikram izaz edildi Merasimde Beşiktaş kaymakamı Sabri Sözer, parti re-|| isi, erkânı hükümet ve shir bir çnk; zevat bulundular, Merasimden son-, ra mağaza balkm ziyeretine ar. zedildi. B, Kâmil Çokay, davetlilere gu söylevi vermistir: “Aziz misafirlerimiz, *10 uncu yrlmı büyük bir bah. tiyarlıkla idrâk ettiğimiz büyük Türk cümhuriyetitin bu kutsal yıl Diyorama za-, aşrareaar d ferler sergisi'sİ Eminönü halkevi sosyal yardım | kolu menfaaşine olmak üzene ter- || tip edilen (Diyorama zaferler sor- Va açılış serefihin hieseme * edilereki| ydönümünde mücasesemizin bir çok lemstl ve mevcuduna Hâve etme- ye muvaffak olduğu Beşiktaş sa- tş sübesinin yüksek huzurların tinden dolayı cök mesidüm, Ci İkuriyetimizle birlikte yürüyen mil. H fabrökacrığımız milli — sanayil. Hmiz; Muazsam dünyu istihsalinin fejce ve kıtlığa uğrutlığı gu hen- gümede yurdun ve milyonlarca yurtdaşın en mübrem ve bayati bir ihtiyaemiı imkân nisbetinde tahfi. fe calışmaktadır. — Aziz yurtdaşlar: Bir lâhza dü- | süneccek olursak — mazinin büyük ,boslukjarına muka't;! cümhuriyetin yarattığı bu varltığı derhal anla. riz, Binaenaleyi bu hususta ne ka. dar övünsek veridir ve azdır. Bu münasabetle milli — iktisadi. yatomızın temelini aban Ve buzün- küt gnkişafme temin eden büyükle- | rimize arsı şükran etmek hepimi- sin milif borcudur.., Nehir dubaları şilep haline getiriliyor BZ basmın ufak tadilâtla şi'ep hali- n tesehbüsler ya. Bisi) büyük bir rağbetle karsılan- | ne getirilm ret ettiği kesaplanmıştır. Pazarte- si gününden itibaren Mektepler, Sıra ile Sergiyi ziyaret edecekler. dir. Dekomatör Vedat Ar tarafmdan muvaffakiyetle — tertip edilen bu sergide, İstanbulun fethi. Ana - fartalar zıferi, milli mücadele, Lo- zan sulhu gibi tarihimizin başlı basmna birer zafer olan menkibe- leri mücessem Vve derinlemesine pilmaktadır, İçlerine buhâr müki- nesi konulamk ve kenarları yük. acitilerek şilep baline — getirilme- leri mümkün görülen bu £emile- rin, Marmara, Karadeniz ve Ege- zin İstenbula bisbelen yakm li - manlarına işliyebilecekleri bildiril mektedir. Böylesikle yakında de- niz ticaret filomurun tonajının ar tacağı bildirilmektedir. tertin edilen tablolarla canlandı. rılmaktadır. Örr Güzeli sermek, güzel ve iyiye değer vermek ruh uyanıklığının tanıklarmdandır. Fakat yalnız bu duygularla onl. Bu dünyada “Riü koparılmadığına güre,, güzel ve iyi yi yeryüzünde yaratmak, — elbette kolay olmaz, Bütün mesele, serdiğimiz, içimi. zin aydın'ık bir dakikasında sır. rına erdiğimiz , zorluk- hurdan ayıklamaktadır. Bu ise, e- mek ister, alın teri, göz nuru, sa- bir ve dayanmak ister, Memlekette nülüs — siyaseti, bir zamanlar başları uğraştıran bir fikirdi, Genis Anadolu — toprakla- rimızda, yüz milyonu, ferah ferah barındırmanm mümkün olduğunu görenler, bunu — kendilerine ülkü edlinmişlerii. — Fiki k gibidir. Bir noktadan fiskırir, çok geçme- den etmafa dağılarak herkesin malı olur, Nüfüs sivaseti de biyle- ce fertten conliyete eçti ve bir devlet Idenli halin> geldi. Ülküler, fikârler, teklerde kal- dıkları müddetçe hayata hükim ol. mazlar. Ama, bir devlet makine- Si içine girince sistemlesirler, İr- lerji yert içinde recmi emirlerle genişler. Netekim, nüfus siyaselinin dr böyle bir. geçmişi vardır, Düva, devlet programında yer — alınca, hemen onu besleyecek garelere baş varuldü. Biz yandan yeni de. Zumları zenginlestirecek milli Te. Yah yolunda yürünürken, bir yan.- Gümrükçe el konan | maddeler Ticanet vekâletinin uzan agaman . dünberi gümrük — antrreşolarında biriken muhtelif Gins ithalât mal- larının gümrüklerden çekilmesi i- çin gayretler sarfettiği, bu husus. ta rüklerde malı bulunanlara birer hafta mühlet veritdliği ma- lümdur- Şimdiye kadâr — bu mük- let dolduğu halde mallarını güm- Yükten çöturmayan & firma görü!- müs, bunların maflarıma elkon - mustur. —— Bir tayin Tanımnmış deniz ingaiye mühen. Gixlerinden Osman Sezai Böğaç'ın Hmalar umum müdürlüğü fen he. yeti reisliğine tayin edildiği haker alınmıstır. Kendisine, bu vazife- sinde de muvaffakiyetler di'eriz, —- — Köy el işleri İstapbul vilâyeti. köy el işleri #ergisi dün Eminönü halkevi sa- ionlarında aâcttmeştır. Sergide, vi- lüyetimizin köy işleri teştrir edil- mektedir. —— v D A —ST e a S Samlali Birlelmie İledl — Muavin olarak müdürlükten Mr, Bik'i seçiyorum, — dedi, Rülha. 3i küçüktür. Fakat oluz uışıuk çok teçcrübeli bir poalislir, Tırlı edemi* mesinin yeşâne sebebi imuühanlar- da umumi malümal — bakımından derece alamamasıdır. Kendisine bu münasebede müvakkal olarak mü, fetliş Ünvanı verilebilir. vekil tasvip elti: :"Pık âlâ. nasıl istiyorsantı.. Dediğim gibi size geniş selihiyel verdik, O gün öğleden sonra Kik, rapes runu vermek üzere Dik'in yonına gilliği zamap ilk defa olarak yeni finvanlle selâmlandı: he - idin Bay MüCetilş! ı.u':ı:'oxı. biran şaşkınlıktan we söyleyeceğini — bilemedi. Sonra vaziyeti kavrayarak lâve elti — İngilterede kiraliçe Elizalxe Ün hangi tarihte öldüğünü bilme. yen, tek müfettişin ben olduğuma tereddülsüz bahse girebilirim! V ıı Dik Gordon, hareketinin cocuk- ca olduğuna kendi kendisine mi* temadiyen — lekrarlamasına TağMEN ber sabab tükvimine İşaret ediyor. ve Ella ile buluşacağı puzar Bünü. ne kaç gün kaldığını hesaplıyordu. Bu sabırsışlık neden geliyordu? Bu nu tahlil edemiyor. Kenç kızı a€v. diğimi kendi kendisine bile iliral, etmek iİslemiyordu. 4 O gün bahçe kapısını açıp İÇe- ri girdiği zaman — Vilip Conson'un bir bahçe koltuğuna rahatçe kurul muş olduğunu gördü. — Maniland'ın hususi kâtibi onu —görünce ayağa kalktı, gülümseyerek elini uzattı: — Hoş geldiniz. Mr, Gordon, dedi, Geleceğinizi Roy söylemişti. çok memnua oldum, Dik, bu adamı sempatik bulur Nakleden: M. KARDEŞ yor ve sotiyordu. Karşılaşışına ay. ni samimiyetle mukabele elti, Son Ta gözü Rey, € getirerek sordu: — Bankaya gelmediği günler Bene olüyor mu? Conson kederli bir tavırla buşi- M salladı! — HHiç gelmeyecek, Banka — ile alâkasının kesildiğini kendisine bil dirmeğde mecbur oldum. Patron ve nun bankaya uğremaz olduğunu. ve hilmem nereden, lüks bir heyat ya şadığını öğrenmiş. Bir muhasip be. saplarımi tetkik eti, hamıdolsn ve sulküz birşeyi bulunmadı. Onun yâ rzünden ar kaldı ben de kovuluyor du! ma. Dik Mayland hakkında — m mat toplamak için fırsatın münasip olduğunu anladı ve bü fırsatı ka, çırmak İstomedi: — Maliland'ın nerede olurduğu nu biliyor mugunuz? Nasıl bir bas Vat Heçiriyor? Şehirde evi var mı? Conson gülümseyorek cevap veı" e — Evet, şehirde hir evi var, hem de nc ev, bilseniz! Bu evi ben ancak bir sene evvel öğrenchildiri ve kimseye — bahsetmedim. Şimdi det size tafsflât vermiyeceğim. Ma. tilang fekir bir mahallede kızkar- deşile beraber yaşıyor. — Mr, Cünsou, Matiland yazihıs nede bile neden eldiven kullanı. yor? — Bilmiyorum. Bu benim de merakımı tahrik etti. Evvelâ elinin üstünde bulunan Yara irini sakla - mak için böyle yapıyor sanmış * tım, Pakat sonra öğrendim: Bütün kola başlar başa Tlüvme ile delek —I6—İ gemi demiri, yunüs balığı vesalire gibi birçak resimler,., Dik sakin bir sesle socdu: — Kurbağa resmi de var mı? Conson bu suali hiç garipseme, di: * — Hayır, farkına — varmadım, Bileğinde bir yılan gördüğümü ha tarlıyoram, Niçin şordunuz? Yoksa Matilond'ın “Kurbağa,, olduğunduan m şüpbe eçliyorsunuz? Dik onun heyocanlı ve lelâşlı haline gülümsedi: — Belki? — Conson ciddileşti.. — — — O kadar âdi! bir adamdırki, buna bile Inanabilirim? Bu sırada Rey ve kızkardeyi one larin yanına geldiler, Rey hiddete l görünüyordu. Dik ile karşılaşınca kaşları büsbütün — çatıldı. — Ellaya gelince, © yüzü kKıpkırmızı nerede ise ağlayacak gibi idi. Rey muküdüçmesiz Gördöne çı, kişl & — Peşime Elk'i takan sizsiniz değil mi? Ben zalen bundan şüpe heleamiştim. Kardeşime gevezelik eden herhalde sizsiniz, Kardaşi önun sözünü kesti: — Mr, Gördöne — silem etmeğe bukkın yok Rey. O bant senin w leybinde birşey söylemedi. Bildik. lerimi ben kendi gözlerimle gör » düm, Hem galiba onun dâvetlimiz olduğunu unutuyorsun. Rey söylendi: — Herkes benimle — uğraşıyor, hattâ bizim eski dost Conson bile.. Consona bakarak gülümsedi, Fus Kal onün suratı avıklı: Seninle birisinin moşgul o, ması bilikis çok iyit Diye marl e dandı. | Bu sırada Con Bennet'in: gelmce* Si araya giren soğukluğu giderdi.. İbtliyar adam Consona doğru gide. rek: — Hoş geldiniz Mr. Conson, de- di, Sizi davet etmek icin gocikti e! ğim için özür dilerim. Sizi aramız. da gördüğüme çok — menmnunum. Bankada Rey'den memnunlar mı? Conson, Dik'e yalvarır bir gözle bakarak cevap verdi: v l»:ı.-ı—ı, memmtalar,.. Demek Con Bennet'e — oğlanun yeni yaşayış tarzını — söylememek, Iâzımdı. Bu gizleme Consona üzmü şe benziyordu. Yemekten sonra bir sralık Dik Gordona: ' — Yaptığımızı doğru bulmuy « rum, dedi, Fakat başka lürlü hare kele imkân göremedim. Rey ban, kadan çıklığını babasına söylemeli idi. Dik de ayni fikirde idi, Lâkin © sırada Rey'in harekâtile meşgul olacak vaktı yoklu, Bütün dikkat, ve alâkıı Ellada 1dl. Bu dikkat xre yesinde Consonun da gene kıza n.l şik oldağunu Tarketmekte gecikmie di, Kızın karşısında mahcup, —i..ırî K bir hal alıyor. öndan uzaklaşın. ca neşesi koçiyordu. — Noşesizliğ', | Dik, serbest bir tayırla' kızın lıo:u.l na girip bahçenin —arka tarafına doöğru yürüyüp” gözden kaybolunca büsbülün arttı. * Rey onlara bakarak söylendi:. — Bu adam da ne diye aram * sa geliyor? Bizim muhilimizden hi, ri. değil ve benden nefret ediyor. Conson daljfın ve döşünceli tav fıirı birakarak mükabele etti; — Senin fikrinde değilim, bilâ kis imli bir genç... Senden de nefret etmiyor. dan da doğmuş yavraları hasta. dıklartan, vakitsiz ölümlerden kur karmak borç bilindi, Cok çocukluü gilslere — mükâlar yilidaim şulü, iste bu anlayıştan doğmuytur. Dün aklığım bir mek. tup, bu hayırlı va faydalı isin de Bt kadar dikkatle — beninisen. mediğinl — güsteriyor, —Beşiklasın Viynerade Ekmetiçibaşı — mahalle kinde Hacı Malitbey sokağında 20 numarada aa — bildiren 4, allı ço. cuk anasıyım, Son çozağıam — 1031 senesi nbanında doğdü, 15 hazi- Fan TDSA de sılık > ietimal mu- aventt vekâ'eti urdum, Ko sularımızdan alit caecukh merhum Hafız Ata elendi ailasina il iye verdiler, Ben bu haklan mabranı edildim, Rir cok defn'nr müvacant ettim, —Gelmedi, gelmedi— söz. lerinden —haşka cevap alamadım, Sön gidişinde bana tokrar istida yermekliğimi söyledi'er. 143 mar- tında bir baska dilekçe daba sun. dam. Numarası *İ220,, dir, Sâlü “Gelmedil, deyip duruyorlar, Son cocuğum sekir yaşındır. oldü. Art. ba ne vakit cevap ve ikramiye Bgelecek *,, Bakikaten şa anlatılan şe- ise, Üzülmemek gerşekten dür, Usul ve nizama gziren bir Şeyi, bu kadar kim. hanzi mesoli. _vzn:ıı korkmaz adam umursamı- yor? Hakkı Süha Gezgin SAKERLK DANLART Şubeye davct Üsküdez kanlığından: 1 — 539 Doğumlu ve bu lalarla muameleye tabi Yadrik ) Su, bay yetiştirilecek kosa hizmetiilere den. A — Yüksek memleketlerde y kektrlik Dairesi Baş, tahsilini eehebi lik dersi görmem iş Trı- rim. 942 de, z B — Türkiyede Ortaokul diblos mMası aldıktan sonrs yahaneı meme Jeketlerde tahsiini ikmal edenler 4, 3, Kânan, 949 e z € — Bütün inhisilini — yakı ü yabancı mMemleketlerde Yaparak, —askı dersi gören Yüksek Okul Mezunla; 1 Subat, 903 dç. GÜ D — Lise ve muadili n tam ehliyetnameliler 1 Mart. 943 de, B — Türkiyedeki lise mesunla- rından elup — tahsillerini — yabancı mMemlekellerde ve axkerlik dersi gör rerek tamamlayanlar 1, Nisan. 949 de, hazırlık kat'alarına — zevk teklerdir . "ANA 2 —- Üniverslile ve yüksek okal mezunlariyle Dise mexanlarından (C) Birevesi alanlar 1, Mayıs, 943 de, Yedek Subay Okuluna, Yahız. tabib, baytar, kimyaker, ecracı, dişÇİ okulları mezumu elup ta bü sımdflara tefrik adilmiş büle nan yüksek eliliyetnameliler 1 2 Teşrin. 962 de Tafhikat okmlların sevkedileceklerdir. , , Mükadaranın işbu ilândaki ta. Fiha ve duremlarına göre askerlik Şubelerine müracast! cim 1 —— —HKHKEK 25 yıl evvelki Vakit ——— 91 10 917 * Müttefiklerin hücumları ilerliyor Alman ve Avuslurya Macar *u, vayi mültefikasının hücumu bURün dahi mülemadiyen — terakki etmiş ve muharebe suhası İlalya. ArAZİ, sinde denize kadar ilerlemiştir. —— —O Z | cumartesi | razar ; K teşrin: 81 |K teşiz 1 e y |— - <« (Ycva: 20 | Şevvar zi & Hesir: Ve | Ymar: 1ma —HO . . Vakitlar Vaaati aani 3me Hesni Ow < 128 Vi0 a: Hkinat tesa aa - 620 Akşam 1548 986 4T aa Yater 1B0* itee camm 120n eee AA T Güne B nu S1 itad a — ———