22 Ağustos 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

..kh- ve sanat y : | Üniversite zihniyeti Teklörü | kündür. Zaruri Kurul- ü bul ünlversitesinin "h:_—w"'l bizmet ettiğini bir Üniversite- gü Mühim Yasfına temas etti. L ahi Cemil Bilsel — bu sözleri '—":&N-_" politik hayat kar. Ko Sistemei, kavrayıcı, kül. laq:..'"“îni L Rürket lan, ŞEHiR HABERLER:! ( iyi neticeler verecek bir teşehbüs istanbul memurlar | kooperatifi kuruldu | Her memur aylığının mikdarma göre 2 Ii_rıdıu 5 Hraya kadar aidat vererek ortak olabilecek iversitesi 4 olursa — mutlakın l Bilsel Dil ıtlakt kalmaz, Bu islâm jitikadınn uymaz.,, Talsbe reddediyor: “— Tablat kanunu zaruridir, Aksi takdirde ilim olamaz.., Moca sesleniyor: “— DBDershaneyi terkediniz, Siz artk benim talebem değilsiniz!” Aynr boca talebesini imtihanda görüyor, Mümeyyizlere şöyle söy- lüyor: ©— Bu benim talebem değildir, —— ( yekgar, Beher Msscaj — yirmeş ilradır. Bu fevkalâde zamanlarda sabit gelirli memür ve müsfabdemlerin müzaya- kalarma çare olmak üzere garek faşe gerekse mahrukaf İşlerinde kendileri Şehrimizde bir (İstanbu) memu- rin Ve müstahdemin istihlâk kooWk peratifi) kurulmuştur. Dün vilâyette, vali muavini Ahe met Kanık'ın relsliği oltında yapr Bayet bariz bir şe- €tti Sayın profesörün halk küvyetine daya- SİYİ kendkine mes- | lAksız insaz Ata sözlerinin çok değerli sey Ter olduğuna süphe yok, Kuvvet. lerini uzun çağlar — içindeki bin. lerce smayışlardan alırlar. Fakat ber çağın kendine göre bir gidişi, bir hayat anlayışt vardır, Hattâ bazan ilg uzak çağ arasımda kıy. met bükümleri akla kara kadar birbirinden .ayrılırlar, Bir âta sözü: ,7 Çirkefe taş atma, kirlenir. sin. Hükmünü vermiş, Maddi mana- sile bu Kerçektem böyledir. Fakat Ataların bu sözü mecazidir, Ah. a münokaşaya gir. Memek öğüdünli verir, Evet, fazilet “küstah” Taşamaz, Yalan silâhmı, ilftira mızrağını, keriz, Geca vakti, kapınızın önün de bir sarhoş nüra arar, Sizi lak- h uykomuzdan çarpımtı. ile uyan. dürır, Bazı semtlerde bu şirretliği Adat haline koyanlar bile var, Kece, yakız bir gece onu kapila- Fımız arkasında — sopa ile bekler. sek, ebodiyen kurtulurur, —Fakat benu yanm vyiz, Rüşvetten sikâyet eden biz; fa. kat veren de bizir, Niçin? Çünkü #ebatlı değilim, Uğraşmağa üşeni- rFiz, Halbuki eğer biz, kendi hak. kamızı tanırsak, balku — hizmetten başka işi olmayan memurlar da vazifelerini, oturdukları sandalya- lara yaraşan bir vakorla — görür- ler. Bet TünlüzglN cemiyotlerde kalite üs- B Bsi mehafaza etmek, kük in Tn Ve jilmin — politika hıı_ıbb Meşale vazifesini gürme Va etmek en mühim da. ıı;'::h_ı-uuı.. €n büyük >aafr hq_n'hr Kütlenin —devlot mu- Hat buzal DA Sahip olmasıdır. Pa. ıib alınmış bazı ted- vardır, Meselâ umu- & nn yüksel. Him zihniyetinin bir mil. leri arasımda ahlâk ve dm Bibi bir bağlıhk vücede Beviyesi yükselen bir Yaratılındsı ve politika itap e'? Yanında kültür ve ilim 'N Cemiyet —hayatında Bu seviyeya Slan temiyetlerde - politika- Miy” Sareler .M_. kültüte Hati VZZ Fr F ilim diltür Seviyesini müsait kütlelerin kararlarından daha koyarlar, ba suret- hem halkm, hem ünin — müvnessili f PLE P Te ! j iğ'i g kanunlar yapar. kanunlar arasındaki Z . zihniyeti ile hare- iseleri olduğu gibi leket meselesini İlim Ti f /F İğl; E| TPEF (7 ö ":l—ıethler çağırılıyor Tüngnpi eTliK Datresinden ; Lise hizme e OftNlardan mezun olup N askerliklerine karar ehliyetnemelilerin (ob tihanını vermiş, yüksak “'R:“er hariç) eylülün t mnkarada yedek m * "în ::“"*h hazır. bulunmaları ['flı"::l'nıle Okulda bulunabilme Tn İA Süstos 942 sahı günün” ::Hı. Te mensup oldukları ar amelay trine müracantla sevk Nüdge, TTini Yaptırmaları; — Bu 'taray TÜinda — müamelelerini ier Miklebe ' 'N h."ltl ıb':.m":nuı.unnn 30 uncu maddesi Yevfik; ; İlân "u.“:n vozalı düşecekr ı i . | . : â ) ı î i | İ hüdayi nabit bir mahlüktur.,, Namını bugün yine rahmetle dığım bu profesörün temsil ettiği zibniyet bir devrin toleransına na- Si mana, verdiğini — güktermekte dir, Yine aynı seneler içindeki iliza derecesinin ne hahle — olduğunu Rösterecek bir çok vekikalar var. dir, Fen ve tıp faklllteleri hakkımla ileri geri xöz söylemekten çekini- | çimi de yapıldığından — kooperat bu sabahtan itibaren faaliyetc geçe miş bulunmaktadır, İdare heyeti reisliğine Arapoğlu Hayri, ikinel rekliğe Murat For - tun, murahhas azalığa da Şehir Meolisinden kimyager Hulki seçi- mişlerdir. Kooperatif #ikolarak vilâyet da. bilindeki bütün memurlara S0 bin lan bir toplantıda idare heyeti se- | itin kolaylık düşünütmüştür. Bunun icin; 50 Hraya kadaz eline para geçen memur ve miıhhdm: örfük ayda ? ira vermek — saretiyle V10 ayda Bissodar olacaktır. 00 ileadan 100 liraya kadar eline para geçenler her my 3 lira vererok 100 Heradaa yukarı para geçeeler de " ayda beş ilra vermek suretiyle ortak olmcak ve bütün ertaklık baklarından müstefit bulmacaklardır. | Hor dairo amjrine mütenddit ta Saltanat devirlerinle, Amirlerin kapıları halka kapak idi, Nöbetçi, vüÖner, Perde cavuşa ve daha bil mem ne setlerini aşarak ornya irmek kolay değildi. Ea hakkı bir. gördürmek istiyonler, bu setlerden bir yardımeı ararlarsa Mmazurdurlar, Fakat — buğün âmir. lerin kapılarında : — Vurmadan giriniz! y Sözlerimin yazdı olduğunn zö. rüyoruz. u halde kime, niçin ve. tekâpü kalktanmı kullanamar, Te. ketek kalınca, edepsizle yarışamaz. Fakat bir küstahım şahiıneşr, bi fün Ahlâk sahiplerini, bütün' fazi. letleri isyama sürüllerse, işin ren- Zi değişir, Ba pis herifler, kuyruk- Tarını apeştarınım arasıra alır sal. ta durüuz! Ama, şirvellikler kar- Bısmdan viedanlarmdan emir al. ; vem gibi, herkesin bir anda ayak. * İanmasa yartile, İ Mevzuu gibi, illm me- | Bım, Fukat daha yakmdan temas ettiğim sosyal ilimlerle meşgul fa. Kkültelerde gördüğümüz iiim saha- «mda alinan — mesafeler hepimizi memnun edecek bir durumdadır. Bu faktilteler Profesörlerinin, do- gentlerinin bir haytisini çeki odun, birkaç bin ton kömür verecektir. Satışlar, tekeltle yapm lacaktır, Bundan başka başta yağ olmak Üzere memurlara — maliyet Tiyatı ve takajt escer dahilinde gr da maddeleri satışları yapacaktır. Vilâyet, bütün datrelere yaptığı t rum, b k sına terketmiş, hasbi bir surette | Vif tâmimde her memurum, bu koo> Him için çalışan insanlar üsttin bir kafa seviyesini temsil ettikleri Kibi ihtisns derinliği de bizi daima memnun edecek bir seviyededi Hukuk — fakültesi geçirdiği isti. kaleden ne kadar büyük bir zafor. Te çıkmaştır, Daha yirmci yıl evvel hbir avukat, bir adliye makinist | mektebi olan hakuk, bugün haktı. kun iltm zihniyeti ile —tetkik edi- len bir yuvası olmuştar, Ba iki merhalş arasmdakj fark basit değildir. İktmat faküilteni iktısadi zihniyeti Cerçeveleyen bir husuriyat güstermektedir. Edebi. yat fakültesi halis bir kültür yuvasıdır. İlim merkezidir, Sosyal Himlerle — meşzal — fakülteleri. meşrettikleri meemuslar ise oolarm mazileri ile halleri ara. sında muküyose yapmak için dal. ma vesikalar hazırlamaktadır, Bütür bu kaliteleri kendinde bildirmişitr. A Vali ve belediye relsi Doktor KAtf Kırdar tarafından dün alâ- kadarlara su tamim gönderilmiz n : ; “İstanbul Memurin ve — Müstahde- min İstihlâk Kooperatifi Ünvaniyle bir kooperatif teşkil olunmuştur. Bvvelki gün, Terlabaşında ça- Detığı kunduracr —dükkânında ar. kadası Yaniyi bir kavga sonunda kunduracı bıçağı ile öldüren Pav- N admdaki delikanlı, dün ikinci ağır oezaya sevkedilmiş ve muha- oküla gitmiyenlerin ser tonlamış olan bir Ünüversitenin kı- sa bir tarihi olduğunu, aymı sa- münda onun bir sürü yapılması karuri, fakat imkânsızlıktan dola- y yaptlamıryan işlerin acısım duy- düğunu da biliyoraz, Gonç bir hx ve hamle Be çalı- Şan Üniversitemizin rektörünü Jin. lerken bunları düştüindük, ikemasi sonunda tevkif — olanmuz- tur, y Pavli demiştir ki: — Yaniyi öktürmeğe kastım yoktu. Şelen — yapıtyorduk, — Brrağı tesgâhm Üzerine nterm. Bıçak yay landı ve göğsüne asaplandı. Her zaman böyle şakadar yapardık.,, peratife girmeğe mecbur olduğunu | Meteli, huysuzum biri tramvay. da biletci İle kavga vder, Hem pa- Ya vermer, hemi jnmez, Vatman a- Tayoto tevdi odecektir. rabayı kaldırmaz. nokta, her yer- Bu iÇibarla gönderiler — taahbütnae | e yok, ki devlet kuvveti işe el meler; matyetnizde —bulunan bütün | koysun, nı;_.nmı_ı kisi, bir tek dara jasza ettirerek ortak yap” | Mümasebetsizin yüzünden bekleme manını ve hiç bir arkadaşı bariçte be | azabı Geker, İşine geç kalır, mET ehemmiyetle tebliğ ede" | — Bu kölülüğü yapanlar, bilseler, rime ki hareketlerinden zarar gören ko. €a bir tramvay halkı, haklarını HI““ AInIMİ “Or!iye müdafsaya kalkışarak anları ara. taziye telgrafi çekli B ahtıütname gönderilmiştir. İmam edilecek taahhütnameleri her daire müdürü ây başından evvel V- Bu kooperatifin eslığ — Belediye Me” | murin Kooporatifiyle hiç biralâkası ' rasına taziyo telkrrafları göndermiştir. aza ile arkadaşını öldüren| kunduracı tevkif edildi badan aşağı fır'atacaktır, mümkün Vişiz 21 ÇAA — Btefan Horty" Fakat hayı , biz bu gibi haller min ülüm haberini alır almaz , Hitler | kaygısında birbirimizin yüzüne ba. Amirül Hort; ve Stefan Hortinin kee | kar, arnuzlarımızı kısar, böyün bi tetkikleri Veli ve belediye melsi Lütfi Kır. dar'dün Kadıköy kazaar dahilin- deki "yolların yapılması iği etra- £mda tetkiklerde bulunmuştur, | ae Peynir fiyatları Ticaret odası peynir satışlarmmı düzene- koymak için yeni esaslar bazırlamaktadır. Bu emsler, Ticaret Vekâhetine trzediklikten sonra tatbikata ge- çileceletir. gorta prodüktörlerinin imtşhanla- rı dera edileceğinden — hazırlıklar Biçki ve dikiş dersleri Eyüp Halkevinden: Bü aym yirmi dördünden ftibaren Bvimizde Biçki ve Dikiş dersleri ve, rilmesine başlanacağından devam et. mek isteyenlerin Bvimiz — kütiplijfine mürazaatle kayıllarını yaptırmaları, Adalarm su ihtiyasını karııla. mak üzere belediye gernekli tod. kârleri almaktadır. Su temin et- mek Üzene yeni vesait bulunacak- tır, ——— — — Yazani ZEKİ MESUT ALSAN Mustafa birden evet veya bayır diyememişti. Murot Bey işi mcoğı e- cağına halletmek arzusiyle: — Kabol mü? diye cevabı tohrik eti., Mustafa: — Pek iyi efendim.. demekten h.wkn MüÜnasip bir cevap bulamadı.. . “ Murat Bey, Aydının merüf sahsiyetlerinden — biri idi. Her — cemiyette Gzoliğı vardı. Bötün hükümelt memurları ile görüşürdü. O zaman oncak yirmibeş yoşlarında olon Muret Beymuayyen, ve başlı başına bir işa sar hip değildi.. Babası Hidayet efendinin işlerine yordım - etiiğini, ve bazı muzipler de onun porasımı yemekle meşgul olduğunu — söylerlerdi. Çünkü Hidayet efendi de Aydının altın babaları orasında sayılırdı. Bağı, bahçe- si, çiftliği vazek. Onun için, Murat Beyin hali ve hattâ İstikbali de emindi. O istediği gibi Aydının huyit şleri ve maarif meseleleri ile meşgul olabilir. di. - Tohsil maksadiyde İzmirde, İstanbulda da vakit geçirmiş, ve biraz da Fromsizca Ööğrenmişti. Bu İtibarla diğer müslüman olmayan cemaotların ilori gelenleri, ve münevverleri ile de temasta bulunuyordu. Onun İçin, her toraflan arandan, her cemiyehten çağırılan, her zümreden — itibor — gören, Murot Bey Aydının sevimii bir siması idi.. Murat Bey alle itiberiyle, Aydınrın yerli mamur aristokrasisine —men” suptu. Aydında © zaman Hidayet efendinin tapu kötipliğini — hatırlayanlar vordı. Hidayet efendi küçük sermayesini, memuriyatin — temin ettiği nüfuz ve fırsatlara öklemiş, ve zekâsi, sebatı, sayesinde bu mezc İşini en verimli seklinde nümalandırarak, bir tarlayı, iki, ikiyi Üç yopmış ve hor sene — ser vetine yeni birşey Büve etmişti. Sonraları, tapu kâtipliğinden — çekilmiş ve eşrat arasına katılmıştlı. Mustafa onun belediye — reisi olarak adımı düy" muştu. Kendişinin belediyede eser bıraktığını bilenler pek yoktu, ama, be- lediyenin onun vaziyeti Üzerinde mÜetsir olduğunu söylüyenler az değildi. Hidayet efendi münevver eşraf zümresinden tanındığı için, tek oğlu Murot Beyi okutmak istemişti. Murat Bey ilk tehsilini yapmış, Aydın idadi- sini de bitirmişik. Buraya kodar herşey yolunda gitmişti. Sonra - tahsiline devam etmek için, bir mektep yılı başında İstanbula da — gitmiş, ve bir müddet orada kalmıştı. İstanbulda, Beyoğlunda muhtelif pansiyonlarda ©- vrmuş.. Hidayet efendi cilesinin, uzaktan, yakından tanıştığı paşa konak- karında misafir kalmız, “Serveti fünun,, edebiyatı gençlerinden bazıları ile temasa girmiş, Kâğıthane gezintilerine, Kuşdili ölemlerine iştirak etmiş, ve kayli şeyler öğrenmişti. Yüksek bir mektebe girip onun klâsik tahsil dev- gesını ikmol etmek tasavyuru proje halinden İleri gidememişti. Helbuki Hideyet efendi hayatı daha ciddi, daha tertipli telâkki eden bir baba idi. Oğlunun tahsil şekli, onun zihnindeki tahsil telâkkisine uy" muvardu. O kadar zahmetlea, 6 kadar uzun bir zaman — içinde kazonılar paralarm da kolayca sarfedilivermesine, kendi ekonomi — mefhumu — riza göslermiyordu. Bir nasihat.. Bir ihtar.. Bir tehdit... Nihayet tehdit — tesirini gösterdi. Hidayet efendi kesenin ağımı sıkınca, Murat Bey, daha — vzen zaman pansiyonlarda borç ile de yaşamanın mümlün olamıyacağını —an- kadı.. Ve fikir dağarcığı olarak tedorik etliği "Serveti fünun,, kolleksiyonu UNU Huttu. a Ay::ı:dkv vakıâğ, yaldızlı ve mühürlü bir ııbu_dnnmı Hle Aydına gir memişti. Fakat Aydında, het zümre her sınıf nııdıı_dı onun ı"-bğ'" arlı- racak bir görgü, bir pratik bilgi !ı:n:lo:nl beraberinde getirmişti. Murat Bey Aydına döndüklen sonra babası onu memlekete va bilhas- sa toproğa boğlamak için, çare düşünmüştü. Başlıca çare onu — coluk ço cuk sahibi yapmaktı. Bunun için Hidayet efendi oğlunu bir on evvel evler” dirmek muvafık olacağı #ikriyle hvro::;c:ıç“-ı Ve Murat Beye, ailesinin iyeti il ip kız aramağa h. "uqum-hn&_ff vzvn bv::ğ düşünmeğe ve aramağa muhtaç değildi.. Onun zatea ötedenberi gelin olarak seçeceği kız hakkında mucyyen - bir kanaali verdı. Büyük aileler arasında izdivaç, yalnız bir aşk ve sevgi me- selesinden ibarei olamazdı. Burada oilelerin vaziyetlerini, daimi menfaat- lerini düşünmak ve hattâ bunları öm plâna almak İözım gelirdi. - Gençleri, hislerinden mülhem oldukları düşüncelere bırakmak caliz olamazdı. Bu dü- şünceler geçici şeylerdi. İrdivacta herşeyden evvel - hayatın devamlı ve esaslı unsurlarını göz önünde tutmok şüphesiz. daha ökilâne bir he- raketti.. n ötedenberi tasavvurda bulunuyordu: Kendi çiftli- gine :mıd:enddvîliı de E—Hq:ırık her bakımdan toprakları — birbirini tamamlayan ve berkesin gıptasını celbedecek olan büyük hi. malikâne kurmak, ve bu malikânenin kendi sülölesine alt olmasını temin etmak.. Onu sotın almak güctü. Zaten kendi kadar ve belki daha ziyode zengin olon © çiftliğin sahibi Tevfik Bey, bu toprakları satmak niyetinde de de- Bildi.. Şu holde tek bir çare kahyordu.. Tevfik Beyi kendi allesine Mb— yarak çiftlikleri de birbirine bağlamak.. Artık bu tasavvuru tatbik mevkiine koymak zamanı gelmişti.. Tevfik Beyin tok bir kızı vardı.. Yani tek verisi., Hidayet efendinin de || Öğle tok bir oğlu olduğuna göre, oğlunun bu kız e evlenmesi - çiftliklerin de birbiri ile birleşmesi nefcesine varebilirdi.. Bu mucip sebepler, dimağının hariminde kalmakla beraber, oğluna bin dereden su getirerek düşündüğü İzdivacı teklif eti.. Tevfik Seyin kızı çirkin değildi.. Ve hottâö güzel denilebilecek bir vü- cvde, bir yüze molikti.. Ve çok gençti.. Şimdiki zaman olsa, daha ooıaıi derler ve bekletirlerdi.. Fakol © tarihlerde göğüs kabararak çorşofa giren kızın evlenmesi artık bir gün meselesi olurdu.. Ailece beklenen — münasip kısmet çıkınca, önu boş göz etmek Ilhumlo)ıuyılııdı.. Sonra YMkvk'y ailesi Aydının hanedan doniler eski ailelerindendi.. Pora, konak, çiftlik bakımından ön sırada geliyordu.. Ve Hidayet efendiye —göre en İyisi ve, bütün bu varlıkların — ileride taksimetâbi tutulmiyacağı,ve keza imllwl.:du eyfiyeli idi.. Hidayet efendi ile Tevfik Beyin serveli bir araya gelin: ::.Gib:ııın küçük bir m!îk teşkil edeceğine şüphe yoktu.. — İşte bu İzdi- vacı Hidayet efendinin gözünde büyüten en mühim sebep de bu idi.. — Dövamı var — masıl utanmadan rüsvet Veriyoruz ? Vermek de almak kadar ahtâksız. | hik "değil mi? â Aramırda bazan fena ruhlu, kü- gçük ahlâklı msanlara — raatlarız. Yanımızda ötekini berikia; çekiş- tirirler, Tanıdığımız insanlara *if- tiralar ederler, Arkadasinımı jur. nallarla İsekelemeğe Aalkışırlar, Bunları bilir, görür ve susatır, Bu | söküt da bir nevj ahlâksırlıktrr, Eğer bu , çirkef içli —heriflene- bep birden arkamızı döner, etle- değil böyle bir densirliğe cüret Tİmi sılımaz, selâmi kesarvek, baş. | edi ka hiç bir cezaya baş varmüğa has | cet kalmadan " bu' yara rîı,dh'r'ğ—l der, $ #4 “HAKKI.SUHA GEZGİ ——— —— İktisat vekili geliyor İktsat — Vokili Sırrı Day'ın bar gün şehrimize geknesi beklenmek| tedir. Vekil - burada tetkiklerde| bukınecaktır, Ze Sığımdığı karakolu soyan hırsi z Hikmet adında birisi İstanhula Eelmin, işsiz, parasız kalmca, mem leketlisi olan Tahtakale komiseri- | he İş buluncaya kadar kamakolla' yatmasma müsaadesini rien etsi miştir. 4 Komüser bu iyiliği yapmıs, fa- kat buma mukabil Hikmet, bir he tikâr işinden dolayr karakolda bu lunman çuvalların kalhıylardan ça- | kp satmaştır. İ Yakalanan hırsırz, dün ikinet ns. liye ceza mahkemesi tartfından | 9 ay müddetle hapia cerasına gçar. pilmiştir. serkea aai Altın fiyatı ğ Düön bir nitimm Siyatı-33 40 üii çe altınm bir Eram fiyat tise 4 58 Tira idi. —— ——— - | 25 yıl evvelki Vakrt |. —H 22 Ağustoa Dık —— Amerika ile Bolşevikler Taymis gazatest bildiriyor: Amerika hükümeti bolgerik m.:ı eti jle ber türlü müneasebatını kat' etimiştir. BisS 1010 9.0a 1200 KA0 u S 5M 1664 1800 2040 826 ıt ASTANBUL BUKSASININ Zi—8—0H? Piyatları Londra 18teriğn Nevyork «100 Dolar Canevre İkramiyeli © 5 988 ©ç T Mi Demiryolu TT Anadolu Demiryolu ©6 60 — 31 Aslan çimento 101