27 Temmuz 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

ürklerde tiyatro Tamınmiş — iki zat eserlerinde, klerdeki tiyatro sanalımıa, tandi. uın sonra başladığını — katiyetla etmişi v bir zarar vereceğini — söylemek abeslir. Hamdolsun Bay İamali Hâmi Da. öişmend (Cümhüriyet)de yazdığı bir eyle bu hatayı biraz ök ve izelianek istedi. Fakat bu da tam nasiyle yaplamadı; çüakü Türk. tr arasındak! Uyatro tarihini, hem bugünkü moderi şekle yakın olaz troyu, Solçuklardan çok evvolk inanlara götürmek lâzrladır. Bu o kadar eskidir ki efmanalerin başladı. BL Gevra kadar gider, — Yünanlıların kendilerine mal etük. eri, Bakus adir bir şarap HAhi oL u billrsiniz. Fakat Türkistanda İlk ismi Basur,rı olan bu ilâhin Sa. ü yi hörgüçlü bir deve gırtında Tür adan buraya geldiğini, toprak â çıkan kabartma'ar pek güzet A bu kabartmalar, mülsine halis sit yanl amazoa cibi. Besl giydirir. (1) Yani tam Türktür. J a orta yapılan bu Hm Türk Larihine ne kadar bü Buzün hMâ söylenen — efsanesine tiyatromın mucidi, bunun şara, dır. Biz efsaneleri bir köşeye ata- z; çünkü bunlar tarihin bir mu meesi, gşlenmeği bekliyen bir ha ikatidir. Demax ki tiyatro çok eski. Ük mücidi de Türklerdir, Bu devri bırakalıra, Mlilâdi asırla. bn başlangıcına gelelim ve Türkista. Ba geçelim. Karagözün ve tyatronun manşel Hi Çine oturtanlar çok yanılırlar, Bun farketmedan bu hükümleriai si- bir haritanın çoerçevezine baka. vermişlerdir. Çin denen bu topraklar, zsaman za. Çinin siyast nüfuzu altına düş. lüş olan Türklatandır. Tiyatronun duğu kadar maatbaanın da — mucidi “Türkistatdır (2). Bir Çın Uyatro Banatı yoktur, “Çin üUyatrosmuna mu, iyyen bir mevki ayırmak çok güç - ür, zira tiyatro Çinde n: edebiyat. 'bir parça, ne de bir samat ©. kabal edilmemiştir., (3). - Amorikadazi Fin YForsolesta- neleri Bu ay sonunda kapanıyor ingtom, $8 (ACA.) — Fin sela. Cumartesi günü Birleşik Amert. t könsoloshanelerini kapatması Amerika hükümeli — taraftından üne yapılaa tarebe cevap olarak inlânda hükümetinin bir nata gön, trerek mutat noktal mâzar teatileri-| makmızın böyle bir karar alın. | ihden mütevelit hayretini bildir. işlir, Fin bükümetinin — notasmda Fin aa haneterinim ay sozundan *v. ) kapatılmaszı 303p eden emi Hin verirmiş olduğu bayan olunmu | Müusalini Miısirdan dönerken Atinaya uğramış! Londra, 26 (AA) — Musolin! * , Libyayı ziyaret haberinin d olduğu söylenmektedir. Bu At 29 hazirandan 20 temmuza sürmüştür, Musolini — dönüşle Üpeye da uğramıyfır. Üi tarA milyon Holeandalı doğuya sürülmüş! Londar, .İıfâ1'__..H(”'|IWÜI di Bollandada Handalının doğüya Fini vermişli URYGRZ NU SURRINLD Dr. Mırat R. Aydın GOZ HEKIMI Z Parmakkar, İmam sekat No £. Tel: 61683 yı v TAIKSAZSAZSLELAZÜURZUN, kağılmak külfotinden ks I u. Fakat buna karşılık ”Ves | Müzadela- Cemiyoti,nin — do, â$: go mücazir bir ha reo'klen Ü koyarak, bu uğürdü çalışacak ye | * yenli gönüllüler kaydedar teşhis — vasrtalariy ikünlarına fakir halkr #ruşturacak” bir. mükommliy üyir Vö fedakk ik DU Mf insani va ' vertm teminine savaşması 14 . idır. “bir nefes arhhati, devletten büyük nimet saymazı gere. Oi; yalandaş!.. Bu on te Şulumu, kem bir rım ğ Yeniden on 3i milyon — basil, gatılırm.. Ve Om seyede birçok a Masterinin anölk v günaye bakan yüzü gülün! — HİKMET MUNİR | Ş U4 tedavt | rlik mt | na hesiye edi Buzâ zağmen Çinliler, Türklerün daki bu tiyatronun menşelal Şu sü. iülesine kadar yükseltirler XI tarihi milâttan evvel 1122 dir, Evvelleri ta- l6 din! olan bu Lyatı a. manla Jaigge dramları doğurttu (4. Fakaz yine mabedin sinesinde ve on. dan bâriç olmak şartiyle bir tokâ mül, bir inkişaf gözterdi. MUâdi asır isrın başlangıcında ise Türki tekemamül etmiş tiyatrolara sahipti. ier. Hattâ onuncu narrda, Konfüçyüsün torunlarından K'uag.Tuo.fu, bir me. müriyetle Kitan “Türkleri arasına gel . Bir piyes 8e adüte bakmız ki gi füçyüsün tam hayatını temsil etmak te imiğ, Poygemberin bafldi ceddinin sahneye çı kizmıy! Fakat bir a8 sonra Çine av. det ettiği zaman, bütün Çinliler gi. bi, Türklerdeki tiyatro aanatının Çin Gan çok yüksek olduğunu söylemiş. tr (5). Çine tiyatroyu sokan Kublay Handır, Çine bununla - birlikte ro. maz, tiyatro, girmiştir. Bugün bile nâlâ Çinin klâsik tiyatro piyesleri | bu Kublay Han'ın boyunduruğu aL tında yazılmış olan eserlerdir (6), Bu Türk piyeslerinin ne şeklide olduklarına dalr de elimizde canlı ehti vardır. Bunlar se - sede dram, ue sade opera, ne de sadece danstı, Faka: har üçünün tmtizacm. Can husüle gelmiş, bugünkü tâbiriy, le tam bir operotti. Bu piyemlerde taganni va dana başlıca bir mevki a- Uyordu. Bir komediyen muhakkak sürette iyi bir cadbaz iyi biz danaöz | olmalı 14i Çünkü evza' ve harekkti. ni Müsikiye uydurmağa — mecburdu. Açık bava allında oynanan bu piyes. | terde, aktörler göstermek Istadikleri inzanları daha iyi temali edebilmek | Yçin, ona bonziyom maskeler giyorler. di. Rollerine göre aklörleri idare e. den rejisörleri bile vardı. Bu, ralü gelen aktörü sahneyo aevkedır, ak - | Yörü, örkestrayı idare eden şefin e. | mir ve kumandasına brrakırdı. Bazan bu orkeslratar, yetmiş sek- | sen kişiden mürekkep — bulunurlardı. | Mabedlere measup konaervatuartar. Ga yetiştirilmiş olan mügaaniyeleri, artiztleri, Türk Hakanlarınm Çin aa. | raylarına bir hediye olarak gönder , meleri bir âdet halini almıştı (7). U. sağa gitmeğe ne hacet Çin ruznama. lerini okumak, banu öğrenmek için yetişir, Hattâ bu artistlere Çinliler, Hieuen - Suen İsmipi vermişterdi. Za man olurdu ki Hakanlar yüzlerce ar. tistton müteşekkil bir örkestra he yetini, buna refakat eden muganal- yeleri le beraber Çin Imparatorları. rdi, Yalnız Liyatronün değil, fakat ar. üstler yetiştiren — konservatuarların bila bulunduklarına gahit oluyoraz. Halâ bu tiyatro sanatımı aynan mu, hafaza öden Türk halklafrı meveit- tur. Paul L'abbiğ yakutlar azasında bunlari görmüş, piyeslerini seyret . miş, siyah kargayı, melekleri tem. sil edenlerin bu temmli — kabitiyetine hayran kalmuştt, (8) Bu zatın tari. fine göre, bunların arslarında mabe. de merbut © kadar yüksek'arileller vardı ki, billassa (Çama) — teâmiye edilen kadınıarınm bir misline Avru. pada tesadüf etmek zord" Bizans imparatoru — Aloksiyos'un kızı Premses Anna'nın bahasttiği ba. basını tezyif edea Selçak piyedi de (8) bü Selçüklârım aax vatandıa getirdikteri, en Oki Uy. idı, Prenserin tariöine bakacak olursay, Bizans imparatoru a da, tıp'cı Çinil * Klâyın ayalni yapmış Mütsreddit kaldığımız — şeyleri bir | bakikat gibi ortaya atmayalım. Bun. . daı zarar görecek Türk tarihi ve Türk gençliğidir, 'Türklerde tiyatro, nuna tanzimattan sonra vücude geti- rildiğini ada edanler, — bümeli £: Ki bundan binlerca sena evvel Türk. larde tiyatro vardı. Ve bunların ar. tlatlerini yetişliren mabadlere mor . koüservatuarlar da baluauyordu. Kaki Türkler Uyatroya dinlerinde bir mevki, bir mukaddes makam a, yırmışlardı. Hattâ Çin turıımulari Hakanların, bu madedden yetişen ar- tstleri diyardı | dar — giltiklerini yazarlar. — Yalmız tiyatro değil, sanatkâr da mümtlaz ve böyük bir movikle #ahip bulumu but böyle iken, nasıl “Türklerde -| RIZA ÇAVDARLI (1) Mellluard; la vle privağ (& Vil Durant: histoire da la ci vilsatioa; TTI, 116, (8) Op. cit. p. 108. (4) Dowen and Mali. töry af eh'an, 1â0, (â) ViN Durant; TE, 107. (8) Wilhelm: Shoet history, ve, Gi k (» Chawannss: Docamente Sür Teş Te £ Kloüa ccoldentanaa — | (83) L voyage es Sibirir. (0) Chzles Lebesa: histoire de Bas . Emçpire, I. 15, p. Öntline Hise 258. ) İğteri ile dota olan bn neffs eser ç YARI Arşidük Otto diyor ki: Evasluryalılar boyunduruktan kuritulmak istiyor Vaşlağton, 96 VAAJ — Avusi ya tahtının verisi olmak Iddlasındı bulunan arşidük Olto. — curnartes akşamı radyoda söylediği bir nu tukta, mülletinin Sazllere mukav met rühüne mt ğene ve Avusl kadar ba rekü söylemiştir, HŞeıE Bugünkü radyo l gram 7.32 Vücudümürü Ça lışti 1,10 ajans 7,55 Radyo aa. Ton orkestrası 8,20 — 8,35 Evin sanli. 1230 Program 12,13 Şarkı ve türkü. ler 12,45 ajana 1 Program 19,08 Rady a 18,00 Vasıl heyeti 1045 Serbest 10 dakika 19,55 Şarkı ve türkü IS Radyo gazetesi 20, 43 Bir marg öğreniyoruz 21.00 Zirant ürküler pro, Mt ZL0 konuşma 22,20 dans müziği Pi. 2230 Maberlör 22,50 kapanış. MHL Oyunlar Festivali Mt? — Ağustok künel X tmubafara edece bilhassa şöyle demiştir yanın faşe ve iİkmal hat'a rinın ve Avrupanın cenup döğüs'in | da işgal orduları münakalâtinın nahtarı olan Avusturyanın, mütir fiklerin ikinci cephelerinin hare kât sahası olmak ihtimali vardı Ahalinin yüzde 901 lınyıın'-ınn'!ı' boyunduruğu atmak rzamanının x mesini beklemektedirler. Arşldük, bu nutku Dolfüsün ö! - mesinin 8 inci yıldönümü mt | ile söylemistir. Bir Kafkas Romanı Birçok , terzi edilmiş olan bu eser, Niyazi Ah mel tarafından doğrudan — doğru: Biletler "iyaago iyle gişele. Festiyal Her türlü tzahat: 28840 RAŞİD RIZA TİYATROSU Halide Pişkin böraber "Bobeltli,, Voğvül — 3 — Perde Yazan: Mahmot — Yesari Arner 4 |Metotla ders Orta, Lise ve Yükzsek okullar tale. B | ük, kd va Gürcl dilinden tercüme edi' |)| vesine Cizik, Kimya, cobir, bandese, miştir, Başlan — sona kodar aek || yşan (Almanca, Fraaaızca)Tebliye ve macera ve kahramenlık menkıbde || i8er dersler verilir. Mürsesat: ,Salâhattia katusa 240, Bözdlü Posta Türk mutbuatında ilk nümunedir. | Fiystı K karuş olan bu eser, bul | Hânt keşip getirenlere Vakrt Kita. İ| bevinde yürde 50 teazilâtin 20 ku. ruşa vertimektedir. karür Yolları ve Yenasil bastalıkları mütehasımı Dr. KEMAL ÖZSAN Avdet ve hastalarımı kabale haşlamıştır. Beyoğlu İstiklâr OCad, N 0 Bursea Pazarı ünlü. SANERETN TERLETGARN 1oi : dT Nafıa Vekâletinden : 100042 günü pergşembe saat 18 de Ankarads Nafla Vekâleti binası içinde Malzeme müdürlüğü odasında toplanan Malzems ekalltme — xomiz, yonunda 45)0 İngiliz lirası muhammen bedeli ve Tutanbulda — Çif, toslim şarlile 4 takcn taş kırma ciham ve traktörleri müteahhit henabına açık ekailtme e Satm almacaktır, Eksillene yartnamesi ve teforrüatı parasız olarak Malzeme Müdürlü. gündem almabilir. Muvakkat temiüat okallüme günündeki kur Üszerinden 'Türk parasına tahvll edilmiş olarak 2480 mayılı kanunun 16 met maddaesine güre besap edilerek verilecektir. İsteklilerin tuvakkat teminat ve şartnamesindeki vesalk ile birlikte (Mevcudu azalmıştır) Muhamsen bedeli UiYOU Ura olan 96 kelem mobilya ve eşya 5/8 1R42 çarşamba günü saat 15 Ce kmpalh zarf nsulü e Ankarada idare bizasında toplazan merkez V ncu komlayanea antm almacaktır, Bu işe girmek isteyerterin 444250 liralık muvakkat teminat ila KANUDUB tayit ettiği vesikaları ve tekliflerini aynı gün saat 14 6 kadar aat şeçen Komleyon reisliğine vermeleri lâzımdır. Şartnameler 8 iira mukabilinde Ankara ve Haydarpüça veznele rinden temin olunur. T4 Türkiye Cümhuriyeti " ZİRAAT BANKASI Kuruluş tarihlı 1888, — Serniayosi: 100,000.000 Türk liaar Şube vo ağans adedi; 203, Tiral ve üceri har mevi banka muame Para biriktir onlert 28000 Nira İc Benkasımia kumbaralı ve ihbarriz takarrtıt hesaplarında en aZ B0 Trası bulunarlara senede 6 defa çekileceir kur'a e aşağıdaki plâna göre ikramiye dağıtılacaktır, Gadet 1,000 Türalık — 6,000 İira 'i 00 g0000 «. ne 1000 » 6 . 100 4000 « DİKKAT: Hesaplarındak! güşmiyenlere Heramiye çıktığı Kur'alar sesede 4 defa, 11 Mart, 11 H 1t Bitincikânunda c:ı e 100 adet ıta 160 60 v Tralık 5.000 üra - .» - ... lar bir rde © itan d3 Eyiti, tir, ğ VARİT MATBAASI Refik Ahmel Seçenoii SARİBİ ; ASİM US Ümum! Neşeiyatı Idare eden Bavıldığ) yer: yapılacak gazinolarda satılmaktadır, | | TÜRK iYE Küçük Tasarruf Hesapları UM2 İKRAMİYE PLAYI KEŞİDELER: 3 Şubut, ' * Müyıs, $ Ağustos, 50 ? İkinciteşrin tarihlerinde | 200 200 i$ BANKASI 18442 İKRAMİYELERİ 1 adet 2000 Liralık — 2000,— KLira 3 Yahınin boödeli #yyen saatta Dalmi Basümeade bulunmaları, b: Devlet Deniz Yolları İqlelme Umum « v Müdürlüzü İânları ÖRdsüdeği 26.7.942 — 1.8.942 tarihlerine kadar muhtelif hatlarımıza kalkacak vapurların isimleri ve kalkış gün ve saatleri ve kalkacakları rıhtımlar KARADENİZ HATTI — Bülr £00 de (Kadeş) Cumsa #00 de (Ersurara) Galata rıhtımından, NOT: Gemllerin kalkış saatleri saat t olarak texbit odilmişeş dn mayın yol. Guların bir gün evvelinden yani pa, zartesi ve perşembe günleri nihayet Saat 21,00 6 kadar gemlye girmüş bu. Tanmüları lazımdır. Cumartesı 1800 de (Anafarta) Sir. keci rııtımmdan, Perşembe &.00 de (Kamâl) Tophane Tıhtmandan, Pazartesi, Çarşamha va Cuma 950 de (Su8) Cumartesi 14,00 de (Trak) Pazar 0,50 de (8Sus) Galata rılıtımın. dan. Pazartesi, Çargamba ve Cuma 800 de (Trak) Galata rık'ımından, ayrı- aa Çarşamba 20,00 de YÜlgen) ve OCumarteasi 2000 de (Antaiya) Top. haza rıhtımmndan. Balı ve Cuma 19,00 da (Bartın) Top, hağe riktmindan, Pasaz 9,00 da (Kemâl) Tophane erh. tımından. Çarşamba 12,00 de (Bursa) Cumar. tesi 1200 de (Ülgen) Sizkeci reıtı. muından, BARTIN HATTI İZMİT HATTI MUDANYA HATTI BANDIRMA HATTI KARABİĞA HATTI , İMROZ BATTI AYVALIK HATTI İZMİR SÜRAT Pazar 23,00 da (İzmir) Parşambae 13,00 de (Tırhan) Galata rehtimım. dan. (817,942) Cuma 18,00 de (Çanak. Kale) Sirkeci rıhtımından. İSKENDERON HATTI NOT: Vapur seferleri hakkımda her türlü malümat aşağıda — tetefen anmaraları yasılı acentalerimizden öğrontlebilinir. Grlata — — Gajata rehitim Limanlar Umum Müdürtüğü binası altında dısaz #intata rıhtım; Yüntaka Liman Reisliği binası altında 40138 Sirkeci yolcu salocm Galata — Sirkeci — x kzmtnatı 118,80 Karnagğaç Müdasesatı Biğir kesim pasyonu viaglarinin tamiri için alı. Dacak (10) kalem malzeme 2180,00 Karaağaç Mürazezatı soğuk hava de, polarmma Mayıa 943 sonuna kadar ko. bunlaan 40000 tanake Kre. ma, Yoğur!, ve beyaz peyniri muh, tevi tenekelerde vukua gelecok delik. lerin Tebhlülesmesi ve zayi ettikleri Sulamuraların ikmali, Tahmin bedelleri e #k tenilnat miktarları yukarıda yazıtı İşler aym ayrı açık ekalitmeye konutmuştur. Şarinameleri Zabıt ve Muzmalât Mü. ılur'ugu kaleniinde görülekilir, Jhaleleri 8.8042 Paxarlos) günü anat 14 de J Encümcnde yapılacaktır. Taliplerin Hik teminat makbuz veya mek. l_pıırı ve künunen ibrnar İâzım gelen diğer vesikalariğe ihile günü M amın