23 Nisan 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1

23 Nisan PERŞE ;lVİsı 3 idare evii 1942 MBE YIL: 25 * SAYI: 8706 Ankara G Vakn VYürda Kurus| tekton: tünre (24570), Yan (n418) velgi Ustanbul Vakrt—-| Posta kutusa:66 l Bugün 23 Ni » Doğuda Alman taarruzu başlıyor mu ? Yazan: Asım UÜs Rüs cephesinde büyük Alman Saarruzu ne vakit başlayacak? Al- man kaynakları aylardanberi zi« hinlerde büyük bir İstifham işa- Foti çizen bu Mmesele Üzerinde u. Mumi merakı — gidermek — için bir Müddet evvel bir telgiraf noşret. Hler ve dediler k4 doğuda kış mev.. Sİmi sona ermiştir, Fakat henüz İkbahar taarruzunun xzamanı gel- Memiştir. Zira Rasyada kışın bit- Mesi ile karlar ve buzlar erir, Wer | faraf nihayelsiz ber çamur derya. * haline gelir. karlı ve buzlu kışla ilkbaharın kı Yu gütaleri arasında bir gecit dev- Tesidir, Bu devrenin karakteristik Vakfı büyük harp hareketlerine Müzalt olmamasıdır. —Yalnız doğu tephesinde taarruza — geçilmesin- Üen bahsoden Alman kaynaklı bir | telgrafta İkbaharın itiyadını boz- | Mamakla beraber - bazı sürpirizler Betirebilcceğine İşaret — edilmişti. arkadaşlarımız, bu tabirden Alman — efkürmmumiyesini avut- Mak için şurada, burada bir takım harekgtler yapılması, yahat İsveç Ye İsviçre gibi bir memlekete sal- :ı'nınıı-ı göklinde — mana çıkardı- Rize kalırsa Alman kaynaklı tel- Biraftaki “sürpriz,, kelimesi ile fade etmek istonilen şay daha başkadır: Doğu cephesinde karlar | Ve buzlar erimiştir. Her taralın çamur deryası - haline gelmiş ol- | matı büyük harp hareketleri yap- | mağa müsait değildir. Ancak cep- henin cenup veya merkez — kesim. | le-!ııdo ehemmiyetçe Bünci dere- Sede bazı iaarruz barekelleri yapı- Tabtlir, Bu türlü taarrazlarla cep- he boyunca Rus müdafan sistemi- nin hangi bölgelerde kuvvetli, han. | Ki taraflarda zayıt olduğu anlaşı- labilir, Yağmur ve camur devresi geçer de kuru günler gelince baş- lanaesk olan umumi taarruz hare- ketinin plâmı ona xgöre düzenlenir, Netekim dünkü sabah gazetele. rinde Stokholm'den alınmış Al- man kaynaklı bir telgraf vardı. Bu Zeçen ikincikânanun başmdanberi Yapılan İlk büyük taarruzun net;- velerini şu tarzda kaydediyor: 33 Üneti Rus ordusuna mensup dört tümen imha edilmiştir. 57 bin Rus ölmüş ve 11 bin Rus esir alınmış. fır, 33 üncü Rus ordusunun nere- de bulunduğu tasrih edilmemişso de bu muharebelerin Viyazma ta- Fatında cereyan ettiği tahmin ecil- İiyor, Ruslar bu muharebeler hak- Ketum davranıyorlar ve mer. kez kesiminde düşmanın anadane Mukavemeti kırıldıktan sonra mulı telif yerlerin geri alındığını söyle- Mekle İktifa ediyorlar. İşte bizim anlayışımıza göre Al- Man kaynaklı telgiraftaki — “sür- Piriz, tabirinden bu tarzda hare- ketleri anlamak daha doğrudur. Alman ordusu büyük hareket- Terin yapılmasına imkân hasıl ol düğu gün tarruza — mocburdar, Zi- TA hava şartları ortadan kalktığı hâlde Rusya karşısında hareketsiz eklemek Ve sadere müdafaa va- tiyeti alarak baska taarruz cephe- leri aramak Almanya İçin harbi kaybetmek demek olur, Japonyayı bombar-' diman eden pilotlar Işgal altındaki Çinde esir edildiler Şanghay, 28 (ALA.) — Çin ordu Sözeüsü, geçen cumartesi günü Japan Yâya karşt yapılan hava akınına işti. Fak öden birçok Amerikalı tayyareci. lerin Çine Çankayşok nezdine gitmeğe Teğebbüs ettiklerini fakat işgal altın. düki Çin topraklarına meçbur! inişler Yüpmak zorlüğunda kaldıklarını söy. ve eatr edilen pilotlardan birinin bazın mümesailleri tarafından sorula Sak günllere eevap vermek — Üzere #anghaya zönderilmiş bulunduğunu Tüve etmiştir, Vekili Bir söylevle çocuk bayramını açtı Çocuk Bayramı, dün akşam, ta- at 19,45 de Manrif Veki'lmizin radyo ile vendiği hir söylevle açılmıştır. Masrif Vekilimiz, dun çocuğa verdiği doğer ve öne- mi belirtmiş, cocuk — bayramımın manasını anlatmıştır. Dün, Ankara Çocuk Esirgeme Kurumu Ankara merkesi, Keçi- örendeki “Çocuk Yuvasını gaze- tecilere gerdirmiş ve bazı mü- |fhim izanat verilmiştir. Esirgeme Kurumu 649- çocuğu — yuvasında bakmaktadır. Bu sene 800 bin çocuk yardım görmüştür. Kurum, 151 çocuğu daimi olarak okut- maktadır. 62 bin azası bulunan kurumun 726 yerde okulu var. dır. Kırips Hindistandaki müzakereleri hakkında konuştu Loadıra, 22 (ALA,) Bugün Loadmadaki basın toplantısında Kırips Hindstandaki — memuniye. tinin sarih neticeleri olmak üzere Paşağıdaki izahatı vermiştir: “Zeannediyorum kâ Hindistanda tesis edilen temaalar durumu, yal,, vrz Hindistan bakımından doğil ilgilendirmes! bakımından da bü- yük bir ölçüde aydınlatmaya hiz. met etmiştir. Hindistan bakımın- dan bu temanlar Büyük. Biritanya- mayacak şökilde göstermektedir. Şunu da tahmin ediyorum ki Hin. distanda —yaprlan —müzakerelerin neticesi Birttanya milleti ile hükü- metinin görüşlerindeki samimiyeti (Devamı Sa, 2 Sü $ de) e T KİLE ÇEMBERi we e: Edip Andre Morva'dan L H. Alişan tarafım. dan dilimize çevrümiş olan bu romanımn fiyatı 100 kuruştur, 10 kupon getirecek okuyucularımıza To. man yalmız 50 kuruşa verilecektir. Bu kupotları saklayınız. cuk Bavramı Londırada 23 Nisan Bugün ingiliz tarihinde ilk defa ingiliz' çocukları Türk çocuklarının törenine iştirak edecek “Rayın Retslelmihurumuz MIlli Şef İnönü bir vatan ,ııııı.— muhabbetie okşüyor 22nci 23 Ni isa Büyük Millet Meclisi acıldığı gün anasının kar: nında olanlar bugün iki seneltik askerdir. 23 Nisan nesilleri padişahı yaşamıyor, kitaptan öğreniyor, fesi yaşamıyor, tarihte okuyorlar, Arap harflerini yaşamıyor, tarihte görüyorlar. Bunlar bizim için basit şeylerdir. Fakat insan ruhunun mimarisini değiştirmenin ne hariku lâde bir kudret olduğunu eserimizle isbat ettik. Yazan: SADRİ ERTEM 28 Nisan, onu ne kadar çok in- san hatırlar, Ne kadar çok asır lar vardır ki 28 nisanı bir takvim kâğıdı olarak — kullanmıştır. Onun Linyit istihsali Günde |1, 000 ion kömür çıkarılacak Ankara, 29 (Vakıt muhabirinden)— Lânyit istihsalin! memleketin muhtaç olduğu bir seviyeye çıkarmak maksa. diyle Etibanka bağlı “Garp Linyitle. Fi mintaknamda iş mükellefiyeti ih. daama dair kararın tathikine önümüz deki ayın birinden itibanmı — geçilmiş olacaktır. İktisat vekâleti bu mükel. lefiyete tabi tutulacak olan kimsele: rin ziral sahada gördüğü hizmeti boz ! mamak ve zıraf seferberlik işlerini bu mükellefiyetle aksatmamak için | gerekli tedbirleri almış — bulunmakta, dir. 1ş mükelleflerinin yapacakları işle alacakları Ücretler de ayrıca gözden | geçirilmiş ve gormal asazlara hağ'an mıylır. Bunların nakil ücretleri, yedi: rilme ve yatırılmalarıne ait hususlar | eldeki tmkânlar nisbetinde temin edil. miğtir. Alınmakta olan tedbirler neti. cesi olarak linyit kömürü istihsainin gündelik miktarının bugünkü mikta- rın çok üstünde olacağına muhakkak nüzariyle balılmaktadır. Varilan ra - Kamlara göre memleketimizde umuml Hnyit stihsali 1928 yılında 9000 ton iken 1888 de 70.000 tonu bulmuş. Ge. gon yıl bu miktar 200000 tona çıka. rılmıştır, 1942 yılında yapılacak olan fatihsalin 400.000 tonu bulacağı Ümit edilmektedir. Bunun takriben 100.000 tonunun garp Hinyitleri ınuuıı . dan temin edileceği söylenmektedir. Bugün yapılmakta olan gündelik 600 ton linyit körmürü miktarının 1000 to- na gıkarılacağı ilâve edilmektedir. İŞ mükellefiyeti hükümlerine tabi işçi sayısınm da 6000 kadar olacağı bildi" rilmektedir, Bu miktarın görülecek iş hgemi le mütenasip olarak artacağı beyan olun maktadır. Gerek linyiç kömürü hâv- zasında ve gerek Zonguldak mıntaka. mında gündelik kömür istihsali mik. | tarını artırmak ve memleketin müh. taç olduğu kömür miktarenı kolayon temin maksadiyle son günlerde bazı tetkikler yapılmaktadır. Bu tetkikler müticesi olarak kömürün istihskli işi Bibi nakli işi de yoluna girmiş olacak- tr. asırlar içinde sadece yirmi dört saat ömrü olmuştur. - FPakat bizim 23 nisanımız bir takvim günü de- Bildir. Bayrak gibi, rah gibi, aşk gibi ebediyetten bir parçadır, Ve o henür 22 yaşındadır. Eğer mil- 'etlere soyadı koymak usül olsay- dı, Türk milletine 28 Nisan — diye- bilirdik, Ve bunu söylemekle de bir hata, bir eksiklik, bir fazlalık yapmamış olurdak. Bu iki rakam ve bir bahar ayı bizim hayatımız- da tarihlen gelen iyiliklerin bir to. hunıı Ve mazinin kati, hayırlı ve | mnlııhıımıtldnyııı kan tasfiyesinin bir başlangıcıdır. 1020 nin 38 nisanmı hatı rum, 1942 nin 23 nisanmı gözle- rimle görüyorum, 22 yıl Türk ta- | ingiliz hücum kıtaları Bulonya sahillerine çıktı (Yazısı 9 ncide) CEPHELERDE DURUM Birmanya düşmezse Almanyanm ne vakit ve mere- | dan hazırlıklarınt içten içe yap- hakkın den taarruza gececedi ida bütün dünya usicer ve siyasi adam- ları durmadan her gün bir fikir | ortaya atıyorlar, Almanya, bu hu- | sustaki sözünü söylemiş olduğun- makla meşguldür. Franşadaki pü- rüzler, şark cephesi harbi esna- vında kendiaini meşgul etmiyecek yekilde halledildi. $imdi Polonya (Devamı Sa. 2 Sü. 1 de) iaadıra, 22 (ALA) — İngiltere ta rihinde Uk defadır Ki İngiliz gençliği, Landıradaki halkevinde yarın yapıla- cak olan Türk çocukları türenine işti. rak edecektir. İngillz, erkek ve kız izcilerle genç. | lk küulüpleri törende temail olunacak- lardır, Türkiye büyük elçisi Rauf Or- bayın orada bulunarak çocuklara bir söylevde bulunması muhtemeldir. Halkevine İngiliz huberler zazırlığı n hediye ettiği sinema makinesi ilk defa olarak çocuk gününde kullanıla Cak ve Türkiyedeki çocuk, aipor ve okul hayatına ait filimlerle Türkiyeyi ilgilendiren ve — “Nevsresl Company,. tarafından verilen İagiliz haber filim Türkiyenin Landıra — başkonsolosu: nun oğlu ve halkevi kâtibi Paruk Aker ile Hcaret müşavirinin kızı Gü, zin Özbekkan — gösterilecek — filimler bakkında isatılarda — bulunacaklardır. Çocuklara bir de büfe hazırlanmıştır. Bu toplantıya hakiki bir 'Türk ço. cuk günü havası verilmek istenildi. Binden mümkün mertebe büyükler bu. lunmayacaktır, Cümhyrreiri Tamet İnönü'nün Türk remamı İbrahim Çallı tarafmdan yar prlan resmi büyük salanda şeref ye- rine konulmuştur. Resmin aitımda, 'Türkiye cümhuriyeti halk partim reisi Tamet İnönü'nün imzasiyle şu ibare vardır: “Bn iyi dileklerimle Londıra , halkevine,. “. -Ticaret Vekâleti istihsal mıntakaların- daki toptan fiyatı tesbit etti 28 (ALAJ- 'Tica * | birinci Diyarbakır muadili — erittlimiy ret Vekâletinden — tebliğ olunmuş. sade yağlar 188 kuruğ, en çok yüzde tur: 20 sayılr koordinaayon kararına | & Asitli ve yüzde 7 istinaden memleket — dahilinde —oeı Trrabton muadili eritilmemiş sade )ılm- aşağıdaki esaslara göre aza. -nı fiyatlar tesbit orunmuştur ) halia Urfa muadili eritilmiş aada yağ. Yar 160 Kuhuş, ef çok yüzde T asttli 4 Madde: 1 —.Bn çok yüzde 3 asitli | | AyTanir — birinci | yağlar 130 kuruştur, Vasıfları daha aşağı olan nevilerde ve menşe'den o. lan yağlara mutad fiyat farkları ile mahallerinde âzami fiyatlar teebit o lunacaktır. B v — (Dövam Su $ 80 5 de) Lâvalin |Bulgarlar pılânı Lâval vekıl olmadan | usolini ile gizlice görüşmüş Londıra, 29 (ALA.) — Biritan- | ya ajanasının diplomatik muhabiri- nin bildindiğine göre Londıranın Fıranstz mazitine sadık kalarak — bir taşla iki kuş vurmak siyaseti takip et- ği söylenmektedir. Serbest Fi- mahfillerinde Laval'in ! ransız mahfillerine gelen gizli ha- * berlerde Laval'in eski panlâtin efsanesini dirlitmok pilânmı güt- Yüğü teyit edilmektedir. Laval Al- man zaferine kati surette inan- | maktadır, Fakat pilânmı tatbik 6- | derken — memleketi toskin etmek | için Fırdhsaya bazı imtiyazlar ve- | arlıyo- ıı'l'wmı'!nl elzem — addetmektedir. Lavni Başvekil olmadan evvel giz- | lce Mussolini ile buluşarak AL man yıkılışı lâtin memleketlerine garbi Avrupada muvakkat bile ol- sa birüstünlük tomin edecek ka- * dar büyük olduğfu takdirde bir l- tin cephesi kurulması imkânlarımı eraştırmıştır. Laval sonradan sulh muahedesinde bir mevki almak (Devamı Sa, 2-Sü 4 de) ingilizler Japonları ne vakit püskürtecek Londera, 29 (ALA,) — Londuru. nm salâhiyetli bir kaynağından haber verildiğine göre İngiliz de- | niz kuvvetlerinin Hint donizinde ve Pasifikte ilk hedefleri Japon kuvvetlerini orta şarka doğru ya- yılmaktan menetmek için Hindis- tanla Seylânın teşkil edeceği bir set vücude getirmektir. İngiliz du- rumunun Suriye, Irak ve İran da hll olmak üzere orta garkta sağ- Tamlaştırılmasından sonmm Japon- ları püskürtmek için zamaaı gelin- İ ce taarruza geçilecektir. Â i Sırp çetelerile mücadele için 5 tümen asker gönderdiler Sön zamanlarda Yugoslovyada &a. botaj hareketleri artmıştır. Müna- kale işlerinde Almanlar âst Mihat ioviç çeteleriyiş Mmücadele etmek ©. zere asker nakliyatında — ürenjerin önüne içinde sivil yolcu bulunan . renler de takmaktadırlar. Çete har. binde mahir olan Yugoslavyalılar bunun da önüne geçecek — tedbirler almışlardır. ' Diğer taraftan haber verildiğine göre Bulgarlar Yugoslavyada müca- dele için beş tümen aaker gönder emişlerdir. — Radyo garetesi — “Şark cephesinde Pike tay- yareleri Sovyet tank toplu- Tuklarını bombaladı —— 21 Mart - 18 Nisan arasında — 891 Alman tayyaresi düşürülmüş Berlin, 22 (A.) — 21 Nisanda Körç yarım adasındaki Sovyet tank top . * Tuluklarma karşt Alman pikaı yarelerinin yaptıkları muvaffakiyetli taarruzlar hakkında Alman orduları — Başkumandanlığından gu malümat a knmıştır: 4 Bölgevik av tayyarelerinin kuvvetli müdafansına rağman Alman pike tay yarecileri Bövyet tank topluluklarına tam tasbatler kaydetmeğe muvatfak olmuşlardır. Orta — büyüükiükte —beş tank ağır hasara uğramış ve başka “Devaesi Sa, 9 Sü. 3 dr!