3 Mart 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

irandaki kabine buhranı İranda Füragi Han hükümetli azaları istifasını verdi, Yeni kabi- nen'n kitt tarafından ve nasıl bir karakterle ortaya — çıkarılaca- fm bilmiyoruz, Vürügi Han eki şabın zamanın- la da büştekil"iktş bularmuş ve Tranm bükümdar ve rejim değiş- jade çhesamiıyetii — bir su- rette rol sabibi olmuşta. Fürugi Han rejim — değişmes'nden soura da İraam iş politikasına yenl isti- kamet verca imgiliz — Sovyet jit- #fakı maabıedesini — vücude ge- tirdi. BDa müshede — mücihince İran Barp dışı olnunkla beraber İngilte- re ve Sovyet Rusyanın müttefiki okdu. İranda yeni ittifakın icaplarıma Köre bazı tedbirler almak da Fü- rTugki kükümeline düşüyordu, İcanda müttefik işgal kuvvetleri vardı. İranm devlet otoritesini bu kavvetlere rağnen muhalaza güç- Tüğünü başarmak — mevfdinde idi, Vine muakedenin ruhu İranda te- nuptan şimale zidecek, Basra kör- ferini Sövyet düududuna bağlaya- yacak yolların inşasını zaruri kılı- yordu. Bu nokta etrafında da faa- ilyet sarfedildi, Diğer taraftan İranda rejim de- Kişmesi ve lsgal kuvvetlerinin mev emliyeti bazı unsarların ürlce ha- reketleriza vezile teşkil etti. Bun. lardan başka İranda büyük bir aç- lığın hüküm sürdüğü, iaşe bahra- tonm mevcadiyoti ilerj sürülmek. tedir, İngilterenin bir kaç defa Hindistandan stoklar halinde buğ- day ve nn günderdiği İngilir ma. kamlarr tarafından ileri sürüldü- Rüne göre İrandaki İnşe işlerinin her halde pek yerinde olmadığı hissediimsektedir. Son altı aym İranda ardı arkası Sıra ihdax ettiği meselelerin bel- büyük harp dünyasr içinde alâka- © devletler propagandacıları ve teşekkülleri için ehemmiyetli bir Mevkiğ olduğunu kimse inkâr ede- Mez, Netekim ingiliz ve Amerikan Tadiyoları ile, Japon, Macar, İtal. Yan, Alman radyoları ve negir va- tıtaları İramı kendi davaları lehine kazaamak için her gün bir hayli fanliyet sarfetmektedirler, Getç şah, Fürugi Haa ve İran büküme- Ü kendi vasıtaları ile bu tahrikle- Te karsı cephe alıyorlardı. İranda kabine buhranı ba şart. İar içinde vukma geldi, Kabine — buhranma - takaddüm *den günlerin ild hâdisesini — de İşaret edelim: İran Ziraat Nazırı, #ndan sonra da Münakalâl Nazırı İstifa ettiler, İran nazırlarının — istifası kabi- *e bulranı sebeplerini amnen izah :lehl'hnl belki bir laymeti hajz- w, Ziraat —Nazırınım iuîfhı:ı eğer Tase bulranı, açlık, ve mese- lexj bahis mevzuu olmasaydı sade. *e banlt, olağan islerdemn biri te- llkki edilirdi. Bir nazır gider yo- Tine bir başkası gelirdi. İranda yol meselesi diğer bir faraftam mali bir mesele, bir yan- nn siyasi akisleri olan bir hüdise Slmasaydı Münakalât nazırının İs- Tifasır da ehemmiyetli bir. mesele Tolükki edilemezdi. Fakat Basra- dan başlıyarak Söovyet — Ruüsyaya kadar uzayan yolun İran bütçesin. len ayrılan masraflarla yapıldığı hakkında ilerj sürülen iddialar eğer bir hakllıat isc hükümetin — nasıl Müsktl şartlar içinde kaldığımı tah min müç olmaz, Ziraaft ve müna- Kalât mazırlarının istifasmdan son- '3 bütün kabinenin çekilmiş olma. * Hrandaki vaziyeti kısmen olsun "—Invir edebilecek bir mahiyette- Mir, SADRİ ERTEM İSTANBUL BORSASININ 2—3—M? fiyatları açılış ve kapanış 1 BSterlin 8.29| 100 Dolar 180.70) 100 Pezota 12.80) 100 İsveç Kr. — 3012 KESUAM VE TAHVİLAT İzramiyeli 96 $ 838 Brgani — 2300 Aaadolu Demiryolü 1 ve TI — SL50 İ terker Rankası 174.50 Londra Nevyork Maarti Etokholm g yı | , Vüfus tezkeremle askezt — vesikamı ÜYİ ettim. Yenisini alacağımıdan &a. inin hükmü yoktur, Baruthanr — caddesi aymRarada HAmdti "FASEHİR HABERLERİLĞM! Balıkçılığın teşkilâtlandırılması için dün şehrimizde bir toplantı yapıldı Dün Ticaret adasında, şehrimize ge. len (e müsleşer muavini Şawket Sü- Feyyanm riyasetinde balıkçılar, tuzla. yıcılar ve könserveciler bir. toplantr yapmışlardır. Toplantıda —Bülye — taşe müdürü Mümtaz Rek, mmtaka tica. Okulların ziraat Tet müdürü Nocmettin Maete ve Tica Tet edası umum? kâtib munvin! Avni Abalr hazır bulunmuştur. Kotuşma - nın Mevzüü Balık ve balıkçılık işinin teşkilAllandırı!maazdır. seferberliğindeki ödevleri tesbit ediliyor Zirsat seterberliği mevzuu etrafmda flk tedrisat müfettişleri dün maarifte bir toplantı yapmaşlardır. Bu toplarıtı. n Uk akullarda yapılacak zirmat se- ferberlifi meselesini gürüşmüşlerdir. Müfettişler, kendi teztiş bülgelerinde bulunan okulların ziraat yapabilecek. leri, bahçe ve civar arazilerini texbil edeceklerdir. Bu srazide melerin ve ve şekilde diktleceği hakkında malü. mat almacaktır. Bu karar üzerine bun taka maarif memurları kendi. bölgele" rindeki baş öğretmenler toplantılar yapsrak birer plân tanzim ederek mın"| takâ müfettiştiğine vereceklerdir. Okullarda ziraat faaliyetine bemen başlanacağı için rapor süratle hazır. lanacaktır, Bugünden itibaren lokantalarda yemek teşhir edilmiyecek Yeni belediye zamlarının — tatbikine dünden itibaren başlanmışlır. Lokan- talarmm yemek teşhir; yasağı da dün Hususi idarelerin möriyet mevykline girmiştir. Bugünden itlbaren bütün lokanlalar kurtrol edi. lecoklerdir. pahalılık zammı açıkları hükümetçe kapatılacak Yeni — pahalılık zamları — dölâ . yisiyse husust — idane — bütçesinden Bir miyen 2422 bin Kra a. çık bulunmaktadır, Zam dolayısile hu. mde gelen ba açık, hükümet tarafın, dan diğer hususl idarelerle — birlikte İstanbulun açığını da kkrşılamak Üze. re 942 bütgesine tahılaat koymuştur. Bu para yardmı olarak verilecektir, Naktl vasıtaları tarifeleri Aldığımız malümata göre hükümet, tstanbul Belediye bütçesindeki scağmı Buna alt tetkikler kısa bir zamanda bitirilccektir. Diğer taraftan belediye — şehirdeki Bakil vasılalarının tarilelerini gözden gecirmektedir. İlkbahar e yazin ih - Zonguldaktan kömür geldi Dün şehrimize Zonguldaxtan üç ton Kömür gelmiştir. Bugün de iki toa gelmesi baklenmektedir. Celen kömür- ler muhtelif resın! müasseselere ve K. Ubank tarafından halka dağıtılmıştır. lll Ti Mürakabe komisyonu- nun toplantısı Fiyat mürakaba — kamlayanu, dün, taşe müdürlüğünde voli muavin; Ah. met Kınık'ın riyasetinde toplanmıştır. Altın fiyatı Dün, bir Reçadiye altmnenın fiyatı 84 | lira, 4 ayar külçe altanın bir gıram | fiyatı ise 488 kuruştu. Mösyüö Kokarvan ayakla — duru- yordu: — Madam, dedi, odama ayak atmamantza rağmen görüyorsunuz ki her tarafı iyice aradım/ fakat faalesef.. Bir saniye Madam Gribagofa sü- künetle baktı: — Ki bilir, dedi; künahı boy- numa olmasm ama, Madam Zoya.- ların hizmotcisi küpelerinize pek dikkatli dükkatli bakardı. Bu xa- bah gölmiş olmasın , — Hayır, hayır! Madam Zoya- nan hizmetçisinden Şura kadar €- minlm. — Şu halde?. Büu sefer 8e Madam Grjbaşofun gözleri yere — dikilmişti. Kapı ile « yan taraltaki yatak odası arasın- da gidip geliyordu. Bir aralık çöp sepetini sandal iskarbinlerinin - suyla itti: — Ah, Mösyö Kokaryan! dedi. Bir defa, bir defacık gu kanape- leri çekmek zahmetinde bulunaa- ’ nız! | — Fakat Madam! Siz benim o- | dama girmediniz ki?. Madam — Gribagof — birdenbire | durdu: —- Acaba? dedi, , Başparmağı — dudaklarındaydı? ve ancak Rut kadınlarmda bulu- nan bir hususiyetle ona bakıyar- du, Möayö Kokaryan: — Rica ederim Madam! diye dovam etti; bir dakika evvel bu- N BKKi K LA tiyaçlarıma göre yeni tarifeler hazır . Tanacaktır. Ru hususta hazırlazan csaslara göü. me: 1 — Denizyolları ve girketihayriye vapurlarının köprüye gelme ve kalk. ma, saatleri yehrin günlük işlarine ya- Par gakilde ayarlanacaktır. 2 — Bu vapur idareleri ile banliyö trenleri ve diğer nakl vasıtaları ara . sanda geçecek aktarma biletlerin hazır banmması için hir teknik komisyon kuru. imcaktır. 3 -- Bu tarifoler gehrin, her yerine asılacaktır. 4 — Halkm gişelerden sırayla bilet almast işi tanzim edilecek ve buna AykITI hareket gdenler şiddetle cezalar darılacaktır. Eytam ve eramil maaşları Mütekait eytam ve eramilin Üç ay- lik Mmâaaşlarının verilmesine dünden Iti abren başlanmıştır. Bu maaşlara pa. halılık zammı da İlâve edilerek öden. miştir. Diğer taraftan ilcretll memurlara da pahaltlik zammt dün verilmiştir. ——— İstanbül el sanayii için nizamname Ankaraya gidan dokumacılar baye. ti, gehrimize dönmüştür. Yapılan kon: gerede İstanbul vilâyeti dahilindeki el saneyiı İçin de afandarizasyon nizam, namasine benzer Dir nizamnamenin teşmiline karar verilmiştir. Zeynep hanım ko- nağı yerine bir sene içinde yeni bina yapılacak Yangın tahkikatı devam edi. yor, bugün Fen fakültesi Dekanı dinlenecek İstanbulun mubtelif meseleleri et . rafında tetkiklerde bulunmak — Üzere Ankaraya giden vali ve belediye relal Latfı Kırdar dün sabah şehrimize dön. Taliştür. Vahi Ankaradan gelir gekmez, Ük o. Jarak yanında iki mühendisle Doraber yanan edebiyat fakültasi binasınm bt lunduğu mahalde tetkikler yapmıştır. Hükümet derbal bu binatim yerine hir yenletnin bir yıl içinde behemehal ya. pilmasın: emretmiştir. Belediye bura. tin müştemfitt ve arsminremr gösteren bir plân — bazırlstmağa — buşlamıştır. Plân hazırlanır hazırlanmaz — derhal Ankaraya gönderilecektir. Yangın tahkikatı Üniversite Fen Fakültesi yan. Rgin: etrafında yapılan — talıkikat devam etmektedir. Müddeiumumi muavini — Necati dün de bir kaç kisiyi dinlemiş- tir, Şimdiye kadar alman ifadeler. den anlaşıldığma zöre yangm Zeynep Kümil konağmım en üst katında, tavandan çıkmştır. Bu - radaki elektrik tesisatmda vukua gelen bir kontakt neticetinde tah taların tutuştuğu ve ateşin etras fa güratle sirayet ettiği zanne * dilmektedir. Bugğün üniversite Cen fakültesi dekanı dinlenecektir. Dekanm ifa- desi, ehemmiyetli görülen bazı tihetleri aydmlatabilecektir. — istanbul iaşe teşkilâtı İstanbulda müstakli ve 120 kişilik bir inye Leşkilâtı kurulacağını yazmış. Uk, Bu teşkilât, ileride Yüzüm görülür »e daha fazla da genişletilecektir. Şim Kilâtı etrafında tetkiklerde bulunmak üzere isşe müsteşar muavini Şevket Süreyya, şehrimize gelmiştir. Müste. şEr muavini, dün, bölge iaşe müdürü Mümtaz Rek'le inşe işleri etrafında Salı 3 Mart şamb. 4 Mart Baferi 15 — | Satar: 16 Kasmm: 116 | Kasım: 117 PANSİYONU 22 —a Yazan: Kenan Hulüsi nu Biz söylemiştiniz! — Evet, doğru! Fakat bir de fa canrm; belki, belki bir yanlış- bit Mösyö Kokaryan yarı hiddetle iki kanapeyi çekti: -— Bu; aZ tol! Başka bir emriniz? Kadın başını salladı; ve her hal de periyan olduğu belliydi. İyi a. ma, $u Mösyö Kokaryanmı hali! Niçin üstünü başını dikketle ara- Yor,, Sonru külpeyi avuçlarına al- dığı zamanlar... Madamı Gribaşof: — Canım, dedi, küpenin hir teki muhakkak onda.. Mösyö Kokar. yanda., Fakat zengin bir adam bu isi yapsın?. Aman Allahım? Ve hemen hizmetcilere emir verdi; Mösyö Kokaryan! öyle bir Böz altıma aldı ki, âdeta üÜstünne ve bütün hâareketlerine bir örüm. cek ağı kurdu. Fakat * doğru da bağka bir şey oldü: Mösyö Menaşenlu son bir bhaftadanberi pansiyona getiediği hismetçisi Koşa koşa gel- — Ah Madamcığım! dedi; ba- Griba - yan Menage affınısı — rica ediyor. Pansiyonu alelâcele — terkettikleri için hesabı kontrol edememişler, Belki bir yanlışlık olur, fazin, para werirler diye, kasanın ketarına bi- raktığınız küpelerden bir tekini rehin almışlar! Fakat hesapta iki buçuk kuruş kadar bir fazlalıktan bazkıa hiç bir şey yokmuş, Mösyö Müneşe beş kuruş Yolladı. Yüz pa- ra İade edeceksiniz Madam! Madam Gribaşof başını salladı: ve hemen gözlerile Mösyö Kokar- yanı buldu: — Kabahat Fizin, dedi; pânsi- yonu o kadar alelâcele brrakmak ikter gözüktünüz ki, . — Bravo Madam! demök ki benden şünhe ediyordunuz? Madam Gribaşof: — Olmuş bir sey Mösyö Kokar- yan, dedi; fakat siz de niçin oda. nmm, aramaya kalktınız? — Garip gey Madam Gribaşof! Sizin küpeerinizi aradığımı size xim söyledi? Ben kestdimin de bir sey kaybedin etmediğimi arıyor- dum, İşte böylece 10 eylüle doğru ALTINCI TARİHİ KONSER — Yazan: Hakkı Süna GEZGİN Bu akşamı, konservatuvarın ala- Durka jera heyeli, altıncı larihi f verecek, İi $ İ : İT ; l i _i t ; ! f ! ş Bi B * F f # İ ıii | İ ruhlü adam, bize 'kanun,, un öz sesini duyuruyor, — Mahzun, kalbe Mokunan, yuranşak bir çalışla, sa- zına sesle birlile dil de vermiş. Besteye girilince, “başımız üs. tünde baska bir hava — dalgalandı. “Hâhz Post,, n ilham — ufukları bir bir perdalerini kaldırdı. Nağ- meler içinde bakar oldu, Dikkat ettim. Nayzen Şevkida günden güne Tarkediten bir olmun'uk var, Nisfiye, minimini Bir ikamış parça- sıdır, Fakat elinize aldınız mı ej İ f ) İ İ t E ! Hti ihl E j 1 | f ş â İ | I ; F İ İ | î j ; !. Maaritin basması gereken bir eser undan bir müddet ünce, mecmu. alarda kendisinden ve eserterin. den bahsedildiğini görerek — meşhur cuz cildler halinde bazılmasını teklif etmiştik. Bu teklifimizi ileri süner. ken, İngiliz dilin; üğrenmeğe bheves edenlerin ve bugün öğrenmiş — sayı. laaların istifadesini göz önünde tut- müuştuk. Ayni zamanda iki memleket kül- Möüayö Kokaryan, on ikisinde biri Rum, diğer ikisi Ermenij üç sile pansiyonu birer birer terkettiler; on beşinde de ben çıkma hazırlık. larıma bağladım, — Deniz — mevsimi bitmiş, Veli Demir dondurma ku- tularını — kaldırmıştı. Asfalta ilk Ve mevşimsiz bir yağmur düşmüş- tü, Madam — Gribaşof bu müşteri- ler tahliyesinden sonra möbicleri alınmış bir cevde oturur gibi hü- zünlü; Şura ise şaşkımdı, Bunumnla beraber samt altıda yine sabah te- mizüği başlıyor; Madam Gribaşof bütün boş odaları birer birer do. laşarak camların iyi ailinmediğin- den, perdeye düşmüş bir tozdan, mMuşamba merdivenlerin yağsızlık ve cilâsızirğimden şikakyet ediyor; Şura ise ellerini oğuşturarak hep- Sini Ginler gözüküyor; Ve kendi kendine bütün bu işleri Madam Gribaşofun elbette çok İyi bilece- Üini tekrarliıyordu. Fakat Madam Gribaşof hakikaten üzüntüde mi #di? Benden başka bütün diğerle- rinin pansiyonu terkettiği gün bir kanapeye kendini arka üstü bir. tenbire attı: — Oh! dedi; kurtuldum! Acaba doğru mu Madam Griba- 40€? Başka hiç bir derdiniz yok e beraber indim, KENAN HULÖSİ bu teşebbüse giddetle ihtiyaç oldu - Runu sezdim. Dü konusu etrafmda en salâhiyet. 1 kalemlerin ucunda, Redhava lüga. tinde rastlanan öz 'Türkçe kelimeler, tabirler dolaşıyor ve anlıyoruz ki Redbava, İngillace . Türkçe lügatini yaparak İngiliz dilinin bütün ince. lklerini bize veririea, bu incelikle. rin kendi diltmizdeki bütün karşılık larını da, hem en güzel, en — doğru ve en münis örnekler halinde bulup Kitabına kaymuş. Geçen akşam radyonun da, “Güze Türkçe saatilmnde Falih Rıfkr Atay bübasta bu noktaya dokunuyor v bu kitabın önemini belirtiyordu. Radyonun — “Güzet Türkçe santi. Vakıt gazetesinin teklifinden doğun bir eser olduğu için, onun her stat daha faydel, daha dikkate değer bir figür haline gelmesi bizi mem- nün ediyor, Hele ba gibi, mercdi ka, bilinden neşriyatımızı zenginleştine . cek Hhamlara yol açtıkça, daha fas. la mütehasalı oluyoruz.. Kısaca, şu. mu demek istiyoruz ki, Redhava'ın İngilisce . Türkçe ve Türkçe - İngi- Üzce tüzatlerinin, bugün, nesti mün kariz olan bayvanlar gidi mevcuda ortadan kalktığını ve kalanların da, müzelik eğya derecesinde pahalı ol, duğunu heşatba Katarak, bunları hema * 'Türk dilinin iştifadesi bakımından, Maarif vekitliğinin ucuz — nüzhalar Batinde temin ve neşretmesi kültü- Tei bire zaruret halini alıyor. Türk Dü Kurumunun da bu könü, ya filgi göstereceğin; umabiliriz M.1. HIKMET MUÜNİR K > n aei a ae llzkaieük A