2 Mart 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

r 2-3.1042 ROLiTiKA 1942 yılı bütçesi Maliye Veldli aat Ağralı bir demeci ile 1942 mall yılı bütçesi. gen yıl bütçesine nazaran T4 mll: yan 204.705 Hra bir fazlalık gös. termektedir. Bu fazlalık etrafımı- zı saran horp şartlarının milli mü- datna ihtiyaçları ve hayati zaru- retler için ihdas ettiği meoburiyet- lerden ileri gelmektedir. Harp geçen seheye — Kgöre sahü. sanı, vüsalini artarmıştır. Geöçen yıl bütgesini Büyük Millçt kahul ettiği zamanlarda dünyanın harp şartları bugüne nazaran daha mahdat bir manzamra arzediyordu, Bunun harbin memleketimize sira- Şoti bakımmadan — vaziyeti oktuğu Kgİbi muhafaza etse bile harbin te- &irini ve 1 hissetime bakı- ıwından büyürk bir ehammiyeti var. dir. Geçen sene harbin fiili tesiri altında olmayan bazı kıtalar var. dı. Fakat bugün harp beş kıtada, €en ehemmiyetli sahalarda tesirini gislermektedir. Bunun barp — dışı olan fakat dünya ile münasebeti olan memleketler icin me derece ehemmiyetli olduğunu —aalamak için farzlara da düşünmeğe ihtiyaç yoktur, başladığı — gündenberi dünya istihsalinin azaldığmı hiç oi mazsa bunun bir lasım İhlayrçiarı. mızı tatmine yarayan oşya bakı- mımdan böyle olduğunu kabul et- meğe mecburur, Bir taraftan İs- Tihsal miktarı azalırken, diğer ta- Yaftan yolların kapanması, ticarel münasebetlerinin mahdutlaşmaya baslaması da hayat — seviyesi üze- vinde kendini hissettirmeğe baş- ladı, Değisen iktısadi şartlara te- tabuk etmek için mümkün — olan tedbirler alındı, Rir yandan mem- loketin Iktısadi bünyesini yenj va- Zİyete göre ayarlamak İcin hükü- Met kanuni tedbirler aldı, Bir yan- dan da iktisadi nizamı islah İçin gâh bizzat müdahalede bulundu, Kgüh koruyucu direktiller verdi. Fa- şekilde sahasımı genisletti. Biz bu Saha — genişlemesinin — manasını muhtelif ihtiyaç maddeleri üzcerin- yaşamaktadır. Bu dünya içinde sulh ve sükününüu muhafaza için kuvvetli olmaya ve milli varlığını muhafaza etmeğe mecburdur, Bu- mun için hor gün biraz daha kuv. vetlenmek zorundadır. Bunan için milli müdafaa büt- vesi en ehemmiyetli bir mevzu ha- Tini alacaktır, Onu mümktün olduğu kadar azami haddine çıkarmak bi- zim tabil bir vazifemizdir. Türkiye harp dolayısile — milli azametinl setmektedir, 1942 mali yılı bütçesi ba şartların iebarr altında hazır- İanmıştır. Yine dikkat edilecek olursa, hti- kümetin geçen sene çıkarılan ta- sarruf bonoları, memur — maaşları karsılığı da bulunmak üzere büt- veye yaptığı zam en tasarruflu, en MWnah bir iş sayılabilir. Bu bütçe büyük bir harbin tesi- Vni hisseden milletin kabiliyetle- F, imkânları da hesap edilerek ona Köre hazırlanmıştır. Tilrk mülleti — istiklâlini, toprak Prtünlüğümü korumak için her tür. Hü Yodakrlığı göze aldığı gibi is- TORÜN mali ve İktisadi cephesini a icrp otCİĞİ saman ayni rubla, fe- Fo atle kursılamasını bildiğine hiç D'le yoktur, Tramvaylarda tenzilâtlı karne Birinci mevki için 26 günlük karne ücreti 200, ikinci mevki için 125 kuruş 'Tramvay idaresi halke kolaylık ol. Maak üzere yarından itibaren tenzilat W tramvay karnelerini salışa çıkara, çaktır. Bu karneler 26 — yapraklıdır ve hi. FinSİ Mmevki arabalar için 200 ikinai Mmevki arabalar için 125 xuruştur. Bunlar Piânktonluklardan ve Tünel Bişelerinden elnabilecektir İdare, yolcularıt birçok — defalar yanlarında bosuk para bulutmaması yüzünden de biletçilerle münakaşaya tutuştuklarını, biletçide de bazuk pa TA GlMAYMCK Müşlerilarin hir Çok de. | Yeşilköyde Bir münakaşa bir çoba- nin ölümüne sebeb oldu Yeşilköyde — Tohum wlah istas- yonu yanındaki mandırada bir ölüm vakası olmuştur. Bu mandıra ço- banlarmdan ihtiyar Arnavut. Ce- mülle 17 yaşında yamağı Yusuf dün Bece mandıra kapısını — kapamak mesolesinden münakaşaya tutus- muşlardır. Asabi bir adam olan Cemil, Yusufa falar Iramvaydan inmek — mecbüriye. | birkaç yumruk sallamış, bunun Üzeri. tinde kaldıklarmı göz önüne alarak hem Bir kalayirk ve hem de ufak bir tasarruf olmak üzere tenzilâtir kar. meler çıkarmıştır. Şirketi Hayriye Dev- letçe satın alınıyor Münakalât & bur İ Şirkoti Hayriye ideresin! karar verdiği yazılmıştı. Öğrendiğimi!ze göne buna att hazgrlık iar Herlemektedir. Vek ti Yakmda bir hayetin Ankaradan şehrimize gelerek Şirketi Hayriye . daresinde meşgul olacağı söylenmek. ledir. Lynephanım konağınasılyandı Bas taratı 1 mer Bön ssmaalarda yıkdına aa te hkesi geçirdiği için ktamen doymitulü. rak tamiri (ça 7T30 biz Hzalik bir Ka şif yapılmıştı. Yangında kimya flzik neBatat, jeoloji, biyoloji, kollarında ©. kuyea talebeye eit evrak, siciller ve buradak; mobiüyalar kâmilen yanmış tır. e Yangın başladıktan soaru içeri gir mek imkânımı elda edenler, iki ga. bazın ateşinin çokilmediğini ve — hâlü yanmakta olduğunu görmüşlerdir. Yalnız yangının fisik enstitfistinün boşaltılmasına devam edilen edebiyat Takültesinin bulunduğu odaların tahli. yekine çalışan İşçilerin gündüz attığı bir sigaradan çıktığı kuvvetle ürnit e dilmektedir. Yangının zuhururda gece bekçileri. nin mühim bir kemmın da kahvede ayun oynadıkları söysenmektedir. Vakanm sebebleri haklkmda dün ge. ©e etraflıca tahkikata başlanmış — ve bu işde Üyisi veya ihmalleri — olduğu zangedilenler isticvap edilmişlerdir. 'Tahkikata, el koyan müddelumumi muavini Necati dün de tahkik — işiyle maeşkul olmuştur. Bu tahkikat esnasında kimse zan altına alınmamıştır. DERS VERİLECEK Diğer taraftan üniversite rektörlü. #ünde dün bir toplantı yapılarak Fen faktiltesi deralerinin yarıda kalmamaı için almacak tedbirler görüşülmüştür. Haber aldığımıza güre bu Lisada, ve Filen Aritmetik, Astronomi, Fizik ve Jeoloji dereleri, bugünden itibaren, ünivoralte meydanındaki — rasathane, Bayazıttaki Eozser mektebi ve Süley- maniyedeki Biyoloji enatitüsünde ve. Tilecektir, Tülebe adedi az oldüğu tak dirde dersler, Tasathanede, — olmadığı takdirde diğer ikl binada verilecektir. tavanımda başladığıma —nazaran dmı’ desinde 135 numarada Arifin Üniversite koaferans salonunda tec. ne Yumuf ta mukabele — etmiştir. Bu arada Camil duvara doğru sehdelemiş başı duvara rastlayarax — yaralanmış İKi anat sonra da ölmüştür. Ölümden Janderma #ncak sabahleyin haberdar olmüş; Yüsüf yakalarımıştır. Cemilin — ölümü Şandarma kuma danlığınca şüpheli görülmüştür. Hddı se nöbelçi —müddelumyum! muavini Necatiye haber verilmiytir. Cezedin üzerinde hiç bir darbe eteri görülmemiş, ölüm sebebinin anlaşılma. S1 için morga kaldırılmışlır. Arsavud Cemilin Fazla AsAdI mizaçla bir insan olduğu söylenmektadir, Kömür fiyatları teshit edildi Fiyât murakaba — komisyonu şehir gdahilinde satılan yerli ve Bulgar Iti südi fizik le W. K. B. umumi kimya | mürünün azamı! fiyatlarını tesbit ete &t ukutulacaktır, Sigortalı olduğu gibi bu binadaki Metomatik kütüphancaj de — aigortalı miştir. Yerli mangal — kömürünün — küosu toptan 7,5, perskende D kuruşa, Bul. idi, Bu kütüpbanede 1810 dan keri | gar kömürünün münhasıran peraken, dünyanın ber tarafında neşrolunan fi. Zik ve matematik mecmuaları vardı. de satışı D kuruşa satılacaktır. Testit edilen bu fiyatlardan fazlaya Bu sengin kolleksiyonların bir kısmı, | gatanlar Müli Korunma — kadunu hü, ölen Avrupalı profesörlerin kütüpha . neleri Batın alınmak süretiyle temin edilmişti. Jeotoji kolleksiyonları ara - sında 30 sanedenberi toplanan nümü- neler, fosiller, jeolojik devirlerin izleri vardı. Bu sütanda, kahraman — erleri. mize, Hava Kurumu ve Kızıl, aya yurddaşların — yardımlarını bulmcukamız, Zile ve Boluda Zile — Kahraman erlerimize kışlık hediye alınmak üzere 1i Jira Kızılay | umuml! merkezine gönderilmiştir. Hola — Düzce kazası kışla nahiye. Bine büğür 23 köy hülkr kahraman er. Jerimize bediye alınmak üzere 1332 lira 36 kuruş teberru etmişlerdir. Ay- yıca merkeze bağir Çarşambı. nahiye Binin 27 köy halkr da 1081 çift yün | Öğte çorup ile 535 gift yün eldiven hediye Yangın başlangıcı BSümatyada Yediküle tramvay cad. evinde daman çıktığı görülmüştür. Bir yangından şüphelonerek, odayı açanlar bir şiltenin tutuşmuş olduğu- ( mu görmüşler ve söndürmüşlerdir. | kümlerine göre cezalandırılacaklardır. —e Tramvaydan düşerek yaralandı Bamatya Kadın hamam sokkk 82 nu maralr evde oturan Yakup oğlu 13 yaşında Zihni, Yedikule . Sirkeci tram vaylarından birine asılmış, İramıvay Arkbası, Lângaya gelince kaltar dür madan atlamak isterken düşerek ha. | cağmean yaralanmıştır. Yaralı, Cor. rabpaşa hastahanasine kaldırılmıştır. Vakiller Vasitli Ezani Vasati Kenm Güneşin doğüşu N 1227 Akşam — 1300 Yotsı — 1981 2 682 1tar G28 1220 ada 985 1545 — 8,86 1206 1801 1200 L1 1988 İmsak — 458 1050 4.56 1050 ——— —— ——— VAKIT'A ABONE OLUNUZ : ' Bir yangın Dün gece, Sarayburmu üstünde büyük bir kızıllık yayılmıştı. Gece- yi denirzi boyayacak ka- dar genis olan bu kızıllık, yangının büyüklüğünl de artaya koyuyordu. Gökteki pembelik, vakit vakit beyaza yakm bir savru- lüyor, kıvılcam dolu bulütlar etrafa yayılıyordu. 'Sanki uçsuz bucaksız bir keresto deposu, bir orman ya- BSabahleyin öğrendik, Fea Fakil. tesi olan Zeynep Hanım — konağı yanmış, Kac zamandır, bu binanım gatla- dığı töyleniyor, ağızlarda boşaltıl. masma dâlr sözler dolaşıyordu. Sonra, galiba resmi raporlar da bu riyayetlare karıştı, "Dolmabahçe,, ye taşmışmım sebebi de bu surel- le ortaya çıkmış oldu. Bina, e&ki idi, Sürekli tamirlerle zamana karşı dayanıklılığı artırıda. mamıştı, - Günün birinde, elbetle artık meremet edilmez onarılmaz, bir hale gelccekti. Yangın, buna vakit berakmadı. Gazetelerin — yazdıklarına göre, Ük kestirimde (tahminde) maddi zarar bir milyondan çokmuş, karşısında Zekâ ve bilgi texgühında bir mil- e kör, Fakat — otuz yılda damla damla biriktirilip kurulan bir ir- Yan yuvası, bir bilgi tezgühı, bu yü- küln altından kalkamaz. Zarardan söz uçanlar, ancak alım satım değazin; göz önünde tutarak konuşuyorlar, Ya, gör muru, alın teri, zekâi ve jlim harcanışile mey- “lana getirilen kölleksiyonlar, tec- rübe notları, mektebin terihini il. güleyen paha biktimez — seyler?.. Banları kim, nası! hesaplayacak? Konağın kondisi de baska hir ta Tihtir. Orası, Abdülmecit devrinin ©n İleri fikir cereyanlarına sahne olmustu. Çağın bütün büyük değerleri o- rada — toplamır, orada “akademi” içtimalarını andıran toplnntılar ya- Büttün banlar, şimdi; artık bir y Şn ktil oldu. No karlar serak ye. ridir. HAKKI SUHA GEZGİN Kız talebe ve Henüz aırusı geliciniş bür - Lekdil görünürse de, şimdiden harekete geçmekle, zamanında iyi bir tatbik örneği meydana koyacağımığı umu. yorum.. Kız talebemizin, tatll xa manlarında, milüi ihtiyaçları - karşı. layacak vazifeler görmesi lüzumun- dan bahsetmek istiyorum.. Göorçe büzünkü genç kizlâr, her hangi yardım fasliyetinde, erkekler- * Te böy ölçüşmek ve onların göürdüğü işlerin hemen aynini yapmak iddir ve kabiliyetinde iseler de, erkekler tarafından dâyfiiyle — yaprlamıyacak ve doğrudan doğruya kadım elinin gö receği işlere alâka göslermeleri el bette tercih edilir. Bu bakımdan, tatil mevsimi giner Birmez, kın talebenin, bühassa hasta bakıcılık sahasında genel bir altaj Bgörmeleri gerektiğine kantiz. Hasta bakıcılık, şimdi olduğu gi bi, halkın isteğine baği: bir gönüllü teşkilât halinde meydana getirilmek Weulünden bir adım daha ileri gitme. Hidir. hastabakıcılık Genç kızlarımız, tatli! zamanında ne yapıyorlar? Bütün bir ders mev. siminde yorulan zihinlerini dinlen . dirmek ihtiyacında olduklarını tak. dir ediyoruz. Bununla beraber, pro- fesyonel hasta bakıcılık kültürü al. müâk gibi, mill! bir zarurete yabancı Kalabilmelerini mazur gösterecek e- Bastr bir sebeb de göremiyoruz.. Hem bü ödev, biraz da mecburiyeti Andıran enerjili teşviklere yol açma. lıdır. Kığ talebeye, hasta bakımı kültü. OlRCAPT gÜ, verimi de © nisbette faz W olacaktır. Kızlarımız, ziraat — seferberliğine iştirak edebilir; sanayide de rol &la. bilir.. Her hangi meslek için yotiş - mekte bulunabilir. Fakat “hasta ba: kacdık,. gibi, bübazma kadın inceliği ve gefkatinden kuvvet zlabilecek bir vazifenin pratik kültürünü, her hal. de bügi dağarcığında bulundurmağa mecbur edilmelidir. M. 1. HIKMET MUNİR HAYVACILIK Son Manş hâdisesinin doğurduğu bazı kanaatlar Yazan: A. ŞARKLI Hmanında donan, Aylardanberi Brest yatmakla bulunan Alman Ertesi akşam davete — Ma- damm — Gribaşof — başka — bir dn- vetle mukabele etti, Bunu takip ©den günlerde ize masalar birleç- tirildi, Yanj, yemekleri Gribe larla Papinisler müşterek yemeğe başladılar, Bir bakrmdan bu hakikaten eğ « lenceti oluyordu. Madam Ciribanof, Kkocası, nadiren ve ayakta Velide. mir, ara sıra Anoçka, duha sonrü bütün Papinisler.. maza âdela bir ziyafet solrası halini alıyordu. Me. zeleri bizzat Madam Gribaşof ha - zrtyor, bunların sofraya tan- zim işini de Lola üzerine almiş bülunuyordu, — Sanki — iki elinden başka Lolgum bir takım elleri ve gizli kir takım da parmakları var- dı. Sofranın kuruluşunda — bütün bunlar birer birer meydana çıkar; giçekleri, oturacak yerleri Lola ta- yin eder; Madam Papinis de iyl rad yo istasyonlarını bulmak hususuz - Adaki bir meleke İle övünüriü, Bu istasyonlar kimin zevkine göre idi * Ya Madam Gribaşofun, yahut ko- gasının veya Anuçkanın., Fakât bayan ve bay Papinislerin pansiyo. T& doğrudan doğruya yatma Hcre- ti veriyorlarmış, Yani yemek para. vnı porslyon başma ödemek husu- SADRI ERTEM |sunda bir anlaşma! Vaziyet böyle Vali bugün şehrimize geliyor Geçen hafta içinde Ankaraya giden j bol yemekler. Madam Üribüşof da İstanbul valı ve belediye relsi doktor Latfi Kırdar'n büğgün gehrimize gel- Mesi beklenmektedir. olunca da Papinisler sofrayı Mu- dam Gribagofun sofresile teden birleştirmesinler! Burada e Mös- yö Gribaşof rakı içecek. Ona gin bir sofra lâztm, Bol mezeler ve |böyle bir sofraya dalma taraftar lm — Eğlenceyi yemek temin e- der, dıyordu; ve Yemoği ise koca. *1 için fazla görmüyordu. Halbaki Papinisler kalabalıktı. Bu yüzden de meze Uabakları Madam Griba - şofun hesabına gidip gelir; ayrıca Madam Gribaşof kendi yemekleri- ni ortaya koymakta garip bir zevk duyardı ki, bu da Rum allelerin bir hulül yolu ile, Yahudiler ve Er Mmenilerden başka Ulrlü olarak pan- siyona oynadıkları oyunlardan bi- “ydi. Temmuz sanuna — döğrü pansi- yanda daha başka bir numara oy- nandı: Bir sabah ilk radyo servisinden sonra Müsyö Baruh —merdivenleri titreye titreye indi; ve arkasın: bütün diğerleri: — Ah, mühvolduk Madam Gri- başof' Alymanlar Bulgaristana as- ker yığmaya beşlamışlar. Yahudi- ver icin Türkiyeye nota Verecek. lermiş. Maltmatsi Fortune en arkaday. d, Ayakta dim dik duruyordu, Ya- hut merdivenin en sonunda oldu- Bu icin bana öyle geliyordu, Fakat gok mağrur bir hali yardı. Mösyö Barulı alelâcele hesabi istedi; on beş günlük pusulaya, mutadı bilâ- fmma ve yalnız şöylece bir baktı, Rl BI KI PANSAYONU 3i —a Yazan: Kenan Hulüsi borcunu ödedi; Şurabin — aslalttar Çevirdiki İki takal ile Menasc ve Baruhlar, pır! etliler, uçlulur, Şimâl şunu sövliyeceğim : Kulağıntıda küpe olsun, Bir yer- de bir şey kayoldu mu, kendi e$- yanızda bir ekzik olup olmadığını Madam Gribaşof son iki Üç gün- e küpülerine Bilhüğsa Merak say. mıştı, Bu merakin Gribaşofa nere. den geldiğini pek bilmiyorum, Fa- hat her halde Kokaryanın ikide bir Eösterdiği büyük alâkadan olncak, Frijider acenteleri sahibi yeni Uraş olmus, yüzüne — masaj yapl- yordu: — Nasli? dedi; köpeniz mi Ma- dam Gribaşof ? — Abh, evet, bir teki! Bittim! Möüsyö Kokaryan : — Fakal ben size söylüyorum Madam! Yirmi bin lralık bir küpe daima takılmaz, Ama, belki belki.. Ani bir hareketle ellerini pija. mastnım ceplerine attı. Yok! Men- 4iljnin içini karıştırdı; odada aşı- # yukarı bir iki adım yürüdü; ya- 4hanesinin Üzerindeki - küğıtları, kalemleri birbirine karıştırdı; ve sonunda: — Madam! dedi; bu odanın İçi- re girdiğinizi iyiee Diliyor musu. nüy?. — Fakat bon böyle bir şey söy- lemedim Mösyö Kokaryan! Ben 0- danıza girmedim. Şu hınzır Yahu- diler pansiyonu bir telâşa vördiler ki,,, Halbuki iyice biliyorum, 8- bahleyin küpeler kulaklarımdaydı. Hesap işi, adiyö, orövar, bütün ı?ıuılır arasında elimi bir de kula. ğima attım.., Mösyö Kokaryan şaşkın şaşkın hâlâ yere bakryorda, Gözleri yazı- hanenin ve kanepenin uitmdaydı. Madam Gilbaşofsa bir saniye dur- du; ve kendi kenâine — şöyle dü- şündü: — 'Tuhaf şey, hiç de aklım ba- sımda değil,, Mösyö Kokaryanın u derece dikkatinden sonra demek kı odasına girmiş olacağım! Öyle ya, dürunuz bakayım saat gimdi on tir! dokuzda Menagelerin hesabı. nt kapadım, banyo muslukları bo- zulmuştu Şura ile tamir için haber gönderdim ; tamam! Sotıra da Möa. yö Kokaryanm odasma doğru yü- rüdüm; onu Aradım, Çünkü Şura - nün da valizerini hazırlamaya baş. Jndığmı söylemişti. Bunu *kormak istiyordum ki kapıdan içeri bir iki adım attım, fakat kehdisi yoktu, Evet, büdize böyle oldu. Ve işte bu sıralarda da küpelerinin bir teki, (Devamı var) masına mensup Üüç zırhlınin , gün düz gözile ve havanın müsalt olu- şandan iştifade ederek Manşı geç, mesi İngilir efkkri umumjyesinde menfi tesirler bırakmeştır. İngiliz Başvekili Çörçilin beyanatında; Al manyanın Brest Himaninı — tahkim ederek havaya karşı müdafması en kuvyetli bir mevki höline getirdi. dini ve buraya taarruzlarsa müş - Kkölülla yapıldığını bildirmişti. Bu Alman zırhlılarinin Brest li manında yatlığı müddetce Düyük Brilanya imparatorluk — havacıları (83000) den fazla tsarruzda bulun- muşlar ve (4000) ton bormba —at mışlardır Bu vaziyetle büyük bir uğradan bu zırblıların — harekete iş bulunları, İngiliz — tsarrur teyyareciliğinin göstermekte oldu Hü diğer muvaffakıyetleri baltala | yacak mahiyetle görünmektedir hasara Bu arada Manş üzerindeki deniz ve hava muharebelerinin cereyan şekli de nazarı dikkati çekmekte » dir. Gündüz göziyle Manşın geçil, mesinde gürüş yartlarının fena o - Taşu taarruz eden Beritanıya tayya, reciliğinin tam Tandıman — alama: masında, karşı tarafın de — müda, faadaki müşkülâtna nazaran daha geniş avantajlara mâlik bulunma sındadır. İngiliz sahil muhafaza tayyare, cili bu üç Alman zırhlısına kar şa (300) av ve (200 - 300) bombar dıman tayyaresile taarruza geçmiş tir, lik anda fırsat gözleyerek 1500 rüetre gibi çok yakınlara sokulma a muvallak olan İngiliz - torpito teyyereciliği, Hemilerin — aşılmar (Devamı 4 tmeie- ? e n