20 Haziran 1941 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

VAKIT irk - Alman v , muahedesi hak- ingiliz gaze- eri ne diyor ? (Baş tarafı 1 incide) , Gazeteler, İngilterecin bir Almanya ile bir dostluk v Imaalamağa mecbur kal- tâblstiyle, teemsürle karşıla.- | . FPakat gazeteler, müze. 4 dan - İngilterenin & haberise edildiğini kay: ve büyük Britanyanın, Tür. vaziyatini müdrik bu. teberliz ettirmektedirler, Yransanın hezimete uğra” 20 nnt boı'; ne 'Dörkeiyonin — toztihatını ikmal edememiş almasın. t etmektedir. Bununla berne e 'Türkiyeye imkân nlabe: p mamemesi vermekten geri amışlardır. —— — gazeteleri muabedenin, lâdialarının epeyce dunun- kaydelmokte va Tür. mihvere iltihak etenek is- dölnyasile gösterdiği mu- yüzünden — Almanlartı davranmak — mecburiye- * kaldıklarını — tebarüz ettir- sdir, Türkler, kendi toprakla. n Alman kılalarının goçiesi- n kılacak bir. hükmün e konulmasın da müse- beraber İngiliz cikârı , Almanyanın malim ©- üne sadık kalarak Türki- t daha esask menfaatlor eh nek istiyeceğine kani bulun- . Almanya bu — talepleri, v t arasında halli icap | mesoleler hakkmıa dostane hükme — istinadem Heri ' beraber Türklerin kargı hattı. hareket- ünü muhafasa &. | bulunan acavraya çok benze- Mı.Moı&ııı.İ HAZİRAN 1084, nn Gi , c -'ırm VCi y n atilan bombalar Alman hükümeti teessürlerini bildirdi Dablin, 19 (ALA.) — S1 mayısta Dutdin üzerine atılar bombalar hake kında İrlanda hükümetinin — protes. tozuna Alman hükümetinin — verdiği cevaba İrjanda iatihburat bürosu neş. retmektedir. Bu cevahında —Almanya diyor Bi 31 — Mayısta Dublin üsterine atılan bombalara dair salkbiyetli — Alman makamları tarafından yapdan — Öerin tetkikat netioeminde Alman tayyareat nit mesuliyeti sabit olmamıştır. An. cak bir Alman tayyaresinin İrlanda. Bin şark aahtil üzerinde yanlışlıkln 31 mayzata uçtağu sübit olmuştur. Fa. Kat irinada toprukları ümerinden uç. buğunu anlar anlamaz derbal istika . metini değiştirmiş ve berbalde domba atmumıştır. Maamafih, mademki İrlanda hükü. meti yaptığı tahkikat netleminde t dan bombaları Alman bombası — oldu. gunun sübut bulduğunu beyan ediyor ve © gece yüksek irtifalarda esan şide eti rüzgürm bir Alman tayyaresini plot farkıma varmaksızın İrlanda s4. hiflerindan öteye atabilmeş olmamı ih. timnline hinsen, böyle bir tayyarenin borabelar atmmış olmasını imkânam bi rTakamaz. Bu şartlar altında Alman Hükümeti tereddüt etmeksizin İrlanda bükümetine samimi teemmirlerini be. yön eder, Bundan başka Alınan — hükümeti. İi memleket arasında mevcut dostluk münasebetlerine binacn — insanca ve malca vukuduları zayiata mukabil taz Tatnat. vermeğe amameddir. Hükümet bu gidi hAdiselerin teker. rür etmemesi için deabeden — talimatı vermiştir. STT B. Vermnon Bartlett, News Chronicle gazetesinde — şunları , * â istilâ etmek arzusunda a lazı o kadar açık bir hakikattir ki bu hususta bir beyanat noşret. biç bir chammiyeti yok- Hoce: Bu Çerberlayn ile Hitler arasında, âleme tesir yapımak makeadiyte Münihte imzalanmış mektedir. Hitler, selâhiyotü Türk ve AL- man murahhasları tarafından im- mlanan bu küğetla orta garktaki Arap devletlerinin İngilizlere o- lan itimadmı asaltmak gayesini is- tihdaf cimektedir. Diğer taraftan, eğer — Türkler Alman kıtalarının kendi toprakla- » € hafta içinde buna teşeb- dındaki kitabında müdafaa ettiği âkideye istinaden komünist aleyh toplama- n suretile başarmağı düşündüğü- geçinmek gibi bir te. | X9 tebartir ettirmektedir. Hiller, ne matlak m dan güphe etmemekte- | , yonl mizem kabul etmezse har pmçmn&ıı tabiati. f derecede istimnar edecek. Herekl gazetesi de Al- er men. S -Bayıflıyacaktır.., bin idamesinden İmgilterenin me- Bul olduğunu itân edecektir. İcra Vekilleri heyeti toplandı Anlkıara, 19 (ALA.) — İomm Ve- di mukvemeti, İngi. | killeri heyeti. bucün saat 16 da Beşraki! Dr. Roflk Baydamın riya- setirde mulat toplantaımı yaptıış- tır. - hakkında — Husust Muha dostluk paktınm tmzası, Almanyada, harbin lâsından beri on büyük heye. canı tevtit etmiştir. Haber, dün ak- şam Berlinde bir boraba gibi patlamış, pek hüyük bir hızla derbal yayılmış ve Almanya ile Sövyetler arasındak paktın Tmzasının — tevlit ettiği ha candan çok Gaha büyük bir heyecan doğürmüştur. Kasnen Alman makamları, bu hü. disanin ehemmiyetini — tebarliz eef mek için lâztm gelen her geyi yapmış. dardır. Dün akçam 150 yabaner gazee tedi, Alman hariciye mezaretine dev- Kalâde bir toplantıya çağırılmıştır. Hu tarzda fevkalâde toplantı bütün barp ganasında dürdüncü defa vukua gel. miştir. Hariciye nezareti basın şefi, mua hedenla aktini. manevi, siyasi ve ik- tımadi akislerin hesap edi c lerde ©e büyük, muazzam siyaşet —şümulü Batz bir hüdise olarak bildirdi. Alman aiyasi mahfilleri paktın imr zasını sörprig ile karşılamışlardır. Bu paktın mevcut vaziyeti teyit eylediği. ni zira aylardanberi Türkiye ile Ala manya arasındaki münasebetlerin das tane safnasına girmiş ve iki milletin Kargılıklı siyasetlerinde itimadı. yeni- den bulmuş olduğunu teharile ettir- mekte iklifa olunmaktadır. Bettinde, Reislcumhur aet İnönü. nün, Harisiye — Vekili Ş, Saraçoğlu nun hâkimane ve uzağı güren siyase- de olunmaktadır. Pukti, iki memleket urasındaki münasebetleri — bulandıra: cak mahiyette çok defa mAnasız, ya- banor menbek şayjaları bertaraf ete mekte kajmamakta, fakat aymi za- zmanda Türklerle Atmanlar arasındaki anntevi dostluğa yenkden kayat ver. mekta ve her türlü suitefelihümü ore tadan kaldırmaktadır. Radyolarm paktın imzusı hahe- rini gece geç vakli yermesine rağ men, bütün Berlini, yalnız bu hü- diseden buhsediyordu. tiyatrolar. da, sinemalarda, kahvelerde ha- ber Üzerinde hararetli tefsiratta bulunuyorlardı. Almanyada efkâ- rı umumiye dalma saydığı ve sev. diği bir memlekotte dostluğun toe min edilmiş olmasmdan mesuttur. Bilhuasu, vaktila Almanyanın müt- tefiki bulunmuş olan bu memle- ketle her türlü anlaşmazlık tehli. Kesinin bertaraf edilmiş olmasın- dan gdöolayı memnuniyet hissedil < mektedir, Bir çok çeki muharip, Kahvelerde ve sokaklarda Türki- yedeki umumi harp hatıralarını anlatmaktadır. Bu eekilerden bi « risinin, “Bu senenin en iyi habe. ridir çünkü Türk hükümetinin sö- züne itimat olunabilinir.., — dediği işitilmiştir. Yabancı gazete mubahbirleritin hepal büyük — sürpris karşısında kalmıştır. “Çünlü bu — muhabirler daima yakında anlaşmazlıklar çı- Kacağı ve Admanların Türkelere hücum edeceği şayialarımı aka: türmislerdi. Yabancı muhabirler gimdiden paktı Sovyotlere karşı bir birleşmeye işaret teşkil eder gibi tefsir etmekte ve Türklerin hattı hareketini muhakkak surel- te Almanya ile Sovyetler arasm- da bir arlaşmazlığın mevcut bu - Tunması jcap ettiği hakkmeda ta - mamile çocukça ve manasız bir farasiyeye istinat ettirmektedir. « lor. Alman gazeteleri Relsicum - hur İnönünün büyük bir partresi- ni neşretmekte ve bilün — birinci sahilelerini pakta tahsla eylemek tedir. Hiç bir zaman Alman mat- buatı bir heboeri bu derece geşsa ile ilân ötmemletir. Ka — tanınmış diplomatik muharrir B. Megarte, Borson Zeitung — gezetesinde di- yor kk ” 18 Hasiran Mesud bir. gü. ndür. muahede sarihdir. bu ka. ralık dostluğu yeni temeller-üze- ime insa eden bir itimad paklıdır dostiluk, Türklerle Almalar sındaki silâh arkadaşlığmın ve kötü gün axkadaşlığının yeni den canlanmaktadır. Almanlar Atasürk' ün ecerine hayrandırlar. fena niyetli kuvvetler, Türklerle sokmaga muffavak — olmamişla- rdır. Türkiyenin Anlaşmazlığa sürüklenmesi ve yağnız sulh iste. yen bu memcoketir feda edimesi isteniyordu Türkiyenin siyaseli 'Türkiyenin temamiyetine ve ha. ü ü t Almanyanm Balkanlarda ara- zi menfaati yoktur ve yalmeı olan biteni müşahede etmekle — iktifa etmektedir. Almamya tina karys en yüksek tebefl hisleri ifü» | iz | Darların hilabesi | tacafh Lincide ) v? Dö Gol taraf pian — vakiler vıran Fransmlara karşı mücadele için kullanılmaktadı Bundan aanma aminal Dartan, Dö Gol taraftarlarını Fransiz — bayrağı etrafında toplanmağa devet etmiş ve mareşal Potonin, Dö Gol taruftariarı. nn hatalarını affetmeğe hazır oldus ğumu söyleyorek bu adtan yaklr gel, lerin istifade edemiyerek kanunun bü. tün şiddelile cezalandırmacaklarını ilâve otmiştir. | moaiyetini göstermiştir. Bu su- retle bütün engeller ortadan kalk mıştır, Ve Türkiye Almanların dostluğunun kendisine getireceği faydalardan istifado edebilecek. tir. Bunlar büyük faydalardır. Almanla daima şundan emin bu. lunmuşlardır ki Türkiye müsta- kar bir kudrettir ve Boğazların bekçisi ve büyük bir Avrupa dev. leti sıfatiyle büyük bir rol Oy. niyacaktır. Pakt gerek Türkiye- nin gerek Almanyanın büyük bir dipomatik muvaffakıyetidir. Di Rer taraftan ekonomik anlaşma gok mühimdir. Ve ekonomik iş. birliğinin Türkiyenin istiklâli i. çin tehlikeli almadığını isbat et- mektedir. Almanyanın Türk ip. tidaf maddelerine ihtiyacı, Tür. kiyenin Alman makinelerine olan ihti- yadından çok daha mühimdir. — Hiç kimasenin menfanti muhtel olmamak. tadır. İki taraftan hiç birlsi diğerini tehdit etmemektedir. Her ikisinin de istifadeleri vardır. Matbuat ve radyo haklımdaki dek» | Iaraayon bu mesut anlaşmayı itmam etmoktedir. Ürmit ediyoruz ki, gazate- eilik münasebetierinde yonl bir safha açılmaktadır, - Paktıt — Avrupada ve Şarkta netayici mühimdir. Bulh müs- takar bir hale getirilmiştir. Yeni Ave rupa nizamı Türkiyenin «menfantine mugayir değildir. Türk micnfaatleri ve Alman menfaatleri — birbirlerinin aynldi” ve hasmane vazıflardan ziya: da işbirii ile daha iyi muha'aza edilehilir. Megi 'nin bu makaüjesi “Dostluk,, başlığını taşrmaktadır. Max Cisuss, Deutehe — Algemcine Zattung gözotesinde (Dostluğun zafe- Fi) başlıklı maXalesinde diyor ki: “Bu vahim saatlerde Türklerle Ah manlar armamdaki eaki büyük dostluk takviyo edilmişlir. — Nazi Almanyası üe Kemülist Türkiye arasında sarih münazebetler tosa olunmuştur. 'Tabrt itimat hiasi yabunci mületleri snper- yalist manfautler için feda etmek ite tiyen zibmiyete galebe çalmıştır. Bu alçak zihaiyet mağlüp olmuştur. ir #iklAİ milcadelesindeki parlak zafer. leriyle Atatürke lâyık haşef — olarak gösterilmiş bulunan Retstcumkhur tn. met İnönü ve ayni samanda Hariciye Vekili Şikrü Saraçağlu Balkan mu> haretesinde — Almanların niyetlerinin Baf olduğuna — emniyet getirmişlerdir. TTürkler biliyorlar ki, Almanların ne Balkanlarda ne garkta menfantleri yoktur. Ayni zamanda Duçe de Türk Hiyasetinden memnuniyetini izhar et- miş Va İtalyanm Türklerle dostluğfunu araştırmak arzusunu teyit eylemiştir. Bansölle Hitler, Atatürkün — ezerin! dalma Almanya için parlak bir nümu- e telâkki etmişbir, Hiter Türklerle dostluğu istemiştir. Çünkü Hitler W mumi harp devrini silâh arkadaşlığı- t Geliboluyu, —Kutulemmürayı unüte mamakta, Türk erini takdir etmekte- dir, Türzkler ve Almanlar o0 zaman o- müz omuza idiler, silâh arkadaşı idi- ler, Eiçonomik müuahede iki memleket arasndaki menfaat birliğini tebarliz ettirmektedir. Galip veya mağtüp bar his mevzuu değildir. Lendradaki ilk aksülâmciler Türk matbunt için tahkirlamizdir. Bu mu- ahede isbat ediyer ki, dtimat her ae kale tahsis etmiştir. Gazete ma- kalesinde tiraret mübadelelerinin mühim miktarda artacağını tah - tedir: “Almanlar kendi yanlarında mü çadela etmiş insanları ve yahut unutmazlar, Biz silâh Talttetleri 'e arkadaşlığıda kua bir devre dö- Bil fakat değişmez bir dostluğun bürhanmı görüyoruz. Alman, kan. Türk - Alman dosi- T luk muahedesi Kibdi Almanya aleyhine de bir hare- kete iştirak etmiyecektir. Türk » Alman dostluğu 189 uncu asrın sonlarına doğru başlar ve umumi harpte ailâh arkadaşlığına kadar varır. Umumi harpten sonra Alman. yanın istırabini. Türkler - kadar kimse anlamamıştır. Almanyanın yeniden ilyasını Türkler - yakın bir alâka ile takip etmişlerdi. Yalnız birkaç senedenberi - iki memleket arasına soğukluk gir- mişti. Anlaşmazlıklar artık ta- mamen ortadan kalkmıştır. Al. manya dostluk elini uzattı. Top. raklarımızın masuniyetine hür- met edeceğini bildiren ve bize u- zatılan bu eli alıp sıkmakta memnuniyet duymaktayız, Haber, her tarafta büyük alâ. ka uyandırmıştır. Bugün Londra radyosu, paktın metnini verdik- tensonra ihtirazi kayıt altında aktedildiğine ve İngiliz - Türk paktına tam rinyet edileceğine işaret etmiştir. Londra radyosu bundan başka Almanya ile ya. pılan müzakerelerin her safha. sından İngilterenin haberdar & dildiğini, bu itibarla bu haberin bir sürpriz teşkil otmediğini, söylemiştir. Alman radyosu muahededen sabah 9, öğleyin 12,20 de hülâ- satan bahsetmiş, güyet müsait ve müsbet tesirlerini yapmış, 16 neşriyatında muahedenin iklisa. di işbirliği ile matbuat ve radyo ihtilâflarından bahsetmiş, dost. luğadönüş diye tavsif ettiği mu- ahedeyi iyi bir şekilde karşıla- mışlır. Radyo, Almanyanın Türkiyeyi Şarkta bir sulh ve istikrar unsu. ru olarak tanıdığımı, realist Türk ricalinin et iyi ve yegâne müm. kün neticeyi çıkardıklarını, mu- ahedenin tesir ve şumülünün şim di ölçülemiyecek kadar büyük ©- Jacağımı, feyizli inkişaflar husule geleceğini söylemiştir. Roma rağyosuna göre, bu mu. ahedenin ehemmiyeti büyüktür. Türkler, Almanyada hüsnü su. retle telâkki olunuyorlar. Macar radyosu demiştir. ki: “Hiç şüphesiz ki mihver devlet- leri ve dostları tarafından fevka- lâde memnuniyetle karşılanmış. tır. Cihan harbinde yanyana dö. vüşen bu iki asil millet gene elele vermiş bulunuyorlar. Bulgar radyosu; netloe — itiba- riyle muahede, İngiliz - Türk pak tından daha ehemmiyetsiz. de. gildir. demiştri. Sovyet radyosu sabah T de muahedenin metnini aynen ver- miş, hiç bir mütaleada bulunma- mıaştır. — Tadyo gazetesi — Suriye harbi (Bu.ş tarafı 1 incide) İngiliz mevzilerine — ateş açmuşlardır. Fransız motörlü kuyvetleri biri Albay elmak Üümere 7 veya 10 kadar #ubay ve 300 esir almışlardır. Mühim mik- tarda malzeme iğtinam edilmiştir. YT/17 Hazlran gecesi düşman Bey. rutu üç kerre bombardıman etmiştir. Hazar ehemmiyetaindir. 6 ölü ve & ya ralt vardır. Kudüs, 18 (ALA.) — Aakart söecü Bafed - Şam yolü üzerinde — bulunan Kuneytranm — zaptedildiğini teyit et- miştir. Müttafik kuvvetler dün saat 21 de Kuneytra'ya girmişlerdir. Bun. duh 6 gaat evvel de Kraa tehkrar işgal edilmiş bulumuyordu. Bani! kısmında müttelik kuvvatler gimdiki balde Sayda ile Beyrüt ara> sındaki mesafenin üçte birini katet. mişler ve hiç bir mukavemet görme- den Kküçük bir mehri geçmişlerdir. Müttefikler Mercayun mımtakasın. da ve Hermon dağının garbinde ileri hareketlerine devam ediyorlar. ! f Türkive hakkında Bir italyan ga- zetesinin yazısi Berlin mahlille- rinde nazarı dikkatı çekti Berün, 19 (ALA) — Bi Gazatta nutku hakkında 13 bazirın — tarihli makalesi Berlin mahfillerinin nazarı dikkatini celp etmiştir. Türkiye garp devletlerile — yaptığı anlaşmalara rağmen Fon Papenle da» ima toması muhalfaza etmiş ve mat, buatinım uşırı neştiyatma rağmen de fillen kiyasetle bir siyaset takip etmee #ini bilmiştir. Herhalde, Türkiyeden hiç — kimse bir gey istemiyor. Ne Almanya ne de İtalya. Muzolini aşcak şunu demek istiyor Ki, İtalya 1828 deki dostluk siyasetini takip vtmek emelindedir. Ankara ye Künü topladı ve veziyetin illidalli bir tetkikindean çıkan metiosyi lehte ve &e Jeyhte mürcalca etmesini bildiğini ia» Dal etti. " » VALİI Gizli silâhlar Londra, 19 (ALA.) — Devlet nazırı Lord Beaverbrook radyo e irat eylediği bir nutukta, İmpara- torluk teknisyenlerine, düşman tayyarelerinin meveudiyetini rad- yo mevceleri ile tayine İmkân ve- ren gizli âleti kullanmaları hak - kmda bazt talimat vermiştir. İngiliz hava kuvvetleri sahil mu- hafaza servisi kumandanı Sir Fi- lip Yubet de “Radioraparaga” İs- mi verilen bu dâlet hakkında bazı izahat vermiştir. Maamafih tok. nik teferrüata dakr hiç bir ifşaat- ta bulunmamıştır. Yeni âlet tad- yo mevceleri esasına istinat et- mekte ve sisle, karanlız gibi tabli hâdiselerden hiç bir veçhile müte- esalr olmamaktadır. Bu mevceler uzaklara tevcih edildiği zaman yo- lu Üzerinde bulunan tayyarelerin veya gömilerin yerini doğru ola- rak tayin etmoktedir, Bu harpte büyük bür fayda temin etmiş olan mezkür âlet, aver tayyareleri ta- rafmdan yarlmakta olan köşif uçuş Tarmı son dörece teshil edocektir. İlk tocrübeleri 1935 senesind: yapılan bu âlet bir müddettenberi tamamile tekemimül etmiş bulun- maktadır, Sir Filip göçen #eneki İngiltere muharebesinin muharip kuvvetler- l0 bu radloreperaga âleti arasın. da mükemmel bir irtibat temin &- dilebilmiş olması sayesinde kaza- utldığını ileri gürmenin mümkün olduğunu söylemiştir. Yeni bir kuyruklu yıldızın resmi alındı Bolonya, 19 (A.A.) — Profe- Bör Giovanni Bernasconi, lonya üniversitesi rasathanesine tevdi ettiği ilmi bir. muhtırada pazartesi günü yeni bir kuyruk. lu yıldızın akrep burcuna girdi- ğini bildirmiştir. resmini çekmiye muvaffak muş ve mevkii ile hareket isti- kametini tesbit etmiştir. Bu fen. ni müşahadelerin netlceleri S). penhag rasathanesine de bildiril. miştir. Keşfedilni kuyruklu yıl. dız. büyük bir olup şimali â_rbl istikametinde seyretmekte. Amerika bahriye- - ilerine verilen emir Vaşingtoa, 19 (A, A.) — Bahriye nezarsti bütün bahriye — (htiyatlarını hilaben Deşrettiği bir “hazır,, bulunmalarını bildirmiştir. Her filonün ihtiyatları hentz bile mete çağrılmamışlardır.