15 Mayıs 1941 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
Ü ra merhke Hes'in bırakiığı mektup Nazi ilderi Ven Hes'in İngitereye kaçışı dünya efkârı umümiyesini alâ- kadar eden en ehemmiyotli hâdise o- | daruk devam ediyor. Hes hakkında bir | cok neşriyat yapılıyor, Bir kurm ga- Yaleler, bunu yahsd bir | GBerek düyorlar ki: Hes 19832 aenesinde | Rön gili Mdam edileceğini anlayınca kaçınıştır. Bulgar gazoteleri de Heşin, Hitlerin Soyyet Ruzyaya — karşı takip #lmoğe karar verdiği politika yüzün- den amlarında İhtiif çıktığını yarz $ maktadırlar Diğer taraftan Hesin — Almanyada bit mektup braktığı yazıldı. - Fakat | Atman makamları tarafından bu mek tüp neşredilmedi, Berlin, Hesi deli e- Jarak Dün ettiti için mektuha da ebemmiyet vermemektedir. BIZILDENİZ Almanya Kizıldenizi — bir harp böle geşi İlün etliini bugün neşrettiği hir kararmameden aninşılmaktadır. Ame- rika, Kraıldeniz vasıtasiyle Yakın Şar- ka harp malaemesi taşırnakta idi, A- Marikanm yeni vaziyet kargınmda ne YEZİYUZ alacağı, bu ilâna — kulak aaıp Banıyacağı bir mekeledir. Ruzveltin DARİ mükabele edeceti merakla bek- * FRANSIZ ANLAŞMASI Almanya ite Fransa bir anlağmaya vasıl olmuşlardır. — Hitler tarafımdan kabül edilen Amirsi Darlan, bu anldiş- manın, esaalarını Mareşal Petene de anlatmıştır. Bu anlaşmanın — #sa4İArI henüz neşredilmemiştir. ve ne olduğu da billi ektedir. Vişiden haber ve- Fildiğine göre Amerika sefiri, Petonf Biyaret ederek anlaşmanın — cessları hakkmda izahat istemişlir. İTALYA , FRANSA DÜŞMANLIĞI Htalyanın Pransanın —Almanya ile bü AnAŞMASINdan aramnun olmadığı anlaşıİıyor. Curpale Ditsiya gazetesi- nin gecenlerde neşrettiği bir. makale gayanı dikkattir. Bu makale, İtalyan- taria Framsralar arasındaki gerginliği | etrafiyle izah etmektedir, Bu gazate hülüzaten diyor ki: “Aylar ve geneler geçiyor. Hâdise- lerin kazandırdığı tecrüleler dera o Tüyor, Fakat İtalyaya karşı Wranarz | lar daima synidirler. Kalın kafalıdır. lar, Onlarda fiktiselim yaktur. İtulya iki pazlyon esiy veren Fransızlara kar- B üstündür. Pranaralar, gimalde oldur Bu gibi Alptarda da bozguna uğradı. lar, Biğe düşmanlıklarını — hor venile ile gösleriyortar, Üç kruvazörümüz Battığı yakit Kan'da aokakları #üsli: yerek bayram yaptılar. — Pransızlar, mihvyerin mahvolduğunu sanmışlardı. Mağlübi- yetler hile onları ualandırmıyor. Frane kızlar akıllanmak tatemiyorlar. Bina: enaley'a kabahatlerinin — cexaamı çe kecekler. B, M, Meç'isinin dünkü toplıılııııılı İzmir vilâyetinin yapacağı istikraz hakkındaki kanun kabul edildi inhisarlar teşkilât lâyihasının müzakeresine başlandı Ankara, 14 (ALA,) »- Büyük Mület Meclisi bugün Refet Canı- tezin başkanlığında toplanarak İz- mir vilâyeti hususi idaresince ya. pılacak istikraza hazinocc köfa- lette bulunulmasına dair kanunu, iklap) müzakeresini yaparak ka- bul ettikten sanya — inhisarlar w mum müdürlüğü teşkilât kadro - larıma müteallik kanun lüyihasının müzakaresine geçmiştir. Maddelerin müzakcresine geçll mesi münasebetile bu teşkilât kad dosuna 4it kanunun yoni bir ta- kım masrafları istilzam — edip et- mediği hakkında sorulan bir sua- Je çevaben gümrük ve inhisarlar vekili Rsif Karadeniz yeniden hiç bir masraf ihtiyar olunmadığını, bülçesi ile verilmiş olan tahtisat görçevesi içinde kalınmış olduğu- nu süylemiştir. Kibrit inkisarlarının vaziyoti ilo klbrit kutulrmda noksan ve kilr Titlerde besadüf edilen — tehlikeli Arızalar ve fiyatlarına yapılmakta olan on zamlar üzerinde Ziya Geyher (Çanakkale) tarafın: — dan Sorulan süallere kargılık ola. Tak verdiği cevapta İnhisarlar Ve kili, kibrit inhisarının 20 sane müd detle bir işletme girketine tevdi edilmiş bulunduğunu ve bunun kontrolü ve kibrit fiyatlarının ta- o yi ve çesbiti işinin Maliye Ve- kületini alâkadar eylediğini, kih. ritlerde görülen arızanım harp do- dilan sezanm bu ârızalara sebep © olduğunu, bunun islahi ve kutular daki kibrit adodi naksanının önü- ne geçilmesi için lâamı gelen tad- birlere başvuldudunu bildirmiştir. Maliye Vekilj Fuat Ağralı, kib. yit fiyatlarına yapılmakta olan | Zzam veya tenellin mevcut muka- | vele hükmüne göre dolar fiyatın- Ü da görülen temevvüçlere nazaran dera edildiğini bildirmiştir. İszet Arukan (Bakişehir) Inhi- Bar idaresi kadrosunda — görülen müurakebo hoyetinin vekâlet kad- Yosu içinde yer alması lüzımgeldiği mütaltasında bulunmuş, Ziyg, Gev- her Etili da aynı naktal nazara il. tihak ettiğini söyledikton sonra ihtişas mevkilcrine alt cetveldeki Cumhurreisimizin portreleri Ankara, 14 (4A.4.) —« mî.u. Cumhuriyot Halk Partisi Anka. Işıklar cad. | desindek! binaanda aziz Milli Şefimizin hediye ettikleri imzalı fotoğraflarının şere€ mevkiüne konulması morasimi vilâyet, na. biye idare heyetlerivle ocak re. iRlerinin ve diğerbirçok — partili Aavetlilerin huzurları ile yapıl. mişlir, bazı vazifelör üzerinde durarak bunların osas kadroya alınmasını istemiştir. Mazhar Müfit, müdür muavialikleri ihdasmda bir geru - vet görülmoediğini kaydederek kad To ve teşkilât üzerindeki düşün - gelerini izah eylemiştir. Bütçe encümeni reiai İamet A- ker (Çorum) ve mazbata muhar- Biri Sırrı (Trabaon) dakro ve cetve! yazife ve memuri - yetlerle bunların encümende tet- kiki genasında gördükleri tadiller etrafında işahat — vemmişler ye bu müzakerenin sonunda kanun lâyi hasındaki kadronun tetkiki için muhteli bir eneümene verilmesi hakkındaki takrir jle lâyihanın büt ga enellmenine fadesi, umup mü- dür muavinliklerine ait vazifele - Fin kadrodan çıkarılması, ihtisas mevkiltrinden bir kıammm osas kadroya alınması taleplerini ihti. wa eden takrirler okunmuş ve red- dolunmuştur. Bunu takiben kanunun — diğer maddeleri okunarak kabul edilmiş we birinci müzakeresi bitirilmiz - tahlikede — ve İalyanların | tir, Moelia cuma günü toplanacakr I miz, tatlıdır! Nasil ki sığ — yörle- rinde derinliğinin billür gibi gö- rülüşü, pırl parlayısı var dir! Nasıl _ınü =ııL onu içmek ve ona gömülmek is- ter!., Ah, ne güzel, ne güzeldir, değil mi?.. İşte kadın! ve kadının güzelliği... Baatime baktım. Vapura yaran saat vardı. Mefküre boni görme- miş gibi devam etti: — Fakat aldanmayınız: Minij: mini bir yelkenliye binip bu niha- yetsizliğin deriliklerine — dalmayı- pız.. Bonra, bir fırtma, bir bora, kıyamet,., köpürür, kirlenir, kar- gir; ve boğar, ve — öldürür!.. De. gil mi?,, Berraklığı, temAzliği, şef- faflığı riyadır, yalandır. maskedir, Dibi mezardır; ne hayutlar, na sarvetler, ne emeller, a mözara gömülmüstür! değil mi? Ve gslğ daymamıştır! Opu bir. dünyanm gençliği ve zenginliği doyuramaz., Öyle değil mi Pikret?.. Büyük bir heyecanla söylüyor, Benim hayran bakısım, hiç itiraz etmeyişim © heyecanı artırıyordu ; H % de öyle mişin Fikret?. Sen de kadınları böyle ıııl dı&qünu,nmnî Fakat kadın gize ne yaptı rica ederim?.. Gülerek dedim kiz En büyük babamızı cennot. ten keydurdu! Daima bizi aldattı.. | p Aldanmak işinize geliyor da ondan, Nütün mesâlniz, — hırsları- nız, kavvalarınız, hileniz ve para- nız, befondiğiniz kadına bir daki. ka aldanmak için değil midir? Bunu İtiraf ediniz! Rüyük bir ciddiyetle ı — Hayır! Dedim, Hafif bir İtimalsışlıkla gülerek »<— Görürüz! | sütunlarında Yazan: Niyazi Ahmet Tam yirmi yıl evvelki Vakıt (2 Mayıs 1921) Türk etibbası “Layman fon San. dresin hatıratmın hataları” baş. lklı bir. yazı çıkmıştı. Aran harfleryile ve bugünkü Vakıttor daha büyük eb'adlı sayfada bir buçuk sütün tutan bu yazımın imzası guydu: — "Sabik d Orduyu Hümayun Menzil Serta. bibi Gülhane Tathikat mektep ve seriryat hariciye muallimi M. Kemal,” 20 yıl evvelkl 2 Mayıs günü Hu makaleyi okuyan Türk —münev. yerleri, gok aet şerait altında ya. şamalarına rağımen kalblerinde taşıdıkları ölçüsüz vatan sevgi. şini bütün manasiyle bir daha duymuş ve Türk olmanın guru. nunu bir daha tatmışlardı. M. Kemal ancak bir Türk evlâdının gösterebileceği celâde'le Leyman Fon Sandrese çatıyor, ondan he, sap soruyor. Türk doktorlarına yapılan iftiraları reddediyordu. Ve Türk doktorunun bin bir teh. Lke ve müşkülât içinde nasıl va. zife gördüğünü şu satırlarla an. h'”ıdu: an fon Sandresin halıra, tinde toııba! ik ve beceriksizlikle. ihis edilen etibbai ıehfıyı veşaiti mevoude ile bir Alman tabibinir. iktiham ede. miyeceği Mmü harşısında şehsi fedakâri la ifayi vazi. İe ettiler ve bugün bile diyor. ler. Türk etibbası lekeli humma, Aummayi recia, kolera gibi sal. anlara karşı fütur getirmiyerek înyali Jedakârlıklarla ifayi va. sife ederten İlekeli hui pek çok kurkan profesör Mayj. yer tifüslülerin kapısından — bıle bakmasdı... İlâh..” 4 Bu uzun makale göyle bitiyor. du: “Leyman fon Sandres deruhte eltiği vasifedeki mavaffalayeti. ni enzarmımumiyeye, bilhkassa memleketine dev gös. tormek için Türk İzseti nefsi, şeref ve haysiyetiyle oymanıyacaktı. Biz Pürk elib. btan, kendisinden ne medih ve #itayiş, ne de hakikatten wsak hatırat — boklemiyoruz doğruluk, bitarafhk..” Bu satırların ve 20 sene evvel. ki makalenin manasını tahlil et. mek, Türk tıib tarihine düşer, 'Türk doktarluğuna leke sürmek istiyen bir kaleme ilk isyan eden ve Türk doktorluğu namına hak. lt olarak söz söyliyen 5 inci ordu sertabibi M. Kemal bizgat ken. disi tahammül edilmez — şartlar içinde senelerini memleket hiz. metine vakfetmişti. ı Yalnıs , Dedi. Benra, nevmit göründü : — Ah, büyük bir şair olsaydım! — O zapan ne yapardınız? Mefküre cevap vermedi. Ahali: min dolmağa başladığı vapura çev- rilmiş güzleri hiç biz gey görmiyer vek düşünüyordu. Onu hu dalgın- lıktan kurtarmak için: — Ben de ıu.vlirıyim. dedim. Kadım ruhu üzesindi 6 kadar tec. Tühem, tetebbüüm yoklur, Fakat eminim ki Tevfik Fikret haksız değil, Bakmız, (Çitrat, en — güzel mahilazalar içine en fena taaları saklamak barikasını ekgeriyetle kadımlarda göstermemiş mi? Dai: ma bandan ve mültefilainia; bir tobessümlnlzle kalhde nasıl*bir yara açlığınını düşünmeşginiz, Be- Renilmeğe, aevilmeğe — âşıkamız, Aslâ beğenmez, ve — seymezsinlz, Ruhunuzun ebedi bir mücade)eye iatiyacı vardır. Ba siyade sevdik- leriniz, sizi en ziyade sevmiyen- lerdir. Size esir olanlara karçı he- mgcn bir esajrci vaaiyeti alırsınız! Mefküre nazarlarıfı yerden kal- dırmış, beni tagcaüple — sarmıştı. İhtimal böyle devamlı bir şey söylüyebildiğime — gaşıyordu! Zev- cerile kendinden başka kadın yü- aüi görmemiş bir adamın kadınlar hakkındaki vokta| nazarı, hakika- ten hayrete lâyıktı, Bütün bunla- rm, kendisine hitap edildiğini an- hyordu, Şimdi ben, ümitsir ve meftur devam ettim: Yazan: HAYDAR AlPACıY” Kıymetli Operatör ve İlim bir ameliyot yanmda bulunan ve Türk tıbbı. nn kumandanı olabilecek yük. sek kabiliyetini her vesile ile is. hat eden asker M. Kemal, Dâhif Şef'in aaratlmaz itimadını ka, zanmak terefine ermişti. M. Ke. rasI, inkılâp tarihimize çok kıy. metli birer vesika olacak hatıra. Tarımı naklederken Atatürkü na, Bıl tanıdığını göyle anlatmıştı: — Atatürk'ü, © büyiülk iİnsanı Türk , İtalyan harbinde Derne çöllerinde tanıdım. 1329 da ho. oam Vitting paşanın gösterdiği avgu üzerine etüd yapmak üszere Mişir yölü ile çölden -Dermeye gitmiştim. Atatürk o vakit Der. ne kumandamı idi. Enver paşa. mn harbi umumide — gösterdiği atılganlığk orada da öynen görü. Hiyordu. Muatafa Kemal Bey, birçok defa onu tadile uğraşır. di” M., Kemal, çölde geçeti hayat. tan bahsederek demişti ki: “Bir gün İragım çölde yakıcı bir güneş (S aİtinaa heyvan. dara bincrek ileriiyorduk. Benim hayvanım çok hırçınlaştığı için onu yedekte sevketmiye mecbur kalmışlım, Alafürk: —- Kemal Bey, niçin ata bin. miyorsun.. buyurdular, — ÖO beni götüremez.. Ben o. nu götürüyorum,, dedim, Meğer — fırka karargüâhınden bu hayvanın sırtında ge. nıg, dn bir yım avarmış, Ya. ıılııı mmn »hoxı kâfi dıgılııı“ibı hr de bu hav. kesilmişti.” 'Bıu mihnetl seve seve bir Tüvk evlâdı olduğu içindir, ——— Ne demeli? Arada sırada tokrar olumuyor: “Sonuna kadar mücadele,,, “Sonu- na kadar mücadele,, nin —manası mnet “Mücadele" yi anladık, Fakat sonuna kadar ne demek ? Bir iş ne yakit ciden brakılıysa © vakit so- nuna erilmiş olur, Sandan maksat galet olunca (sonuna kadar) de- memeli, ya zafere, ya - ölünceye — Öyle değil mi efendim? Han Bi Mtfunuzun hayatı ebedisi var- dır? Gülerken ağlatırsınız; ağlar- ken öldürümünlüz, Ah, bütün kas. dınlar biribirinin, ve hepel de ka- pitüilde insanları ııl.ıı yerken — Dehşet, dolget!.. Güsel bir kadın olsam kendimden iârene- eektim, — Fakat hu, kadınlar için hir günah değildir. Oh, öyle düşüne ü - vorum. Bu andaki hiskiyatımı, . Uyabatımı bilsemiz!.. — Ah,, vapuı Kolyadaki saate bakarak kalktı — On dakika var.. Ah ne yap- Llı’ in söylemedin?.. vapur orada idi, İki- wi de görüyorduk... -- Ben görmedim, Koşuyorduk, Evlerin — arasına Eirdiğimiz zaman inkelanin neza- retini kaybettik. Nihayet ben, bi- rag geride kalarak — vapur başma indik; fakat beyhude idi, &ol ta. rafına yatmış olan bu yegüne İs- tamnbul vapuru, tavlambaztnın de- Fklerindan köpükler saçarışk Hay- beliye dağru gidiyordu! Eve bir tolaraf verin etele dünmekten baska car© yoktu. Mefkürenin si- masını kaplıyan keder bulutu, bu aaadetim! bir anda dağrtmıştı. O, esnasında... betie, â ki Leyman fon Sandrese alnı acık | or, Aynr zamands karşı çıkmış ve onu doğru yola davet etmişti. ...- Cephe hayatından sonra ener. jisi bir an azalmadan ve uzun seneler Türk tıbbma hizmet €. den, on binlerce Türk doktoruna hocalık yapan M, Kemal'in ha. yatı, gelecek — nesillere — imtisal nümünesi olacak bir — varlıktır. Ben onun sabahm saat sekizin den saat 12 ye kadar on aıu bü.| Ölmek ce! yük amelivat yaplıktan muayenehanesindeki lıustılın koştuğunu görmlş ve Nevyork, 15 (ALİĞE gunluğu neyle ve nasıl xıdısuîiği yan Rooasvelt, müt! ni ni sorduğum vaklt: — Çalışmakla,. İş yapmakla.. cevabmmı almıştım. M. Kemal. sade neşteri ile, sa. de reçetesi ile değil, fikri ile ve kalemi ile de memlekete ölgü. süz hizmetler yaplı. Milliyet hissi, vatan sevgisi ve meslek kudsiyeti M. Kemalin şahında en yhkıck. en olgun gekilde te, | Kanjar bütün dünyayt * — celli eder. Onun, Atatürkü anlatan söz. lerindeki veçiz ve öletilü ifadesi, kendisinin de taşrdığr imana, gö. Tüşlerindeki isahete ve ebedi kudretine an güzel misaldir, 1938 yılındaki konuşmamızda Atatürkü şöyle anlatmıştı: — Atatürllin ham'lra!mı, ONUN | soyahatinden döneli bir heşmet — ve | çiya nazım Matsuoka çehresini vakuer çisgilerle doamet gözlerim nstl görrenler, onun Mepaffakıyeti, nin sırrını bulmakta güçlük çek. | kabul etmiştir. mesler. ÖOmu — muvaffakıvyetten | devletleri büyük elçisi mevaffakıyete götüren — kudret — eee Ahmet Hllîİ 8 inci yıld Büyük şalr Ahmet üzerinden tam sekir yıl Büştiyat tarihimlidi yapmış olan merkumun büyüy bir kzamı bu ihtifalt meğe bazırlanmaktadIr. h diyor 4 Amerik olduğunu ıoı::% dım ederek Amerikâi komitesi namma Fatr lediği bir nutukta Demo xrı-ınınbî“ Ji olduğunu ve rasiye İmat ctm'” olf lerin tenbında gavaştl; N mek cesaretini haliz .| ve itikatları için d9 | yaşamasını bildikle Je Ve « melidir. sök a E Matsu .3-'3!' & İngiliz ve h : e!çilonnikı Hokyo, 4 (AA) .l ilk vak garşamba günü ye Amerika nrlıiedlıı M_ çast İ rielye — nezaretine ourduğu ideal Öönünde | gitmiştir. Bir sant sartft Sij azim ve irade ile ker türlü memti | Britanya elçisi Craisit Nb , ve müşküllere vağmen aebat, | aırmı ziyaret et kendi prensiplerine ne pahasıma olursa olaun sadakat.. Düşünüş. | kadar kuııuıll lerinde samimivet, WHJM dıkça basan ji isabet.. Atatürk en keyecank — movanlar bından sevk duyardı. sız bir enerjinin muassam bir e. ser yaratmasına imkân olabilir mi?.. Mantığhı susturan bir. he. intiha, yenan. hâdisatım vstıraplı akı. | daima enerji vermistir t | tır. gmu—lmw kadar demeli, beflerins — güğüs — gerebilecek birdenbire başka bir kadın; alda. — İsterseniz, bir WI“ kalınız. — Akşama kadar nerede goz- din demezler mi?.. şey! celim, trenin Haydarpağaya gide. Mm; gradan sizi samtinize kadar & türürüm, — Geçe yarmı eye Rideriz, Fakat gideriz! Tarif Glilmez bir katiyotle söy- | vek varsru federal Iğyordum: — Mutlaka gitmek wıııyw mu sunuz? Vapur gecikti, #aya hareket eden son vapura ye işebilirim dersiniz, — Annemle Nurettin beni köp: | rüde — bekliyeceklerdi. Nurettin bizde mlsafir, Ah we fena, niçin xeldim?., Hâlâ elimde duran © güzel eli ani bir husumetle bıraktım. İçim- de hemen taşatak bir tufan var. di; Fikrim altüst oluyordu, Bu kt- zı Susturmak, orada bırakmak, en ağır hakaretlerle bütün mahiyeti: ni yüzüne yurmak için kalbimden kapan ihtiraap güçlükle yenobili- yardum. Fakat, yine sgakin bir #üye leyişle: —- Evet, dedim, Puraya gelme. nize bön sebep oldum, Buna, zan- nettiğiniz dereceden çok mütses- Bifim. Hu toessüfün derecesini de, &İZİ bir daha byraya ye hiç bir yö- re aslâ, aslâ gağırmamakla İshat edecoğim, Fakat vapuru kaçırma- nıza sehap hen değilim. (Devamı var) Heycoan. neler ve yaş onun Ah, ne fena 409 Amerikan r— Bir sandalla Maltepeye g0- hn"uı!'u Haydarpa- | kutlantlacaktır. nun emrine verilmiştir. A harp ve Japa maddeleri A ! mekte devamdalari lar dahi böylediri w çekinmezler, gilef het var ıoııı— BÜY ları dünyanın mğ Yo ıcıllorlll y vEeL enenler, dar. aokkİ ni güneş görmemi rin olmak gibi büyük (A lunıı iddia edenleri tü birler gibette az sürefi tabitler, icı ler var sanıyorlar bile fwmat kurtulmağa üşıktırlar- y akamcte ınılılulı“'ı 5 | : M. Kemal, hent N bir gey kaybettirm lek aekı, faydalı hizmet için geçen % Bunu, krrıdıımc Nevyork 14 (AA) ” tedhirlere Lazaran 250 nin tana barl bulut t ııı'— ” -- —— ö 5 îl * Mühvepeller dün N —v vo’ ğ esinde? v»' çok eTi -uunwmw" .“x"xîı_ı'_ A SŞ Bar , e—0 < at AAA
