12 Mayıs 1941 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

$ — VAKRIT iİ2 MAYIS 1941 Bir İngiliz. casusunun hâtıra defterinden : Emden ba—lıkçıları 'Temmifk 1914: Harp âfeti — bütün Avrupaaın üstüne bir kkbus gibi çöke mek Üzere idi. Muhtelif memleketler bariciye vekâletleriyle sefaretler ara- sında birbirini taktp odan notalar tea> ti edilmekte, devlet reisleri sulhü kur- tarmak için son birer gayret sarfet» maktaydiler: Bu korkunç Meti ufuk. lardan uzaklaştırmak için her taralta bummalı bir faaliyet görülmekte VdI. Belki Ge uzun sulh senelerinin uyuş turmüş olduğu halk kütleleri bu müt- hiş hakikate inanmak istemiyorlardı. Birkaç gün sonra ve belki de birkaç anat Bonra büyük faclanın kopabile» ceğini aklma getirmek ve düşünmek istamiyorlardı. 23 Temmuzdan iüibaren — birbirini takibea ültimatumların tentisine baş- landı. Artık politizacılar partiyi kay” betmişler söz silâha kalmıştı. İngütere bitarallığı muhafasa ede- cak mi? Birçok kimaeler, hattâ düşe manların çoğu böyle düşünmekte idi- ler. Buna rağman 28 Temmuz saat T Gen itibaren donanma va - ordüya “Warning Telegram,, yani — tehlike (telgrafı) verilmiş bulunmakta Kdi *5173 — R3021,, harbetmağe hazır AANINIZ! 3 Ağustos — Baat 23.57, — “İşte lam bu anda hayatımın belki en mü- him devresi başlamıştı.., Harp bittik- ton bir çok yıl sonru vakanın kahra- manı yüzbaşı Filip Hoggison ba söz leri söylüyerek aşağıdaki — itiraflarda bulundu. MEŞUM SAAT “İngiliz amiralliik dairasinin ikinci katındaki odalardan birinde — bulunu yordum. Deniz haritalariyle dolu bir yansaaın etrafına dört kişi toplanmıze tik. “Bolki yarım aaattenberi hiç biri- miz ağız açmamış, bir tex kallma söy tememiştik. Vukuu melhuz “bir şeyi,, bekliyor ve bu bekleyiş bütün üsabımızı Adeta tahrip ediyordu. Nasarlarım — duvar vazifesimi gören caviz bölmelere dikil- mlş ve sık sek duvara azılı büyük aa» ma mate bakmaktatı Kendimi alamı- yordum. Ara sıra karşıki duvarın bir köşesine dayalı duran heybetli demir kasayr da süzüyordum. Masanın etra- #ında bulunan diğer üç kişinin do yü- zünde duyduğum beyecan ve sıkıntie mm izleri görünüyordu. Hawer bir kâ- Hut bıçağı ile tırnaklarını koparryor de; heykel gibi harekatsik düran Wodâ, başını elleri araaına almış, göz bebaklerini bir hakkaya dağru dikmiş Adeta ipnotise edilmiş gibi duruyor: du. Amirale gelince, bir kâğıt parçası Hrartne mütemadiyen bir çeyler kurse iiyor ve arada strada sante bir nazar atfodiyordu. “Rast tam 20,55 ti Kadranın üs- fünde, uzun yelkovan kısa yelkova> mm yanı başıma gelmiş bulunuyordu. Aralarında bir parmaktan az bir me- Bafe kalmıştı. Diraz sonra yelkovane lar birbiri üstüne gelecekler ve saat geco yarımını vuracaktı. Bir iki sıçra- yıştan sonra yani bir gün başlıyacak- . Tam yirmi dörte üç kala kapr vu- ruldu... W. M., PLÂANI “Yarım dakika sonra Amiral par maklarının asabi bir hareketiyle bir zarf yırtıyordu. İçinden bir kâğıt ç kardı. Bu Dahiliye Neraretinin müs- kacel bir tabliği idi. Amiral yavaş gesle günları okudu: “Yarın sahah e- Grimiz — ulttmalumumumu — düşmana Yevdi ödecektir.., Bonra başımı kaldırdı ve hepimize ayrı ayrı baktıkatn sanra ftane tana olarak şunları ilâve etti: — Muhasamat yarın akşam aat o1 birde başlıyacaktır. “Birkaç saniye için bareketsiz ve düsiz kaldık. ÂAdeta taş kesilmiştik. Sonra hirdenhire Amiral haykırdı: — Yaşarın Tügiltere! “Ve biz, hazırol vaziyoti alarak aye mi sözlari yüksek seale tekyarladık. Bundan sanra ÂAmirimiz acele adım- Tarla çelik kasaya doğru — ilerledi ve siyah balmumu ile mühürlenmiş olan Büyük zarfr yani W. M. pilinini aldı. Zarfın üstünde şu yazı vardı: “Harp halinde açdacaktır.... “Bu zarfın içinde harp halinde ya pilacak İlk işlerin mufaasal tafsilâtı bulunmakta idi. İlk okuyuşta insana garip ve mânasız görünecek birbirini tutmayan talimat ki, hakikatte en in: €e ve uzun araştırına. ve tetkikler mahsulü olduğunda şüphe yoktu. Ere Kânı barbiye toplantılarında adım isit miş olduğumuz “W. M. Plânı,, şimdi bize esrarmı belli etmek üzere (di. BİR DENİZALTI TABLOSUNUN PEŞİNDE Taayeri ağarirken amirallık dalre- Binden çıktyordum. Kafamda bir arr Rovant var gibi idi. Runa rağmen ken emden balıkçıları 2 dimi bahtiyar addadiyordum: “Büyük 'Taymla nahri mahillerindeki — halıkçı kahvelertnden birine gidiyordum. Pia bir süvil cibiseye bürürmüş, oaşımda gözlerime kadar inen yırtık bir kat- ket, omuzumda bir balıkçı muşambası vardı. “Gündüzkü birbirini takip eden toe lefon mükâlemelerim tesirini - gösler- Müş bulunuyordu. Çünkü derhal, bira yiğeleriyle dolu bir masanım etrafma oturmuş dört haydut kılıklı insanr seç mekte gecikmedim. En uzün boylusunun, iki gece evvel West End kiüplerinden birinde bilar- do bâşında hezimete uğrattığım sev- gili dostum Payne olduğunu — keşfete meğe imkân yoktu. Velhasıl 6 masa- nn etrafına çökmüş olan balıkçı kur yafelindeki adamların, Sa Majeste Rritanya kralt harp filosunun en gü- zide deniz subayları olduğunu iddla etmak çılgenlik olurdu. *İki saat sonra ben ve dört arkas daşım meyhaneden çıkarak - rıhtımda bizi bekliyen ve içlerinde birkaç kişi- nin bulunduğu beş balıkçı kayığma doğru yollandık, Haptmiz toknelerden birine binerek birkaç Gakika sonra denize açıldık. “Aşağı yukarı üç gün üç gece de nizde yel aldık. Kabil olduğu kadar Fransız aahillerinden, sonra Hollanda ve nibayet garbi Frison adaları sabil- lerinden uzaklaşmamaya çalışıyorduk. Üçüncü günün akşarm ufukta Bore kum adüzini gördük ve o zaman çi- male Goğru dümen kırdık. “AZ sonta garip işimize başlanmış bulunacaktık, Son elimle kayığımın baş tarafmdaki halkalara — yapışmış, sağ elimle de suya — daldırilmış olan bir (akandifi tutuyor ve tuzlu —sudan alev alev yazmakta — olan gözlerimi fnatlalarta su Ürtünde görünen küçük dubadan ayırımıyordum. *“Nihayet iskandil &leti bir şeye tar kıldı. Demek hesaplarım — döğrü çık- mıiştı: Tam bulunduğumuz — noktada Emden telgraf İstazyonunun — döğrür dan doğruya Almanyuyı Birleşik A- Mmerikaya bağlayan denizaltı kablosu geçmekte idi. Bir feneri birkaç kere sallayarak öteki kayıklara işaret ver- dim. Bu süretle sahte balrkçı filosu- nu idare edenlere lüzümlü — taltmatı verdim. Yarım anatten a7 bir zaman zarfıme da adamlarımız, birbirlerine yanaşan kayıklar üstünde muvakkat bir köp- rü kurmağa muvaffak olarak üstüne bir nevi vinç yerleştirdiler. Bu viaç vasıtasiyle Alman tolgraf — kablosunu deonizdan çıkarmağı çalışacaktık. “Bu einirleri yıpratıcı iş ümidimiz den çok daha uzun sürdü ve ancak sabahm beşine doğru Özeri yoasunlar Ja Öörtülü bir yılanı andıran katlayu Suyım yüzüne çıkarmağa — muvaffak olduk. İşte bundan sanra iş balıkçı meye hanesinde beni beklemiş olan dört ar- kadaşa düştü: Kendileri mühendiati. Hatt dikisi Tİngiliz denizaltı - telgraf kablolarının - teakal işlerinde çalışmış- lardı ve o noktada Almar kablolarına çok yakın olarale geçtiklerini biliyor tardı. BÜYÜK BİR MUVAFFAKİYET “Bu süretle 1914 yılımnın T7—8 Ağun- tos gecesi W. M. plânında mevcut İik talimata uygun olarak Emdon istaz- yonumun- telgraf kablocu — Almanyar fan Londruya giden denizalti telgraf kablomuna gizlice raptolunmuştu. Da- ha o zamanlar Amerik ile — Avrupa arasında telsiz muhabarelari başlama» maş olduğundan İngiliz donanmasının be muvaffakiyeti en uzak denizlerde seyreden Alman donanması Tla Rarli- hin temasını kesmiş oluyordu. Muvaffakiyetle başarılar bu iş S yeşinde Almanya ile İngillere arasın- da başlayan harbin Ok — günkerinde Barlimın donanmaya — verdiği en müe hine tabiyevi emirlerin zaptt mümkün olabilmişti.., Fakat Almanlar bir mükklet sonma vaziyeti idrük ederek lüzümlu todbir. leri almakta geçikmediler.., Nakleden; M B Dün Haydarpaşada bir motör battı Dün sant 12 de Hmanımızda bir ka ZA OlMUŞ, ÇATDIŞMA — neticesinde 40 tonluk bir motor balmışlr. Rardvan kaptanm idaresindeki “Ri- zim,, motoru Haydarpaşadaki tahta inkeleden buğday yükledikten — sonra kalımış ve dalgakırana döğrü ilerlce meye başlamıştır. Haydarpaşa iskele- sindexi Denizyolları idaresinin Kalamış puru da yolcularını aldıktan sonra aya| zamanda bareket etmiştir. “Bi- sim, motoru Dalgakıram nihayetlene GĞi yerde Kalamiş vapıru Ne karşı- laşmış ve bir kavis çizarek vapurun önünden geçmek İstamiiştir. Kalamiış kaptant Mehmet tornistan — yaparak müsademeye mani ölmak — istemişse de buna müvaffak olamamış ve mor tora bindirmiştir. Çarpışma neticesinde Motor param parça olmuş ve buğdaylar danize dö- külmüştür. İasanca zaylat yoktur. Müjldetumumllik ve Hman relsliğin ©8 tahkikat yaprimaktadır. Türkiye Cumhuriyeti ZİRAAT BANKASI Kuruluş tarihi: 1888. — Sermayesi: 100.000,000 Türk Lirası. Şube ve Ajanş adedi: 265, Zirai ve ticari her nevi banka muameleleri. Para birlictirenlere tA800 lira Ücramiye veriyor. 100 a600 50 lirahık 5.000 Hlrk . W . 4306 . . © , S00 . içinde 50 Uradan aşağ 20 tazlasiyle verilccektir Ankara Jandarma Satınalma Komisyonundan: Beher metrezina kırk beş ikuruş fiyat tahmin edilen 170—220 bin metre çaraaşırlık bez 138641 Balı günü saat 16 da Ankarada komlsyonumuzun bulunduğu mahalde kapalı zarf akelltmesiyle alımnacaktır. Muvakkat temi- Bergüzeşt,, başlayordu. O uzutulmaz | nat altı bi (ki yüz Jiradır. Nimune komlayonumuzda görülür, Şartnamesi 4 Ağustos akşamı saat oabire doğru | Istanbul ve Ankara Salın âlmâ komlsyonlarından 495 kuruş bedella alınır. Tsteklilerin kapalı zerf taklif mextuplarını okalltme saatinden bir sant evve. Vne kadar komisyonumuza vermeleri. 42282 — 22585) Haçlı ordular nasıl - harp ederdi ? 19 milletten teşekkül eden 500,000 kişilik ordu muhafaza edince, başlarına bir ölüm nehri akmıya Avrupa harbini zaman zaman haçlı harplerine benzetenler olu- yor. Haçlı harpleri, tarıhin en büyük harpleriydi. İnsanların münasız ken akıtmalarına misal getirmek isteyanler, bu harpler- den bahBederlerdi. Yakın tarihte Napolyon harpleri yer gldı ve şimdi de 103? da başlavan ve devam etmekte olan harp. Haçlı seferlerinin hepsi ente. resandır. Biz burada bu harp . Jerden birini yazacağız. 500.000 kişilik ordu İznik ö - nünde ordugâh kurmuştu ve bu muazzam orduda on dokuüz mil- letin askeri varndı. Muhariplerde bir tek gaye vardı: Yakmak, yıkmak ve parçalamak. İznik kalesinin müdafileri bu dalgaya karşı durabhilecek miy . di? Aklen, mantıkan bura im . ve teslim olmak niyeti: de değildiler. Tarp edecekler Haçlıların ilk hücumları hi bir tesir yapamıyordu. Kale i . çindekiler bazan — kalkanlarla hücum eden haçlılara saldırryor, kırıp geçirdikten sonra — tekrar dönü:; Muhacim kuvvet kumandan - Tarı askerlerine göyle diyorlardı: — Muvaffak olamamamız i- çin hiçbir sebep yoktur. Maha. rot buraya kadar — gelmekteydi. Mademki geldik, kale mahvol . muş demektir. Kale kumandanları da şöyke diyorlardı: — Düşmanı mutlaka mahve - deceğiz. İlk darbeleri indirdik. Mademki düşman kalemizin et « rafına gelmiştir. Göreceği de var. Haçlılar, kâle altına lâğımlar koyarak uçurmak istiyorlardı. Fethetmek için en iyi çare buy. du. Uzun harırlıklardan ve mü. cadelelerden sonra kalenin altı- na kadar girdiler. Fakat bura- da, bir hârika ile karşılaştılar. Amerikada Bir Alman müessesesi- nin paralarına el kondu Vaşinzton, 11 (A, A.) — Ame. rika hükümeti “İ, G. Farhen en- düstri” admdaki Alman boya mü- mulâtt müessesesinin bütün pare- sına elkoymuştur. Buna soböp Al- man firmasımın tröstler hakkmda- ki kanıma rlayet etinemiş olmas. dır, | Müddeijumuml! Jakson bu haciz meselesi hakkımda beyanatla bu » hmarak merkür tröstün Amerika sanayil Üzerinde nüfuz icra eden Alman müesseselerinin belki en kuvvetlisi olduğunu söylemiştir. Alman firması, t edilmiş ol - Ü İ : Ankara Caddesi Numara: ) Iraktaki İngiliz serveti Landra, 11 ÇALA.) — Dün negredi- göre, Irakta Icar Tet eden şahıslar, girketler ve diğer makamlar, maliye nezaretinin mülsza- desü olmakarım tediyat yapmıyacak- Jardır. Kendilerine ait kıymetleri haş Xxalarına devretmiyeceklerdir. Maliye nezareti bugün bu hususta bankalara talimgi vermiştir. EMİN FİDAN FENNİ SÜNNEY, KÜÇÜK CERRAHİ y SNsman, Aşılar ve Şiringalar e: kabine «d3ge İst. Beşiktaş, Nuri Beller Sivir ve Ruh Hastalıkları Muayene saatleri: 16 dan 20 ye kadar Bu, o zamana kadar hiç görül. memiş ve tesadüf edilmemiş bir hâdiseydi. Kaleden bir ölüm yağıyordu. Bu ölüm müthiş gşeydi. Suda sönmeyen, temas ettiği şeyi ya- kan bu ölüm yağmuru, kızgın zoytinyağı idi ve kazanlarla bo- galtılıyordu. Daha müthişi var.. Daha tüyler ürperticisi., Demir çengeller, kırılmaz ve kopmaz bir halde istihikâm bo - yunca uzuyor, muhacimleri ya. kalıyor, yukarı kaldırıyor ve sü. rüklüyordu. Çengele yapışan ve- ya takılan insan, o anda ölmez * se, vücudunun — muhtelif yerle . rinde parça parça etleri kopmuş bir halde bir tarafa fırlatılryor, âırkaç Baniye sonra can veriyor. L Bazan hristiyan ordusundan Normandiyalı bir gövalye hen - deklerden geçerek Conabıhakkın rahmetini temenni ederok hâki helâke serilir, bazan bülent ka- met bir Türk zarhsız, silâhsız çıkarak Ehlisalip ordugühmi taş lara boğar ve nihayet Godfrova. nm yanından çıkan bir ok ile kâal binden vurulurdu. Sur ve kalelerin yıkılmasın . da kullanılan belyelerin yıktık - larr istihkâmlar, siperler arasın- dan fırlayan askerler tarafın . dan vakrt geçirilmeden eskisin . den daha iyi bir surette yapı- İzyordu. Hristiyanlar, kale muhafızla - rınım Askanyos gölü — vasıtasile ye | wisyona müracaatları lâzımdır. 1 — Vovcut nilmunalar mneidiecs (100—1650) tan P perit hurda'arı pasarlıkia antılacaktır. £ — Pazartık 205541 Balı günü saat 16 Ca Kabalâşlü baymat şubemizin satış komlayonunda yapılacaktır. $ — Nümunajer sönü geçen şubede gürülebilir. * — İsleklilerin pazarlık içla tayin olunan gün ve leri fiyat Üzerinden ©6 18 güvenme paralariyle birlikte mürsesatları. VAKIT Tâbiler | Sahibi: ASIM US Umum neşriyatı idare eden: Devlet Demiryolları ve Li işletme Umüm idaresi il Büatüsmümleü " bedsi'” (1600) ira”ölan - 2000 Kö. c.ınW grafit (26.8.1641) Pazartesi günü ağat (11) on birda Bası dahilindeki komlayon tarafından açık exsiltme usuliyle ::ig Bu i$e ğgirmek vatiyenlerin (112) Ura (30) kuruşluk © ve kanunun tayin ettiği vessikte birlikte eksiltme :muM Bu işe ait şartaamiler komisyondan parasız olarak " ammen Pedeli 1035108 — fondokurtiu üçyüz elibir Hü kuruş) Ura alan 40 kajen takım Çaliği uçları 28.x.104) Paf alın* 1545 4e kapalı sarf usmü? e Ankarada İdare binaamıda antif Bu işe girmek istiyenlerin 1451440 (Bin dörtyüz eliibir '"". Uralık muvakkat teminaf Me kanumun tayin ettiği vesikalâri / yt güN sua* 1448 şe kadar Komlayon Refaliğine vermelefi Şartnameler parasır olarak Ankarada Malmeme dairesinötü gggi şada Tetellüm ve Sevli Şefilğinden dağıtılacaktır. Otel yapılmaya elver'Ş" kıralık bina Ankara caddesinin er muteber yerinde fevkalâde vadar ve aşdınlık bir bina kiralıktır. Vakit gazeteri idarehanesine müracaat. inhisarlar- um müdürlüğünde Kitap kısmını geni tanzim edip açmlştu Kitap, mecmua, gazete basaf' namına dizdi (: — & imdat almakta ol hıgvb ce, bunun önünü Mv% verdiler, Bir gedt yüz kadar muhls— san ve hayvan | gt 3: larla deniz sahilindet x. dar getirdiler, % ları etrafiı n.'_dm“ a lerini leşviîıtv.:n G“:y/ KDA yapeslaği yi a ÇİĞN yi yacaklar. Cesaret. kadar cesaret. rdusü. a eli almak için wwkv% tırmağa kmrbhînî' "ı- makinalardan idle düğerinin MW, kat tilki gerek A gerek kalelerden # M tesirinden büyük Dbif #jğ yıkılarak çöktü. e) gf Herman, Aişe ve arkadaşları enkağ , L LSVE xa verdiler. Bu ilâhlar, bıx“'”;!’ç muadilleri idi. YA açi lerde insanlar karif ’ı liyor ve çok defâ * parmaklarile bofartk, ga İp. yordu. 500.000 RM ordular insanlar? dü. — N A./ K İ L » u n: KaaraP yi — matbaâ5! el eri alır, Basıldığı :YM