6 Mayıs 1941 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

VABET # MAYIS 1011 Radyo Gazetesi Hitlerin nutitü Günün siyasi manzarası şudur: Alman devlet röldi Hitler, Rayştir kuzururda bir nutuk söylüyerek Ral- kan barekâtrit Ve Âlmafiyânni Bdl- kan siyasetini İzâh etiiştir. Nutuk Balkan — harekâtınım — nihayetlenmesi mMünslabetiyle söytenmiğtir. İTR keeeiti hürbin beştamdâdink Amit ölün görüs Şüim tekrarmdan ibarettir Bu #utkâ göre, Amlefikâ dü Harp Mesullöri afasmına Şirmektedir.. Bey Hitlet Almanyandı hettti Bak Hükikre getirmek Mtemedifini süyle- Müştir. Harbi Balkarlara getiren İn. güteridir. Htf Yunan üdkerierimin Mükradüsirdtüdün altayişık bühett: Miştir. Balkan MUL4YEbEĞİNİ otrafiyle Aödatmıstit. NÜTKÜ Amerika Cumhurretdi de bir rutuk söyüyerik Amerikânih harbâ iştirâ. Wioden iik dötü Bahdetmliğtir. Bu nut. Wör Vüsonun eviniz açiması müna. öbetiyle söylemiştir. Rurvelt “TTürri. Yet Ye Demakrüsi., üğründü Amnörtikd- iüin harba gireceğini bUC.rmlştir. OMAKTARİ MUNARKAE İngiliz , Yrak müharebesi devam &. diyüt. Mücadrle haşlına tayyare kum Vetleti arasındadır. fazlildder İrak Bhva İürevdtlerinin yarısımı lmna et. mülşisktir, Diğer tarüftas — Trakilür Pelrol mıntaka'arına hâkim olmuşlar, Hayfaya petroi akmasını menetmiş yerdir. Henitt piyade kıtaları — Arkaında müharebe — METamMağter, Ünerndn Find krtelekimm GiniNiN döğüü harce Keti söyinümişse de bumu teyit eder bir haber gelmemiştir. Basraya çe kartar kuvvetler bir miedür daha Tagilir bombardıman — tayyareleri Btest Hraamıma bir taaryum Aahk yapı mülçlardır. Bu iki gemiye karşı yapı. Jan tasrruzlar on Net Butmustur. TABYADARKİ HAKERÂT KLibya harekâtmma gelince; Londra- Gan bületı n& göre Tobruk isürle nâ hücüm tam Bi MEVE 'ÜnKfyetatari. #t uğramış, mülesddit hücumlat dur- dürutmuştur. Bon beş gün içinda 180 tank imha eüimiş. çök edir atmmaştır. Burada. Ki muharehelerin urun sitrecefi anla- 2 17 iaci günü tanermoe geçerik 5A Büat hK ballim almıslardı. Bugün Ki veziyet böyle değildir. Misver kuvvetleri gece gündüs tü- arrutlarını tekrattamiş — olmâlarina vüğmen oradaki kuüvvetleri — tehlikel! bir vaziyöte bile sökamamiylkrdır, Japonlar Ruzvelti Japonyaya davet ediyor Tokya, Ö (KA.) — Japon Hrülciye mazır Metsuoka, gazetccilerle yaptığı bir görüşmede, Uzak şark kurşunmrlma Ki Amerikan hâztı hareketi hazkında kati malümat ulmak üzere Amerika Birleşik devletlerine seyanst —atmamı D fikrini kati surette reddeylemiştir. Domaj ajansınm vildirdiftine göre, Matmıoka, şarketaki bakiki gşeralti tete kik için Ruzvelt veyahut Cordeli Huti | Gn Tökyoya gelmesinin daha ziyada mnünasip olacağını söylemmiştir. o İrlandaya hava hücumu Tamdra, & (ALA.) — İngiliz — hava Ve OKN emülyet nezaretlerin'n tebli. Bi: Pazarı pazartesiye bağlıyan — goce, Güşmas, şimali İrlanda mantakası Ü- Bürine çiddetli hir hava hücumu yap- miştır. Düşmanın hava taaliyeti İngiltere. min bircok keamları üzerinde de bü. — yük mikyasta olmuştur. Enan hücum Mearsey nehri anhillari de dahil simak | — üzere şimar! gartbi İngilteresine tevcih | edilmiştir. Birçok noktada yangınlar B ve haşar vukua getirilmiş, . Bir mikter da ölü ve yaralı var. bBombardıman tayyaresi tahrip edilmiştir. Bunlardan altwr ge. " İteminat elde ötmiş Alman devlet veğil — Miütderin Raystağda söüylediği detkun bi rinci kısmını dünkü sayımında neşretmiştik, — Bugün, nutkun son kasmını tamamen — neğrödi: eee D . .. Yananistanı niçin istilâ ettik? Yunanistanı ergeç — sonsus bir felâkete sürükleyocek unsurların entrikalarından Oharito istasyo- Hüüda df goçen vesfkalardan ha. berdaf öklum, Geöçen sene, yazm Sonundâ, Çörgül bazı Yunat mâh- fillefini Ve sihinlerini Iâfx! garan U valktlerine intndırmlağa muvaf- fak ölmüştür, Binaenalayh bitaraf- İğım Mmütemadi ve büyük bir I'âl gilsildsinc — hükmedilebilirdi. Ba bastâ bBü İtalyaya dokunuyordu. İşte bunün — içindir ki İtaiya 1940 teşrinievtelinde Yunan hüküme- tine tekliflerde bülünmağa ve İn. giliz hârp muharriklerinin nüfustu Altında İtalya için tahathmül edik Mmez hüdiselere bir. mhayot ver- izek Üzere idap ödem germnlileri #temoğe mecbuf vidü, Bu talep birdenbire Teddedildi ve bu suret: le d$ Bâlkânlürda sulh sons erdi, Hâkaların fenalığı, kar, firtmia, yağmur, Yunan askorlerinin — kah- ramâğ mukavemeti—bu kuhramant Mmukatvemeti tarihe doğruyu söy femak için müşahede etmeliyim— hep Bir arada Yunan hükümetine falihkiz. kararının — netlceleri hak kımdâ düşünmek ve vaziyetin mü. kul bir tarzda düzeltilmesi imkân- larıni mütalea eylemek için kâfi deraeede gaman verdi, Vaziyotin gu veya' but Haretle favazzuhuna hadim olabilmek yor Tundâ zayıf ta olaa hâlâ bir ümit besliyen Almanya — Yunaniştanla diplomatik münasobetlerini koa - memişti, Yakat daha 6 zaman bü- Yük harpten kalma Belâniğa ihraç fikrinin tekrar ele alınmasına kar- glükayt kalamıyacağımma bütlin dünya muywcehesinde ehemmiyetle kaydetmiştim, Manattocssüf, Avru- pada veya her nerede olursa, İn- Bilit bir yörde yerleşii mi oku der hâl denize âtmağa uxmetmiş oldu- ğumuz hakkmdaki İhtarım kâfi de- recede ctddiye alınmadı. Vö böyle yeni bir Baltülk ordu- Suna hareket noktamı olabilecek üsler kurmağa va bu Üsleri takvi- yeye bu kış esnasında İngilterenin Artan bir nisbet dahilinde başladı. ğmı gördük, Tayyare meydanları kurulmağa ların silratle teçnl mülâhazası itibarilo osanlar hazır- landı. Ve hihayet, Çörçilin müta- least ve tahminleri mucibince bir kaç hafta içinde Yunanistana çı- kacak olan ordu için mütemadi malzeme ve teçhizat nakliyatı ya- pildi. Bü, bize gizli kalmamıştır, Bu işlerin aylarca dikkatli seyir. cileri olduk, Nihayet, şimali Afri- kada tanklara karşt müdafaanın ve zırlıli silâhların teknik bakımdan aşağılığının İlalyan ordusu üzerin - deki elim tesirleri, Çörçili harp sahaesini Libyadan Yunanlıtana nakletmek zamanmın geldiğine ik- na eyledi. Ve elinde kalan tankla rin ve haşlıca Avustzalya ve Yeni Zelandalılardan mürekkep piyada tümenlerisin naklini emretti, Öy- e sandı ki Balkanları ateşe vere. cek olan yeni darbeyi artık Indir- mok zamanı gelmiştir. Yugoslavya hâdiseleri nasıl inkişal etti Berlin, 5 (AŞA,) — Hitlerin nut Kunun mabadi: Almanya e Yügoslsvya ara- sımda bir anlayış ve hattâ bir dost Tük Samim! münasebetleri tesis etmeğe uğraştım ve bu gayeyi te- min için aenelered çalıştım. Bu memleketin, benim - güd, kendi menlaatlerini iki devlet arasmda Bıkı bir iş bitliğinde gören bazı mümessillerinin — yardımını temin ettifimi de sanıyordum, K Yugoslav hllikümetini üçlü pak- ta girmeğe imanle mümkün olmuş- tur, Üçlü pakt, Yugoslayyadan mutlak olarak hiç bir talepte bu- lunmuyor, fakat bu. memlekete yalnız menfaatler temin Taribi hak'katin ortaya çıkmasına yaraması icin bugün gu ciheti mü- şahede etmok isterim ki bu pakt- İ ve bu paktım göylleri ile, Yu- goslavya, hiç bir yardım taahhüdü altına Bilâkir, Yugos- Tavya, üçlü pakt devletlerinden, yardımda — bulunmak — için hiç bir talep hakkında resmi vaz geçmeğe Mmütemayildik. Bun- Ce avarlar ve biri havn dafi batarya» İdan başke, Yugonlav hükümetinin O bari tarafından düşürülmüştür. Hleri sürdüğü etarih iddia üzerine, Balkanlarda arazi değisiklikleri lryordu, i 26 martta Viyanıda, Yugoclav devletine en büyük bir istikbal ve- başlandı ve meydan- edilebileceği YOt Balkanlarda erlhu tomin eden küir pakt imaalandı. Ben, o gün, Tunanm güzel merkezini, hömüön sekiz scnelik hârici siyasetin Bo- merelerini verir gibi gözlktüğün- dan dolaytı döğü, fakat bu hüdise- nin, son dakikada, Balkanlarda her hangi bir Alman müdahalesini lü- zumsuz bir hale getireceğini zan- nettiğimden dolayt hakikaten ma- gut olarak terketmiştim, İk; gün sonra, Batın alınmış bir avuç asi- nin teşebbüs etliği hükümet der- Bösl habori ile hepimis gaşırdık. Bu asiler, İngiliz başvekiline, niha- yot iyi biz habet verebilcceğinden dolayı zafer haykırışını — cikartin. rah bir hareköt yaptılar. Bunun üzerine, derhal hücum emrini ver dirm. “—Hücum plânları Sulh istemiş olduğuma —Allah şahittir. Fakat eğer Halifaks, bu- nun pük iyi malüm olduğunu ve, sanki bu İngillterenin İcrayı hükü. met sanatının hususi bir zaferi İmiş gibi, sırf bu sebeple bize mü- cadaleye mecbur — edildiğimizi is- tihze ila bildirirab, böyle bir suj- niyet karsısında, Almanyanın men faatlerini, Allaha hamdolsun, eli- mizde bulunan vasrtalarlâ himayo altına almaktan başka bir şey ya- pamazdım, Bu dakikada iki devlat- te mülabakat hâlinde hareket et- Hğimi bildiğim için, bu kararımı dahâ ziyade sükünet içindo ula- bilmekte idim. Hücum için tesbit ettiğim tarih, 6 nisandı. O gün, Bulgaristanda Bulunan cetup ordu grupu hücu- bitirir bitirmez, batekete geçecekti. Bu orduların harekâtlarına başlama: *1 tarihleri B, 10 ve 11 nisan ola- Fak kararlaşmıştı, plim sa Harekâtımın — umüml idi : 1 — Bulgaristandan hareket o- den bir ordu, Ege denlaj istikame- tinde Yunanistan Trakyasına iler - liyecekti. Bu hareketin osas Bik- leti sağ cenah üzerind yüklena - cekti, Bu cenah dağ fırkaları e bir zırhlı fırkayı harekete geci - rerek Selânik Üzerine sarkacaktı 2 — İkinci bir ordu, Armavut - Tukta bulunan İtalyan — kuvvetleri e azami süratle irtibat temin et- mek gayesiyle Üsküp istikametin- de ilerliyecekti, Bu ikl harekete 6 Bolgrat sadıle Niş istikamotinde İlerleme. İni istihdaf ediyordu, Ayni xa - manda bu harokâta muvazi olarak haroketa geçecek olan bir Alman kolorlumu da Banatı işgal ederek 10 nisanda Belgrat yakmlarıma ©- ıhmunxh-ım:. la 4 — Karentiya, rya — ve Garbi Macaristanda — toplanmış bulunan bir ordu Zağrep, Saray. bosna ve Belgrat istikametinde taarruza geçecekti. Bu hareküâtla, — münasebettar olmak üzere İtalyan ve Macar müttefiklermizle bir takım an. laşmalar da yapılmıştı. İtalyan orduları Yulia Alplarımdaki hat. larmdan harekete sehi- li takiben Arnavutluk istikame, tinde ilerlemek hiyetii iler, Bu suret''e Arnavutlukta İşköd. radan kalacak olan diğer kuv. vetler yukarıdan inecek kuvvet lerle birleşerek Yuğoslav . Ar. navutluk hududunca Üsküp hi zalarındaki Yugoslav movzileri- ni yaraçaklardı, Bu suretle mez. kür mıntakada ilerliyet — Almıan ordusuile İtalyan kuvvetleri ara. sında irtibat tesis edilmiş ola. bir çevirme hareketiyle Gdenize doğmu sürüleceklerdi. Bundan başka bütün Dalmaçya ve İyon. yen adaları ile diğer iatinat nok. talarının işgali de derpiş edilmiş. ti. İki memleketin hava kuvvat. leri de yapacakları — işbirliğinin kararlaştırmış bulunu. rini pek parlak bir suretta isbat etmiş olan Mareşal Von - List'in kumandasına Mıh:;ıdm e nm cenubu m ve ğl Yuğoslar üzerine yürüvecek olan Alı:: kuvvetleri iso Gene, ral Von Weicha kumandası al; Yıman ordummu bas gelin Tefnde des'leri NİmTYA Ftarhir adihçak Are Bavutluttan - Hörliyan — İtalvan kuvvetleri ile teması tesis etmis. Hitlerin nutku Balkan harb'nde Yunanistan 8 bin su- bay, 220,000 er esir, Sırplar 6,298 subay, 337,864 er esir verdi. ler ve Selânik'e sağlam bir su. rette yerleşmişlerdir. Bu ordula. rin hareketi, Sirbistanı, 12 gün muharebeden Bonra silâhları bi- rakmıya mecbur etmiş ve bu su. retle Yenişehir üzerinden Alina. ya doğru yapılan güç, fakat © nisbette şanlı ileri hareketir. za. mini hazırlanmış oluyordu. Bu Bon hareket de Moranın ve bir- çok Yunan adalarının 'gzali su. retiyle muvaffakıvetle tetevvüç €tmiş bulunmaktadır. Başlarında Mareşal Keitel ile Genertl Yodl'un bulundüğu A man kuvvetleri başkumandanlığı bu harekâtı da, her zamanki gi. bi, şayanı dikkat bir dirayetle i- dare etmiş olup son m' ler esnasında yaratılar — cicdden taritif menkibeleri — tafailâtı İle neşredecektir. Hava kuvvetlerinin faaliyeti Almian maresali ile genel kur. may reisi General Yeschonneckin doğrudan dıfışı kumandaları altında hareket eden hava kuy. vetlerimiz iki büyük gruba ay- #%ı“’”'* rrlmıştı. Buzların bizitin , başın. 'dâ General Liher ba- > oğımda ise General Von Richthos» *7 unuyordu. fen buli Hava kuvvetlerimizin vazifele. ri şunlardı: 1 — Düşman hava kuvvetleri ile bunların esağlarını imha et- bu şehtin daha başlangıçta e8- keri bir âmil olmasma mani ol. mak. 3 — Vasi mikyasta bir hava fanliyetiyle, hrp eden Alman kı. talarına her yerde yardım ede- rek düşmanın mukavemetini kır. mak, na mani olmak ve mümkün olduğu takdirde va- purlara in önüne — geç. mMmek. Bundan başkâa tayyarelerle asker naklederek ve paraşütçü. ler indirerek orduya mücs&ir su- rette yardım etmek, Bu harpte Alman ordusu cid. den harikalar yaratmıştır. Bu zafer yarışmda Alman ordusu harp ocağını iki memlekötte an- cak üç baftalık bir fasıla ile sön. dürmiye muvaffak olmuştur. Bu muvaffakıyetlerin büyük bir kıs. minin müttefiklerimize raci ol- duğunu bihakkın takdir. ediyo. ruz, Filhakika İtalyanm çok gllç sartlar içinde Yunanistana karşı adtı aydanberi yaptığı harp yal- nız Yunan ordusunun en büyük kısmını meşgul etmekle kalma. miş, fazla olarak bu orduyu © kadar hırpalamıştır ki artık he, zimet, Yunanistan için içtinabı kabil olmıyan bir şey olmuştur. Macaristan da eski ordularının şanını yeniden İhya etmiştir. Bu ordunun motörlü kıtaları Baç. Ke Bemeli ? İki fikra muharririnden biri öte. kini noden (Aferiniş) yasdın diye sarakayı çaklyar! Vâkıa Salâhi Bey lügatinde (4- ferincg) yazılı isa de bütün lügat- ,|ler birinci şekilde kaydetmiştir. (Yaradılış) demek olan bü kelime tapkı bizimki gibi emir sigatına bir “(is) İlâvesile yapılır ve “farscarita kavald k'tabında has) masdar w dini alır, Peyami Safa dofru vaezmiz: (4 !Gı'::q) dememali, (Aferinig) de- Tacı mgı—ıı—ı—ı— Yunan ordusu 'Tarih karşısında doğru #Eyla. miş olmak için düşmanlarımız arasında bilhassa Yunan aakeri- nin çok büyükbir cesaretle harp ettiğini beyana mecburum, Yu. ?;n ordusu ınc::;' mukavemetin künsız ve sel iz olacağımı zi:;dukwn sonra teslim — olmuş- Alınan esir mikdarı B. Çörçil hayasızca bir cüretle Bön muharebelerin bize 75 - bin ölüye mal olduğunu söylemiştir. Bü rakam garp muharedelerin. deki zayiatımısdan birmisli faz. ladır. Bu itibarla bu muharebe- nin netietlerini rısa rakamlarla bize bildirmek İsterim. Yugoslavyadaki harekât es. nasında, ökserisi hemen serbest bırakılan aslen Almün irkıma mensup askerlerle Hirvatlar ve Makedonyalılar hesaba katılmak Bızın, hakikl! Sırp olmak — üzere aldığımız esirler 6.298 subay ve 337.861 ere baliğ olmuştur. Bu rakamlâür sayımın ancak muvük- kat ve Ük neticesidir. Yüunan esirleri 8 bin subay ve £20 bin erden ibaretlir. Fakat Yunanlıların Makedonya ve E. pirdeki orduları Alman . İtalyan harekâlı neticesinde mubaasra edilerek teslim olmak zaruretin- de kaldıkları için bunları Sırp. larla mukayeso etmek doğru de Bildir. Yunan esirleri de, göster. dikleri cesaret ve dürüst hattı tadı'lar. İngiliz. Yeni Zelandalı ve A- vusturyalı esirlerin miktarı do. :ıuı bin subay ve erden iharet- p. Ganimetleri şitadilik, hattâ takriben dahi, tahmine imkân vetle jinkisam etmektedir: Yarım milvondan fazla tüfek, binden fazla top, binlerce mit. Bulyöz, hafif topve tayyare dafi 1 Mça ge Ne kadar Alman kuuveti harbetti? Bu neticeler aşağıdaki Alman kuvvetleri tarafından elde - edil. miştir: Ceanübu şarkideki harekit tçin tâm iyle 31 fırka ve mevcutlariyle r mnısıf mevcutlariyle de iki fırka kullanılması dearpiş — edilmişti. Kuvvetlerin tecommilü yedi gün- de hazırlanmıştır. Bu kuvvetler. den 11 fırka piyade ve Alp av- ast İle altı zırhli. firka, Üç mo. tbrlü fırka, S.S, Jer ve - motörlü yarımgar iki fırka barekâta fii. len iştirak etmişlerdir. İngilizlere, Yeni Zelandalılara v& Avustralyallara kargı — mü- gadeleye fiilen ancak iki Alman gırhir türceniyle bir dağ tümeni ve muhafiz kilası iştirak etmiş. tir. Alman hava ve kara ordulari- Je muhaflız kıtâsmmın bu harpte. ki zayilatı gimdiye kadar uğradı. ğımiz zaylatır en cüzisi olmuş- tur. Alman silâhlı kuvvetleri Yu. goslavyaya, Yunanistana ve Yü- nazistandaki İngilizlere kargı bu mücadelesinde uğradığı zayist şudüur! — / dara ordusu ve muhafız kıta, tarı: ÖT sBubay ve 1.042 erbaş ve er ölü, 181 subay ve 3.571 erbaş ve er yaralı, 15 subay ve 372 er- baş ve er kayıp. Hava ördusu: 10 sübay ve 42 erbaş ve er ölü, 36 subüy ve 104 erbaş ve er kayıp. ; SEZ z e sazmak Ca Mütcefiklerimizin MEĞye ü hakli emel z zıı.:wk'ıcrım g..mıel"— r oluyoruz. Müstakil j N devtetinin ıhdamdati ÜTLUNETER, nunuz. Bu devletle STT Nü ima dosüük Ve |i 4 e Birgi _ı':ps'â#":? gi rüz. Bilhassa ll y böyle bir işbirliği ” ket içih de ietifadeli © Macar milletinin, KT g mıl olunan hakâiğ N Gelerinin Ladili .“':“dı g daha atabilmiş ölmMüe —— EE yı bahtiyarız. K y Bilhassa Bu o Bizliğin tamir edile $i Bından dolayi Mit Rer bu tadili Almal di ilâhlariyle müra ise, büyk harpteki kazdaşlerimize olal lâkibir borcumuzu * mizi zannediyorum. Müttofikimiz İtâ hasıran kendine ait hada arazi ve ll!'d N dan nüluz gahibi OlUĞA bulundağımı söyü kü İtalyanm geçen ğ denberi mihvvki'zı.'ı "' N yaptığı ağır kan Bd . nu:ırı itibara âlmak Kahraman Yül a!: Mağlüp olan milletine samimi 018 ruz. milleti, & azlık bir idareci Gi B bunr oldu. Yuran ; j kahramanen hei gi tat düşmanları bile 040 T rini esirgeyemezler. Sırp milletine ge dığı felâketten belki bit beden yerâne dersi dere gudur: Suikastfi bu memleket için d8 dur. ; Führer, müteakıbif, tin kanını v“=€n ile koruyan pa € l üzerine dikkati r Ç rine şöyle devam etüTEE Alman mineti bir. Ö V 1918 mşini gi y kis millf mukavtli j sahalarda daha yüksek GÜĞÜ Yt idrâk edecektir. , yı , Size temin oderim tambir sükünelle VE timatla derpiş edişo ya ve müttefikleri di ve bilhüsst dünyanm tasavvur her türlülttifakıma ÜSÜ maân ordusu her se orada harekete göY buluracaktır. Almef yor ki, bu-dünyadü enlernasyonal hığâp yi v rinin aç gözlül ö menşeleri olan Yahudi © gilerin kini ne’*'ım :h" W b Bugün biz cudiyetimiz için değil Ö | manda milletlerin VE E enadetini kendi zelil Bülg n viodan azabi duymal” kılan dir sulkaşt dünyayı kı ÜaK dd U mızın en büyük ıııd geçecektir. Kaderin Hu kimine, bu kadar az İ muvaffakıvçtleri &dt itakân verd ğinden d0t , &a minnettartiz. si : railletimizi elinden B ru niyaz ecdriz. - çin elimizdan geleni M Bu altın çılgınlığı, yahut kıpit.ıuf 8I t halkçı nasyonal » 8067 UN leti ietimat adaletin Vö min tunç bir heykeli Of : hür ediyor. Yalnız çit . sonra değil, daha bERT — k yaşryacaktır. 4 h italyan kabi taplastıya Ç Rome, 8 (AA) — Nazırlar moclişi $ AYH güDü içimaa davet edil " lovyet:, gl Moskova, 8 (AAL) ” İovko, şimat Kovyet danlığına tayin odulmigülfe Çiftçi alleri ,0 Ankara, & (VARIT) ”” n Yarınta korunması Hakki dayihası aiâkadar göerek Tüznameye VT İ çe ni .A GĞ y İ N zavölli | VN .- F