6 Mayıs 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

VÜ ü 'u"'1 LA > Mensucat Fabrikası T. A. Ş. Büvük Kumaş Mağazasını Görünüz. HİTLER'İN NUTKU VE TÜRKİYE 'Türkiye Cümhuriyeti Hükümeti realist siyasetinde hiçbir tesir ve telkine kapılmamış, hattı hareke- tinde daima istiklâlini muhafaza etmiştir. Alman Devlet Reisinin bu hakikati olduğu gibi ifade et- gmesi herhalde memnuniyete şa- yandır, Türk milleti, Führer'in bu sözlerini, Türkiyenin istiklâline karşı beslediği hürmetin bir ifa- desiyolarak telâkki edecektir. fî—?-—Kfara—(iîe—ı_ıize—— Gideceklerin Hareket Günü B Mayıs 1941 S. GA I1 M. Zekeriya SERTEL er mühim hâdisenin ari - fesinde veya vukuunu mü- teakip Alman devlet reisinin nu- tuk söylemesi âdeta teamül ha- line gelmiştir. Polonya ve Fran- sa zaferlerinden sonra uzun nu- tuklarla vaziyeti milletine an - latan Hitlerin bu defa da Bal - kan harbinin kapanmasını müte- akip Alman milletine Balkan harbinin sebep ve neticelerini izah etmesi bu teamülün bir ica- bıdır. Führer bu defaki nutkunda en ziyade Balkanlar mevzuu üzerin- de durmuş ve bu Münasebetle 'Türkiyeden de bahsetmiş olduğu için, Alman devlet Treisinin iza- hatı bizi de yakından alâkadar etmektedir. Hitler Almanyanın Balkanlar daki siyasetini şu suretle hülâsa etmiştir: 1 — Almanyanın Balkanlar - da hiçbir zaman ne arazi alâka- ları, ne de hodbin siyasi men - faatleri olmuştur. 2 — Almanya gerek kendi menfaati ve gerek bu devletle - rin menfaatleri bakımından on- larla sıkı münasebetler tesisine çalışmıştır. — Almanyanın Ü gıfia Meccanen nekledilen yolculard Devlet vasıtaları ile Anadoluya meccanen nakledilmek üzere be- yanname verenlerden bir kısmı da dün sevkedilmiştir. *”Trak” vapuru, 460 kişi yerine 28 yolcu ile Mudanyaya hareket etmiş, ancak bu vapura ücretli yolcu da alınmıştır. Bundan başka, "Tırhan” ve İlk Kafileyi Teşkil Eden Bütün Yolcular I1 Mayısta ve Bir Seferde Nakledilecek an bir kısını Galata rıhtımında “Aksu” vapurlariyle sevki mu- karrer 1738 kişiye mukabil 397 kişi gelmiştir. Denizyolları idare- si iki vapurun yolcularını birleş- tirmiş ve yalnız “Aksu” vapuru bu yolcuları alarak Karadenize hareket etmiştir. (Devamı: Sa, 5, Sü. 4) Telgraf: TAN, İST. Telefon: 24310, 24318, 24319 TANEVİ, İstanbul Ankara Cad. No. 102 AFRİKA CEPHESİ Amerikan Malzemesi Mıs_ı['da Mühimmat Yüklü 26 Vapurun Süveyş'e Vardığı Bildiriliyor — Tobruk'ta İngilizler 3,000 Esir Aldı — Mukabil Mihver Kuvvetleri Taarruzlarla Boyuna Hırpalamıyor Ankara, 5 ((Radyo-gazetesi) BeN 26 büyük gemiden mürekkep ilk Amerikan gemi kafilesi Süveyşe gelmiş ve taşıdığı mühim miktar- da harp malzemesini burada bir yere ihraç etmiye başlamıştır. İngiliz resmi tebliği Kahire, 5 (A.A.) — “Tebliğ,, Libyada: 3/4 mayıs gecesi kıtala- Tımız mukabil taarruzda buluna- rak düşmana ağır zayiat verdir- miş ve taarruzu yenilemek için düşman tarafından yapılmakta o- lan hazırlıkları ifna etmişlerdir. Sollum mıntakasında makineli kuvvetlerimiz yeniden faaliyet göstermişlerdir. Müteaddit düş - man müfrezelerine muvaffakı - yetle hücum edilerek insan ve * Gncı Yıl No. 2052 Raşit Ali cumlarda bulunan Ingiliz hava kuvvetlerine mensup BOL ÇEŞİD ve YENİ STİL M O B İ LT A almak veya görmek istiyenler HARAÇÇI LİMİTED ŞİRKETİ Salonlarını bir KARDEŞLER defa gezmekle tatmin edilirler. İstanbul, Fincancılar, Rıza Paşa Yokuşu No, 59 — 61 — 638 TELEF O N : 22000 maddelerine ve iptidai re ihtiyacı vardır. Balkan devlet- leri de sınai maddelere ihtiyacı ©oian zirai mıntakalardır. Yani iki tarafın mali ekonomileri birbir- lerini makul surette tamamla - maktadır. Binaenaleyh iki taraf kal$ilıklı iktısadi münasebetle - rinde hem alıcı, hem de verici va- ziyettedir. 3 — Almanya muamele ortağı olan bu memleketleri dahili şart- ları bakımından kuvvetli ve sağ- lam görmek emelindedir. Binaenaleyh Almanyanın Bal- kanlara harbi sirayet ettirmekte menfaati yoktur. Şimdi hariçten yapıldığı iddia edilen tahrikât ile Balkanlara gelen harp artık bit- miş bulunuyor. Bu memleketler Almanya ile tekrar iktısadi mü- nasebetlerini ıslah edeceklerdir. Binaenaleyh Balkanlarda artık harbin devamı için sebep kal - )&H,_mamıştır ve Alman görüşüne gö- F- '.'î%e artık Balkan meselesi tasfive dilmiştir. İktısadi münasebetle- rin süratle inkişafını temin ihti- yacı Avrupanın bu köşesinde ar- tık devamlı bir sulhü zaruri kıl- maktadır. * * u münasebetle Alman dev- let reisinin Türkiye hak - kındaki noktai nazarını öğrenmek bir ihtiyaçtır. Führer bunu da e- sirgememiş, ve Türkiye hakkın - da şu sözleri söylemiştir : *“Türkiye, büyük harpte, bizim müttefikimizdi. Harbin feci ne - M sekim " lekette bizim kadar müteessir olmuştu. Yeni Türkiyenin büyük ve dâhi yara- tıcısıdır ki, talihin terkettiği ve kaderin müthiş inhizama uğrat - tığı o vakitki müttefiklerine kal- ' k için ilk muhteşem misali verdi. Şimdi de zimamdarlarının realist hattı hareketi sayesinde, Türkiyenin kendi kararlarında Bazı Yerlerde Miısır Stoklarına Eİ Konuluyor Ankara, 5(TAN Muhabirtin - den) — Bazı vilâyet ve kazaların idari hudutları dahilinde tacir ve müstahsil bilümum hakiki ve hükmi şahıslar elinde bulunan mısırların beyana tabi tutulması hakkındaki koordinasyon karari Vekiller Heyetinin tasdikine ik - tiran etmiştir. Bu kararname esaslarına gö - re, Samsun vilâyeti merkez ka- zasiyle Izmit, Bandırma, Adapa- zarı, Düzce, Akçakoca, Çarşamba ve Terme kazalarının idari hu - dutları dahilinde tacir ve müstah sil bilümum hakiki ve hükmi şa- hıslar bu kararın mahallerinde ilânı tarihinden itilhren çehir ve kasabalarda üç gün ve köylerde Toprak Ofisi Mübayaata Başlıyacak yedi gün zarfında nezdlerinde bu lunan ve yahut diğer bir mahal- de olup da kendi tasarTufları al- tında bulunan misırların miktar- larını ve bulundukları yerleri mil li korunma kanununa müsteni - den bir beyanname ile bildirmiye mecburdurlar. Bu karar metnin mahallerinde tebliğ ve ilân olunduğu tarihten itibaren el konulan bu mısırların toprak mahsuülleri ofisi teşkilâ - tından gayrisine satılması mem- nudur. Şu kadar ki, kendi ihti - yaçlarından fazla mısıra malik bulunan çiftçiler kendi köyünde tohumluk veya yemeklikleri bu- lunmıyan müstahsillere bu ihti - (Devamı: Sa. 5, Süi. 7) zırhlı oti bil itibariyle zayiat verdirilmiştir. de Hint kıtaları 3 mayısta Ema- ' — (Devami: Sa. 5, Sü. 6) $ Ğ p . | Trak petrollerini Akdenize indire n borular: Ingiliz petrol borus Habeşistanda: Debuh bölgesin- | Filistinde Hayfaya, Fransız petr ol borusu da Lübnan- G yoblus kadar uzanmakt , İngiliz Filosu Dün Cebelitarıktan Hareket Etti La Linea, 5 (A.A.) — “Ofi, İngilterenin Renown ve Elisa- beth zırhlılariyle Sheffield, ve diğer bazı kruvazörleri, muhte - lif torpido mühripleri, Arc Ro. yal tayyare gemisi, —müteaddit denizaltılar ve bir sarnıç gemisi bu sabah Cebelitarık'tan hare - ketini boğaz üzerinde uvçan altı| | 'Sakız de Ediliü! Ankara, 5 (Radyo gazefit.« si) — Dün akşam saat 18,1v da iki Italyan torpitosuyla bir Alman gemisi Sakıza yelmiş ve hiç mukavemet görmeden adayı mihverciler işgal etmiş- ket etmişlerdir. Gemilerin hare-|| tir . B tayyare himaye etmiştir. Askeri misiyle tâli ehemmiyeti haiz üç gemi kalmıştır. Tamirde bulu- nan Sheffield kruvazörünün ye- ramış iki destroyerle bir deni - zaltı çekilmiştir. Öğleden sonra Hmanda şimdi Argas tayyare ge-| A, Darlan Vichy'de Londfa, 5 (A, A.) — İsviçre â ; radyosunun bildirdiğine göre, A- rine tamir rıhtımına hasara uğ- miral Darlan, Paris'ten Vichy'ye ı dönmüş ve Paris'te Alman büyük FiıOlâl' .Hrak E'H'l A" B” 4 Ş ÇAT ır icinde mühim bir sahsiyet bulun- | €İçisi Abetz ile yaptığı görüşme ş A9 duğu söylenen dört motöczlü bir hakkında derhal Mareşal Petain'e tayyare Cebelitarık'a gelmiştir. malümat vermiştir. Hitlerin Son Nutku Nasıl Karşılandı? — Führer'in Harbin Bu istiklâlini muhafaza etmesine mu| Yıl Biteceği Hakkında kabil, Yugoslavya Ingiliz entri - kalarının kurbanı oldu.,, Bu kısa fakat çok veciz sözler, Vaatte Bulunmadığı ilk defa olarak bize Führerin 'Türkiye hakkındaki görüşünü sa- rih bir surette izah etmektedir. Bu sözlerden anlıyoruz ki, Hit- ler Türk inkılâbının hayranı, ve Tebarüz Ettiriliyor ajansının diplomatik muharriri bu inkılâbın yaratıcısı olan Ata- yazıyor: Hitlerin Reichtag'daki türkle, Türkiyenin bugünkü zi- mamdarlarının takdirkârıdır. Türkiyenin, hiçbir yabancı Sİ- yaset veya menfaate âlet olmı - yarak, kendi istil_:]âl ve haya_'rj menfaatlerini müqafaağa takip | kısmı belki de Balkan İşlerine ettiği realist ve müstakil siyaset Almargç'dtetvlet adamı taı'_aimd_an da hoş' görülmektedir. Filhakika 'Türkiye hiç kimseden b_ı'r F karış|man kıtaları toprak istememekte, istiklâl We|hane işgal edilen Romanya ve hürriyetini korumaktan başka hiç (Devamı: Sa. 5, Sü, 4)! (Devamı: Sa, 5, Sti. 3 $ 4 İ 4 'a0 Londra, 5 (A.A.) — Reüter nutkunda Churehill aleyhindeki şiddetli hücumları, Churehill'in son , nutuklarının ona şiddetle dokunmuş olduğunu gösteriyor. Reichtag nutkunun en alâkalı ve Almanyanın bu mıntakalarda toprak menfaatleri olmadığı te- minatına ait olan kısımdır. Al- tarafından musli. Bulgaristan, Alman sürüleri ta- — Londra, 5 (A.A.) — Hava Ne - ) : Bres'l"i'el_ıjı NaziKorsan Gegı_ilerî İSon “Yapılan - Hava Tatt-umunda 2 Zırhlıya da İsabetler Oldu Londraya Göre —— Bu Taarruza Büyük Atıldı Bomkalar zaretinin tebliği: Pazarı pazar- tesiye bağlıyan gece Ingiliz hava kuvvetleri tarafından Brest ha - vuzları üzerine yapılan akın es- nasında Almanların Scharnhorst ve Gneisenau zırhlılarına çok ya- kın ve emin isabetler müşahede (edildiği bildirilmektedir. Hücum büyük filolarla yapılmış ve bü - | yük çapta bombalar atılmıştır. |Limanın iki tarafında bulunan |havuzlara ısabetler kaydedilmiş ve büyük yangınlar çıkrılmıştır. Dha küçük filolar Rotterdam, Anvers ve'Le Havre havuzlarına ve oradaki gemilere hücum et - mişlerdir. Anvers yakınında tak riben 1500 ton hacminde bir düş- man iaşe gemisine tam isabet kaydedilmiştir. Düşmanın bir dev riye gemisine de isabet kaydedil miştir. Tayyareler ayrılırkçn ge- mi batmakta idi, Saint Nazaire havuzları da bom bardıman edilmiş ve yangınlar çı karılmıştır. Başka Ingiliz tayya- |releri Cherbourg'a ve Güergue- | ville tayyare meydanına hücum etmişlerdir. Pazar günü öğleden sonra Sa- hil servisine mensup tayyareler devriye uçuşları esnasında Nor- veç sahili açıklarında tahminen 3000 tonluk bir düşman gemisini ve cenubi Norveçte diğer hedef- leri bombardıman etmişlerdir. kuvvetlerinin mukave metini kırmak için Iraktaki askeri hedeflere karşı çok şiddetli hü- bir tayyareye bomba yerleştiriliyor lra_lf_’ta Mühim Bir Hava Üssü Harap Oldu Kral Naibi, İraklıları Raşit Âliye Karşı İsyana Davet Etti —— İrak Tayyarelerinin — Yarısı İmha Edildi Suriyede İngiltere Aleyhinde Bazı Nümayişler Yapıldı Kahire, 5 (A.A.) — İngiliz u- muni karargâhının tebliği: I. rakta Habbaniye civarındaki I- rak topçusu, pazar günü tayya - relerimiz tarafından nisbeten daha gayri faal bir hale konul. muştur. Habbaniye'deki garni - zonumuz halelden masun bir haldedir ve Irak'ın tahrik edil- meden vâki taarruzu üzerine pek az zayilat vermiştir. Irak hava kuvvetlerine mensup tayyarele. - rin çok büyük bir kısmı gerek İngiliz sahmlarına tecavüze te - şebbüs ederken, gerekse tayya - relerimiz tarafından JIrak hava” üslerine yapılan taarruzlar esna. sında şimdiden tahrip edilmiş bulunmaktadır. TIrak kuvvetleri 2 Mayısta civarda bulunan, si- lâhsız bir İngiliz inşaat müfre- (Devamı: Sa, 5, Sü. â Amerikayı Tanıyınız Yünün en meraklı mevzu larmdan biri Amerikada Dünyanm ve harbin mukaddera tını Amerikan yardımının alaca ğı şekil tayin edecektir. Bu mu- azzam ülkeyi yakından tanımak için, ŞÜKRÜ KAYA nın gazetemiz için hazırladığı “Birleşik Devletler Tarihi,, tefrikasını okumanızı tavsiye ede- riz. Birkaç güne kadar neşrint başlıyacağımız bu tefrika, size Amerikanın 150 sene içinde yok- tan bugünkü muhteşem mevkli- ne nasıl geldiğini anlatacaktır, * Sabiha SERTE ugünden itibaren Sabiha Ser- tel kendi sütununa dönüyor. Ilk ikinci sayf da bula - yaz caksınız. (Deyamı; Sa. 5, Sü. 2)