21 Eylül 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5

J En büyük epimize ait meseleler: ihtiyacımız cuzluk..ucuzluk.. | ucuzluk.. Gıda maddelerinde spekülâsyona meydan vermemelidir | Bir genedenberi devam eden hwııpı harbi, harict ve bitarıf f memleketlerde de iktı. “Kadi tesirini gösterdi. Piyasala . (T altüst olması, bazı madde * dahilde, bazılarınım da ha. Tiçte fazla talip bulmaları ve Hihayet birçok maddelerin ih. larımın menolunması ve bir da ithal olunamayışı, İcarette gayri meşrü kazanç a" gyan bir kısım tüccarlara ge. Hüş bir ihtikâr sahası açtı. Her türlü iktısadi güçlüklere koymak üzere mücehhez , memleketimizde de ma. | ttocasüf birçok tüccarlar ihti * |Vkâr yoluna sapmaktan geri kal. | Pöadılar... Filhakika hükümeti. tdiz mücadele için lüzumlu ted' Sirleri almıştır, fakat bugün gö. 5 ki bu mücadele meka. tİzması henüz müsmir bir ne fice vermemiştir. Giıda maddelerinin fiyatları. yükselmesinde âmil olan der acaba nelerdir? Bvvelâ yağ, peynir, yumurta A Yağ sanayiine giren madde. (ler geliyor. FHY » mutfak masrafmın esa' I il eder. Halbukj bugün Üa yağı 150 — 160 kuruşa lar fırlamıştır. Trabzon yağı 1125 kuruştur. Vejetalin yağı 70 Vdün seksene, zeytinyağı 60 dan Yetmişe çıkmıştır. Hattâ süsam ©| Fağı, pamuk yağı bile on kuruş &n görmüştür. Bu fiyat yüksolmesine sebep ? Koyunlarımız, inekleri. İ mi azalmıçtır, yoksa sütleri Ti keslimiştir? Zeytin, pamuk, Süsam fidanlarımızdan beklenen Mahsul mü elde edilememiştir? Hayır. Fiyatların yükselmesi |İçin böyle bir sebep mevcut de. İdir. Sebep, yalnızca tüccarla' lgl başvurdukları ince hileler. t Bugün memleketimizde istih. Tikin arttığını gören tilocarlar bünu kendilerine bir kâr vası” İast yapmağı — düşünmüşlerdir. j myük sermayeli tüccarların u. | Mümiyetle tatbik ettikleri usul Tn y dezelâ tüccar tenekesi 14-15 ı İf ya (bir tenekeden 18 kilo hezabile) olmak şertile 10.000 ! %%Udıyıkıumqwm' T deposuna yerleştirmiştir. Bun fan sonra yine ayni tüccar, te. Tekesi 18 Jiradan 100 teneke dar daha yağ almakta ve bu | Hekilde fiyatı bir derece yük. ğh“m. bir müddet sonra ay” ,;.ucı.-. tenekesine 20 . 22 li. Vererek piyasayı evvelce u" 5 Almış olduğu 10.000 tene. Mihtmükilimiz n b aü GOT S LA AAA A U * Ticaret dilinde speklilâsyon bu hal, hakikatte hile, ihti. ân başka birşey değildir. Tİfa ve Trabzon yağları gi Leteyağlar için de Vaziyet bu. detalin yağlarına — gelince; M olduğu üzere vejetalin 'Arı Koko denilen Hindistan İ kabuklarından çıkarılır... etimizde vejetalin yağı an birkaç firma vardır. fi ve bilhassa en bü. malik olan bir firma Piyasayı elinde tuttuğun” rı bir hamlede on ıştır. Buna sabep hâriçten artık Hindis getirtmek imkânı 2 KT -F ELEz ) D İŞE ğğ il ; ğ ; _._,/—___,_Nw__,, EPA e sebep olarak ka” t*dilemez... Evvelce 32 kı edilmiş bir malı bu. 5 Üi ee sürmek ihtikârdır. Esasen hü” kümetimizin kanunları da fabri kanım ileri sürdüğü sebebi ka. bul edemez... Koko ithal oluna. mryor diyo elindeki maldan 2- zami istifadeyi düşünen fabri. katöre hükümetimiz Lonunu: e. linde işliyecek malın kalmıdığı zaman başka iş yaparsm..,, der. Fakat bu sarahate rağımen fi yatların — yükselmesini — neye hamletmek lâzım olduğunu siz takdir edin.. Bugün istihsal her zamankin- den fazladır; ancak arz ve ta. lep atmış ve tücearlar bunu bir fırsat bilmişlerdir. Binaenaleyh, bu vaziyete karşı çok uyanık ve hassas davranmak mecburi ” yeti vardır. Gıda maddeleri fi - yatlarmın yükselmesi helkı, hiç sebep yokken heyecana düşlüre. bilir.. Unutmamalıdır. ki, Tür” kiyenin esas piyasası İstanbul. dur. Anadoludan mal almak i. çin İstanbula gelenler, vilâyet lerde her maddenin daha :lıl"üı:: olduğunu söylüyorlar, çi bUy':lğk tüccarlar İstanbuldadır. binnetice büyük spekülâsyon da İstanbulda yapılmaktadır. Sorarımı, kilosu 8,5 kuruş 0- lan keten tohumunun 24 kuru . ga fırlamasma, pamuk tohum * İarınm birden fiyatlanmasına, Bursa pirincinin kiloda beş, ku. rü fasulyenin T kuruş artması. na sebep nedir? Bir tek sebep: Arz ve talebin artması... Fakat bu sebep sayı” lamaz. Piyasayı mll 1 denlerin vazifesi, lebin mikyasını değil, maliyeti gözönünde tutarak fiyatları tan zim etmektir. Burada kasdetti . #imiz maliyet, fatura üzerinde . ki maliyet fiyatı değli, kakikf maliyet fiyatıdır. Bugün gıda maddelerinin fi - yatlanması için hiçbir elddi se. bep yoktur. Her türlü mahsul bol olan memleketimizde hayat pahalılığı mevzuubahsolamaz. Tüccarların fazla kâr elde et. mek İçin yaratmağa çalıştıkları bu arızi vaziyet, yakmda hak - kmm ve hükümetin yumruğu al. tımda ezilecektir. Muzajfer ACAR M. Ayrılmaz manda etini etiket siz satmaktan, fırmcı Sarafim ve Mahmudiye caddesinde Büt * —a — AAA — 32 şoföre ceza © yerildi Emniyet altıncı şube memur” ları dün de şehirdeki kotıttrolla. rıma devam etmişleri 32 goför He iki otobüs biletçisine muh” telif suçlardan dolayı ceza kes. mişlerdir. Bundan başka Galatada, Ba> hkpazarında 13 numaralı içkili lokanta sahibi Foti, ı_yı_ıi sokak ta içkili Jokanta Bahibi Sıv?. lokantacı İsak ile okantacı Hü. seyin tasdikli tarifeyi Mı;uu:- tek müşterinin görebileceği bir yere asmadıklarından cezalan. dırılmışlardır. ç Arap camiinde kasap Halit, Tünelde kasap Ahmet Balcı ile gü Anastas pislikten —muhtelif cezalara çarpılmışlardır. Altın Fiyatı Altm fiyatları hafif bir Su” rette yükselmektedir. Dün piya- sada 2100 kuruş Üzerinde mua” mele olmuştur. TT AA A N G aRüne BREPAPART SA İtizar Yazılarımızm — çoğluğundan dolayı hikâyemiz bugün kona. mamıştır. Özür dileriz, UÖü DdD ) —S LE | İstanbul lik maçlarına bu pazar merasimle başlanıyor nü»ıu'ıdıkî Paozarın en mükini karşılaşmasım yapacak olan Fener- bahçe - Beşiktaş tokumlayı geçen senelerdeki bir karşılaşmada mMerasim esnasında Bütün futbol meraklılarının sabırsızlıkl bekledikleri lik maçları önümüzdeki pazar gü. nü Kadıköy ve Şeref stadların da yapılacak — müstabakalarla başlıyacaktır. Bu seneki maçlar birkaç ekip müstesna Nıulr,uı'xım!ım yeni elemanlar girdiği icin oldukça heyecanlı olacağa benziyor. Geçen senelerde olduğu gibi, bu sene de lik maçlarımda ilk hafta Beşiktaşla . Fenerbahçe kargılaşıyor. Şüphesiz ki günün en mükim ve heyecanlı miüsabakası bu o7 lacaktır. Fenerbahçe ayni günde Tür. kiye birineciliği için Ankarada Eskişehir Demirsaporile müsaba ka yapmak üzere bir takım gün derdiği için bU pazar nasıl bir kadro ile çıkacağı belli değildir. Beşiktaşlılar da Maskespor karşısında birçok yeni eleman lar tecrübe ettiler, Fakat haki, Kf kadroları ne olacağı kestiri lemez, Bu müsah f kim olabilir? Bu istülhamın 'KatI ” cevabimr. “verebilmek çok müşküldür. Fakat normal vazi. yette galibiyet Fenerin tarafımna gözükmektedir. Maamafih Be - şiktaşlıların da fevkalide ener. jilerini ve zuman zaman tuttur dukları güzel oyunlarını gözü. nünde tutmak Vüzımdır. Galatasaray - İst. spor: Bu &ecne birkaç antrenman maçlarını gördüğümüz Galata . saray * İstanbulspor — maçmda her ne kadar nefessiz de olsa. lar galibiyet sarrkırmızılılar ta rafında gözükmektedir. Maagma. fih bir iki gölden sonraki gev' geklik — sarı.kırmızılıları geçen seneki akibete sürükleyebilir. Büleymaniye - Vefa: Her sene olduğu gibi bu sene de ayni semtin bu iki rekip klü. bü arasımdaki maç heyecanlı o” lacaktır. Galibiyet, — yeşil.bevne'ıların * dır. Fakat topün yüvarlak öldü Bu da unutulmamalıdır. Boyoğluspor * Topkapı: İkinci kümeden bu sene birin. ci kümeye terfi eden Beyoğlu” epör, muntazaın çalışan birinci sınıf takımlarımızdan biridir. Goçen senelerde zaman zaman birinci kümenin başta giden takımları karşısmda bile muvaf fakıyetli maçlar çıkaran bir €. kibin Topkapı kargısında alaca Bi netice galibiyettir. Bu maçın — Mevlüt Deniryolları Ege vapuru kamara memura Ahmet Şehabeddinin ruhu için yarm Eyüüpte Zall Mahmutpü- şa camlinde saat Üçte bir mevlüt kıraet edilecektir. Merhumun ak. raba ve dostları bu dini merasime davetlidir. Stoyadinoviçin oturduğu yer değiştirildi Belgrad, 20 (A.A.) — Stefa. | nl: , Sabik başvekl! — Stoyadinovi” çin ikamete memur bulunduğu mahal, sıhhi sebepler dolayısi. le değiştirilmiş ve kendisi Ka * randan Saray Bosnaya nakledil | miştir. da çok bheyecanlı olacağı tabil" dir. Maamafih genç Topkapılı. larm da bir sürpriz yapmaları beklenebilir. Beykon * Altıntuğ: Bu sene Galatasaray, Vefa ve diğer bir iki takımla yaptığı an. trenman maçlarını gördüğümüz Beykozlular oldukça formdadır lar, Genç Altmtuğ - takımı hiçbir müsabakasınt g—'lrmccş miz için neticenin he olacağı kestirilemezse de galibiyet Bey kozlular tarafmda gözükmekte. dir. Fenerbahçe sta- dında yapılacak merasim Bu hafta Fener stadmıda Ber giktaş . Fenerbahoe maçmdan evvel bir. merasim yapılacak, mükâfat — alacak Fenerbahçe, salatasaray, Beşiktas, Boyoğ * luspor takımları bir geçit res. mi yapacaklardır. Geçit resminden sonra istik" lâl marşı çalmacaktır. Marştan sonra bölge asbaşkanı Feridun Dirimtekin tarafından bir hita. | bede bulunulduktan sonra 939 senesi milli küme şampiyonu Galatasaray, 937, 940 seneleri millf küme şampiyonu Fener” bahçe, 939 . 940 seneleri İstan bul şampiyonu Beşiktaşa, MO senesi ikinci küme şampiyonu Beyoğluspora kazandıkları mü” küfatlar verilecektir. Merasimden sonra Zeki Rıza nin bir vuruşu ile Beşiktaş . Fe ner maçına başlanacaktır. Fenerbahçe Ankarada Ankara, 20 (A.A.) — Mili küme gampiyonu Fenerbahçe takrmı bu akşam ekspresle An” karaya gelmiştir. Takım 17 oyuncudan müte. şekkildir. Yarm 'Türkiye şam' piyonası için ilk maçını snat 16 da 19 mayıs stadyomunda Eskişehirin Demirspor takımı ile oyntyacak ve ertesi günü bünun revansını yapacaktır. Neticede her iki maçta en| fazla puvan yapan takım Tür. kiye şampiyonu ilân olunacak * tır. : Fenerbahçe takımı Ankarapa. Jas oteline İnmiştir. Edirnede bir bakkal sürgüne mahküm oldu Edirne, 80 (Hususi) — Dük. kânında kahvoe sakladığı anla - şılan bakkal Mo!doemmıhi kemesince iki sene sürgün ve 500 lira para cezasma mahküm olmuştur. ——— Romanyada ham madde buhranı var üktk, 20 (A-AJ <—- Argüs İt niîdcki ekonomi — Kazetesi, Ro- manyada ciddi ham madde buhra- ni mevcut olduğunu kaydetmekte. ir. Gazete ekseri dokuma mücsscse- lerinde ancak bir kaç hafta yete- S—VAKIT 21 EYLÜL 19t0 GEZİNTİNİN BEYKOZ KÖYLERİNDE BiR £ HİKÂYESİ Mizancı Murad'ın Akmed Mithat'a “Promete âzab içinde yine mağrur ve müfte- | hirdir. Müdhiş ıztırabını unutmak için kendisine | himmete muhtaç olan | | milyonlarca biçare hak- kındı_ etmiş olduğu hüs- nü hizmeti hatırlamak kâfi geliyor!,, Diw:qm ki, geceyi hanesinde geçlreceğimiz zat calihi merak 0- Jarak hiswiyatrmı tahrik ediyordu: Bu zat Promete 1 dir. ' Evet, Promete adıyla, hatırını- za bir resim geldi değil mi? Zirvei Kafda ceaim bir kayaya zincirler. 1o bendolmuş bir adam! Mehib bir karakuş, yelken gihi kanatlarını - «p uzeruıe konmuş, tırnaklarmı etlerine balırmış olduğu halde kıv- rıik gağasile güğrünü delip ciğerini koparmakla moşgul görünüyor. Promete'nin şu resmi bile deh- İ şetengizdir. Ya kıyas.ı nefs ile 1z- | tirabmt tahmin cihetine gidecek olursak? Yahut Prometo'zin bu dehşetli azaba yalnıt hir kore du- çar olmayıp, kıskanç ve hdfibin | (Yupiter) 2 ia hükmile her gün bu | belâya maruz olduğunu anlasanız? | Tobil dehşetiniz artar ve kabaha- | tin ne kadar azim olduğunu öğren- | Mök arzumuna düşersiniz. | Ben size söyleyeyim: İ »A'.q semada — porilerin imtiyazı İ tümlesinden iken ateşin nuru İle | hararetten kalmiş insanların hal-! perişanı calibi merhametti. Pori. lerin relsi ve âlemin hâkimi Yupl- ter'in imtiyaza dört olle sarıldığı- ni ve nimet-i nâr ile beni âdemi ısı- tacak olanın mücazat-! şedidesine en, ğ Ve ateşi tabakat-i gema- vi zemine inzâl ederek be. ya eylemiş. idi. Göz önüne getirdiğiniz resme dikkatli bakınız! Elleri ile ayak- larmımı bendeden zinciri kırıp kur- tulmak, yahut koparacağı kaya ile berabez ağağıya doğru uçup git mok Özere sinirlerini germiş duru- yor Müthiş collât, pençelerini ba- cağile lıı_lçı_wıı demirledikten son- Ta, deldiği göğüc kafesinin içinden ug_erlerinin nisfini çıkarmış, nısf i diğerini de koparm vasifei yev- miyyesini ilkmal etmek üzere uzun boynunu çekiyor. Promete'nin giddet ve ıztıraptan şişmiş damarlara gömülen gözleri nin bebeklerine dikkat ediniz fahr ve sürür Menküştür. Evet, hem fahr, riyet! Demek oluyor ki azab-i vücut, zevket vicdanı — söndi kence ile intikama kadir olan (Yu. piter), galibiyet-i hakikiye gere- finden mahrura kalmış! Promete m içinde yine mağrar ve müfte- üir. Alâm ve evcâ.r müthişesini Unutmak için kendisinin muhtac-i =Lnt'. olş:ı Milyonlarca biçareler e imda ifa etmiş olduğu hüan-i ,.f,î'f"u derhâtir etmek kâfi geli. Promete, Yüksekte, — Ollmposun S ada ae dene Açcıcc hem de mesru. Fakir çocukar menfaatine müsamere Önümüzdeki pazar günü ak* Şamı, Tepebaşı belediye bahçe . Sinin 2laturka kısmımda Emin” önü halkeyi sosyal yardım ko. İu tarafmdan — fakir çocuklar menfaatine gâayet zengin bir müsamere tertip edilmiştir. Bu müsamereye Safiye, Tak” m bahçesinin artistleri ve hu. Busi müsaade ile Mısırlr. meş | üt film yıldızı. Bama Leylâ ve ıfrkıdı.ş!an İştirak edecek. lerdir. Dubuliye yoktur. sh Na ş:: Pamtık mevcut olduğunu yazı- Keza deri, demir, bakır ve kur- Şün da yoktur, Gazete, vahim bir şekil alabile- cek olan bu vaziyete karşı koymak m&::d tedbirler almdığtını yaz- tabakati âliyesinde, Saldir. 'TA aşağıda “Pene” « linde, “Tampe” sahrasında, müi şet mücahedesinde bulunan çil lerin, çobanların İndinde muht rem, muAzzes, mabuttur- Kendisi dahi bülâ'nn şiddetine zir'in $ mahmedetir! tercih ediyor. Hüsa-i hareketinden dolayı âüdil-i mutlak nazarında kendisinin mü. kâfata mi k olacağını bildiği için azaba nihayet vermek Üzere zalim karakuşu ok — İle serecek ve kavi bazusile zinciri kıracak yed-i randeletin yami “Hergül” ruduna sükün-i vicdan İ Evet. Promete, bu akşam ni #ığınacağımgız Prometo gina merbut ise de zincirle değil. dir. Kendi ihtiyariledir- Dağt, ma. hal-i safası mücarat mekânı 'ı sirkat elmemiş, hodbin. leri imtiyazdan mahrum bırakma- mış- Erbab-i irfana küşade olan hezinc-i medeniyetten iktisab etti. ği onvarsi maarifi mensup olduğu | cemiyet üzerine serpmiştir. Rah met, necat ve intibah makamnıda olan o hünmetinden dolayı tabe- katli süflâ'nm teşekkürüne mazhar olduğu gibi tabakat-t ulyâ'nın gid. detine - dahi pek o kadar uzun müddet duçar olmamıştır. (Arkası var) 1 Kitabdaki imlâsı Promete'dir. Met- nizde bulunmakla beraber medlülüne mutabakati dahâa iyi takdir olunabü- mek için mitolojinin verdiği malümatı bir bülâen ile ikmal edelim: Promete — Yafes'in deniz lerinden — Kılimeni ile evlenm Goğan iki oğlundan Promc W), Epimete (gafil) den hirinc Ezatire göre Promete balçıktas adam yaptı. Atenm, irfan ilâhasi, nua güzelliğine vuurldu, kemale eriz- tirstn diye Protemmeyi güğe çıkardı. rahısı laştı. Bir ak, özü için için yanan n sakmda saktaya: FAK (Nart Semavi) yi yer yüzüne in dirdi, onunla kendi beykelini canlar dırdı, Böylece ana tavgşan Ürkekliğini, Hilki hilekârliğini, tavuskuşu gürüzü nu, kaplan yırtıcılığını, aralın kuvve- Uni aşılamış oldu. Hikâyeden Prometenia Yunan mitor lojisinde (insant yaratan) demek o duğu anlaşılır, Jüpiter, — Prometenin — gökleki — bu hırsızlığından kızdı. Hemen Hifestosa da halçıktan bir kadın sureti yapma- sn: emretti. Bütün gâhlar bu görin maklüku gürünce, ona hodiyelar yağ- dırmaya büşladılar. (Pandor) Jüplter, bü kızı, girit bir kutu ile Prometeye gönderdi. Promete, he kazı, ne kutuyu kabul etmedi. (Basiret); fakat galli kardeş Epimete dayanamadı, kızr alıp Sihizli kutyu açmak ihtiyalaızlığındı buluddu. Epimete kutudan — fenalıklar çıktığı görünce pişman olup kapadı, fakat içinde fânilere en ada “bir b mit, den başka bir şey kalmamıştı. Lâkin Jüpiter, her halde Promete- İnin ceza görmesini istiyordu. Onu Kat dağma yolladı, bir kayaya — zincirle bağlattı ve kendisine bir akbaba (kar Takuş) musallat etti. Akbaba, Prome- benin her gün derlal fakat Jüplterin kudretiyle gece ciğerleri yer niden yerine gelir, yırtıcı kuş ta c" eti yenldea parçalar, yerdi, böylece uğradığı işkence tazelenir, devam & dardk. u âzab Hergül gelip canavarı öldürünceye kadar sürdü. Promete ramzinin Ahmed Midlüat merhuma ait okluğu apaçık — görülür. Ahmed Midhatın, gidilecek çiftliği de Beykoadan sonra gelen ÇAkbaba) ya yakındır. Prometenin ciğerini — kopa ran yırtıcı kuşun — bir adı da akbuba olduğuna göre tevcih bu itibar ile daha cemiyotli olur, Belki de bu remzi ilham edea (Akbaba) olmuştur. 2 GJüpiter) in kitabdaki imlüsı, Jüpiter, Yuzan esatirinde Jela de nen ve yerin, göğün mutlak Wwkiml sayıları gahistir. Meşe ağacı bu (lâha nisbet ve vak tinin Girid hükümdarı olduğu zatı dunur, Şark edebiyatından “Müşteri,. 3 Aşağı demek, halk maksuddur. 4 Hergül — Esatirde kuyvet illr. İlk kahramanlığı kendini begikte bo Bacak iki yılanı öldürmeklir, Bf0 ye göre iki dağt hirbirinden ayımmtış" tır, Şark edebiyatınin rüstemi. 5 Ateş münasınıa olan kelimlü. Oranm da tabam ve Kltiratna mar- (tar nlııu#r.